Παραθέτουμε εκτεταμένα αποσπάσματα τόσο από τις τοποθετήσεις του Υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Βίτσα και του Υφυπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μπαλάφα, όσο και από τις ερωταπαντήσεις από τη σημερινή συνέντευξη Τύπου που έλαβε χώρα στο ΥΜΕΠΟ:
Αρχική Τοποθέτηση Υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Βίτσα
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Καλημέρα σε όλους. Δεν περίμενα τέτοια συμμετοχή. Βέβαια, ήταν ευκαιρία αυτή η συνέντευξη να δείτε και το νέο χώρο στον οποίο στεγάζεται το Υπουργείο.
Προς το παρόν, έχουμε έρθει εδώ το γραφείο του Υπουργού και το γραφείο του Υφυπουργού του Γιάννη Μπαλάφα. Ολοκληρώνονται οι διαδικασίες, ώστε να μεταφερθούν όλες οι υπηρεσίες του Υπουργείου με εξαίρεση τις υπηρεσίες Ασύλου, οι οποίες θα μείνουν στην Κατεχάκη.
Αξιοποιείται ο χώρος. Μέχρι τώρα το Υπουργείο βρισκόταν σε έξι διαφορετικούς χώρους. Δηλαδή, στην Ευαγγελιστρίας, στο Φιξ, στην Κατεχάκη, στη Δραγατσανίου, στο Νέο Κόσμο. Αυτό δυσκόλευε και την επικοινωνία και την όλη λειτουργία.
Βέβαια, τα μέσα επικοινωνίας έχουν αναπτυχθεί, αλλά και η προσωπική επαφή είναι κάτι συγκεκριμένο. Όταν θα έρθει αυτός ο χρόνος, δηλαδή στα τέλη του χρόνου, σας υπόσχομαι να υπάρχει και ένας ειδικός χώρος για τους εκπροσώπους των μέσων μαζικής ενημέρωσης με όλα τα απαραίτητα στοιχεία, ώστε να έχουμε μια ακόμα πιο άμεση και ωφέλιμη επαφή και να μπορείτε να δουλεύετε στο βαθμό που το χρειάζεστε και από το Υπουργείο.
Όμως, να μπούμε στην ουσία των πραγμάτων. Υπάρχουν σοβαρές εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα του προσφυγικού, κατά κύριο λόγο στο ευρωπαϊκό επίπεδο και συγχρόνως θέλουμε να σας κάνουμε μια ενημέρωση στο ποιες είναι οι βασικές στοχεύσεις μας σε αυτό το χρονικό διάστημα.
Όπως ξέρετε, το προσφυγικό – μεταναστευτικό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας σε όλη την Ευρώπη. Και αυτό όχι επειδή υπάρχει κάποια νέα προσφυγική μεταναστευτική κρίση. Δεν υπάρχουν αυξημένες ροές και μιλάω για την Ευρώπη.
Θα σημείωνα μάλιστα ότι το αντίθετο υπάρχει. Αν κάποιος πάρει τα στοιχεία ανάμεσα στο 2015 και στο 2018 έχουμε μια μείωση των ροών κατά 96%. Δηλαδή από το ένα εκατομμύριο το 2015 στις περίπου 40 με 45.000 το 2017. Και μάλιστα ανάμεσα στο 2015 και στο 2016 είχαμε μια μείωση της τάξης του 70% και ανάμεσα στο 2016 και στο 2017 μια νέα μείωση της τάξης του 50%. Και αυτά δεν τα λέω εγώ, ήταν στις επίσημες ανακοινώσεις της ΕΕ. Δηλαδή, δεν είναι κάτι το οποίο είναι άγνωστο.
Ποιο είναι το βασικό; Τι κρύβεται πίσω από την ένταση; Όχι ότι δεν υπάρχει ζήτημα, αλλά πίσω από την ένταση; Η γνώμη μας είναι πως ξενοφοβικά κινήματα και η ακροδεξιά επενδύουν σε μια αντιπροσφυγική-αντιμεταναστευτική ατζέντα. Αυτή η ατζέντα σε εκλογικές μάχες που έγιναν στην Ευρώπη κέρδισε πόντους, κέρδισε ποσοστά και προσπαθεί με βάση αυτό να επιβάλει μια συνολικά ξενοφοβική τάση, μια ξενοφοβική ατζέντα, αλλά η γνώμη μας είναι κυρίως μια αυταρχική και ολιγαρχική ατζέντα, μια ατζέντα περιορισμού των ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων και δραστικής περικοπής των κοινωνικών κατακτήσεων.
Θέλω να τονίσω το εξής: ότι η ξενοφοβική ατζέντα πηγαίνει χέρι – χέρι με απόπειρες αύξησης του ωραρίου εργασίας, με την αύξηση της παρέμβασης στην κοινωνική ζωή των δυνάμεων καταστολής, με τη λογική του ενός και μοναδικού πολιτιστικού προτύπου και προσανατολισμού, όλο και περισσότερο αυτό βγαίνει στην επιφάνεια.
Στην ουσία τι γίνεται; Αυτό που παλιότερα και οι παλιότεροι θα θυμούνται στην δεκαετία του ’90 ονομάζαμε «Ευρώπη Φρούριο», σήμερα το μετονομάζουν σε προστασία των συνόρων, αλλά και μέσα στα σύνορα, μέσα δηλαδή στη ζώνη Σένγκεν της Ευρώπης, επιχειρείται να επιβληθεί ένας και μοναδικός τρόπος κοινωνικής και οικονομικής ζωής, ένα πρότυπο δήθεν επιτυχημένο.
Αυτό μας έρχεται από πολλές μεριές. Μας έρχεται από τα οικονομικά, μας έρχεται από τα κοινωνικά, μας έρχεται από μια σειρά ζητήματα. Και μάλιστα τώρα στις δυσκολίες της κοινωνίας, στις δυσκολίες δηλαδή κοινωνικών στρωμάτων βρίσκεται «εχθρός». Και ποιος είναι ο εχθρός που προβάλλεται, επιτρέψτε μου να πω, από τις ελίτ μιας σειράς χωρών;
«Εχθρός» είναι ο πρόσφυγας, «εχθρός» είναι ο μετανάστης. Όποτε τον μετανάστη τον χρειαζόμαστε – μέσα σε εισαγωγικά – γιατί είναι φθηνό εργατικό δυναμικό, γιατί έχουν συμβάλει στα αναπτυξιακά προγράμματα, έχουν συμβάλει σε παλαιότερες δεκαετίες στα οικονομικά θαύματα, τότε τον προσκαλούμε.
Όποτε υπάρχει μια κοινωνική διαμαρτυρία τότε γίνεται ο «δαχτυλοδειχτούμενος» και ο «εχθρός». Αυτό είναι το βασικό. Ποιο είναι το χειρότερο που θέλω να τονίσω για να πω και την δική μας τη θέση.
Υπάρχουν πολιτικά κόμματα και πολιτικές δυνάμεις που δεν μπορείς να τις χαρακτηρίσεις ούτε ξενοφοβικές, ούτε ρατσιστικές. Δεν είναι τέτοιες. Μπορείς να τις χαρακτηρίσεις συντηρητικές, μισοπροοδευτικές, όπως θέλεις. Μετά βγάζουν ένα συμπέρασμα ότι εάν υιοθετήσουν αυτή την ατζέντα, τότε κατ’ ελάχιστον θα συγκρατήσουν ποσοστά ή θα κερδίσουν ποσοστά. Αυτό γίνεται και στην Ελλάδα.
Θέλω να πω ότι είναι το χειρότερο πράγμα που μπορείς να κάνεις. Όταν έχεις μια αντίθεση πολιτική αξιών και τρόπου ζωής, το χειρότερο πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι να υιοθετήσεις την ατζέντα της άλλης πλευράς. Αντίθετα, πρέπει να επιμείνεις στο δικό σου δρόμο, πρέπει να επιμείνεις στην δική σου ατζέντα και να επιμείνεις σε αυτό που λέμε ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Το ευρωπαϊκό κεκτημένο σε τι συντίθεται; Συντίθεται σε κοινές αξίες, δημοκρατία για παράδειγμα, στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους και όχι μόνο για τους αυτόχθονες, εάν είναι δυνατόν να λέμε ότι στην Ευρώπη υπάρχουν αυτόχθονες. Και σε μια διαδικασία που απ’ την ανάπτυξη κερδίζουν όλο και περισσότερα στρώματα.
Αν αυτό είναι το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αυτό πρέπει να το υπερασπιστούμε. Ή να το πω αλλιώς, το ευρωπαϊκό κεκτημένο βασίζεται, θα εφεύρω μια λέξη, στην αφοβία, στο να μην ενσωματώνει τον κοινωνικό φόβο. Και θέλω να σας δώσω ένα παράδειγμα: Μετά την τρομοκρατική επίθεση στη Γαλλία, χιλιάδες Γάλλοι κατακλύσανε την επόμενη μέρα τις πλατείες με κεντρικό σύνθημα «δεν φοβόμαστε». Αυτός είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος. Και μ’ αυτό τον τρόπο, αν θέλετε, σ’ αυτή τη μάχη θα νικήσουμε.
Ποια είναι η δική μας θέση: Ότι το προσφυγικό – μεταναστευτικό, πρέπει ν’ αντιμετωπισθεί σε όλες τις διαστάσεις του και τότε θα έχουμε ένα επιτυχές και σταθερό αποτέλεσμα. Ποιες είναι αυτές οι διαστάσεις: Η πρώτη διάσταση είναι η εξωτερική διάσταση. Τί κάνουμε σε σχέση μ’ εκείνες τις περιοχές του κόσμου απ’ όπου προκαλούνται προσφυγικές ή παράτυπες μεταναστευτικές ροές;
Τί κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση για να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές διαδικασίες στη Μέση Ανατολή, για να προχωρήσουν οι ειρηνευτικές διαδικασίες στο Αφγανιστάν και σε μια σειρά άλλες χώρες;
Δεύτερον, τί κάνει σ’ εκείνες τις χώρες που θα έλεγε κανένας, ο συνήθης τρόπος ζωής είναι η λιμοκτονία, δηλαδή η εξαιρετική φτώχια. Και θέλω να σας θυμίσω ότι συνήθως αυτές οι χώρες είναι πλούσιες χώρες. Πλούσιες εννοώ σε κοιτάσματα, πλούσιες σε φυσικούς παράγοντες. Πώς προσανατολίζεται ώστε να υπάρχουν δυο πράγματα, απ’ τη μια μεριά βοήθεια οικονομική, αλλά και κοινωνική, αλλά και βοήθεια με σεβασμό στις παραδόσεις αυτών των χωρών και στον τρόπο ζωής αυτών των χωρών;
Αυτό είναι από τη μία μεριά. Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής –επιτρέψτε μου ν’ ανοίξω μια παρένθεση: Το μέγιστο, θα έλεγε κανένας ρεύμα από την Αφρική, είναι γύρω από τη λίμνη του Τσαντ. Τί σημβαίνει στη λίμνη του Τσαντ: Έχουμε μια μείωση των υδάτων της κατά 10% κάθε χρόνο. Γύρω από τη λίμνη του Τσαντ μένουν 40 εκατομμύρια άνθρωποι. Είναι ο κύριος όγκος που μεταναστεύει προς τα βόρεια παράλια της Αφρικής. Σήμερα έχουμε τις δυνατότητες και την τεχνογνωσία, όχι να τους σταματήσουμε, αλλά να τους κάνουμε να θέλουν να μείνουν εκεί.
Αυτό είναι το κύριο στοιχείο της εξωτερικής διάστασης. Δηλαδή, εννοώ ότι το πρώτο είναι αυτό κι αν θέλετε μετά θα πρέπει ν’ αρχίσεις να μελετάς κέντρα στις χώρες της Βόρειας Αφρικής, κέντρα κλειστά ή ανοιχτά και μια σειρά άλλα τέτοια πράγματα.
Το δεύτερο στοιχείο της μεταναστευτικής πολιτικής που υποστηρίζουμε, είναι η διαχείριση των συνόρων. Τί εννοούμε με αυτό: Εγώ δεν ξέρω καμιά χώρα η οποία να λέγεται «μετανάστευση» και να επιτίθεται σε άλλες χώρες, ή καμιά χώρα που να λέγεται «προσφυγιά» και να επιτίθεται σε άλλες χώρες. Άρα, αυτό τον κόσμο δε μπορούμε να τον αντιμετωπίζουμε ως απειλή.
Προστασία των συνόρων η Ελλάδα έχει απέναντι σε πιθανές απειλές, από άλλες χώρες οι οποίες έχουν διεκδικήσεις, γκρίζες ζώνες κτλ. Εκείνο που έχουμε σε σχέση με αυτές τις ροές, είναι διαχείριση των συνόρων. Τί πάει να πει διαχείριση των συνόρων: Διαχείριση των συνόρων σημαίνει ότι με βάση τη Συνθήκη της Γενεύης και τους διεθνείς κανόνες, πρέπει να εξετάζεται κάθε αίτημα ασύλου και να ολοκληρώνεται αυτή η εξέταση είτε με την αποδοχή ότι χρήζει διεθνούς προστασίας ή ασύλου, ή ότι δε χρήζει και μπορεί ν’ ακολουθήσει ένα νόμιμο δρόμο μετανάστευσης, τον οποίο θα πρέπει σαν Ευρώπη να τον έχουμε καθορίσει.
Και το τρίτο στοιχείο, η τρίτη διάσταση είναι η εσωτερική διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση ένα δίκαιο σύστημα επιμερισμού ή διαμοιρασμού της ευθύνης και της ανακατανομής του βάρους και συγχρόνως αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών.
Είναι κάτι που δεν έχουμε. Και ποιο είναι το μεγαλύτερο ζήτημα και ο μεγαλύτερος κίνδυνος απ’ όλα αυτά που είπα, που είναι τρία: Παίρνουν από το δεύτερο κομμάτι το 1/3 που είναι η προστασία των συνόρων. Και απολυτοποιείται προς τα πάνω και επιχειρείται στην Ευρώπη να συζητάμε μόνο γι’ αυτό. Ενώ πρέπει να συζητήσουμε και τα τρία μαζί παράλληλα ή αν θέλετε ολοκληρωμένα και με αυτό τον τρόπο να φτιάξουμε ένα ενιαίο σύστημα ασύλου σε ολόκληρη την Ευρώπη, μια διαδικασία ανακατανομής με βάση ένα νέο Δουβλίνο, που μπορεί και να μην ονομαστεί Δουβλίνο, νομίζω ότι αν είναι γενναιόδωρο θα πρέπει να του δώσουμε και το όνομα μιας ελληνικής πόλης, επαναλαμβάνω αν είναι γενναιόδωρο και με αυτό τον τρόπο να ορίσουμε πράγματα όπως το τί είναι κρίση και τί κάνουμε σε περιόδους κρίσης, τί αναλαμβάνει κάθε χώρα και με ποιον τρόπο το εκτελεί.
Και αυτό θα έχει να κάνει όχι μόνο με τις χώρες πρώτης υποδοχής, δηλαδή την Ισπανία, την Ιταλία, τη Μάλτα, την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και τις βασικές χώρες προορισμού. Δηλαδή και τη Γερμανία, τη Σουηδία και την Ελβετία. Ένα τέτοιο δίκαιο σύστημα πρέπει να καταλάβουν οι Γερμανοί φίλοι μας ότι και τους ίδιους θα ευνοούσε. Ενώ ένα σύστημα μόνο προστασίας, στην ουσία θα διευκόλυνε την ανάπτυξη της παρανομίας.
Κι έρχομαι στο τελευταίο, ότι θα πρέπει να υπάρχει και μια επικέντρωση ενάντια στην ανθρώπινη διακίνηση. Να θεωρείται μείζον έγκλημα και σ’ αυτή τη βάση να υπάρχει και η συνεργασία μεταξύ των δυνάμεων πληροφοριών και καταστολής.
Σ’ αυτή τη λογική, κεντρικό ζήτημα για εμάς σ’ αυτή την περίοδο είναι η διαμόρφωση ενός νέου κοινού συστήματος, ας τ’ ονομάσουμε «Δουβλίνο». Λέμε ότι υπάρχουν αποφάσεις, για παράδειγμα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει απόφαση-πρόταση ολοκληρωμένη η οποία ψηφίστηκε από τα 2/3 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πράγμα που σημαίνει ότι δεν το ψήφισαν κάποιες κοινοβουλευτικές ομάδες, αλλά υπήρξε μια συμφωνία πολλών πολιτικών ομάδων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Υπάρχει η πρόταση της Βουλγαρικής Προεδρίας, η οποία είναι μια συμβιβαστική βάση. ξέρετε ότι σ’ αυτή την πρόταση οι 5 χώρες πρώτης υποδοχής είχαν υποβάλλει 13 ενστάσεις και προτάσεις, εκ των οποίων οι 4 έγιναν δεκτές, ενώ οι 9 δεν έχουν γίνει δεκτές, αλλά τέλος πάντων υπάρχει αυτή η πρόταση.
Και στα συμπεράσματα της τελευταίας Συνόδου Κορυφής υπάρχει σαφής αναφορά ότι πρέπει να φτάσουμε ως το τέλος του 2018 σε μια κοινή συμφωνία και μια επιπλέον αναφορά ότι υπάρχει και η ενδιάμεση Σύνοδος του Οκτωβρίου, στην οποία πρέπει να δούμε σε ποιο επίπεδο έχουμε φτάσει.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είναι ένας ανοιχτός δρόμος για διαβουλεύσεις, για συζήτηση και για την άμεση έναρξη των τριλόγων, συζήτηση για να πάμε στο τέλος του 2018 σε μια ολοκληρωμένη πρόταση και να συμφωνήσουμε. Δύσκολο πράγμα. Εάν μου βάζατε ένα μέτρο αισιοδοξίας, πόσο αισιόδοξος είσαι, δεν θα ήμουνα πάνω από το 50 – 50. Αλλά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να βάλουμε σαν πρώτη μας προτεραιότητα οι 23 χώρες που έχουμε κάποια κοινά στοιχεία και να μένουμε στην πλήρη αντίθεση των πέντε χωρών. Άρα, αυτή κατά τη γνώμη μας είναι η πρώτη προτεραιότητα.
Αν αυτό ολοκληρώνει μια αφήγηση για τα ευρωπαϊκά και το τι γίνεται αυτή τη στιγμή, θα ήθελα να πω και πού επικεντρωνόμαστε σαν Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής σήμερα, εκτός από τις διαδικασίες που αφορούν την Ευρώπη. Το πρώτο στο οποίο επικεντρωνόμαστε είναι η ταχύτερη εξέταση των αιτημάτων ασύλου, πρώτα και κύρια στα νησιά.
Στις 15 Μαΐου ψηφίστηκε ο νέος νόμος που άλλαζε ορισμένα σημεία του 4375. Ο στόχος μας είναι αυτά τα αιτήματα που γίνονται και που δεν είναι λίγα, μόνο μέσα στο 2018 στο πρώτο εξάμηνο έχουν γίνει συνολικά σε όλη την Ελλάδα, 30.000 αιτήματα ασύλου. Και έχουν εξεταστεί στην αντίστοιχη περίοδο 21.000, έως τώρα, αλλά αφορά όλη την Ελλάδα και για να μην τα μπλέξουμε τα πράγματα δεν αφορά μόνο τα νησιά, αλλά αφορά και τους εισερχόμενους από τα βόρεια σύνορα.
Μπαίνουν λοιπόν κάποιες διαδικασίες οι οποίες σέβονται όμως το διεθνές δίκαιο και τις ευρωπαϊκές συμφωνίες. Τι έχουμε φτιάξει; Έχουμε φτιάξει νέες ομάδες εργασίας στα νησιά για την ταχύτερη εξέταση του ασύλου. Θεωρώ ότι έχουμε λύσει πλήρως το ζήτημα της διερμηνείας στο άσυλο. Συγκροτούμε και κινητές μονάδες καταγραφής, ώστε να λύσουμε ορισμένα ζητήματα πιο γρήγορα. Δηλαδή αυτές είναι μονάδες οι οποίες θα πηγαίνουν από νησί σε νησί για να βοηθάνε και να ολοκληρώνεται πιο γρήγορα αυτή η διαδικασία.
Αλλά, επειδή θέλω να είμαι πλήρως ειλικρινής, από την μεγάλη αύξηση του Έβρου τον Απρίλιο, υπήρξαν περιπτώσεις, τις οποίες ανακαλύψαμε μετά, μη ολοκληρωμένης καταγραφής. Ιδιαίτερα στα Διαβατά και στα Λαγκαδίκια έχουμε ομάδες που κάνουν αυτή τη στιγμή την πλήρη καταγραφή, ώστε να μην γεννιούνται από την Ελλάδα δευτερογενείς ροές.
Έως τώρα είχαμε ορισμένα αποτελέσματα. Δηλαδή, αυξήθηκαν οι επιδόσεις με βάση το νόμο κατά 50%. Οι επιδόσεις των αποφάσεων και συγχρόνως ολοκληρώνεται η διαδικασία για την δημιουργία 8 επιπλέον επιτροπών προσφύγων. Οι οποίες, όπως γνωρίζετε, θα είναι εστιασμένες στα νησιά.
Αυτό είναι το ένα στο οποίο επικεντρωνόμαστε. Το δεύτερο είναι η αποσυμπίεση των νησιών. Έχω πει πολλές φορές ότι η αποσυμπίεση των νησιών θα γίνει με δυο τρόπους. Ο βασικός τρόπος είναι τα αιτήματα, η εξέταση των αιτημάτων ασύλου. Πρέπει να σας πω ότι από την 1/3 αυτού του χρόνου μέχρι τις 30/6 αυτού του χρόνου, έχουν μεταφερθεί στην ενδοχώρα από τα νησιά ευάλωτοι, ή άνθρωποι που πήραν άσυλο και ο αριθμός τους είναι 6.618.
Και έχουν επιστραφεί με όλους τους τρόπους επιστροφών – πάλι μιλάω από τα νησιά – 430. Έχουμε και το αναγνωρίζουμε, μια αρκετά μεγάλη δυσκολία σε σχέση με όλη τη διαδικασία των επιστροφών. Εμείς επικεντρωνόμαστε πολύ στις εθελοντικές επιστροφές, τις οποίες και διευκολύνουμε μέσω και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Αλλά, όλο αυτό το σύστημα έχει να κάνει με την εξέταση του ασύλου.
Το τρίτο που βγαίνει ως συνέχεια, είναι η δημιουργία νέων θέσεων φιλοξενίας στην ενδοχώρα. Γνωρίζετε – φαντάζομαι – ότι επαναλειτουργήσαμε μια σειρά χώρους φιλοξενίας στα Οινόφυτα, στην Ελευσίνα, στο Βαγιοχώρι και συγχρόνως ανασυντάξαμε υπάρχοντες χώρους φιλοξενίας, όπως ήταν στο Σκαραμαγκά, στον Κατσικά, στον Κουτσόχερο. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα μέσα στο Μάιο και τον Ιούνιο, αλλά και τις αρχές του Ιουλίου, να αποσυμπιέσουμε μια δύσκολη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί κατά κύριο λόγο στα Διαβατά και στα Λαγκαδίκια. Και που σήμερα είναι πολύ καλύτερη. Δεν λέω ότι είναι άριστη, αλλά είναι πολύ καλύτερη.
Τώρα τι προσπαθούμε να κάνουμε; Έχουμε εξασφαλίσει τα χρηματοδοτικά εργαλεία και κάναμε μια ανοιχτή πρόσκληση για να νοικιάσουμε χώρους φιλοξενίας πολύ αξιοπρεπείς. Μάλιστα, αυτή η ανοιχτή πρόσκληση λήγει σήμερα. Και ξέρω από την Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής ότι έχουν υποβληθεί προτάσεις. Τα χρήματα που έχουμε είναι υπέραρκετά για τουλάχιστον έξι μήνες και θα το προχωρήσουμε, ώστε να έχουμε άλλες 2.000 θέσεις από αυτή την πλευρά.
Το δεύτερο. Έχουμε συμφωνήσει με την Ύπατη Αρμοστεία για άλλες 2.000 θέσεις μέχρι το τέλος του χρόνου σε διαμερίσματα σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Και βρισκόμαστε στην τελική φάση να εγκριθούν 5.000 επιπλέον θέσεις κατοικίας σε διαμερίσματα, με βάση το πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ που αφορά αυτούς τους ανθρώπους οι οποίοι ήδη έχουν πάρει άσυλο, αλλά διαμένουν ως αιτούντες άσυλο. Δηλαδή, κάποιος έχει πάρει άσυλο, μένει ως αιτών άσυλο και από τη στιγμή που έχει πάρει άσυλο δεν φεύγει από το διαμέρισμα γιατί δεν έχει πού να πάει.
Και πάντοτε προτιμάμε την ευταξία, πάντοτε προτιμάμε τη διαχείριση από το αυτοί οι άνθρωποι να μπαίνουν σε αστεγία, ή μια σειρά άλλα πράγματα.
Ξανατονίζω το εξής: η απόφαση του Υπουργείου είναι ότι δεν θα ανοίξει κανένα καινούργιο hot spot στα νησιά. Θα γίνει προσπάθεια αποσυμπίεσης των νησιών. Ειδικά για τη Σάμο, επειδή στο ΚΥΤ της Σάμου υπάρχει πραγματικό πρόβλημα, ακολουθούμε ένα δρόμο. Αυτός ο δρόμος λέει: οι θεσμικοί φορείς να μας κάνουν προτάσεις να φτιάξουμε ένα καινούργιο ΚΥΤ, το οποίο θα λειτουργήσει την ημέρα που θα κλείσει αυτό που υπάρχει σήμερα. Δηλαδή δεν θα λειτουργήσουν ποτέ δύο. Θα λειτουργεί πάντα ένα.
Έχει ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία. Δεν μας έχουν γίνει προτάσεις. Οπότε, η απόφασή μας είναι την επόμενη εβδομάδα να τους κάνουμε εμείς προτάσεις. Η γνώμη μου είναι ότι πολύ δύσκολα κάποια από αυτές τις προτάσεις θα γίνει δεκτή.
Εν τοιαύτη περιπτώσει πρέπει να μας απαντήσουν γιατί δεν την κάνουν δεκτή, εάν δεν την κάνουν δεκτή. Σε μια τέτοια περίπτωση η παρέμβασή μας, αφού οι ίδιοι οι φορείς αναλαμβάνουν αυτή την ευθύνη, θα γίνει στο υπάρχον, στο Βαθύ δηλαδή. Όπου θα συνδυάσουμε δυο πράγματα: Την αποφόρτιση με την ανακατασκευή. Αυτό είναι το βασικό.
Το τέταρτο ζήτημα στο οποίο εμείς εστιάζουμε αυτό τον καιρό είναι το ζήτημα της ένταξης. Θα εστιάζουμε πάντοτε βέβαια. Ήδη ολοκληρώνονται αυτή την περίοδο με πολύ επιτυχημένο τρόπο μια σειρά από πιλοτικά προγράμματα. Το ότι ολοκληρώνονται δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουν. Σημαίνει ότι θα περάσουν σε ένα άλλο επίπεδο.
Ήδη έχουμε συγκροτήσει μια επιχειρησιακή συντονιστική ομάδα από διάφορα Υπουργεία με συντονιστή τον Γενικό Γραμματέα Μετανάστευσης, τον Μιλτιάδη Κλάπα, ώστε να βλέπουν ανάμεσα στα άλλα ένα κύριό τους κομμάτι όπως τις διαδικασίες της ένταξης.
Θεωρούμε ότι είναι πολύ ικανοποιητική η συνεργασία μας με το Υπουργείο Εργασίας και το Υπουργείο Παιδείας σε αυτό το επίπεδο και νομίζουμε ότι πολύ γρήγορα θα φτάσουμε σε ειδικά Προγράμματα τα οποία θα έχουν σχέση με την ελληνομάθεια για ενηλίκους, γιατί η ελληνομάθεια είναι στοιχείο της δουλειάς που γίνεται στα Νηπιαγωγεία στην Πρωτοβάθμια και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση έτσι κι αλλιώς.
Μιλάμε για προγράμματα για ενηλίκους, καταγραφή των δεξιοτήτων και ικανοτήτων των ανθρώπων που αιτούνται άσυλο και τις δυνατότητες που έχουν αυτοί που παίρνουν άσυλο να έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ή οι αιτούντες άσυλο σε εποχιακές διαδικασίες εργασίας. Έχουμε και μια πολύ καλή πρόταση που νομίζω ότι μέσα στον επόμενο μήνα θα έχει κλείσει με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σ’ αυτή την κατεύθυνση.
Σήμερα, θα συνεδριάσει το ΚΥΣΚΟΙΠ, δηλαδή το Κυβερνητικό Συμβούλιο για Κοινωνικά Θέματα, για να εγκρίνει, άρα αμέσως μετά θα σας δοθεί γιατί θα γίνει και μια διαβούλευση σε ευρύτερο επίπεδο, το Στρατηγικό Σχέδιο Ένταξης. Δηλαδή λογικά αύριο ή μεθαύριο θα το πάρετε.
Και το πέμπτο ζήτημα, με το οποίο θέλω να ολοκληρώσω: Είναι γνωστό ότι αυτή την περίοδο γίνονται ορισμένες συζητήσεις με τη Γερμανία και την Ισπανία. Αυτές οι συζητήσεις βγήκαν από το συμπέρασμα της Συνόδου Κορυφής, όπου είπαν ότι ώσπου να φτάσουμε στο «Δουβλίνο 4», μπορούν να γίνονται συζητήσεις και επιμέρους συμφωνίες εντός όμως του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου ανάμεσα στις χώρες που θα το ήθελαν.
Έχει γίνει πάρα πολλή συζήτηση και πολλά έχουν γραφτεί και ορισμένα έχουν γραφτεί και στα ελληνικά Μέσα, οφείλω να σας πω ότι ψάχνω αυτό τον καιρό τους 1.000 που έχουν πάει στη Σάμο από αυτή τη συμφωνία, γιατί διάβασα κάπου ότι πήγαν 1.000 λέει από τη Γερμανία στη Σάμο. Βεβαίως, δεν έχει πάει ποτέ κανένας.
Η πολιτική μας συμφωνία έχει 5 στοιχεία και θέλω να σας τα πω: Το πρώτο στοιχείο είναι ότι παλεύουμε όλοι μαζί ώστε να υπάρξει ευρωπαϊκός δρόμος για το ζήτημα του μεταναστευτικού – προσφυγικού κι όχι μονομερείς ενέργειες. Αυτά είναι όσα σας είπα για την Ευρώπη, Δουβλίνο δηλαδή, οι τρεις διαστάσεις κτλ.
Το δεύτερο είναι ότι τα κράτη πρώτης υποδοχής πρέπει να ενισχυθούν οικονομικά και σε προσωπικό. Εμάς, ιδιαίτερα στην Ελλάδα μας ενδιαφέρει η οικονομική ενίσχυση των 5 νησιών, δε μιλάω τώρα ούτε για μεταφορικό ισοδύναμο ούτε για ΦΠΑ ούτε για ειδικά αναπτυξιακά, μιλάμε για την επιπλέον ενίσχυση και μας ενδιαφέρει επιπλέον προσωπικό και μας ενδιαφέρει ενίσχυση ιδιαίτερα στο επίπεδο τις διερμηνείας.
Πρέπει να σας πω ιδιαίτερα στο επίπεδο της διερμηνείας, ότι στη Μόρια αυτή τη στιγμή μιλιούνται 38 διαφορετικές γλώσσες και διάλεκτοι, οπότε καταλαβαίνετε τις ανάγκες διερμηνείας που έχουμε.
Το τρίτο στοιχείο είναι τί κάνουμε αν υπάρχει κάποια κρίση, κάποια καινούργια κρίση. Και οι τρεις έχουμε συμφωνήσει ότι θα πρέπει να υπάρχει ένας τρόπος αντιμετώπισης αυτής της κρίσης. Μια βασική πρόταση που έχουμε κάνει είναι ότι αν υπερβαίνεται με βάση έναν αριθμό το 140% που μπορεί να υποδεχθεί μια χώρα, εμείς το έχουμε ήδη ξεπεράσει φέτος, τότε να συγκεντρώνεται μια επιτροπή και να λαμβάνονται επιπλέον μέτρα.
Αυτό τώρα είναι μια πίεση κιόλας ώστε οι 4 χώρες του Βίσεγκραντ και η Αυστρία ν’ αρχίσουν να δέχονται κι ένα μεγάλο κομμάτι της ευθύνης. Την Αυστρία την αφήνω απ’ έξω γιατί η Αυστρία έχει πρόσφυγες και μετανάστες, απλά ηγείται μιας πολιτικής ενάντια στους πρόσφυγες και μετανάστες. Είναι διαφορετικό.
Το τέταρτο σημείο έχει να κάνει με τη μελλοντική ενεργοποίηση διαδικασιών, ανθρώπων οι οποίοι έχουν περάσει από την Ελλάδα ή την Ισπανία και βρίσκονται στα γερμανοαυστριακά σύνορα. Αυτοί οι άνθρωποι, αφού έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα ή στην Ισπανία, θα επιστρέφονται αν βρεθούν σ’ αυτά τα σύνορα, και όχι στο Μόναχο, όχι στο Αμβούργο, όχι στο Βερολίνο, θα υπάρχει μια διαδικασία επιστροφής.
Το πέμπτο σημείο λέει ότι την ίδια χρονική περίοδο θα ολοκληρωθούν οι επανενώσεις οικογενειών που ήδη έχει αποδεχτεί η Γερμανία. Αυτές οι επανενώσεις που έχει αποδεχθεί η Γερμανία και που δεν έχουν υλοποιηθεί, αυτή τη στιγμή είναι 2.000 και υπάρχουν επιπλέον 900 αιτήματα που δεν έχουν εξετασθεί, δηλαδή δεν έχει απαντηθεί ούτε θετικά ούτε αρνητικά.
Για το τέταρτο δεν έχω κάποια στοιχεία, δηλαδή δε μπορείς να ξέρεις πόσοι θα είναι εκεί, απλά μπορώ να έχω κάποια στατιστικά στοιχεία. Το στατιστικό στοιχείο λέει ότι το α’ εξάμηνο του 2018 αιτήσεις επανεισδοχής ήταν περίπου 1.500.
Και βέβαια οποιαδήποτε συμφωνία, ισχύει στο βαθμό που βρεθούν και τα τεχνικά της στοιχεία, ώσπου να υπάρξει ένα κοινό σύστημα, ας τ’ ονομάσουμε Δουβλίνο 4. Άρα, θεωρώ ότι έχετε μια πλήρη ενημέρωση και με τις ερωτήσεις θα γίνει πιο πλήρης.
Αρχική Τοποθέτηση Υφυπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μπαλάφα
Ι. ΜΠΑΛΑΦΑΣ: Θα είμαι πολύ σύντομος, αναφερόμενος και σχολιάζοντας τρία σημεία: Το ένα είναι για την ένταξη. Η ένταξη είναι μια διαδικασία προσαρμογής του υπηκόου τρίτης χώρας στα δεδομένα της χώρας υποδοχής. Εκεί που είτε αναγκαστικά πρόσφυγας είτε με επιθυμία, είτε με δική του βούληση, έρχεται να ζήσει.
Μιλάμε για έναν αριθμό ανθρώπων, των πρώτων οικονομικών μεταναστών πάνω από 550.000 που τα τελευταία 30 χρόνια ήρθαν στη χώρα μας και έχουν «ενταχθεί» στην ελληνική κοινωνία και οι 60.000 περίπου, οι οποίοι εγκλωβίστηκαν τα τελευταία 3 χρόνια εξαιτίας της απροθυμίας των κρατών μελών της Ευρώπης, πολλών κρατών μελών της Ευρώπης ή του κλεισίματος των συνόρων, εγκλωβίστηκαν στη χώρα μας.
Αυτό τον κόσμο, ή όσος κόσμος απ’ αυτούς θέλει να ζήσει στην Ελλάδα, ιδιαίτερα από το τελευταίο κομμάτι το μικρό, μιλάμε για τα θέματα της ένταξης αυτού του κόσμου, της προσαρμογής στα ελληνικά δεδομένα. Και ξεκινάμε στο ζήτημα αυτό από τα ζητήματα των αδειών διαμονής: Γρηγορότερη, πιο έγκυρη, χωρίς διαπλοκές έκδοσης των αδειών διαμονής του.
Προχωράμε σε ζητήματα πιλοτικών προγραμμάτων με αιχμή, με πρώτο το πιλοτικό πρόγραμμα που υλοποιούμε στη Θήβα και στη Λειβαδιά για τα ζητήματα του συνόλου των δεδομένων στη διαδικασία ένταξης και τρίτο, ένταξη στην αγορά εργασίας με αιχμή το ζήτημα της εποχιακής αγροτικής απασχόλησης.
Εδώ μια παρατήρηση: Προσπαθούμε μέσα από την διαδικασία της ένταξης, αυτή είναι η στρατηγική μας για την ένταξη να κατακτήσουμε τη διαπολιτισμικότητα. Δεν μας ενδιαφέρει να τον αφομοιώσουμε αυτό τον κόσμο. Δεν μας ενδιαφέρει να συνυπάρχουμε απλώς πολυπολιτισμικά, θέλουμε μια διαδικασία πιο σύνθετη, ενταγμένη πιο πολύ στα ελληνικά δεδομένα που είναι η διαπολιτισμικότητα, κρατώντας και ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή.
Με αυτή την έννοια σε όλες μας τις ενέργειες και ιδιαίτερα στη διαδικασία της ένταξης, φροντίζουμε ιδιαίτερα την ισορροπία δικαιωμάτων ανάμεσα στον υπήκοο της τρίτης χώρας και στον Έλληνα πολίτη. Έναν Έλληνα πολίτη που τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα έχει ζοριστεί πάρα πολύ οικονομικά και όχι μόνο.
Αρμονία δικαιωμάτων και σε καμία περίπτωση να μην έρχονται τα μεν δικαιώματα σε σύγκρουση με τα δε, ιδιαίτερα όσον αφορά και ευάλωτες – που δεν είναι λίγες – ομάδες Ελλήνων.
Και μια διάσταση ακόμα. Πρόσφατα το πρακτορείο Bloomberg έδωσε στη δημοσιότητα ένα σημαντικό κατά τη γνώμη μου άρθρο που αναφέρει ότι προφανώς δεν είναι απειλή η ύπαρξη υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες της Ευρώπης, την ονομάζει όμως πρόκληση και ευκαιρία με αιχμή τη δυνατότητα που υπάρχει να στηριχθούν και οι ασφαλιστικοί φορείς μέσα από έναν κόσμο που με τα δεδομένα τα προηγούμενα θα εντάσσεται στην εργασιακή διαδικασία της χώρας υποδοχής, είτε είναι η Γερμανία, είτε είναι η Αυστρία, είτε είναι η Ελλάδα κλπ.
Και τέλος να πω ότι σε αυτή τη διαδικασία της ένταξης, την ενταξιακή διαδικασία, είναι καθοριστικός ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κύρια των δήμων, γι’ αυτό συζητήσαμε και με τους δήμους και με τις περιφέρειες το σχέδιο αυτής της εθνικής στρατηγικής ένταξης, το οποίο σήμερα, όπως είπε ο Υπουργός, συζητάμε στο ΚΥΣΚΟΙΠ.
Δυο πράγματα ακόμα. Μια διάσταση σοβαρή του τι γίνεται στα νησιά, όπως τα έθεσε ο Υπουργός, είναι η σχέση μας με την Τουρκία. Παίζει σημαντικό ρόλο από πολλές πλευρές.
Ότι το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτό που έβγαλε συμπεράσματα, έστω και εάν δεν είναι βέβαια τέλεια, αλλά είναι το ότι έβγαλε συμπεράσματα κοινά, το ότι έλυσε το ζήτημα των χρημάτων που χρώσταγε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Τουρκία των 3 δισεκατομμυρίων για να βοηθηθεί στη διαχείριση των 3 εκατομμυρίων προσφύγων που έχει στο έδαφός της, είναι θετικό για τα δεδομένα τα δικά μας και τη σχέση μας με τη γειτονική χώρα, κάτι που έχει πολύ μεγάλη σημασία.
Και μια ακόμη διάσταση πολύ ελπιδοφόρα και πολύ θετική. Ο τουρισμός στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου είχε και φέτος εκτίναξη. Ο Υπουργός αναφέρθηκε στη Σάμο και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε στο ΚΥΤ. Είναι τα ποσοστά εντυπωσιακά και αυτό είναι ένα στοιχείο που και η Αυτοδιοίκηση πρέπει να το λάβει υπόψη της και θα έλεγα χωρίς καμία ωραιοποίηση. Μην διεκτραγωδούμε υπερβολικά την κατάσταση στα νησιά μας.
Και τελειώνω με το εξής: ο Υπουργός σωστά άρχισε από τη διάσταση ότι είναι ένα θέμα πανευρωπαϊκό κλπ. Θέλω και εγώ να συμπληρώσω γιατί αυτό το βρίσκουμε μπροστά μας όλο το επόμενο διάστημα, ότι πλέον το προσφυγικό-μεταναστευτικό σε ολόκληρη την Ευρώπη πλέον είναι αυτό το θέμα το οποίο διαμορφώνει συνειδήσεις, πολιτικές τάσεις και εκλογικές συμπεριφορές. Κερδίζει ή χάνει εκλογές και δυστυχώς οι δυνάμεις, όπως ανέφερε ο Υπουργός, οι ξενοφοβικές, το έχουν αξιοποιήσει.
Με αυτή την έννοια πέρα από οτιδήποτε άλλο, στα ζητήματα αυτά χρειάζεται, θα το πω με μια παραδοσιακή έκφραση, ένα μέτωπο αντιρατσιστικό αντι-ξενοφοβικό και σε αυτό το μέτωπο που δεν αφορά μόνο την αριστερά, να εξηγούμαστε, είναι μέτωπο ενάντια σε μια διαδικασία ιδιάζοντος φασισμού, όχι φασισμός του ’33, γιατί πλέον δεν υπάρχει αποδιοπομπαίος τράγος, όπως υπήρχε την δεκαετία του ’30 ο Εβραίος, υπάρχει σήμερα, όπως σωστά τόνισε ο Υπουργός, ο πρόσφυγας και ο μετανάστης.
Και μη θεωρούμε ότι αυτό είναι έξω και δεν μας αφορά, ή δεν αφορά τον οποιοδήποτε Ευρωπαίο. Μας αφορά και μας αφορά ιδιαίτερα. Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός. Σε αυτή την κατεύθυνση δεν υπάρχει σκόντο, όπως είπε ο Υπουργός.
Το λέω λίγο χοντροκομμένα. Το τέρας δεν καλοπιάνεται. Το τέρας θέλει αντιμετώπιση αποφασιστική και πειστική για τον πολύ κόσμο που ζορίζεται και ταλαιπωρείται και στην Ευρώπη. Να είστε καλά.
ΕΡΩΤΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ερώτηση: Πριν από ένα περίπου χρόνο ο προκάτοχός σας είχε ανακοινώσει μια συμφωνία επανεισδοχών με την Γερμανία. Η παρούσα συμφωνία για την οποία μας μιλήσατε στο τέλος της τοποθέτησής σας, ακυρώνει την προηγούμενη συμφωνία; Είναι επικαιροποίηση; Εάν είναι επικαιροποίηση οι επανεισδοχές που είχαν συμφωνηθεί τότε, έγιναν; Αν όχι, από πότε αρχίζουν οι επανεισδοχές; Ευχαριστώ πάρα πολύ.
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Ο Γιάννης Μουζάλας βεβαίως είχε ανακοινώσει και ήταν μια προσπάθεια εκείνης της περιόδου, η οποία όμως αυτό που πρέπει να πω είναι ότι γενικά μάλλον δεν ολοκληρώθηκε.
Τι εννοώ δεν ολοκληρώθηκε; Πάντα η λογική μας είναι ότι δεν μπορεί μια χώρα να έχει δυο πιέσεις. Δηλαδή από τη μια μεριά οι εισροές, από την άλλη μεριά επανεισδοχές. Και στο βαθμό που αυτό συνδέεται με τις επανενώσεις, αφού είχαν σταματήσει οι επανενώσεις που είχε δεχτεί η ίδια η Γερμανία, δεν γινόταν και επανεισδοχές με βάση το «Δουβλίνο 3», το οποίο κατά τη γνώμη μας έχει καταρρεύσει.
Η λογική που έχει είναι ότι αφορά τα γερμανοαυστριακά – όσον αφορά τις επανεισδοχές εννοώ – σύνορα. Το τρίτο ότι συνδέεται με τα άλλα τέσσερα σημεία, αλλά πρώτα και κύρια με τις επανενώσεις. Δηλαδή, το λιγότερο που μπορεί κανείς να περιμένει και αυτό ας το πω κάπως τολμηρά, αλλά είναι το λιγότερο προς τα κάτω, είναι κάποιου τύπου ισότητα. Κάποιου τύπου ισότητα ανάμεσα στα δυο.
Γιατί είναι καθαρό και στη Γερμανία και στον κ. Ζέεχοφερ, ότι είναι αδύνατον να υπάρχει μια διπλή πίεση στις χώρες πρώτης υποδοχής και θέλω εδώ να βάλω και άλλο ένα ζήτημα. Οι διαδικασίες που υπάρχουν στην Ελλάδα δεν υπάρχουν σε άλλες χώρες πρώτης υποδοχής. Δηλαδή στην Ελλάδα έχουμε hot spot, άρα τα controlled centers με μια έννοια δεν μας αφορούν, να το ξεκαθαρίσουμε.
Τα κλειστά κέντρα δεν μας αφορούν. Έχουμε πλήρη διαδικασία καταγραφής με όλα τα συστήματα. Έχουμε πλήρη διαδικασία ασύλου και μερικές φορές δύσκολη διαδικασία, με την έννοια του γεωγραφικού περιορισμού στα νησιά. Που δεν αφορά βέβαια τους ευάλωτους, αλλά υπάρχει.
Στις άλλες χώρες δεν είναι έτσι. Στις άλλες χώρες παίρνω υπόψη μου την Ιταλία που είναι δίπλα μας, υπάρχει μια διαδικασία καταγραφής σε ορισμένες περιοχές. Δηλαδή εάν πηγαίνει ο άλλος να κάνει αίτημα ασύλου, καλώς. Αν δεν πηγαίνει, πάλι καλώς. Και με αυτή την έννοια είπαμε και στην τελευταία Άτυπη Σύνοδο του Ίνσμπρουκ ότι η Ελλάδα πλέον έχει μια πολύ μεγάλη τριετή εμπειρία και του καλού των διαδικασιών και του κακού των διαδικασιών.
Και αυτή η εμπειρία θα πρέπει να γίνει αντικείμενο εξέτασης, αλλά και εκμετάλλευσης απ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Να σας πω το εξής πολύ απλό: Κάποιοι ονειρεύονται, και λέω ονειρεύονται γιατί αυτό το πράγμα δε μπορούμε να επιτρέψουμε να γίνει, τα πάντα να γίνονται στα εξωτερικά σύνορα. Αυτό τί σημαίνει πρακτικά: Ότι πέντε χώρες αναλαμβάνουν όλο το βάρος. Δηλαδή, έχουμε 28 χώρες στην ΕΕ και οι 5 θα έχουν όλο το βάρος και οι άλλοι θα μένουν μόνο στην οικονομική βοήθεια; Ποιος μπορεί να το δεχτεί αυτό;
Και μια επικέντρωση, να το πω και αυτό, ότι η Ελλάδα τα καταφέρνει με τις διαδικασίες της, γι’ αυτό μας λένε και μπράβο κτλ. και τώρα πρέπει να επικεντρωθούμε στην κεντρική και στη Δυτική Μεσόγειο. Και γιατί να επικεντρωθούμε στην Κεντρική και τη Δυτική Μεσόγειο; Γιατί ναι μεν μειώθηκαν οι ροές στην Ιταλία, αλλά αυξήθηκαν οι ροές στην Ισπανία.
Μα αν δε χτυπάς τη διακίνηση και αν δε δημιουργείς όλο το πλέγμα, έχει κανένας σας τον παραμικρό ενδοιασμό ότι οι Διακινητές δε θα εφευρίσκουν άλλους δρόμους; Εμείς λοιπόν, να το πω, έχουμε κάνει μια πολύ συγκεκριμένη πρόταση η οποία έχει τη δίκαιη κατανομή του βάρους.
Λέμε λοιπόν ότι μπορούν να δημιουργηθούν σε όλες τις χώρες κέντρα εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, δηλαδή αν περάσει ένας αριθμός και πάνω, και ας το ολοκληρώσω αυτό, στις χώρες υποδοχής, μ’ έναν αυτόματο τρόπο πηγαίνουν σε άλλα κέντρα, σε άλλες χώρες, οι οποίες κάνουν εξέταση του ασύλου.
Και πώς βγάζεις αυτό τον αριθμό; Παίρνω τον κόσμο, τον πληθυσμό που έκανε αίτηση ασύλου την προηγούμενη χρονιά, φτιάχνω έναν αριθμό με βάση τον πληθυσμό και το ΑΕΠ κάθε χώρας, αυτός είναι ένας ποσοστιαίος αριθμός και με αυτό τον τρόπο βρίσκω ποιον αριθμό την επόμενη χρονιά, η χώρα μπορεί να εξετάσει.
Σας είπα έναν αριθμό προηγούμενα, με όλες τις προσομοιώσεις που έχουμε κάνει, η Ελλάδα, με βάση τέτοιες προσομοιώσεις που αφορά τις 28 χώρες της ΕΕ, στο μέγιστο βαθμό θα καλείτο να εξετάσει περίπου 20.000 αιτήματα ασύλου το χρόνο. Ήδη σας ανέφερα ότι έχουν κατατεθεί 30.000.
Έχουμε την ικανότητα να εξετάζουμε μέχρι 50.000, αλλά αυτή είναι ικανότητα των Υπηρεσιών μας, δεν είναι ικανότητα της χώρας, με αυτή την έννοια το λέω.
Ερώτηση: Αναφερθήκατε στην περίπτωση αντιμετώπιση της κρίσης και είπατε ότι θα πρέπει ν’ αναζητηθούν επιπλέον χώροι αν ξεπεραστεί το 140%. Τί ακριβώς είναι αυτό; Και δεύτερον, εάν έχει εξασφαλιστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση κάποια χρηματοδότηση για τα κέντρα υποδοχής.
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Στο πρώτο, για να μην υπάρχει καμία παρεξήγηση, εμείς κάνουμε μια πρόταση σε σχέση με τον Κανονισμό «Δουβλίνο 4». Με τον τρόπο που προανέφερα, το λέω πολύ σύντομα, αριθμός αιτημάτων την προηγούμενη χρονιά και ένα ποσοστό που διαμορφώνεται ανά χώρα με βάση το ΑΕΠ και τον πληθυσμό της, βγαίνει το νούμερο των αιτημάτων ασύλου που μπορεί να εξετάσει μια χώρα.
Είπα προηγούμενα ότι στη Ελλάδα ο μέγιστος αριθμός είναι 20.000. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι γύρω στις 16.000. Λέμε λοιπόν τώρα ότι αν υποβληθούν αιτήματα ασύλου, αν το 20.000 είναι το 100%, εμείς μπορούμε να εξετάσουμε μέχρι το 140%, δηλαδή να φτάσουμε στις 28.000.
Λέω λοιπόν, όταν θα φτάσουμε σ’ αυτές τις 28.000, γιατί αυτό έχει το ενδιαφέρον, στο 28.001 με βάση μια κατανομή η οποία παίρνει υπ’ όψιν της την Ιταλία κτλ. αυτός ο άνθρωπος πηγαίνει π.χ. και επίτηδες το λέω, στην Ουγγαρία, πηγαίνει στο Λουξεμβούργο.
Αυτό το επίπεδο λοιπόν το ονομάζω, δεν ξέρω αν είναι σωστός όρος, ως επίπεδο γραμμής κρίσης. Αυτή είναι και η πρότασή μας για το Δουβλίνο. Και συγχρόνως λέμε άλλα δυο πράγματα. Το ένα να γίνεται αυτόματα και το δεύτερο, η ανακατανομή, να είναι αναγκαστική.
Οι προτάσεις της Βουλγαρικής Προεδρίας για παράδειγμα, για να καταλάβετε πώς γίνονται και οι συμβιβασμοί για να προχωρήσουμε, δεν είναι αυτόματοι. Πρότασή της είναι να γίνονται δυο γύροι ψηφοφοριών, θετική και αρνητική ψηφοφορία και σ’ ένα επίπεδο να διαπιστώνεται και το εθελοντικό μέσο
Εμείς παλεύουμε το ένα. Η πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είναι η εξής -λέω το χοντρό της σημείο: Στην αρχή να οργανώνεται η διαδικασία των επανενώσεων και μετά τη διαδικασία των επανενώσεων, να υπάρχει μια διαδικασία fair sharing, δίκαιης κατανομής. Και αυτό το έχουν αποφασίσει μαζί τα 2/3 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το δεύτερο ερώτημα, δεν ξέρω πόσο σημαντικό έχετε καταλάβει ότι είναι αλλά είναι πάρα πολύ σημαντικό. Τί εννοώ: Πώς γινόταν ως τώρα η χρηματοδότηση του προσφυγικού και μεταναστατευτικού σε επίπεδο βοήθειας μέσω του Ταμείου Έκτακτης Βοήθειας. Το Ταμείο Έκτακτης βοήθειας, έχει κάποιες νόρμες, επικεφαλής του αυτή τη στιγμή είναι ο κ Στυλιανίδης.
Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει 22 δομές, αλλά δεν τις έχει από μόνο του, τις έχει σε συνεργασία με το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, με την Ύπατη Αρμοστεία, με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης. Αυτός είναι ο σημερινός τρόπος. Και ελέγχονται αυτές οι χρηματοδοτήσεις μια φορά από τη Διαχειριστική Αρχή εδώ και μια φορά σε αντίστοιχες επιτροπές, ελεγκτικές επιτροπές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από την προηγούμενη εμπειρία μου μπορώ να σας πω από τα 100 εκατομμύρια που είχε πάρει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας μέσω της έκτακτης βοήθειας για να στήσει τα camp, τα hot spot κλπ, ο τελικός έλεγχος αφαίρεσε ως μη αποδεκτά, ως μη επιλέξιμα, 200.000 ευρώ.
Τώρα όμως πάμε σε άλλο σύστημα από το 2019 και μετά. Δηλαδή η χρηματοδότηση γίνεται από έκτακτη, τακτική. Δηλαδή, πηγαίνει στον προϋπολογισμό.
Και περνάει η χρηματοδότηση κατά κύριο λόγο μέσα από τις δομές του κράτους και κατά κύριο λόγο μέσα από το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Μέσα από το Υπουργείο Υγείας. Μέσα από το Υπουργείο Παιδείας. Μέσα από το Υπουργείο Εργασίας και πάει λέγοντας.
Φεύγουν οι διεθνείς οργανισμοί και οι partners τους; Όχι. Με την έννοια όμως ότι αλλάζει η λογική και διαμορφώνεται προγραμματική συμφωνία με αυτούς πάνω στο νέο επίπεδο. Οπωσδήποτε μειώνεται η ευθύνη και συμβολή τους.
Το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ. Από το 2020 το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ που είναι το πρόγραμμα φιλοξενίας σε διαμερίσματα περνάει από την Ύπατη Αρμοστεία που είναι τώρα, στο Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Από τώρα εμείς κάνουμε μια προετοιμασία σε σχέση με αυτό το πράγμα. Αυτό είναι μια μεγάλη ευθύνη που πρέπει να δώσεις μια νέα δομή και νέες λειτουργίες στο ίδιο το Υπουργείο. Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου από 45 εκατομμύρια, συν 25 εκατομμύρια ΠΔΕ το 2018 θα πάει στα διακόσια εκατομμύρια στο μεσοπρόθεσμο έως το 2019 και το 2020. Αυτό δημιουργεί την ανάγκη μιας καλύτερης πλήρως διαφανούς διαχείρισης.
Ερώτηση: Ήθελα να ρωτήσω το εξής: αυτό που είπατε στην εισήγηση ότι πολιτικά σας προκάλεσε αυτή την εντύπωση; Γιατί το λέτε τώρα; Και εάν έχετε κάποια αντίδραση στις δηλώσεις του κ. Τραμπ που ήρθε στην Ευρώπη και είπε ότι εγώ βγήκα λόγω μεταναστευτικού. Οι μετανάστες χαλάνε την ποιότητα ζωής της Ευρώπης. Το είπε.
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Κατ’ αρχήν αυτό που είπα ξεκινώντας την εισηγητική μου τοποθέτηση δεν είναι καινούργιο.
Η δική μου η άποψη είναι η εξής: μια τέτοιου είδους συζήτηση για αντιπαράθεση στο ζήτημα αυτό, θα είχε μια αξία το 2015 και το 2016 γιατί πραγματικά εκεί οι ροές ήταν μεγάλες. Και επειδή αυτό το έχω ζήσει και ως συντονιστής της κυβερνητικής ομάδας πριν γίνει υπουργείο το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, το έχω ζήσει και με την Ειδομένη, το έχω ζήσει και με τον Πειραιά κλπ.
Τότε πραγματικά έπρεπε να δεις τι θα κάνεις και ήταν ένα στοιχείο ακόμα και πολιτικής αντιπαράθεσης. Τώρα με 96% μείωση, σημαίνει ότι τα εργαλεία, ένα συμπέρασμα, δούλεψαν. Δεν λέω ότι κάθε φορά δεν πρέπει να επανεξετάζεις. Ίσα – ίσα πρέπει να επανεξετάζεις τα εργαλεία. Να εστιάζεις, να πεις γιατί το πρόγραμμα relocation πέτυχε μόνο κατά 50% και ίσως και λιγότερο; Τι θα κάνουμε με εκείνες τις χώρες που λένε δεν θα πάρουμε καθόλου μετανάστες; Ποτέ. Είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης;
Όταν συζητάμε και κάνουμε ένα διαχωρισμό των οικονομικών κερδών της ΕΕ, γιατί δεν λένε και αυτές οι χώρες ξανά ότι εγώ να μην πάρω; Καταλάβατε τι θέλω να πω; Την δεκαετία του ’90 υπήρχαν στην Ελλάδα κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. Δεν υπήρχε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Αυτές οι κυβερνήσεις τότε του 1990 απέναντι στα μεταναστευτικά ρεύματα που είχε η Ελλάδα, θα έπρεπε να συμπεριφερθούμε με τον ίδιο τρόπο; Να κλείσουμε τα σύνορά μας και να μην έρχεται κανένας;
Όχι. Νομίζω ότι καλά κάναμε που είχαμε, άλλο εάν έχω μεγάλη κριτική για τον τρόπο που το διαχειριστήκαμε.
Πώς επηρεάζει αυτή η λογική τις βασικές αξίες και τον τρόπο της ζωής στην Ευρώπη και στην Αμερική; Εάν πάει κανείς στην Καλιφόρνια για παράδειγμα, το 50% είναι μετανάστες. Ο κ. Σβαρτσενέγκερ, όπως είναι γνωστό είναι Αυστριακός. Αυστριακός μετανάστης που πήγε στην Αμερική.
Μια σειρά μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ είναι παιδιά μεταναστών. Παιδιά, όχι εγγόνια. Παιδιά μεταναστών. Δηλαδή θέλω να πω ότι αυτό το πράγμα να μείνουμε εμείς οι καθαροί. Ποιοι καθαροί; Και να το λες και στην Αμερική είναι λίγο δύσκολο.
Η λογική ότι ξεκινάμε απ’ το φόβο και πάμε να βρούμε τις πρακτικές λύσεις εντάξει, είναι μια λογική, θα έλεγε κανείς που την ξέρει η ανθρωπότητα, δε θέλω να μπω σε παραδείγματα. Αυτή είναι που αλλάζει τον τρόπο κοινωνικής συμβίωσης, κοινωνικής ζωής αλλά και ατομικής ζωής, ατομικής συμπεριφοράς. Αυτή είναι η δική μου άποψη.
Ερώτηση: Μια ερώτηση είναι πού θα γίνουν τα τρία κέντρα στην ηπειρωτική Ελλάδα, αν έχει επιλεγεί ο τόπος, αν έχουν προετοιμαστεί οι τοπικές κοινωνίες και αν έχει γίνει με κάποιο κριτήριο τέτοιο. Δηλαδή υπάρχουν περιοχές στην Ελλάδα όπως ας πούμε στη Θήβα ή τη Λειβαδιά, όπου διάκεινται φιλικά, αλλού δεν είναι το ίδιο.
Οι χώρες του Βίσενγκραντ συν την Αυστρία, δεν είναι οι μόνες που αντιστέκονται. Τώρα βλέπουμε ότι είναι και η Ιταλία και ο Σαλβίνι, ο οποίος δε δέχεται πλοία κτλ. Δηλαδή αυξάνεται αυτό το ρεύμα. Στην ΕΕ ακούστηκε πολλές φορές σε διάφορα Συμβούλια ότι θα υπάρξουν κυρώσεις στις χώρες που δε δέχονται. Γίνεται κάτι;
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Όσον αφορά το πρώτο, δε θα πω μέρη, άλλωστε δεν είναι ένα πράγμα το οποίο θα πρέπει να μας φοβίζει. Αλλά επειδή σήμερα κλείνει η ανοιχτή πρόταση, θέλω να δω και τί έχουν βάλει κτλ. Αλλά, μπορώ να σας πω ότι για μια περιοχή που θα έχει μικρές δομές, είναι αίτημα της περιοχής και της Αυτοδιοίκησης κτλ. αλλά και των επαγγελματιών της περιοχής.
Μια άλλη περιοχή, υπήρχε δομή εκεί, αλλά ήταν της Ύπατης Αρμοστείας και τώρα την παίρνει το ΥΜΕΠΟ, άρα σ’ αυτή τη λογική θα κινηθούμε. Αυτό είναι το βασικό ζήτημα κι είναι κι ένα ζήτημα του δικού μας θα έλεγε κανένας προγραμματισμού.
Για το δεύτερο ζήτημα, οι επανενώσεις που έχουν γίνει δεκτές είναι 2.000. Η πολιτική συμφωνία είναι χαρακτηριστική για τις επιστροφές, είναι χαρακτηριστική η έκφραση, “in the future”, στο μέλλον. Μπορώ να πω στατιστικά ότι από τη Γερμανία έχουν γίνει, το 2018, αιτήσεις επανεισδοχής γύρω στις 1.500.
Ερώτηση: Από πόλεις ή από τα σύνορα;
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Από πόλεις. Γι’ αυτό λέω ότι έχω μόνο το στατιστικό στοιχείο. Η Ιταλία είναι χώρα υποδοχής. Και δε θέλουμε η γεωγραφική μας θέση, η οποία είναι ευχή και η δική μας και της Ιταλίας και της Ισπανίας, μέσω μια διαδικασίας περίκλεισης συνόρων και ευθύνης μόνο στις χώρες υποδοχής, να γίνει κατάρα. Όταν η Ιταλία ας πούμε λέει ότι «εγώ έχω μετανάστες», οι άλλοι σου λένε «εγώ δε θέλω να πάρω μετανάστες ή πρόσφυγες από την Ιταλία», θα υπάρχει σύγκρουση.
Ερώτηση: Θέλω να κάνω δυο συγκεκριμένα ερωτήματα. Αναφερθήκατε σε σχέση με τη συμφωνία Γερμανίας – Ισπανίας – Ελλάδας σε πολιτική προς το παρόν συμφωνία. Απ’ ό,τι γνωρίζω το χρονοδιάγραμμα είναι να έχει ολοκληρωθεί η τεχνική επεξεργασία μέχρι το τέλος του μήνα, αν ισχύει αυτό το χρονοδιάγραμμα και αν βλέπετε ότι θα έχει ολοκληρωθεί έτσι ώστε ν’ αρχίσει να εφαρμόζεται και να μάθουμε και περισσότερες λεπτομέρειες για το αν πρόκειται τελικά από τα σύνορα, από μέσα, απ’ έξω κτλ.;
Η δεύτερη ερώτηση: Αναφερθήκατε στο ότι ζητάμε ως χώρα τη συνδρομή της ΕΑSΟ μεταξύ άλλων και για διερμηνείς. Αυτή τη στιγμή στα 5 νησιά, όπου υπάρχουν τα ΚYΤ, πόσοι διερμηνείες υπάρχουν;
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Μπορώ να σας δώσω ορισμένα νούμερα από τη Μόρια. Για παράδειγμα στη Μόρια η ΕΑSΟ έχει 44 αν δεν κάνω λάθος χειριστές και 49 διερμηνείς. Άλλους τόσους χειριστές έχουμε εμείς, αλλά εμείς είχαμε ένα χρονικό διάστημα 4 διερμηνείς. Όταν συζητάω με τους Ευρωπαίους εταίρους σ’ αυτή τη φάση επιμένω πολύ στους διερμηνείς και στις διερμηνείες, είναι βασικό συστατικό στοιχείο.
Ποιες είναι οι βασικές δυνάμεις που χρησιμοποιούμε στις διαδικασίες διερμηνείας; Κατά κύριο λόγο και με προηγούμενες συμφωνίες, χρησιμοποιούμε διερμηνείς που διαθέτουν διάφορες ΜΚΟ μαζί με άλλες διαδικασίες. Η περισσότερη διερμηνεία η οποία αφορά το άσυλο και την Υπηρεσία πρώτης υποδοχής γίνεται από τη ΜΚΟ Μετάδραση και έχουμε και έναν επιπλέον διαγωνισμό, ύψους νομίζω 2 εκατομμυρίων ευρώ 600 χιλιάδων επιπρόσθετα.
Ερώτηση: Η άλλη ερώτηση ήταν πότε προβλέπεται ότι η πολιτική συμφωνία θα λυθεί και το τεχνικό κομμάτι έτσι ώστε να θεωρηθεί πλέον συμφωνία;
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Θυμάμαι ότι στις 10 Ιουλίου υπήρχε μια συνέντευξη του Ζέεχοφερ σε γερμανική εφημερίδα, ο οποίος είπε ότι εγώ περίμενα με την πρόταση που κάναμε όλες οι χώρες να μου πούνε όχι και δεν το συζητάνε. Αλλά τα πράγματα είναι καλύτερα. Υπάρχει η διάθεση να γίνει μια τέτοια συζήτηση. Τώρα οι 4 εβδομάδες πηγαίνουν μαζί με την πορεία των συζητήσεων. Δηλαδή γίνεται μια πρόταση, υπάρχουν παραδεκτά και μη παραδεκτά σημεία, κάνουμε εμείς την αντιπρόταση, κάνει την άλλη πρόταση η Ισπανία, ώστε να βρούμε ένα κοινό σημείο, το οποίο να έχει νομική βάση, πρακτική εφαρμογή και ως ελάχιστο ζήτημα το θέμα της ισότητας.
Ερώτηση: Επειδή αναφερθήκατε στο Ευρωκοινοβούλιο και την πρόταση του Ευρωκοινοβουλίου που έχει την αποδοχή των 2/3, θυμάμαι ότι πέρσι ο κ. Μουζάλας σε μια συνάντηση με την εισηγήτρια του Ευρωκοινοβουλίου είχε πει ότι είναι καλή βάση για συζήτηση. όμως δεν είναι η Ελλάδα έτοιμη να συμφωνήσει σε αυτό. Έχει αλλάξει το πράγμα; Είμαστε έτοιμοι να αποδεχτούμε; Είπατε επίσης για την ανάγκη να διωχθεί ως μείζον έγκλημα η διακίνηση ανθρώπων. Είναι κάτι που ακούγεται.
Και λίγο συναφές με αυτό. Υπάρχουν μαρτυρίες για επαναπροωθήσεις άτυπες κατά μήκος όλης της βαλκανικής διαδρομής, οι οποίες όμως δεν τυγχάνουν της διερεύνησης των αρχών. Μήπως εκεί πέρα πρέπει να υπάρξει ένα νομοθετικό πλαίσιο που θα επιτρέπει την καλύτερη διερεύνηση και τη λογοδοσία όσων επιχειρούν τέτοιες επαναπροωθήσεις;
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Πολύ σύντομα και τις τρεις. Εγώ λέω ότι το Ευρωκοινοβούλιο έχει πάρει μια απόφαση. Έτσι σας λέω και τη γνώμη μου. Αυτή η απόφαση είναι σε πολύ θετική κατεύθυνση. Έχει τον διαμοιρασμό του βάρους. Έχει τρόπο, λογική. Για παράδειγμα όμως εάν την έφτιαχνα εγώ, θα έκανα μια αναγκαστική ανακατανομή ευθύς εξ αρχής. Δεν θα έκανα δυο κύκλους, αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα. Δεν νομίζω ότι είναι τεράστια η διαφορά.
Συγχρόνως εγώ πήγα και συμβιβάστηκα στο να δεχτώ ότι η βουλγαρική πρόταση είναι η βάση για συζήτηση. Γιατί το έκανα αυτό; Που είναι πολύ πιο δύσκολη, πολύ πιο πίσω από του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Γιατί θέλω να βρω μια βάση που να ξεκινήσουν οι τρίλογοι.
Πού δίνουμε όλο μας το βάρος; Στο να ξεκινήσουν οι τρίλογοι. Δηλαδή, ενώ λες, το κεντρικό μου ζήτημα είναι να υπάρξει ένα «Δουβλίνο 4» γιατί δεν υπάρχει στην ουσία «Δουβλίνο 3» αυτή τη στιγμή, κάθε χρονική περίοδο βρίσκεις το κεντρικό σημείο που σε εμποδίζει. Τι λέει ο κ. Κουρτς για παράδειγμα; Εντάξει, τώρα με τους τριλόγους θα πολυασχολούμαστε; Το κεντρικό ζήτημα είναι να φτιάξουμε ένα σύστημα προστασίας των συνόρων. Των εξωτερικών. Καταλαβαίνετε τη διαφορά; Φαντάζομαι την καταλαβαίνετε.
Δεύτερο. Βεβαίως δεν εννοώ τη θανατική ποινή. Να το ξεκαθαρίσουμε. Και βεβαίως αυτό το μείζον έγκλημα χρειάζεται μια ευρύτερη νομοθετική ρύθμιση λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή δικαϊκή εμπειρία.
Ξέρουμε τις περιπτώσεις. Η διακίνηση ανθρώπων είναι τρίτη σε budget, σε παγκόσμιο budget. Σε δεύτερο παγκόσμιο budget είναι τα ναρκωτικά. Ξέρουμε τις περιπτώσεις που την πληρώνουν τα βαποράκια και οι πραγματικοί έμποροι δεν παθαίνουν τίποτα.
Και επειδή τώρα το συνέδεσαν σε κάποια συζήτηση τα δυο και σε σχέση με το μεταναστευτικό, τους είπα ότι όταν συζητάμε για τα ναρκωτικά, ας πούμε στην Αμερική υπάρχουν ναρκωτικά. Δεν πηγαίνουμε και πιάνουμε τους εμπόρους ναρκωτικών και τους λέμε να μην τα πουλάτε στην Αμερική, να τα πουλάτε στην Κίνα. Δεν κάνουμε αυτό το πράγμα. Πώς λέμε για το μεταναστευτικό να μην έρχονται εδώ, αλλά να πηγαίνουν εκεί;
Δηλαδή βγαίνει ο άλλος και λέει εγώ δεν θέλω πρόσφυγες. Του λέω κι εγώ, ούτε κι εγώ θέλω πρόσφυγες. Και να σου φωνάξω και ένα πρόσφυγα να σου πει ότι ούτε αυτός θέλει πρόσφυγες. Η συζήτηση δεν γίνεται σε αυτό το πεδίο. Θέλω δεν θέλω. Η συζήτηση γίνεται στο πεδίο ότι υπάρχει σαν θέμα.
Το τρίτο: Εμείς εξετάζουμε κάθε καταγγελία η οποία γίνεται, άλλωστε οι καταγγελίες γίνονται και στο Συμβούλιο της Ευρώπης, ορισμένες από αυτές. Βέβαια το κύριο μέτωπό μας εμάς είναι θαλάσσιο κι έχουμε και ανεπτυγμένη δύναμη Frontex. Σας το λέω γιατί χτες, ένα πλήθος 61 ατόμων στον Έβρο, πήγε κατευθείαν στη Frontex, η οποία τους υποδέχτηκε.
Ερώτηση: Κύριε Υπουργέ, σχετικά με τη συμφωνία για τις επαναπροωθήσεις, άκουσα με προσοχή την ομιλία σας, σ’ ένα κομμάτι που δεν αναφερθήκατε είναι ποιους προβλέπει αυτή η συμφωνία.
Για παράδειγμα η συμφωνία προβλέπει και αυτούς που έχουν πάει εδώ και 6 στη Γερμανία; Εδώ και ένα χρόνο; ή αυτούς που θα πάνε μετά τη συμφωνία; Ποιους προβλέπει; Σ’ αυτό δεν αναφερθήκατε. Επίσης, όσοι εν τέλει επιστραφούν στην Ελλάδα ενώ είχαν άσυλο κι εδώ, θα τους ξαναδοθούν τα χαρτιά ή όχι;
Και τελευταία ερώτηση σχετικά στην Ελλάδα. Όποιος πάρει και 2 ή και 3 απορρίψεις, αυτός επιστρέφεται από τη χώρα από την οποία ήρθε ή όχι; Ευχαριστώ.
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Κάντε κι εσείς την ερώτησή σας να τις απαντήσω μαζί.
Ερώτηση: Εσείς έχετε πει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 25 Ευρωβουλευτές ότι είστε υπέρ του να μείνει ανοιχτό το ΠΙΚΠΑ βεβαίως, παρ’ όλα αυτά οι ξενοδόχοι λένε και κάποιοι κάτοικοι, ότι θα συνεχίσουν τον αγώνα αυτόν. Πώς κρίνετε εσείς προσωπικά και κοινωνικά όλη αυτή την αντίδραση;
Δ. ΒΙΤΣΑΣ: Θέλω να είμαι τελείως ειλικρινής. Τί θα γίνει, τί προωθώ και ελπίζω ότι θα το πετύχω: Το ΠΙΚΠΑ της Λέσβου θα έρθει υπό την ευθύνη του Υπουργείου Μεταναστατευτικής Πολιτικής. Και η ομάδα η οποία το διαχειριζόταν ως τώρα, κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές, τις οποίες από κοινού θα βάλουμε και οι οποίες είναι και πληθυσμιακές, θα χρησιμοποιηθεί σ’ αυτή τη δομή ως συνεργάτης.
Από κει και πέρα ο καθένας μπορεί να ονοματίζει έναν αγώνα και να τον κάνει, τί να του πω εγώ, «μην το κάνεις, ή κάνε το»;
Αυτοί οι οποίοι ήδη βρίσκονται στη Γερμανία δεν είναι στα σύνορα, είναι σε κάποιες πόλεις. Εμείς μιλάμε για το μέλλον, στα γερμανοαυστριακά σύνορα. Άρα, τελειώνει εκεί η συζήτηση. Δεν είναι διαδικασία, μην αρχίσουμε τώρα τα συνωμοσιολογικά. Δεν έχει διαφορετική αντίληψη η γερμανική πλευρά.
Δε μπορούμε να πούμε ότι όλες οι χώρες για όλους τους μεταναστευτικούς προσφυγικούς πληθυσμούς είναι ασφαλείς. Τί εννοώ: ειλικρινά τώρα, ας πάρουμε την Τουρκία. Πιθανότατα για έναν Σύριο, όχι Σύριο Κούρδο, λέω Σύριο, η Τουρκία να είναι ασφαλής χώρα, άσχετα με την προσωπική γνώμη που έχει ο καθένας, να είναι ασφαλής χώρα.
Για έναν όμως άνθρωπο από το Αφρίν δεν είναι ασφαλής χώρα. Τώρα σε ποιους απορρίπτονται μία, δυο, τρεις φορές; Κατά κύριο λόγο σ’ αυτούς που είναι παράτυποι με βάση την ορολογία, οικονομικοί μετανάστες. Αυτό είναι το θέμα. Και σε αυτούς δεν έχει καμία σχέση με προσφυγικές ροές.
Για να κλείσω αυτό το πράγμα εμείς κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια αυτή τη στιγμή και το λέω για όλους, να υπάρχει και ένας διαμοιρασμός των ανθρώπων με βάση την καταγωγή τους. Αυτό για να μη δημιουργούνται μεταξύ τους εντάσεις. Δηλαδή να υπάρχει ένα camp που να είναι βασικά Άραβες, ας το πω έτσι. Να υπάρχει ένα άλλο camp που να είναι Κούρδοι.
Αυτό δεν είναι όμως πάντοτε εύκολο και απλά ήθελα να παροτρύνω τους διαμένοντες σε τέτοιο καθεστώς φιλοξενίας να καταλάβουν δυο πράγματα: Ότι κάνουμε αυτή την προσπάθεια και το δεύτερο πράγμα, να σεβαστούν αυτή την προσπάθεια και να μη θεωρεί κανένας ότι μπορεί με έναν τρόπο, κι αυτό συνήθως γίνεται από πολύ μικρές ομάδες, εκβιαστικό, να εκβιάσει το κράτος που τον φιλοξενεί και να παραμείνουμε ήρεμοι όλοι, ψύχραιμοι.
