Συνέντευξη Τύπου στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη

Υπουργός Επικρατείας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος:

«Οι προσπάθειες των Αρχών για την αντιμετώπιση των συνεπειών των καταστροφικών πυρκαγιών που οδήγησαν στον άδικο χαμό δεκάδων συνανθρώπων μας συνεχίζεται.

Η Πυροσβεστική, η Αστυνομία και ο Ελληνικός Στρατός καθώς και όλες οι άλλες διοικητικές αρχές εξακολουθούν να δίνουν τη δύσκολη αυτή μάχη με αμείωτη ένταση.

Παράλληλη όμως υποχρέωση της πολιτείας και της κυβέρνησης αλλά και όλων των υπολοίπων αρμοδίων είναι να διερευνήσουνε ενδελεχώς τα αίτια της τραγωδίας αλλά και να ενημερώνουν του πολίτες για την πορεία των ερευνών.

Από την πρώτη στιγμή ο Πρωθυπουργός είχε δώσει εντολή να διερευνηθούν ταχύτατα αλλά και μεθοδικά όλα τα στοιχεία και να μη μείνει τίποτα αναπάντητο. Στο πλαίσιο αυτό, πριν από λίγο συνεδρίασε υπό τον Πρωθυπουργό διυπουργική επιτροπή προκειμένου να εξετάσει τα στοιχεία που συνέλεξαν όλες οι αρμόδιες αρχές για τα αίτια των καταστροφικών πυρκαγιών μετά τις σχετικές εντολές που είχε δώσει.

Ειδικότερα ο Πρωθυπουργός είχε δώσει εντολή στον Υπουργό ‘Άμυνας, ο οποίος επικοινώνησε με σύμμαχες χώρες και ζήτησε στοιχεία τόσο από δορυφόρους όσο και από UAV προκειμένου να εξακριβωθούν τα στίγματα των πρώτων εστιών φωτιάς τόσο στην Κινέττα όσο και στο Νταού Πεντέλης.

Επίσης είχε δώσει εντολή στον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής να ενεργοποιήσει τον ΕΛΔΟ, ο οποίος με τη σειρά του πήρε όλα τα διαθέσιμα στοιχεία από ευρωπαϊκά και διεθνή δορυφορικά συστήματα. Κατόπιν συλλογής όλων των πληροφοριών αξιολογήθηκαν τα πρώτα στοιχεία και μικτά κλιμάκια της Πυροσβεστικής και του Στρατού έλεγξαν τα συγκεκριμένα σημεία.

Τα κλιμάκια επιβεβαίωσαν τα στοιχεία των δορυφόρων καθώς βρήκαν τα ίχνη των εστιών από όπου ξεκίνησαν οι πυρκαγιές, ακριβώς εκεί που τα στίγματα των δορυφόρων μας έδωσαν τις σχετικές πληροφορίες. Το προσωπικό της Πυροσβεστικής έχει ήδη ξεκινήσει έρευνες οι οποίες συνεχίζονται.

Ο Πρωθυπουργός έδωσε εντολή να διαβιβαστεί σχετικός φάκελος με τα στοιχεία στις δικαστικές αρχές καθώς και να διεξαχθεί η σημερινή Συνέντευξη Τύπου προκειμένου όλα τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας να τεθούν σε γνώση του ελληνικού λαού.

Θα δώσω το λόγο προκειμένου να σας κάνουν την παρουσίαση των δεδομένων αρχικά από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΕΛΔΟ, Αντιπλοίαρχο κ. Μαντζούρη, ακολούθως στον Αρχηγό του Πυροσβεστικού Σώματος κ. Τερζούδη καθώς και τον Αρχηγό της Αστυνομίας κ. Τσουβάλα. Στο τέλος θα δώσω το λόγο στον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών κ. Τόσκα, ενώ θα ακολουθήσουν στη συνέχεια οι ερωτήσεις.

Ευχαριστώ πολύ.»

Αντιπλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού & Διευθύνων Σύμβουλος του Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού Γεώργιος Μαντζούρης:

«Καλησπέρα σας. Καταρχάς να εκφράσω τα θερμά μου συλλυπητήρια στις οικογένειες των πληγέντων από τις καταστροφικές πυρκαγιές.

Ονομάζομαι Γεώργιος Μαντζούρης, είμαι αντιπλοίαρχος του Πολεμικού Ναυτικού και διευθύνων σύμβουλος του ελληνικού διαστημικού οργανισμού. Κατόπιν αιτήματος του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, εκεί ο εθνικός διαστημικός οργανισμός να συνεισφέρει στην αρχική καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης και στην εξακρίβωση των αρχικών εστιών πυρκαγιάς αξιοποιώντας τη πρόσβαση του στις διεθνείς δορυφορικές βάσεις δεδομένων.

Το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης μέσω της συνεργασίας του ελληνικού διαστημικού οργανισμού με το Ι nternational Charter Space and Major Disasters έκανε αίτημα καταγραφής προς την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος για λήψη όλων των διαθέσιμων δορυφορικών δεδομένων από διάφορους διαστημικούς οργανισμούς προκειμένου να υπάρξει αρχική ανάλυση και πληρέστερη αποτύπωση της καταγραφής των αιτιών των πυρκαγιών. Η Υπηρεσία αξιοποιώντας τις παρεχόμενες εικόνες από τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς δορυφόρους έδωσε στην Πυροσβεστική στοιχεία για την πιθανή έναρξη καθώς και για την εξέλιξη των πυρκαγιών. Στην προβολή φαίνονται τα τρία σημεία που εκδηλώθηκαν οι πυρκαγιές και αφορούν στις πυρκαγιές Κινέττας, Ανατολικής Αττικής και Ζεμενού Κορινθίας.

Η έναρξη πυρκαγιάς στην Κινέττα και σύμφωνα με τα επεξεργασμένα δεδομένα αφορούσε πραγματικές εικόνες ή εικόνες δορυφορικών υπέρυθρων αισθητήρων, όπως ελήφθησαν από τους ευρωπαϊκούς δορυφόρους. Στην περιοχή της Κινέττας 23/07/2018 και ώρα 12.03 μ.μ. εμφανίζεται η αποτύπωση από πρώτης εστίας πυρκαγιάς, η οποία αντιστοιχίζεται με την καταγραφή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. 12.35 μ.μ. καταγράφεται από τα δορυφορικά δεδομένα εκδήλωση 13 θερμικών εστιών πυρκαγιάς, όπως φαίνονται στην προβολή και με την γραμμική διάταξη που εμφανίζεται κυρίως κοντά σε οδικό δίκτυο. Δεδομένου ότι η διεύθυνση του ανέμου ήταν βόρεια, βορειοδυτική οι εστίες που καταγράφονται τριάντα λεπτά αργότερα βόρεια και βορειοδυτικά της πρώτης εστίας προξενούν εύλογα ερωτήματα.

Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω θερμικά σημεία όπως αποτυπώνονται από την δορυφορική απεικόνιση βρίσκονται σε νοητές και παράλληλες ευθείες κοντά σε οδικό δίκτυο που απέχουν μεταξύ τους περίπου 1.100 μέτρα και επισημαίνεται η χρονικά σχεδόν ταυτόσημη εκδήλωση των θερμικών εστιών. Οι δορυφορικές αποτυπώσεις παραδοθήκαν στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για να προχωρήσουν οι αυτοψίες στα ανωτέρω σημεία. Παράλληλα στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής εμφανίζονται θερμικά σημεία εστιών πυρκαγιάς, τα οποία παραδόθηκαν στην Πυροσβεστική. Επικρατούσαν άνεμοι δυτικοί, πολύ θυελλώδεις που έφταναν τα 120 χ.λ.μ. την ώρα με αποτέλεσμα η πυρκαγιά να επεκταθεί μέχρι την παραλία σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Στα στίγματα που δώσαμε προς εξέταση στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη εντοπίστηκαν πράγματι εστίες έναρξης της πυρκαγιάς, οι οποίες εξετάζονται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες (οι εστίες φαίνονται στην διαφάνεια που βλέπετε). Ακολουθήθηκε η ίδια διαδικασία παράδοσης των δορυφορικών απεικονίσεων στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Προς ενημέρωση σας, αναφέρεται ότι μέχρι στιγμής έχουν αξιοποιηθεί και διασταυρωθεί πληροφορίες από τα κάτωθι δορυφορικά συστήματα: International Charter for «Space and Major Disasters«, μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (κλειστή πηγή), Copernicus Emergency Management Service (κλειστή πηγή), Ευρωπαϊκός ΔορυφόροςSentinel II ( κλειστή πηγή), Fire Management System της ΝΑΣΑ (ανοιχτή πηγή), το Γαλλικό Δορυφορικό Σύστημα Pleiades (κλειστή πηγή).

Στην προβολή φαίνεται μία περιοχή στην οποία εντοπίστηκε εστία πυρκαγιάς. Σας ευχαριστώ πολύ.»

(Σχετικό Βίντεο Παρουσίασης)

Υπουργός Επικρατείας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος:

«Μετά από την ενημέρωση από τον Διευθύνοντα Σύμβουλο του Ελληνικού Οργανισμού Διαστήματος, ο οποίος μας ενημέρωσε για τα δορυφορικά στίγματα τα οποία είχαμε για τις ώρες έναρξης της πυρκαγιάς τον λόγο θα πάρει ο Αρχηγός της Πυροσβεστικής για να ενημερώσει για την πορεία των ερευνών σε σχέση με τον έλεγχο που έγινε στα στίγματα που καταφέραμε να πάρουμε από τους Ευρωπαϊκούς και άλλους δορυφόρους.»

Αρχηγός Πυροσβεστικού Σώματος, Αντιστράτηγος Σωτήριος Τερζούδης :

«Κι εγώ με τη σειρά μου θα ήθελα να εκφράσω τα ειλικρινή και θερμά μου συλλυπητήρια στους συγγενείς των θυμάτων αυτής της τραγικής ιστορίας. Αυτής της τραγικής καταστροφής.

Στις 23.07.2018 ο χάρτης επικινδυνότητας σύμφωνα με την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι 4. Είναι υψηλή επικινδυνότητα. Και σύμφωνα με τον επιχειρησιακό μας σχεδιασμό εκπέμπονται σ’ αυτό το στάδιο της επιχειρησιακής ετοιμότητας 78 περιπολικά στην Αττική. Παράλληλα γνωρίζουμε ότι επικρατούν στην Αττική θυελλώδεις δυτικοί, βορειοδυτικοί άνεμοι, θυελλώδεις, που οι ριπές τους μπορεί να φτάσουν και φτάνουν τα 100 έως 120 χλμ την ώρα.

Με αυτά τα δεδομένα, στις 12.03 εκδηλώνεται η πρώτη πυρκαγιά στην Κινέττα στην περιοχή των Μεγάρων, όπου είναι μία κλιμάκωση, επειδή πρόκειται για κωνοφόρα σε πολύ δύσκολο σημείο και μη προσβάσιμο. Έχουμε μια κλιμάκωση προσωπικού και μέσων στις 13.00, 26 υδροφόρα στις 14.00 κλιμακώνεται στα 48, στις 15.15 στα 70 και φτάνουμε στις 19.00 στα 88 πυροσβεστικά οχήματα.

Παράλληλα, για να μην σας κουράζω, το σύνολο σχεδόν του εθνικού εναέριου στόλου και των μισθωμένων εναέριων μέσων συμμετέχει στην πυρκαγιά. Στις 16.49 εκδηλώνεται πυρκαγιά στο Νέο Βουτζά στην Καλλιτεχνούπολη, και στις 17.15 έχουμε την άφιξη των πρώτων 22 υδροφόρων οχημάτων και επιπλέον πεζοπόρου τμήματος. Στις 18 κλιμακώνεται περεταίρω στα 33 πυροσβεστικά οχήματα και σταδιακά φτάνουμε στα 56.

Τι είναι η πυρκαγιά για την οποία μιλάμε, αυτή η καταστροφική πυρκαγιά; Αυτή η πυρκαγιά από το σημείο που εκδηλώθηκε στο Νταού Πεντέλης, μεταξύ Καλλιτεχνούπολης και N ταού Πεντέλης από κει εντοπίζεται η εστία της πυρκαγιάς, για να φτάσει στη λεωφόρο Μαραθώνος, απαιτείται κάτι λιγότερο από μιάμιση ώρα. Επιπλέον, εκδηλώνεται στις 18.57 την ίδια μέρα πάντα για τις 23.07 μιλάμε, στον δήμο Ωροπού, στον Κάλαμο πυρκαγιά σε δασική έκταση όπου η κλιμάκωση 19.10 είναι 6 υδροφόρα, κλιμακώθηκε στις 19.20 στα 12 υδροφόρα, για να φτάσουμε στις 20.00 στα 19.

Αυτή είναι η ιστορία στην Αττική των πυρκαγιών όπως αυτή αποτυπώνεται στα στοιχεία που διαθέτει η Πυροσβεστική Υπηρεσία στο επιχειρησιακό της κέντρο. Από εκεί και ύστερα αντιλαμβάνεστε πόσο μικρό είναι το χρονικό διάστημα από την εκδήλωση της πυρκαγιάς μέχρι την απόληξη της, είναι κάτι λιγότερο από μιάμιση ώρα. Είναι καταστροφική πυρκαγιά, αυτό έχω να πω. »

Αρχηγός Ελληνικής Αστυνομίας, Aντιστράτηγος Κωνσταντίνος Τσουβάλας:

«Εκφράζουμε τη συντριβή και την οδύνη μας ως Ελληνική Αστυνομία για τον τραγικό θάνατο των συνανθρώπων μας. Εκφράζουμε τη συμπαράσταση μας στους συγγενείς των νεκρών και των αγνοουμένων.

Ως προς την επιχειρησιακή, υποστηρικτική εμπλοκή της Ελληνικής Αστυνομίας στην αντιμετώπιση της πυρκαγιάς που εκδηλώθηκε στην προαναφερθείσα περιοχή, σημειώνονται συνοπτικά τα ακόλουθα:

Καταρχήν οι ειδικές γεωμορφολογικές και λοιπές συνθήκες υπό τις οποίες αναπτύχθηκε η επιχειρησιακή δράση του προσωπικού ήταν αναμφίβολα ακραίες και ιδιαίτερες καθώς και οι θυελλώδεις άνεμοι με φορά προς τις κατοικημένες πευκόφυτες περιοχές, το ευρύ μέτωπο της πυρκαγιάς επί μεγάλου τμήματος 2,5 έως 3 περίπου χιλιομέτρων του βασικού οδικού άξονα της Λ. Μαραθώνα, ο μεγάλος αριθμός ιδίως παραθεριστών και βεβαίως η ταχύτητα μετάδοσης της πυρκαγιάς και η αδυναμία πρόβλεψης από τους πολλούς κατοίκους του επαπειλούμενου κινδύνου επέτειναν, την ούτως η άλλως σε υψηλό βαθμό δυσκολίας και επικινδυνότητας, το επιχειρησιακό έργο της Ελληνικής Αστυνομίας.

Οι βασικοί άξονες της λογικής υπό την οποία αναπτύχθηκαν και λειτούργησαν επιχειρησιακά οι αστυνομικές δυνάμεις που διατέθηκαν για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς ήταν οι ακόλουθες:

• Διευκόλυνση των πολιτών για την ασφαλή απομάκρυνση τους από την περιοχή της πυρκαγιάς.
• Ενημέρωση, αποτροπή όσων επιχειρούσαν να προσεγγίσουν σε επικίνδυνα ή πιθανώς βάσει των υφισταμένων κατά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεδομένων, επικίνδυνα για την ζωή τους σημεία.
• Συνδρομή σε οχήματα κατάσβεσης του Πυροσβεστικού Σώματος προκειμένου να προσεγγίζουν τις εστίες της πυρκαγιάς.
• Συνεργασία, παροχής συνδρομής προς κάθε Υπηρεσία, Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Πυροσβεστικό Σώμα, Τοπική Αυτοδιοίκηση και γενικά οποιοδήποτε νομικό ή φυσικό πρόσωπο έχριζε βοηθείας.
• Ενίσχυση της αστυνομικής παρουσίας στην περιοχή για τόνωση του ηθικού των πολιτών. Οι επιχειρησιακές μας δράσεις εκδηλώθηκαν στην περιοχή με μέτρα τροχαίας, με μέτρα τάξης και συνδρομή σε Υπηρεσίες και φορείς.»

Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας:

«Κυρίες και κύριοι πρώτα θα ήθελα να εκφράσω τη βαθιά μου λύπη και τα συλλυπητήρια για τον τραγικό χαμό τόσων ανθρώπων.

Με την ευκαιρία της σημερινής ενημέρωσης θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι είναι υποχρέωση όλων μας η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και σε ένα τέτοιο πλαίσιο και μόνο γίνεται η σημερινή ενημέρωση.

Σε ό,τι αφορά τις έρευνες που γίνονται από το Ανακριτικό Τμήμα του Πυροσβεστικού Σώματος σε συνεργασία με υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας θα ήθελα να τονίσω ορισμένα slights, ορισμένες εικόνες που παρουσιάστηκαν πριν στην ενημέρωση και να σας ενημερώσω ότι έχουμε σοβαρές ενδείξεις, σημαντικά ίχνη για εγκληματικές ενέργειες που αφορούν εμπρησμό.

Είδατε στην εικόνα την πρώτη που παρουσιάστηκε σε ό,τι αφορά το δυτικό μέτωπο, δυτικό μέτωπο εννοούμε εμείς την περιοχή των Γερανείων που ήταν και οι πρώτες πυρκαγιές, ότι σε πολύ μικρό χρόνο μετά την έναρξη της πυρκαγιάς και μετά την πρώτη εστία παρουσιάστηκαν πολλές άλλες εστίες και πολλές πυρκαγιές σε πολύ μικρό χρόνο.

Αυτό κάθε λογικό άνθρωπο τον προβληματίζει και έχουμε επικεντρώσει τις έρευνές μας σε αυτό το σημείο. Δεύτερον σε ό,τι αφορά την πυρκαγιά που ξεκίνησε από την περιοχή της Νταού Πεντέλης, εκεί βέβαια μας προβληματίζουν αρκετά ζητήματα. Αλλά δεν σας κρύβω ότι υπάρχει εύρημα, το οποίο μας έχει οδηγήσει σε ανακριτικές έρευνες οι οποίες προχωρούν με γρήγορο ρυθμό αλλά δεν θέλω να αναφέρω, να ενημερώσω για στοιχεία που θα εμποδίσουν την ανακριτική έρευνα.

Τέλος, αν θέλετε, μας προβληματίζει και ο τελευταίος εμπρησμός που έγινε χθες το βράδυ, τα μεσάνυχτα στη περιοχή της Νέας Μάκρης με δύο εστίες που απείχαν σχεδόν 300 μέτρα πάνω στον ίδιο δρόμο και αυτό μας προβληματίζει για τις ενέργειες κάποιων στην συγκεκριμένη περιοχή.

Θα ήθελα, και θα σας ενημερώσουν στη συνέχεια οι αρμόδιοι, να τονίσω τις ακραίες κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν σε όλη την περιοχή ως απόρροια της κλιματικής αλλαγής και επίσης δεν θα πρέπει να ξεχνάμε την ιδιαίτερη αυτοθυσία και αυταπάρνηση των πυροσβεστών και των αστυνομικών όπως και των εθελοντών και των απλών πολιτών που βοήθησαν με όλες τους τις δυνάμεις για τον περιορισμό των απωλειών.

Στη συνέχεια θα σας ενημερώσουν και οι ειδικοί, οι Υπαρχηγοί και ο Μετεωρολόγος του Πυροσβεστικού Σώματος οι οποίοι θα μπουν σε λεπτομέρειες πάνω στα ζητήματα αυτά και φυσικά στη συνέχεια θα απαντήσουν στις ερωτήσεις σας. Σας ευχαριστώ. »