Σε τροχιά υλοποίησης η σιδηροδρομική διασύνδεση της Σερβίας με τα λιμάνια της Ελλάδας

Mihajlovic: Καλημέρα σας και ευχαριστώ για την παρουσία σας σήμερα εδώ, σε μια σημαντική για τη Σερβία και την Ελλάδα συνάντηση.  Η επίσκεψη αυτή είναι σημαντική, καθώς ο στρατηγικός στόχος της Σερβίας είναι η ολοκλήρωση των οδικών αξόνων, ο εκσυγχρονισμός τόσο του οδικού, όσο και του σιδηροδρομικού δικτύου. Το πρώτο θέμα που θα συζητήσουμε σήμερα είναι πώς μπορούμε να συνδεθούμε καλύτερα με την Ελλάδα, σε ότι αφορά στις οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές. Θα συζητήσουμε, βέβαια, και άλλες πτυχές της συνεργασίας μας, ιδιαίτερα στον τομέα των υποδομών, των οδικών μεταφορών, της συμφωνίας οδικών μεταφορών που ήδη υπάρχει και πιστεύω ότι θα συζητήσουμε και για τις επιχειρήσεις από την Ελλάδα, οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα των υποδομών, καθώς θα έλεγα ότι τα πράγματα είναι τώρα καλύτερα απ’ ό,τι ήταν την προηγούμενη περίοδο.

Καλωσορίζω θερμά τον υπουργό Υποδομών της Ελλάδας στη Σερβία, ο οποίος θα σας μιλήσει τώρα και στη συνέχεια, θα είμαστε στη διάθεσή σας για ερωτήσεις. Πιστεύω ότι αυτή δεν θα είναι μόνο μια σύντομη συνάντηση, καθώς επίσης ότι θα συναντιόμαστε πιο συχνά, δεδομένου ότι, όπως γνωρίζετε, προτεραιότητά μας είναι ο (οδικός) Άξονας Χ και ο σιδηροδρομικός Άξονας Χ, που πρέπει να εκσυγχρονιστεί, διότι δεν φτάνει να έχουμε μόνο εκσυγχρονισμένο σιδηρόδρομο από το Βελιγράδι μέχρι τη Βουδαπέστη, με ταχύτητα 200 χιλ/ώρα, αλλά είναι πάρα πολύ σημαντικό να εκσυγχρονιστούν οι σιδηρόδρομοι προς το νότο, ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί και να μπορέσουμε να παρουσιάσουμε τους άξονες μεταφοράς ως συγκριτικό πλεονέκτημα της Σερβίας.

Πριν μας μιλήσει ο υπουργός, θα εκμεταλλευθώ την ευκαιρία να του παραδώσω ένα μικρό, συμβολικό δώρο, το γράμμα Α, ως πρώτο γράμμα του αλφαβήτου, που ελπίζω ότι θα διακοσμήσει το γραφείο του.

Χ. Σπίρτζης: Καλημέρα σας. Είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που βρίσκομαι σήμερα στη Σερβία, στο Βελιγράδι, με την ομόλογό μου που τυχαίνει να έχουμε ασχοληθεί με το ίδιο πεδίο.

Πιστεύω ότι η αγάπη των δύο λαών, των δύο κυβερνήσεων, πρέπει πολύ σύντομα να μετεξελιχθεί σε πολύ στενή συνεργασία, ακόμη μεγαλύτερη συνεργασία. Ο χώρος των μεταφορών και των υποδομών ενδείκνυται για την εκπλήρωση του σκοπού αυτού. Με χαρά αποδέχομαι την πρόταση να έρχομαι συχνότερα και να έρχεται και η υπουργός στην Ελλάδα.

Είναι πολύ κοντινή απόσταση και είναι πραγματικά έλλειμμα τόσων δεκαετιών, να μην έχει γίνει εκείνη η μεταφορική και συγκοινωνιακή υποδομή, που θα επιτρέψει στην Ελλάδα και στην Σερβία να απευθύνονται στην ενδοχώρα των Βαλκανίων και στην κεντρική Ευρώπη. Επομένως, η γρήγορη και σύγχρονη σιδηροδρομική σύνδεση της Σερβίας και των λιμανιών της Ελλάδας είναι πρώτη μας προτεραιότητα. Οι ιστορικές, καλές μας σχέσεις και η αγάπη των δύο λαών είναι, επίσης, δεδομένα. Ο  πολιτισμός μας και η νοοτροπία μας το ίδιο. Επομένως δεν αρκεί το να συναντιόμαστε κάθε μήνα οι δύο κυβερνήσεις ή οι δύο υπουργοί. Θα  πρέπει οι ελληνικές εταιρείες και οι σερβικές εταιρείες από κοινού να δουλεύουν καθημερινά και σε κοινά projects. Και από την αποτελεσματικότητα που έχουν δείξει τα δύο υπουργεία, μάλλον φαίνεται ότι πολύ σύντομα θα πετύχουμε και σε αυτό από κοινού.

Ερώτηση: Υπάρχει έτοιμο σχέδιο εκσυγχρονισμού, έχουν διασφαλιστεί τα απαραίτητα κονδύλια ή αυτό θα είναι αντικείμενο διαπραγματεύσεων;

Ζ. Mihajlovic: Σε ό,τι αφορά στην επικράτεια της Δημοκρατίας της Σερβίας, τα κονδύλια έχουν διασφαλιστεί, έχει ολοκληρωθεί η τεκμηρίωση του έργου για το σιδηρόδρομο από το Βελιγράδι μέχρι τη Βουδαπέστη. Όπως γνωρίζετε, ξεκινούμε τις εργασίες, όταν θα έχουμε τη Σύνοδο 16+1, δηλαδή στις 24 Νοεμβρίου. Επιπλέον, τρία τμήματα έχουν ήδη εκσυγχρονιστεί στον Άξονα Χ. Αυτό που είναι στρατηγικός μας στόχος τώρα είναι το τμήμα από το Βελιγράδι μέχρι το Νις, ένα μέρος της τεκμηρίωσης γι’ αυτό το τμήμα είναι έτοιμο και δεν μπορούμε να προχωρήσουμε στη διασφάλιση της χρηματοδότησης μέχρι να ολοκληρωθεί η τεκμηρίωση. Οπότε, βρισκόμαστε τώρα σε διαπραγματεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη για περίπου 100 χιλ. του άξονα από το Βελιγράδι μέχρι το Νις, για το οποίο είναι έτοιμη η τεκμηρίωση. Υπάρχει ενδιαφέρον τόσο της ρωσικής εταιρίας RZD, που δραστηριοποιείται ήδη στον εκσυγχρονισμό σιδηροδρόμου στη Σερβία, όσο και της κινεζικής πλευράς, που επίσης ενδιαφέρεται να βοηθήσει στον εκσυγχρονισμό. Αναφέρομαι, λοιπόν, στη σερβική επικράτεια. Είμαι βέβαιη ότι ο υπουργός θα έχει απάντηση σε ό,τι αφορά σε άλλα τμήματα.

Χ. Σπίρτζης: Ο στόχος ο δικός μας, και είναι κοινός με την Σερβία, είναι  να αναβαθμιστεί η σιδηροδρομική υποδομή από τα λιμάνια του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης και της Βορείου Ελλάδας, μέσω Σερβίας, προς την ενδοχώρα των Βαλκανίων και την κεντρική Ευρώπη.

Αυτό πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνει μία κεντρική πολιτική για τις συνδυασμένες μεταφορές στην Ευρώπη. Όπως  πρέπει και στις οδικές και τις σιδηροδρομικές συνδέσεις να χτίσουμε εκείνους τους διαδρόμους που θα μας επιτρέψουν, στο άμεσο μέλλον, και στις βαλκανικές χώρες, να έχουμε τις συνήθειες που έχουν και στις κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες. Δηλαδή  να περνάς από την μία χώρα στην άλλη χωρίς να καταλαβαίνει ο πολίτης ότι υπάρχουν σύνορα.

Είναι καιρός και στην δική μας περιοχή να αισθανθούν οι πολίτες την ασφάλεια που αισθάνονται οι πολίτες των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει αν δεν αναπτύξουμε τέτοιες δράσεις.

Οπότε, και ιστορικά, αλλά και σήμερα, ο άξονας της Ελλάδας και της Σερβίας πρέπει και μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο, για να υλοποιήσουμε αυτόν τον σχεδιασμό ειρήνης, μέσω των υποδομών και των μεταφορών.

Ερώτηση: Η εισήγηση για το έργο αυτό θα γίνει στη σύνοδο της Βουδαπέστης ή πριν;

Ζ. Mihajlovic: Η εισήγηση για τα έργα αυτά θα γίνει πριν από τη Σύνοδο. Αλλά να προσθέσω ένα πράγμα: όταν μιλάμε για οδικούς άξονες, μπορούμε να πούμε ότι η Σερβία έχει σχεδόν τελειώσει τον Άξονα Χ και σε αυτό δεν βλέπω κανένα εμπόδιο που μπορεί να προκύψει στο μέλλον, με αποτέλεσμα να μην έχουμε μεγαλύτερο αριθμό αυτοκινήτων και φορτηγών, ήτοι τη μεταφορά επιβατών και φορτίων. Όμως, αυτό που είναι κρίσιμο σημείο για την μελλοντική ανάπτυξη είναι η αναβάθμιση των σιδηροδρομικών μεταφορών. Διότι, όταν κοιτάξετε τις σιδηροδρομικές μεταφορές σε κάποιους άλλους άξονες, θα διαπιστώσετε ότι τα εμπορεύματα μεταφέρονται επί 10 ή 15 ώρες πιο γρήγορα σε σχέση με τη Σερβία. Επομένως, αυτός είναι ο βασικός μας στόχος τώρα, τι μπορούμε να κάνουμε ώστε να εκσυγχρονιστεί το συντομότερο δυνατόν το σιδηροδρομικό μας δίκτυο και ο Άξονας Χ, ώστε να είμαστε ανταγωνιστικοί σε αυτό το τμήμα. Αυτό δεν είναι μόνο ζήτημα εκσυγχρονισμού, ήτοι της τεχνικής αναβάθμισης, όπως στο τμήμα Nis-Dimitrovgrad, όπου θα ολοκληρωθεί η ηλεκτροδότηση, έχουμε τα χρήματα, αλλά είναι το δεύτερο σκέλος που είναι πολύ σημαντικό, παράλληλα με το παραπάνω, δηλαδή τα μη φυσικά εμπόδια στα σύνορα, που πρέπει να μειωθούν, διότι σήμερα de facto υπάρχουν. Συχνά χάνονται 5-6 ώρες στη μεταφορά εμπορευμάτων στα σύνορα και αυτό πρέπει να μειωθεί. Αυτή είναι μια επιπρόσθετη δουλειά που πρέπει να γίνει και ένα θέμα το οποίο θα αρχίσουμε να συζητούμε και σήμερα.