Κύρια σημεία

 

Χαιρετισμός του Πρωθυπουργού

Φίλες και φίλοι,

Με μεγάλη χαρά, βρίσκομαι σήμερα στην Πρώτη Έκθεση Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας να εγκαινιάσω όπως συνηθίζεται να λέγεται, γιατί οι πρωθυπουργοί εγκαινιάζουν συνήθως, αλλά  νομίζω ότι αυτό που εμείς θέλουμε να εγκαινιάσουμε, δεν είναι να κόψουμε μια κορδέλα, αλλά είναι να εγκαινιάσουμε έναν άλλο τρόπο να σκεφτόμαστε, να λειτουργούμε, να συνεργαζόμαστε, να παράγουμε και να δημιουργούμε και προοπτική αναπτυξιακή για την οικονομία αλλά και κοινωνικό όφελος ταυτόχρονα.

Πράγματι, η πρώτη μου επαφή, πέρα από τα κείμενα τα θεωρητικά όταν ψηφίζαμε τον νόμο πριν από έναν χρόνο, ήταν στα τέλη του καλοκαιριού στο πρώτο Hub που έχει δημιουργηθεί Κοινωνικά Αλληλέγγυας Οικονομίας στου Ψυρρή. Βεβαίως τα περισσότερα ΜΜΕ εστίασαν στον φούρναρη που ήταν απέξω για να μου προσφέρει ένα κουλούρι και όχι στην ουσία της παρέμβασης αυτής. Είναι σημείο των καιρών. Αλλά η παρέμβαση αυτή και η επίσκεψή μου με γέμισε αισιοδοξία γιατί πραγματικά θεωρώ ότι είναι μια πολύ σπουδαία προσπάθεια.

Και κυρίως με γέμισε αισιοδοξία γιατί βρέθηκα ανάμεσα  σε ανθρώπους ικανούς και δημιουργικούς, σε ανθρώπους με φαντασία και πείσμα, σε ανθρώπους που όχι μόνο δεν το έβαλαν κάτω στα χρόνια της κρίσης, αλλά βρήκαν τον δρόμο να δημιουργήσουν επιχειρηματικά εγχειρήματα και οικονομικά βιώσιμα αλλά και κοινωνικά ωφέλιμα.

Εγχειρήματα που ξεκίνησαν από μια ιδέα – μια έξυπνη ιδέα, δημιουργική ιδέα –  και μέρα με τη μέρα τα έβλεπαν να μεγαλώνουν και να διευρύνουν την προοπτική, τη δραστηριότητά τους και να δημιουργούν συνθήκες βιωσιμότητας.

Πριν από λίγες ημέρες επισκέφθηκα και στο Σικάγο, ίσως το μεγαλύτερο τέτοιο Hub σε παγκόσμια κλίμακα, το 1871. Πιο εντυπωσιακό σίγουρα, αλλά ήμουν  εξαιρετικά υπερήφανος να τους λέω ότι έχουμε κι εμείς, στην Ελλάδα. Είμαστε – η αλήθεια είναι- πίσω σε σχέση με αυτό που θα έπρεπε να είχαμε κάνει. Όμως έχουμε σαν στόχο να δημιουργήσουμε τέτοια Hub σχεδόν σε όλες τις μεγάλες πόλεις, όπου υπάρχουν πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και δημιουργικοί άνθρωποι, οι οποίοι θέλουν να αξιοποιήσουν αυτή τη δυνατότητα, αυτή τη δυναμική.

Σήμερα, λοιπόν, πρώτη μέρα του Νοέμβρη, ίσως είναι σημαδιακό καθώς ο Νοέμβρης έχει καθιερωθεί διεθνώς ως ο μήνας της Κοινωνικά Αλληλέγγυας Οικονομίας, αλλά σημαδιακό  και καθότι  συμπληρώνεται ένας χρόνος από την ψήφιση του νόμου που αυτή η κυβέρνηση εισήγαγε και που έγινε αποδεκτός με μεγάλη πλειοψηφία όχι μόνο από το κοινοβούλιο, αλλά και από την πλειονότητα των ανθρώπων που ήδη δραστηριοποιούνταν στον χώρο, αλλά τους δόθηκε η δυνατότητα να έχουν θεσμική υπόσταση και υποστήριξη.

Αυτή η Έκθεση, λοιπόν, εδώ, δίνει τη δυνατότητα να έρθουν  στο ίδιο περιβάλλον για τρεις μέρες, άνθρωποι  από πάνω από τους 150 Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας που δραστηριοποιούνται ήδη σε ολόκληρη τη χώρα και σε όλο το φάσμα της οικονομίας, για να γνωριστούν μεταξύ τους αλλά και για να τους γνωρίσουμε όλοι  οι υπόλοιποι.

Να μάθουμε όλοι τι ακριβώς είναι η Κοινωνικά Αλληλέγγυα Οικονομία, τι ευκαιρίες και τι δυνατότητες διαμορφώνονται στα πλαίσιά της, να ανταλλάξουμε απόψεις. Αλλά το σημαντικότερο που πιστεύω ότι μπορεί να γίνει αυτές τις τρεις μέρες είναι να δοθεί  ο χώρος μεταξύ των φορέων να ανταλλάξουν ιδέες, απόψεις, να εκπαιδευτούν μαζί και γιατί όχι και να συνεργαστούν.

Και όπως, πληροφορήθηκα, ακόμα και για την ίδια τη διοργάνωση της έκθεσης, έχει αξιοποιηθεί το ίδιο το πεδίο της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, ώστε τελικά να πρόκειται για μια έκθεση από τους φορείς της, για τους φορείς της.

Δίνεται λοιπόν η ευκαιρία εδώ, σε αυτή την πρώτη συνάντηση, να μπουν οι βάσεις για συνεργασίες, ανταλλαγή τεχνογνωσίας, κοινής συζήτησης για τη  βελτίωση της δουλειάς των Φορέων της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Παράλληλα όμως, δίνεται και  σε μένα μια ευκαιρία σήμερα. Μια ευκαιρία, στην έναρξη αυτής της Έκθεσης, να αναφερθώ- ελπίζω επιγραμματικά-  στους θεμελιώδεις λόγους που για πρώτη φορά στα χρονικά, μια κυβέρνηση αποφασίζει να δείξει τόσο έντονο ενδιαφέρον και τόση επιμονή  για την ενίσχυση του τομέα της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Ο πρώτος λόγος έχει να κάνει με τη σημαντική επίδραση που μπορεί να έχει αυτός ο τομέας, σχεδόν, θα έλεγα,  στο σύνολο της οικονομίας.

Η χώρα μας βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής.

Αφήνει σταδιακά πίσω της μια πολύ σκληρή περίοδο οικονομικής καχεξίας και κοινωνικής ερήμωσης, βρίσκεται στην τελική ευθεία της εξόδου από τα μνημόνια και  από την ασφυκτική επιτροπεία, με ορόσημο βέβαια, όπως όλοι γνωρίζουμε,  τον ερχόμενο Αύγουστο.

Και έχει ήδη περάσει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, στη φάση δηλαδή της ανάκαμψης.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο γενικευμένης ανασυγκρότησης δυνάμεων όσον αφορά την παραγωγή, ενισχύοντας παραδοσιακές μορφές της, αλλά παράλληλα ανοίγοντας δρόμους για την ανάπτυξη και νέων μορφών.

Καλύπτοντας με αυτό τον τρόπο την πρωτοφανή οπισθοχώρηση που σημειώθηκε στα χρόνια της κρίσης.

Άρα λοιπόν, το βασικό μας μέλημα είναι πρώτον να μη επιστρέψουμε στο  μοντέλο εκείνο παραγωγής που μας οδήγησε στη κρίση. Να μην επιστρέψουμε πίσω στο μοντέλο εκείνο που οι αιτίες,  η αρχιτεκτονική του – ας το πώ έτσι – μας οδήγησε στην κρίση.

Δεύτερον να απελευθερώσουμε δυνάμεις. Δεν μπορείς να κτίσεις το καινούργιο με τα υλικά του παλιού. Προφανώς και δεν σημαίνει αυτό ότι δεν θα ενισχύσουμε τομείς που κατά γενική ομολογία αποτελούν συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας.  Ωστόσο, δική μας εκτίμηση είναι ότι ίσως το πιο σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο. Οι άνθρωποι.

Θέλουμε, λοιπόν, να απελευθερώσουμε δυνάμεις που για χρόνια ασφυκτιούσαν, λίμναζαν, βρίσκονταν σε αδιέξοδο.

Και όταν αναφέρομαι σε δυνάμεις, δεν εννοώ κάτι αόριστο. Εννοώ ανθρώπους.

Αναφέρομαι ιδιαιτέρα σε νέους ανθρώπους, ικανούς, δημιουργικούς, ανήσυχους και παραγωγικούς.

Σε αυτούς που, κατά τη γνώμη μου, ως επί των πλείστον ήταν τα θύματα τόσο της κρίσης όσο και μιας ακραία αντικοινωνικής πολιτικής που αναπαράγει ανισότητες και εδραιώθηκε από τα χρόνια ακόμη πριν τη κρίση, από τα χρόνια της στρεβλής ανάπτυξης.

Μιας αντικοινωνικής πολιτικής και μιας – θα έλεγα-  στρεβλής και απατηλής αντίληψης, που έγινε κυρίαρχη  και αναπαράχθηκε μαζικά από τους κυρίαρχους πολιτικούς, επιχειρηματικούς και μιντιακούς κύκλους εντός και εκτός της χώρας.

Η αντίληψη ότι η ελληνική οικονομία έχει συγκεκριμένα δομικά προβλήματα, όπως η χαμηλή ανταγωνιστικότητα και οι υψηλοί μισθοί – προσέξτε μια αντίληψη που δεν ήταν κυρίαρχη μόνο παλιά, ακόμα και τώρα που βγαίνουμε από την κρίση. Μόλις προχθές, νομίζω, την προηγούμενη εβδομάδα, το επανέλαβε ξανά ο ΣΕΒ. Και η αντίληψη εκείνη που έλεγε ότι μπήκαμε στην κρίση επειδή  «ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητες μας». Πόσες φορές άραγε το ακούσαμε αυτό τα προηγούμενα χρόνια. Και άρα εφόσον «ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας» ορθώς επεβλήθη  ως το αντίδοτο της  κρίσης, η λιτότητα, για να μας φέρει ξανά  στον ίσιο δρόμο.

Πρόκειται για μια – θα έλεγα- αν μη τι άλλο μειωτική και ψευδή αναφορά στις δυνατότητες αυτής της χώρας και  στις δυνατότητες των ανθρώπων της.

Διότι η Ελλάδα της κρίσης, είναι  πρώτη χώρα σε όλη την ΕΕ – σε αριθμό πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εως 30 ετών.

Με τους δύο στους πέντε όμως να βρίσκονται εκτός παραγωγής.

Άρα η χώρα  έχει ανθρώπινο δυναμικό με δυνατότητες, αλλά  έχει ένα στρεβλό παραγωγικό μοντέλο και γι αυτό δεν αξιοποιεί αυτό το δυναμικό. Δεν είναι ότι δεν έχει δυνατότητες και ότι ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας.

Ή μήπως, από την άλλη, η  υπέρβαση των δυνατοτήτων μας χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι  η Ελλάδα  στο τέλος του 2013, στην κορύφωση της κρίσης,  είναι πρώτη  χώρα σε επίπεδο χωρών του ΟΟΣΑ, με έναν στους πέντε πτυχιούχους – όχι απλά νέους, αλλά πτυχιούχους –  στην ανεργία.

Η απάντηση λοιπόν  – επαναλαμβάνω- είναι για μας, προφανής.

Το ζητούμενο δεν είναι η μείωση των αναγκών της κοινωνίας ως προς τις – περιορισμένες όπως υπονοεί το κυρίαρχο σχήμα που σας περιέγραψα – δυνατότητες της, αλλά ακριβώς το αντίθετο.

Το ζητούμενο είναι η καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών, που προκύπτουν από αυτές τις αναβαθμισμένες δυνατότητες που έχουν οι πολίτες αυτής της χώρας και εγώ θα έλεγα ειδικότερα οι νέοι και οι νέες.

Επομένως, εμείς δεν βλέπουμε κανένα ταβάνι και κανέναν περιορισμό στις δυνατότητες, τις ικανότητες, τις δεξιότητες και τη διάθεση για δημιουργία που υπάρχει σε αυτή τη χώρα.

Και πορευόμαστε με βάση το πώς θα καταφέρουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αυτές οι ικανότητες να αξιοποιηθούν προς όφελος της συλλογικής βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου, της παραγωγής, των σχέσεων εργασίας και των μισθών.

Και η ενίσχυση των Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, είναι ένα από τα βασικά μας οχήματα στην πορεία υλοποίησης αυτού του μεγάλου στόχου.

Διότι γνωρίζουμε πολύ καλά, εξετάζοντας και παραδείγματα προηγμένων οικονομιών, ότι η ενίσχυση αυτού του τομέα της οικονομίας μπορεί να φέρει οφέλη και να κατακτήσει ένα σημαντικό μερίδιο της συνολικής παραγωγής.

Άλλωστε είναι ενδεικτικό ότι σε σημαντικές χώρες όπως η Γαλλία, η δεύτερη δυναμικότερη – ας το πω έτσι- οικονομία της Ευρωζώνης, ο τομέας ΚΑΛΟ  κατέχει περίπου το 10% του ΑΕΠ της χώρας.

Διότι, το οικονομικό οικοσύστημα που δημιουργεί η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία διακρίνεται από σταθερότητα, από διαχρονικότητα και μεγάλη ανθεκτικότητα σε εξωτερικά σοκ.

Η επένδυση στον τομέα αυτόν, κατά την άποψή μας,  δεν αποτελεί ένα συγκυριακό φαινόμενο. Πολλώ δε μάλλον δε συνιστά ένα “μπάλωμα” των συνεπειών της κρίσης, αλλά συμβάλλει στη θωράκιση των κοινωνικών στρωμάτων που θα εμπλέξει, απέναντι σε ένα εξαιρετικά ασταθές και αβέβαιο διεθνές περιβάλλον.

Ταυτόχρονα η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, έχει αποδείξει ότι μπορεί να κινητοποιεί κοινωνικούς πόρους και μάλιστα κοινωνικούς πόρους  με μεγάλη ανταποδοτικότητα όσον αφορά τη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ενδογενή ανάπτυξη παραγωγικού ιστού.

Όμως, πέρα από τους κυρίως οικονομικούς λόγους, υπάρχει και ένας, θα έλεγα ακόμα  πιο βαθύς λόγος που έχει να κάνει με τις αξίες, που έχει να κάνει με τις αρχές που θεωρούμε ότι πρέπει να χαρακτηρίζουν την παραγωγή και την εργασία.

Και εδώ έρχεται, αν θέλετε και μια άλλη πινελιά, που για μας έχει ιδιαίτερη αξία. Και αυτές οι αρχές είναι που διέπουν αυτή τη συνεργατική λογική, οι αρχές  της  συλλογικότητας, η αρχή του ότι μας ενδιαφέρει βεβαίως να παράξουμε κέρδος για να το μοιραστούμε όμως και όχι για να εκμεταλλευτούμε τη συγκυρία  χωρίς να αφήσουμε κάτι πίσω μας. Και αυτό το κέρδος που παράγουμε συμβαδίζει με το συλλογικό καλό, με την κοινωνική ωφελιμότητα.

Πρώτη λοιπόν αρχή που διέπει την κοινωνικά αλληλέγγυα οικονομία είναι η αρχή της δημοκρατίας στην παραγωγή,

Οι συμμετοχικές διαδικασίες στη λήψη αποφάσεων,

Ο σεβασμός στην εργασία και ο σεβασμός στα δικαιώματα που απορρέουν από την εργασία

Η έννοια του υγιούς ανταγωνισμού στη βάση της βελτίωσης του παραγόμενου προϊόντος και όχι στη βάση της διαρκούς συμπίεσης του εργατικού κόστους.

Και είναι, νομίζω, εξαιρετικά σημαντικές αυτές οι αρχές διότι, όπως είπα αρχικά, βρισκόμαστε σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο, σε μια περίοδο μετάβασης. Όπου βάζουμε τις βάσεις για ένα συνολικά διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο – ή εν πάση περιπτώσει αυτός είναι ο στόχος μας σε τελική ανάλυση, δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, είναι μια δύσκολη υπόθεση.     Αλλά αυτός είναι ο στόχος μας: Να βάλουμε τις βάσεις για ένα συνολικά διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο από αυτό που γνώρισε η χώρα πριν την κρίση, για χρόνια, και την οδήγησε φυσικά σε αυτήν. Ποιο ήταν αυτό το μοντέλο;

Ήταν ένα μοντέλο που βασίστηκε πρώτα και κύρια στη συντριβή της εργασίας, ένα μοντέλο που βασίστηκε στη σάρωση στοιχειωδών δικαιωμάτων από μισθούς μέχρι ωράρια εργασίας, ένα μοντέλο που βασίστηκε στις νόμιμες φοροαπαλλαγές προς τους ολιγάρχες του πλούτου, οι οποίοι ήταν – αν θέλετε-  και οι μοναδικοί ευεργετηθέντες αυτού του συστήματος.  Ορισμένοι δηλαδή κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, που συνήθως όταν μιλούσαν – και όταν μιλούν στο κοινό ομνύουν στην ελεύθερη αγορά- αλλά οι ίδιοι ήταν – και παραμένουν πολλές φορές- κρατικοδίαιτοι,  ευνοούμενοι των εκάστοτε κυβερνήσεων, οι οποίοι ακόμα και μέσα στην κρίση συνέχισαν να αυξάνουν την κερδοφορία τους πολλές φορές, τις περισσότερες θα έλεγα, εις βάρος των ίδιων  των εργαζομένων τους. Δεκάδες τα παραδείγματα, δεν θέλω να αναφερθώ περαιτέρω.

Νομίζω, όμως, ότι πλέον, έχουμε την ιστορική ευκαιρία να γυρίσουμε σελίδα συνολικά σε ότι αφορά την παραγωγή στη χώρα.

Διότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι συνυφασμένη με τα συμφέροντα ορισμένων – λίγων και μετρημένων στα δάχτυλα – λίγων επιχειρηματικών ομίλων, ούτε φυσικά μπορεί να κλείνεται αποκλειστικά σε συγκεκριμένους τομείς της παραγωγής.

Και επιτρέψτε μου εδώ να πω, ότι αυτό δεν είναι κάτι που αποτελεί μονάχα μια πολιτική τοποθέτηση της κυβέρνησης.

Είναι αυτό που ακούμε διαρκώς. Και μας επισημαίνεται διαρκώς από  παραγωγικούς φορείς που συμμετέχουν στις εργασίες των Περιφερειακών Συνεδρίων που διεξάγονται σε κάθε περιφέρεια της χώρας- ήδη έχουμε κάνει πέντε πολύ πετυχημένα και θα ολοκληρώσουμε και τα υπόλοιπα οκτώ στο επόμενο διάστημα, πιστεύω μέχρι τέλους του χρόνου.

Γιατί αν θέλετε και μία εξίσου στρεβλή αντίληψη, κυρίαρχη σαν αυτή που σας είπα πιο πριν, ότι δήθεν ζούμε πάνω από τις δυνατότητες μας, ήταν και η αντίληψη που επικράτησε, ότι αυτή η χώρα δεν μπορεί να παράξει. Η λογική της Ψωροκώσταινας,  μιας χώρας δηλαδή που η μόνη της ελπίδα και προοπτική είναι η διαρκής ενίσχυση του τριτογενούς τομέα της παραγωγής

Δεν αντιλέγω, κρίσιμος ο τριτογενής τομέας, εξαιρετικά σημαντικός και ο τουρισμός μας –βλέπω απέναντι μου με βγάζει και φωτογραφία η Έλενα Κουντουρά- και θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τα πολύ μεγάλα πλεονεκτήματα που θα μας δίνει διαρκώς αυτή η τοποθεσία η ευλογημένη στο χάρτη και το γεγονός ότι η χώρα θα συνεχίσει να αυξάνει τις τουριστικές ροές.  Αλλά μόνο αν μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε τα μεγάλα πλεονεκτήματα που μας δίνει ο πρωτογενής και ο δευτερογενής και ο συνδυασμός αυτών των δύο τομέων, σε συνδυασμό και με  τον τουρισμό και τις τουριστικές ροές, τα εξαιρετικής ποιότητας αγροτικά προϊόντα, η καινοτομία και οι νέες τεχνολογίες για να ενισχύσουμε τον δευτερογενή τομέα προκειμένου αυτά τα ποιοτικά προϊόντα να μπορούμε να τους δίνουμε πιστοποίηση, ονομασία προέλευσης και όχι να βγαίνουν στο εξωτερικό και να επαναεισάγονται εδώ, μόνο έτσι πιστεύω ότι θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα άλλο μοντέλο.

Και για τον πρωτογενή τομέα, τελείως διαφορετικό από την λογική των επιδοτήσεων που μάθαμε από τότε που μπήκαμε στην ΕΕ, στην ΕΟΚ τότε, αποσυνδεδεμένων από την παραγωγή και οδήγησε την μεγάλη πλειοψηφία του αγροτικού κόσμου σε μία αντιπαραγωγική λογική. Να περιμένουν τις επιδοτήσεις ανάλογα όχι με αυτό που παράγουν αλλά με τα στρέμματα τα οποία έχουν κληρονομήσει από τους παππούδες τους.

Αυτή λοιπόν συνολικά την λογική θέλει να σπάσει αυτή η αντίληψη γι αυτόν τον τέταρτο τομέα, τον νέο τομέα της οικονομίας, της Κοινωνικά Αλληλέγγυας Οικονομίας, που μπορεί να έχει εφαρμογή και στους τρεις τομείς.

Φίλες και φίλοι,

Πριν από ένα χρόνο, τον Οκτώβριο του 2016, κάναμε το πρώτο βήμα, δημιουργήσαμε το θεσμικό πλαίσιο για τις βασικές αρχές που οφείλουν να διέπουν τους φορείς που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Ένα θεσμικό πλαίσιο που ταυτόχρονα διορθώνει στρεβλώσεις που υπήρχαν ήδη στο χώρο των Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων, ενώ εισήγαγε και μια άλλου τύπου εταιρία, το Συνεταιρισμό Εργαζομένων.

Πρόκειται για ένα νόμο που ενσωμάτωσε αιτήματα φορέων που ήδη δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό κι αυτό γιατί η πορεία προς την ψήφισή του υπήρξε εξαιρετικά συμμετοχική, όπως άλλωστε συμβαίνει και με την ίδια την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία.

Ξεκινήσαμε λοιπόν από τα θεμέλια, από το να χτίσουμε μια κοινή γλώσσα και κάποιους κοινούς κανόνες για το τι είναι η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία.

Συγκροτήσαμε ένα θεσμικό πλαίσιο για έναν ολόκληρο κλάδο, που βασικό σκοπό του είχε να αποσυνδέσει την έννοια της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας από τις προνοιακές πολιτικές και να την καταστήσει κλάδο ισότιμο με την ιδιωτική οικονομία, αναγνωρίζοντας όμως και προφυλάσσοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.

Συγκροτήσαμε, την Ειδική Γραμματεία Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, ώστε να υπάρχει συγκεκριμένη μέριμνα αλλά και συγκεκριμένη αναφορά σε όσους και όσες ενδιαφέρονται να προχωρήσουν σε ανάλογα εγχειρήματα, αλλά και για να υπάρξει μια δομή που θα κοιτάζει οριζόντια τις προκλήσεις της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας μεταξύ όλων των υπηρεσιών του Δημοσίου.

Χαρτογραφήσαμε για πρώτη φορά το πεδίο των εγχειρημάτων της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, δίνοντας αξιόπιστα και ακριβή στοιχεία για τη δραστηριότητα του κάθε τομέα της οικονομίας, δίνοντας δημοσιότητα στις δυνατότητες αλλά και τις προκλήσεις του χώρου.

Προχωρήσαμε επίσης στην θέσπιση ασφαλιστικών και φορολογικών κίνητρων για τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, ενώ προχωράμε άμεσα σε σημαντικές δράσεις για τη χρηματοδότηση τους και την περαιτέρω υποστήριξή τους.

Σε πρώτη φάση, ενεργοποιείται το Δεκέμβριο το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας που θα έχει αρχικό κεφάλαιο 10 εκ. ευρώ και θα υποστηρίξει όλους τους φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας που αποκλείονται μέχρι σήμερα από το τραπεζικό σύστημα.

Θα πρόκειται δηλαδή για μια μικρή, σε πρώτη φάση τράπεζα, μόνο για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, η οποία θα δώσει μικροπιστώσεις, των πέντε των δέκα, των δέκα πέντε χιλιάδων ευρώ, σε σχήματα που θα θελήσουν να κάνουν με αυτά τα χρήματα τα πρώτα τους βήματα, ενώ στην επόμενη φάση θα ενεργοποιηθούν χρηματοδοτικά προϊόντα όπως εγγυητικές επιστολές για δάνεια σε  υπάρχουσες και σε νέες επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας.

Το Ταμείο θα λειτουργεί ουσιαστικά ως  φορέας που διευκολύνει και υποστηρίζει την χρηματοδότηση των εγχειρημάτων της Κοινωνικής Οικονομίας.

Ταυτόχρονα με το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, έχουμε εξασφαλίσει και θα ενεργοποιήσουμε άμεσα τη δράση επιχορήγησης υφιστάμενων Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με ακόμα 28 εκ., με σκοπό να καλύψουμε ανάγκες σε εξοπλισμό, αρχικό κεφάλαιο και μισθούς εντός των Φορέων.

Άρα σε πρώτη φάση έχουμε 10 συν 28, 38 εκατομμύρια ευρώ.  για να στηρίξουμε άμεσα αυτή την προσπάθεια.

Είναι μια σημαντική αρχή, ιδίως αν φανταστούμε που ήμασταν πριν από έναν χρόνο. Προφανώς θα πρέπει και έγνοια μας είναι τα επόμενα χρόνια να εξασφαλίσουμε ακόμα περισσότερα χρήματα για την υποστήριξη της Κοινωνικά Αλληλέγγυας Οικονομίας. Αλλά νομίζω ότι είναι μία σημαντική αρχή και όσο περισσότερο είναι το ενδιαφέρον, ιδίως νέων ανθρώπων, αλλά και μεγαλύτερων, και όσο περισσότερα σχήματα μεγαλώνουν την ζήτηση τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η πίεση και προς εμάς για να προχωρούμε στην χρηματοδότηση με περισσότερα κονδύλια αυτής της προσπάθειας.

Επιπλέον, οι επιχειρήσεις αυτές έχουν πλέον τη δυνατότητα ένταξης σε όλα τα προγράμματα ΕΣΠΑ και στα προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ.

Κι αυτό είναι αποτέλεσμα συνεργασίας της κυβέρνησης, ώστε να αντιμετωπιστεί όχι μόνο η αποσπασματικότητα μεμονωμένων πολιτικών, αλλά και να καταστούν οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, ισοδύναμοι φορείς προς τις υπόλοιπες επιχειρήσεις.

Τέλος, προχωράμε στη δημιουργία κέντρων υποστήριξης που θα λειτουργήσουν στις αρχές του 2018 σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, μια δράση ύψους 11 εκατ. ευρώ.

Περισσότερα από 100 κέντρα, θα αναλάβουν με την υποστήριξη του Υπουργείου Εργασίας και της Ειδικής Γραμματείας, την προώθηση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας σε κάθε πόλη της χώρας, αλλά και την υποστήριξη των επιχειρήσεων που ήδη υπάρχουν, αλλά και την υποστήριξη ομάδων που θέλουν να προχωρήσουν στη δημιουργία ενός Φορέα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Και για την υλοποίηση αυτού του έργου επιλέξαμε να μην ακολουθήσουμε συνταγές του παρελθόντος, να μην εμπιστευτούμε αυτόκλητους ειδήμονες, αλλά να επενδύσουμε στους ίδιους τους φορείς και στην περαιτέρω εκπαίδευσή τους για όλες αυτές τις υπηρεσίες υποστήριξης.

Αναφέρομαι στα Κέντρα Υποστήριξης Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, σε δομές που θα παρέχουν ενημέρωση υποστήριξη, που περιλαμβάνει τόσο θεσμικά όσο και οικονομικά ζητήματα σε υφιστάμενους αλλά και σε μελλοντικούς Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας σε ολόκληρη τη χώρα.

Προχωράμε, λοιπόν, τα απαραίτητα βήματα για να ενισχύσουμε πιστεύω μια τάση με σημαντική δυναμική.

Κάτι που επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι μετά την ψήφιση του νόμου, ο χώρος της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας διευρύνεται.

Με την εφαρμογή του νέου νόμου, κάθε μήνα, δημιουργούνται περίπου 40 νέοι φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στη χώρα.

Με βάση τα πρόσφατα στοιχεία, που διαθέτει το Μητρώο Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, από τις αρχές του χρόνου μέχρι σήμερα, έχουν δημιουργηθεί 390 νέοι Φορείς. Συνεπώς πιστεύω ότι είμαστε σε ένα καλό δρόμο, μπορούμε όμως να πολλαπλασιάσουμε τα αποτελέσματα.

Φίλες και φίλοι μακρηγόρησα, αλλά ήταν για καλό. Δεν ήταν για κακό, ήταν για την Κοινωνικά  Αλληλέγγυα Οικονομία.

Θα ήθελα να πω κλείνοντας, ότι είναι ένας από τους τομείς στους οποίους ιδιαίτερα επενδύουμε. Παρότι ίσως θα έπρεπε να είχαμε ξεκινήσει νωρίτερα, ίσως θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει περισσότερα. Όμως είναι σαφής κατά την άποψη μου, όχι μόνο η μέριμνα, αλλά η μεροληψία μας, απέναντι στα εγχειρήματα αυτά. Μεροληψία η οποία, δεν το κρύβουμε, έχει να κάνει και με τις ιδέες μας, με τις απόψεις μας. Πιστεύουμε στην συλλογικότητα. Πιστεύουμε στην συνεργασία. Πιστεύουμε σε μία άλλου είδους επιχειρηματικότητα, που δεν θα είναι αυτοσκοπός το κέρδος, ο ανταγωνισμός, το πώς ο ένας θα φάει τον άλλον. Αλλά το πώς μέσα από την συνεργασία θα δημιουργήσουμε χώρο για περισσότερους.

Ταιριάζει στην αντίληψη μας, ταιριάζει στην κοσμοθεωρία μας, έχει εφαρμοστεί και έχει πετύχει και σε χώρες που είχαν ένα πλαίσιο ιδιαίτερα ριζοσπαστικό και σε χώρες, οι οποίες λειτουργούν μέσα στον πυρήνα του καπιταλισμού. Έχει πετύχει, μπορεί να πετύχει και εδώ.

Είναι βέβαιο θα έλεγα, ότι αν αυτά τα εγχειρήματα, που σήμερα τα έχουμε ως παραδείγματα –πολλοί από εσάς, κάποιοι από το κοινό είσαστε εκπρόσωποι αυτών των φορέων- τα πετύχατε μέσα στις μέρες της βαθειάς κρίσης. Τώρα που περνάμε στην φάση της ανάκαμψης και οι δυνατότητες είναι περισσότερες, πιστεύω ότι οι δυνατότητες για να έχουμε ακόμη πιο πετυχημένα και ακόμα περισσότερα σχήματα, είναι μεγάλες.

Γνωρίζω καλά, ότι όσοι από εσάς είσαστε φορείς, εκπρόσωποι τέτοιων σχημάτων – θα συναντήσω και αργότερα κατ ιδίαν ορισμένους – είσαστε άνθρωποι με όρεξη, σχέδιο, κυρίως άνθρωποι που έχετε επιλέξει, παρά τις δυσκολίες,  να μείνετε εδώ και να παλέψετε. Να μείνετε στην χώρα, να μην φύγετε στο εξωτερικό, να πάρετε το μέλλον και το παρόν στα χέρια σας, να δημιουργήσετε οι ίδιοι το μέλλον.

Εγώ αν κάτι θα ήθελα να διαβεβαιώσω είναι ότι, αποτελείτε ένα θετικό παράδειγμα. Τα πετυχημένα εγχειρήματα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας αποτελούν ένα θετικό παράδειγμα, ότι πλέον τα πράγματα αλλάζουν προς το καλύτερο και επιθυμία δική μας είναι η επιτυχίας σας, να γίνει το θετικό παράδειγμα, αλλά και το κάλεσμα ταυτόχρονα, σε όλους όσοι έφυγαν στο εξωτερικό, να γυρίσουν στην χώρα. Να επιχειρήσουν και να επιτύχουν εδώ, στην Ελλάδα. Να πετύχουν όπως πετύχατε και εσείς.

Εύχομαι λοιπόν καλή επιτυχία στις εργασίες της Έκθεσης αυτής και ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.

Σας ευχαριστώ.

 

Χαιρετισμός αν. Υπ. Εργασίας, Ρ. Αντωνοπούλου

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Κύριε Αντιπρόεδρε της Κυβέρνησης,

Κυρίες και Κύριοι Υπουργοί,

Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές,

Εκπρόσωποι της Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης,

Αγαπητές φίλες και φίλοι,

είναι ιδιαίτερη χαρά για εμάς και τους φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας που βρίσκεστε σήμερα  εδώ,  στην 1η έκθεση προϊόντων  και υπηρεσιών της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Η Έκθεση διοργανώθηκε συνεργατικά! Η Ειδική Γραμματεία ΚΑΛΟ, η ΓΓ Διαχείρισης Κοινοτικών και άλλων Πόρων, φορείς ΚΑΛΟ, όλοι μαζί εργάστηκαν και υποστήριξαν την προσπάθεια του Υπουργείου Εργασίας να παρουσιάσει στο ευρύ κοινό τον κόσμο της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.

Σε όλους εσάς ένα μεγάλο ευχαριστώ!

Στην Τεχνόπολη, από σήμερα και μέχρι την Παρασκευή, περισσότερα από 150 εγχειρήματα από όλη την Ελλάδα, τα οποία  αναπτύσσουν οικονομική δραστηριότητα, από την αγροτοδιατροφή και την ανακύκλωση μέχρι τον τουρισμό και την πληροφορική, για πρώτη φορά εκθέτουν από κοινού τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους.

Όμως, σκοπός της Έκθεσης δεν είναι μόνο η παρουσίαση των δραστηριοτήτων της Κοινωνικής Οικονομίας στο ευρύ κοινό.

Είναι και η δικτύωση των φορέων, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας, η καταγραφή καλών πρακτικών, αλλά και η επαφή τους με τους εκπροσώπους των μεγάλων παραγωγικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας.

Τι διαφοροποιεί την  Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (ΚΑΛΟ);

Στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία εργαζόμαστε, παράγουμε και καταναλώνουμε όχι με γνώμονα το κέρδος, αλλά έχοντας ως αρχές τον αξιοπρεπή βιοπορισμό των συνεργαζομένων, την κοινωνική προσφορά, τη δημοκρατική συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων, τη συλλογικότητα, την αλληλεγγύη, την ισότητα, με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Η Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία απευθύνεται:  

  • σε όσους έχουν επιλέξει να ασκήσουν συνεργατική και συνεταιριστική επιχειρηματική δραστηριότητα με κοινωνική αξία.
  • σε όσους έχουν απογοητευτεί από τα δυσμενή καθεστώτα εργασίας και θέλουν να επιλέξουν έναν εναλλακτικό τρόπο εργασίας και παραγωγής,   
  • στους άνεργους και τους νέους που έχουν ιδέες και προσόντα και δεν θέλουν να φύγουν στο εξωτερικό (brain drain),
  • στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που η αγορά εργασίας αποκλείει.

Φίλες και Φίλοι,

Για την κυβέρνηση μας, η Κοινωνική Οικονομία αποτελεί οριζόντια στρατηγική προτεραιότητα γιατί μπορεί να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη, στην καταπολέμηση της ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού, αλλά πρωταρχικά στην εμβάθυνση της δημοκρατίας στην παραγωγή και την εργασία.

Με το νέο νόμο 4430/2016 συνδιαμορφώσαμε με το πεδίο ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που διευρύνει τον τομέα πέραν των γνωστών μέχρι σήμερα ΚοινΣΕπ, βάζει κανόνες και διαμορφώνει εκείνο το περιβάλλον, ώστε η ΚΑΛΟ να απευθύνεται σε όλους τους πολίτες και σε όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες.

Με την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου καταγράφεται μία νέα δυναμική στο χώρο.

Φιλοδοξία μας ήταν και είναι να ανταποκριθούμε στις ανάγκες του πεδίου και να υποστηρίζουμε την αυτόνομη ανάπτυξη των συνεργατικών εγχειρημάτων σε όλους τους παραγωγικούς τομείς.

Η κοινωνική οικονομία δεν θα στεριώσει αν στηριχτεί σε κρατικοδίαιτες πρακτικές του παρελθόντος. Αντίθετα θα μεγαλουργήσει μέσα από διαδικασίες της βάσης.

Η υποστήριξη αυτή, η ανταπόκριση αυτή στις ανάγκες του πεδίου, δεν είναι υπόθεση μόνο του Υπουργείου Εργασίας.

Είναι συνολική δουλειά όλων των παραγωγικών υπουργείων να υποστηρίξουν τις νέες, καινοτόμες ιδέες που θα δώσουν ώθηση στην κοινωνία και την οικονομία.

Γι’αυτό το λόγο καταγράφουμε αυτό το 3ημερο τις ανάγκες διαλειτουργικότητας του κάθε κλάδου ΚΑΛΟ και συνεχίζουμε, πατάμε γκάζι στις διυπουργικές συνεργασίες ώστε να βρούμε συλλογικές λύσεις στα επιμέρους προβλήματα.

Είναι όμως και υπόθεση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης η οποία, με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο, μπορεί να υποστηρίζει κοινωνικές επιχειρήσεις, παραχωρώντας υποδομές αναγκαίες για την ανάπτυξη τους.

Φίλες και Φίλοι,

Μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες το πεδίο ενεργοποιείται ήδη και χτίζει τα δευτεροβάθμια όργανα του συλλογικής εκπροσώπησης. Εμείς θα σταθούμε δίπλα σας στις προσπάθειές σας για συλλογική επιχειρηματικότητα, στις προσπάθειές σας να κινητοποιήσετε την κοινωνία ώστε να υπερβεί το ατομικιστικό εγώ και να εμπλακεί ενεργά στο συλλογικό εμείς.

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Σας ευχαριστώ θερμά για την τιμή που μας κάνετε απόψε να εγκαινιάσετε την έκθεσή μας.

Η αποδοχή της πρόσκλησής μας, σηματοδοτεί τη βαρύτητα που αποδίδει η Κυβέρνηση, και εσείς προσωπικά, στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία.

Για εμάς, ως διοργανωτές, η παρουσία σας, πέρα από τιμή, είναι και  ένα αλάνθαστο δείγμα ότι η δουλειά μας υποστηρίζεται και αναγνωρίζεται.

Μας ενθαρρύνετε να συνεχίσουμε να διαδίδουμε, με τον μοναδικό τρόπο της ΚΑΛΟ, τα μηνύματα αλληλεγγύης, δημοκρατίας και ανάπτυξης με κοινωνικό πρόσημο.

Κύριε Πρωθυπουργέ,

Αγαπητέ Αλέξη,

σε ευχαριστώ και σε καλωσορίζω.

Σχετικές ενημερώσεις: