Δήλωση Υπουργού, Γ. Δραγασάκη
Με την έξοδο από την οδυνηρή φάση των μνημονίων και της παρατεταμένης λιτότητας είμαστε πλέον, ως κοινωνία και ως κυβέρνηση, σε θέση, να περάσουμε σε μια νέα φάση, με κεντρικές προτεραιότητες:
- Την ισχυρή, βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη σε ανανεωμένη βάση και με ολιστικό περιεχόμενο (οικονομικό, κοινωνικό, περιβαλλοντικό).
- Την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και τη συνολική τόνωση της εγχώριας επενδυτικής δραστηριότητας.
- Τη δημιουργία πολλών και ποιοτικών θέσεων εργασίας και τη δραστική μείωση της ανεργίας.
- Τη συγκρότηση του νέου Κοινωνικού Κράτους και την καταπολέμηση των ανισοτήτων.
- Τη ριζική αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων, της βαριάς κληρονομιάς της κρίσης, αλλά και την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων.
Ο Εθνικός Δημοκρατικός Σχεδιασμός
Το τέλος της επιτροπείας και η κατάκτηση μεγαλύτερων βαθμών αυτονομίας στον καθορισμό και την υλοποίηση της πολιτικής, μας επιτρέπει να συγκροτήσουμε τη δική μας αναπτυξιακή στρατηγική και να εμπλουτίσουμε το δικό μας αναπτυξιακό σχέδιο. Σε μια εποχή έντονης διεθνούς ρευστότητας, διεύρυνσης των ανισοτήτων και εμπορικών πολέμων, ο εθνικός σχεδιασμός αποτελεί στοιχειώδη πολιτική υποχρέωση και καθήκον προς τους πολίτες και τις επόμενες γενιές. Διότι ο Εθνικός Δημοκρατικός Σχεδιασμός συνιστά ένα απαραίτητο εργαλείο για την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας. Αποτελεί, έτσι, άμυνα της χώρας στην αβεβαιότητα και σε εξωγενείς κινδύνους, ανάχωμα στην ασυδοσία των συμφερόντων, ασπίδα στα χέρια της κοινωνίας και ειδικά των αδυνάμων απέναντι τόσο σε αυθαιρεσίες των εξουσιών, όσο και στις αποτυχίες των αγορών.
Η ελληνική κυβέρνηση, για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες κατάρτισε την «Αναπτυξιακή Στρατηγική για το Μέλλον», που αποτελεί ένα βήμα προς τον Εθνικό Δημοκρατικό Σχεδιασμό και γέφυρα μετάβασης από τα μνημόνια, δηλαδή τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής, στη φάση της παραγωγικής και θεσμικής ανασυγκρότησης και μετασχηματισμού της χώρας.
Η Αναπτυξιακή Στρατηγική
Η «Αναπτυξιακή Στρατηγική» διαμορφώθηκε μέσα από διαδοχικούς κύκλους επεξεργασιών και διαβουλεύσεων σε πολλά επίπεδα με κορυφαία, κατά την τελική φάση, τη διαδικασία των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Συνεδρίων που πραγματοποιήθηκαν σε όλες τις περιφέρειες της χώρας την περίοδο 2017-2018.
Στόχος της Αναπτυξιακής Στρατηγικής δεν είναι η αναπαραγωγή του πριν από την κρίση καθεστώτος ή απλώς η ανάκαμψη της οικονομίας, αλλά ο μετασχηματισμός του παραγωγικού υποδείγματος και η μετάβαση σε ένα μοντέλο διατηρήσιμης ανάπτυξης, δίκαιης, βιώσιμης και ανθεκτικής, έναντι εξωγενών αναταράξεων και κινδύνων.
Για το λόγο αυτό η Αναπτυξιακή Στρατηγική υιοθετεί την ολιστική αντίληψη για την ανάπτυξη και ενσωματώνει τις τρεις διαστάσεις της -οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική- όπως ορίζονται στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ.
Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης με τους εποπτευόμενους από αυτό φορείς όπως το ΚΕΠΕ, είχε καθοριστική συμβολή στην επεξεργασία της Στρατηγικής και σήμερα έχει κεντρικό ρόλο στην εξειδίκευση και την υλοποίησή της.
Το Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης
Η Αναπτυξιακή Στρατηγική γίνεται, ήδη, πράξη. Το πιστοποιούν οι 142 δράσεις στις οποίες εξειδικεύεται το περιεχόμενό της στο χώρο ευθύνης του Υπουργείου μας.
Πρόκειται για δράσεις που έχουν ως αποδέκτη την κοινωνία και ως στόχο τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την ικανοποίηση των αναγκών της με βιώσιμο και διατηρήσιμο τρόπο.
Ταυτόχρονα αυτή η δέσμη των 142 δράσεων είναι ένας απολογισμός για το τι παραλάβαμε και τι κάνουμε στους διάφορους τομείς, αλλά και ένας σχεδιασμός για το άμεσο μέλλον, αφού περιλαμβάνει δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη ή σχεδιάζουμε να υλοποιηθούν τους αμέσως επόμενους μήνες.
Με την έννοια αυτή, αυτή η δέσμη των δράσεων αποτελεί το Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου, οδηγό της καθημερινής δουλειάς, αλλά και ένα εργαλείο συντονισμού και ελέγχου της δράσης μας.
Δημόσια Λογοδοσία
Αποφασίσαμε αυτό το σχέδιο δράσης να καταστεί δημόσιο, να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου, να είναι προσιτό στους πολίτες και στον έλεγχο της κοινωνίας, να λειτουργεί έτσι ως μέσο παρακολούθησης και ως διαρκής δημόσια λογοδοσία. Με τον τρόπο αυτό οι δράσεις που αναφέρονται αποκτούν αυξημένη δεσμευτικότητα και η κάθε απόκλιση πρέπει να αιτιολογείται.
Αυτός ο τρόπος οργάνωσης της δράσης του Υπουργείου και η έκθεσή της στο δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο, αποτελεί, πιστεύουμε, ένα μικρό βήμα, για ένα μεγάλο στόχο, που αφορά στην αξιοπιστία της πολιτικής. Κλειδί για αυτό δεν είναι η εξαγγελία, αλλά η συγκεκριμενοποίηση, η δεσμευτικότητα, η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα της υλοποίησης των στόχων που τίθενται.
Είναι μια πρόκληση. Όμως είμαστε αισιόδοξοι. Μας ενθαρρύνει το παράδειγμα των Περιφερειακών Συνεδρίων.
Από τις εξαγγελίες που έγιναν στα συνέδρια αυτά οι 89 αφορούσαν αντικείμενα του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, οι 60 δράσεις έχουν ήδη ολοκληρωθεί, 11 υλοποιούνται και 18 Βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας για να υλοποιηθούν. Συνεπώς, το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης έχει ήδη ολοκληρώσει πάνω από το 67% όλων των δράσεων που εξαγγέλθηκαν από τον Πρωθυπουργό στο σύνολο των Συνεδρίων και το αφορούν.
Σχεδιάζοντας τη νέα Προγραμματική Περίοδο
Η συγκέντρωση, η επεξεργασία, η ιεράρχηση και η απεικόνιση των δράσεων, στη μορφή που ακολουθεί, ήταν μια σύνθετη και απαιτητική διαδικασία. Χρειάστηκε χρόνο και προσπάθεια. Για αυτό άλλωστε ο κατάλογος δεν είναι εξαντλητικός, αλλά ούτε και στατικός. Θα υπόκειται σε αναθεωρήσεις και εμπλουτισμό κατά τακτά διαστήματα.
Ήδη, υλοποιώντας την «Αναπτυξιακή Στρατηγική για το Μέλλον», σχεδιάζουμε, παράλληλα, τη νέα Προγραμματική Περίοδο, με ορίζοντα τη δεκαετία 2020-2030. Στόχος θα είναι οι μεγάλοι μετασχηματισμοί που θα προετοιμάσουν την κοινωνία να ξεφύγει οριστικά από τις παθογένειες του παρελθόντος και τα τραύματα της κρίσης, να σχεδιάσει με αυτοπεποίθηση το μέλλον και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που ανακύπτουν από την 4η Βιομηχανική Επανάσταση, την κλιματική αλλαγή, τη μείωση των ανισοτήτων και των αρνητικών δημογραφικών τάσεων.
Σε μια επόμενη αναθεώρησή του, το σχέδιο δράσης του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, θα απεικονίζει τις προαπαιτούμενες δράσεις προετοιμασίας για αυτόν το φιλόδοξο όσο και αναγκαίο στόχο.
Παρουσίαση δράσεων Υπουργείου
Loading...
Reload document 
Open in new tab
Απομαγνητοφώνηση
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Να ξεκινήσουμε. Θα κάνουν κάποιες εισαγωγικές τοποθετήσεις ο Αντιπρόεδρος ο κ. Δραγασάκης, ο Αναπληρωτής Υπουργός ο κ. Πιτσιόρλας και ο Υφυπουργός ο κ. Γιαννακίδης και στη συνέχεια θα μπούμε στις ερωτήσεις, όπου είναι εδώ οι Γενικοί Γραμματείς, ο κ. Μακρυκώστας, ο κ. Αυλωνίτης, εκ μέρους του κ. Ξανθάκου η κυρία Αντωνίου, ο κ. Κορκολής και ο κ. Λαμπριανίδης, μαζί με τους Ειδικούς Γραμματείς, όπου μπορούν να μας βοηθήσουν στις απαντήσεις.
Ο κ. Δραγασάκης έχει το λόγο.
Γ. ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ: Σας καλωσορίζουμε στο Υπουργείο. Σήμερα σας καλέσαμε για να σας παρουσιάσουμε τον προγραμματισμό του Υπουργείου, το σχέδιο δράσης του Υπουργείου. Ένα προγραμματισμό που έχει αποδέκτη την κοινωνία και είναι ανοιχτό ακριβώς στο διαρκή έλεγχό της.
Πριν περάσω στις συγκεκριμένες δράσεις στις οποίες θα αναφερθούμε, θα ήθελα να πω εισαγωγικά ότι η έξοδος της χώρας από τα μνημόνια και την επιτροπεία που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια, συμπίπτει χρονικά με μια αυξανόμενη αβεβαιότητα στον κόσμο και με μια γεωπολιτική ένταση, θα έλεγε κανείς, σε πολλά σημεία του κόσμου, μαζί και στην ευρύτερη περιοχή μας.
Ακριβώς γι’ αυτό η έξοδος από τα μνημόνια έχει το χαρακτήρα ενός παράθυρου ευκαιρίας, το οποίο καλούμαστε να αξιοποιήσουμε όχι μόνο εμείς ως κυβέρνηση, αλλά όλες οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας, ο επιχειρηματικός κόσμος, οι εργαζόμενοι, η κοινωνία συνολικά, ούτως ώστε αξιοποιώντας τα νέα δεδομένα τα οποία έχουμε, να μπορέσουμε να σχεδιάσουμε το μέλλον και να οργανώσουμε το μέλλον μας σε ποιο σταθερές βάσεις.
Για να το κάνουμε αυτό υπάρχουν κάποια προαπαιτούμενα. Κάποιες προϋποθέσεις. Η πρώτη προϋπόθεση είναι να αξιολογήσουμε σωστά τη νέα συγκυρία και να δούμε ότι βεβαίως τα προβλήματα και η κληρονομιά της κρίσης είναι εδώ, αλλά δημιουργούνται και δυνατότητες καλύτερες για την αντιμετώπισή τους.
Η οικονομία είναι σε ανάκαμψη. Εδραιωμένη τώρα πια. Ορισμένοι λένε μέτρια ανάκαμψη. Βεβαίως μέτρια, αλλά είναι ανάκαμψη. Δεν έχει καμία σχέση με την ύφεση και την καταστροφή που είχαμε στο παρελθόν. Είναι άλλο πράγμα να καταστρέφονται 130.000 επιχειρήσεις όπως έγινε από την αρχή της κρίσης μέχρι το 2014 και είναι άλλο να δημιουργούνται 100.000 νέες επιχειρήσεις, όπως συμβαίνει από το 2015 μέχρι το 2017.
Και μόνο το πρώτο δεκάμηνο του 2018 τα στοιχεία που έχουμε μας δείχνουν ότι δημιουργήθηκαν πέντε φορές περισσότερες επιχειρήσεις από ότι είχαν δημιουργηθεί το αντίστοιχο διάστημα το 2014.
Άρα έχουμε μπει σε μια νέα φάση. Η δημοσιονομική θέση της χώρας είναι ισχυρή. Το μακροοικονομικό περιβάλλον ευρύτερα έχει βελτιωθεί. Το δημόσιο χρέος αν και δεν υπήρξε η οριστική και ριζική λύση που εμείς θα θέλαμε, είναι υπό έλεγχο για αρκετά χρόνια. Το μαξιλάρι ρευστότητας που έχουμε δημιουργήσει μας δίνει μια θωράκιση έναντι εξωγενών κινδύνων και το πιο σημαντικό η κοινωνία παρά το βάθος που πήρε αυτή η κρίση και η παρατεταμένη λιτότητα, παρά την προσφυγική κρίση η κοινωνία είναι όρθια με προβλήματα, με τραύματα, αλλά είναι όρθια.
Μια δεύτερη προϋπόθεση που νομίζω ότι είναι σημαντική, είναι να ενσωματώσουμε στη δράση μας, στην πολιτική μας, στον ισχυρισμό μας, μαθήματα του παρελθόντος. Δεν είναι δυνατόν μετά από μια τόσο οδυνηρή και πολυεπίπεδη χρεοκοπία να μην βγάλουμε συμπεράσματα και να μην αντιμετωπίσουμε παθογένειες του παρελθόντος.
Και μάλιστα όταν βλέπουμε ορισμένα κρούσματα του τελευταίου διαστήματος να μας δείχνουν ακριβώς ότι τα μαθήματα πρέπει να είναι σωστά. Μέχρι σήμερα μιλήσανε όλοι αρκετά για τις παθογένειες του ελληνικού κράτους, για τα προβλήματα του πολιτικού συστήματος και πολύ καλά κάνανε, αλλά τώρα βλέπουμε ότι και ο ιδιωτικός τομέας είναι μέρος της κρίσης και μέρος του προβλήματος. Και ως επιχειρηματική συμπεριφορά και ως εταιρική διακυβέρνηση.
Άρα βλέπουμε ότι η κρίση ήταν συστημική. Αφορούσε δηλαδή τον τρόπο ανάπτυξης και τον τρόπο διακυβέρνησης και στο επίπεδο του κράτους και στο επίπεδο των θεσμών και στο επίπεδο των επιχειρήσεων και δημόσιων και ιδιωτικών.
Γι’ αυτό και εμάς δεν υπάρχει δίλημμα εάν πρέπει να συνεχίζονται να γίνονται ή όχι μεταρρυθμίσεις. Το ερώτημα είναι τι μεταρρυθμίσεις. Πρέπει να συνεχιστούν και να ενταθούν μεταρρυθμίσεις, μετασχηματισμοί και αλλαγές οι οποίες όμως δεν θα είναι μεταρρυθμίσεις λιτότητας, αλλά θα είναι μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύουν την ανάπτυξη και την απασχόληση, θα μειώνουν τις ανισότητες και θα στρέφουν την οικονομία σε πιο εξωστρεφείς, καινοτόμες και ποιοτικά υψηλότερες θέσεις.
Η τρίτη προϋπόθεση είναι ότι πρέπει να διαμορφώσουμε και συνθήκες προγραμματικού διαλόγου με αντιπαραθέσεις όπου είναι αναγκαίο, αλλά και με συγκλίσεις όπου είναι δυνατές και συναινέσεις σε κάποια κεντρικά ζητήματα που αφορούν στόχους και όρους λειτουργίας της δημοκρατίας και της κοινωνίας.
Στον προγραμματισμό της δράσης του Υπουργείου μας για να έρθω στο συγκεκριμένο, προσπαθούμε να ενσωματώσουμε ακριβώς αυτές τις αρχές που είπα προηγούμενα και ακόμα και σε πιο αναλυτικό επίπεδο.
Δηλαδή πρώτον επιμένουμε στη λογική της στοχοθεσίας. Θέλουμε το Υπουργείο να λειτουργεί με βάση στόχους. Και γι’ αυτό ακριβώς, όπως θα δείτε, το σχέδιο δράσης του Υπουργείου απαρτίζεται από 142 δράσεις. Εννοείται ότι αριθμός είναι σχετικός δεν είναι στατικός. Το σχέδιο διαρκώς θα εμπλουτίζεται με νέες δράσεις.
Οι δράσεις αυτές είναι αποτέλεσμα της εξειδίκευσης που κάναμε της αναπτυξιακής στρατηγικής την οποία υλοποιούμε. Δεν είναι δηλαδή απλώς 142 δράσεις. Συνθέτουν όλες αυτές το γενικό πλαίσιο στο οποίο κινούμαστε.
Η δεύτερη αρχή είναι δεσμευτικότητα. Οι εξαγγελίες πια δεν νομίζω ότι έχουν πολύ νόημα. Εκείνο που ενδιαφέρει είναι τι υλοποιούμε και πότε το υλοποιούμε και πώς το υλοποιούμε.
Αυτό το οποίο προσπαθούμε να κάνουμε εδώ είναι λίγο τολμηρό από πολλές απόψεις, αλλά μας ενθαρρύνει το γεγονός ότι το δοκιμάσαμε στα συνέδρια τα περιφερειακά που κάναμε, δηλαδή όπως γνωρίζετε, καταγράφηκαν από το γραφείο του κ. Βερναδάκη όλες οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού και των Υπουργών, δημιουργήθηκε ένα αρχείο, κατανεμήθηκαν οι δράσεις αυτές στα υπουργεία και πρέπει να πω ότι το δικό μας το υπουργείο τα έχει πάει καλά. Δηλαδή έχουμε 67% των δράσεων ολοκληρώσει και οι υπόλοιπες είναι είτε στο στάδιο της υλοποίησης, είτε ένα μικρό μέρος είναι ακόμα στη φάση του σχεδιασμού της υλοποίησης.
Αυτό δείχνει ότι όταν δουλέψουμε σωστά και κατά τη φάση του σχεδιασμού και κατά τη φάση μετά της υλοποίησης, μπορούμε να πετύχουμε αυτή τη δεσμευτικότητα για την οποία μίλησα.
Η τρίτη αρχή είναι διαφάνεια, κοινωνικός έλεγχος, διαρκής λογοδοσία. Από σήμερα το σχέδιο δράσης του Υπουργείου είναι αναρτημένο στο site του Υπουργείου. Άρα όλοι εσείς οι δημοσιογράφοι, αλλά και οι πολίτες έχετε όλη την ευχέρεια να μας ελέγχετε καθημερινά.
Και όποτε βλέπετε καθυστερήσεις να μας ρωτάτε και να προσπαθούμε εμείς να δούμε αν υπάρχουν καθυστερήσεις και πού οφείλονται.
Τέλος, μια τελευταία αρχή που πρέπει να ενσωματώσουμε είναι η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων από την εφαρμογή των πολιτικών. Εδώ ως σύστημα δημόσιας διοίκησης και λειτουργίας είμαστε πίσω. Το συζητούμε. Δηλαδή δεν υπάρχουν αυτόματοι μηχανισμοί που να παρακολουθούν το αποτέλεσμα των δράσεων.
Είμαστε εδώ σε διάλογο και εντός του Υπουργείου με τους Γραμματείς και με τις υπηρεσίες για να διαμορφώσουμε ένα σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης των αποτελεσμάτων, το οποίο μετά θα οδηγήσει σε επανασχεδιασμό των δράσεων κλπ.
Προφανώς δεν θα αναφερθούμε σήμερα σε όλες τις δράσεις. Εσείς θα έχετε την ευκαιρία μελετώντας να εντοπίσετε θέματα και μπορούμε να επανέλθουμε στη συζήτηση όποιων θεμάτων θελήσετε. Θα ήθελα εγώ να ξεχωρίσω 10 από τις δράσεις αυτές που νομίζω ότι έχει μια σημασία να αναφερθώ σε αυτές.
Πρώτον: Όπως θα έχετε δει, αλλάζει ο νόμος για την εταιρική διακυβέρνηση και για την εποπτεία των επιχειρήσεων, όπως είναι πιο εύληπτο. Έμφαση θα δοθεί στην προληπτική εποπτεία και ειδικά στη μέριμνα για την έγκαιρη δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων, με αυστηρές κυρώσεις σε αυτούς που τα παραβαίνουν.
Αυτό το μέτρο και άλλα φυσικά, θα περιέχονται στο νόμο. Σε συνδυασμό με την ποινικοποίηση της ευθύνης των ελεγκτών που ήδη έχει θεσμοθετηθεί, ελπίζουμε, πιστεύουμε θα βάλουν ανάχωμα σε κρούσματα σαν αυτά τα οποία έχουν πλήξει τελευταία την αξιοπιστία όχι μόνο των επιχειρήσεων, αλλά δυστυχώς την αξιοπιστία και της χώρας μας.
Μαζί με το νόμο που έχει ήδη κατατεθεί για το μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, ολοκληρώνουμε έναν κύκλο αλλαγών στο Εταιρικό Δίκαιο και ελπίζουμε, όπως είπα, ότι το αποτέλεσμα θα φανεί στην πορεία.
Θέλω να τονίσω στο σημείο αυτό όμως, ότι η σωστή εταιρική διακυβέρνηση, δεν είναι θέμα μόνο νόμων, αλλά είναι θέμα καθημερινής πρακτικής. Είναι ευθύνη όχι μόνο του κράτους και των κυβερνήσεων, είναι ευθύνη και των ίδιων των επιχειρήσεων και των Ενώσεων των επιχειρήσεων. Και θέλω να πω ότι για μας, η κριτική που γίνεται πολλές φορές και καθ’ υπερβολήν ορισμένες, είναι καλοδεχούμενη, αλλά ίσως έχει έρθει η ώρα και για κάποια αυτοκριτική για φαινόμενα τα οποία παρατηρούμε.
Θέλω όμως να πω ότι δεν πρέπει να βλέπουμε μόνο το χθες και τις αρρώστιες του, πρέπει να βλέπουμε και το ότι με τα μέτρα που παίρνουμε, βάζουμε τις βάσεις για μια νέα, κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα.
Η δεύτερη δράση αφορά στις επενδύσεις, μάλλον είναι πολλές δράσεις εδώ. Εκείνο το οποίο θέλω να τονίσω είναι ότι οι επενδύσεις είναι το κλειδί, πρώτον για τη δημιουργία πολλών και ποιοτικών θέσεων εργασίας και δεύτερον, είναι το κλειδί για ν’ αλλάξουμε το παραγωγικό σύστημα, το παραγωγικό μοντέλο.
Αυτό προσδιορίζει και το είδος των επενδύσεων που χρειαζόμαστε. Σε όλες τις επενδύσεις είμαστε θετικοί, όμως προτεραιότητά μας είναι, επενδύσεις οι οποίες δημιουργούν ποιοτικές θέσεις εργασίας και συμβάλλουν στην εξωστρέφεια της οικονομίας, στην καινοτομία, στην υψηλότερη προστιθέμενη αξία, σ’ αυτό δηλαδή που ονομάζουμε αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου.
Στην κατεύθυνση αυτή, πρώτον, απλουστεύουμε τον αναπτυξιακό νόμο με τροπολογίες που ήδη έχουν κατατεθεί. Δεύτερον, εμπλουτίζουμε, κάνουμε πιο ισχυρά τα κίνητρα για ειδικά καθεστώτα, όπως π.χ. θέλουμε να ενθαρρύνουμε μεγάλες ξένες επιχειρήσεις και ομίλους, να εγκαταστήσουν στη χώρα μας ενδοομιλικές υπηρεσίες, κέντρα έρευνας και άλλες λειτουργίες για τις οποίες έχουμε πλεονεκτήματα.
Και τέλος, έρχεται νέος νόμος για τις στρατηγικές επενδύσεις, με ισχυρότερα κίνητρα, ταχύτερες διαδικασίες και μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου. Δυστυχώς, ο προηγούμενος νόμος, αν και ονομάστηκε fast track, δεν είχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα και γι’ αυτό προχωρούμε σε μια πιο αποφασιστική, θέλουμε να πιστεύουμε, νομοθεσία.
Τρίτη δράση: Επεκτείνουμε την εξ αποστάσεως ίδρυση επιχειρήσεων. Όπως γνωρίζετε, ήδη έχει δημιουργηθεί η δυνατότητα να δημιουργούνται επιχειρήσεις από απόσταση, μονοπρόσωπες, σε λίγα λεπτά, αυτό θα επεκταθεί και θα εμπλουτισθεί και με άλλες δράσεις που θα βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό ένα μικρό, σύντομο σχόλιο. Άκουσα τις δηλώσεις του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης για κάποια έκθεση, Doing Business in Greece που βρήκε τελευταία. Θέλω να επισημάνω, όταν διαβάζουμε τέτοιες εκθέσεις, δεν πρέπει να κοιτάμε μόνο το μέσο όρο. Πρέπει να κοιτάμε αν υπάρχουν θετικά στοιχεία, αρνητικά τα οποία δυσκολεύουν τη θέση μας, διότι ο μέσος όρος πολλές φορές παραπληροφορεί.
Εδώ λοιπόν, πράγματι υπάρχουν στη χώρα μας αρνητικοί παράγοντες, οι οποίοι βαραίνουν τη θέση της χώρας μας. Ποιοι είναι αυτοί οι παράγοντες; Τους αναφέρει η ίδια έκθεση του Doing Business.
Πρώτος είναι η δυσκολία πρόσβασης σε πιστώσεις, το γνωστό πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος που έχουμε λόγω των πολλών κόκκινων δανείων. Δεύτερο είναι, η βραδύτητα στη Δικαιοσύνη, του δικαστικού συστήματος. Και τρίτο είναι η απουσία Κτηματολογίου. Δηλαδή τρεις παράγοντες που έχουν να κάνουν με το παλιό μοντέλο, είναι αυτοί που ευθύνονται για την όχι τόσο θετική θέση της χώρας μας.
Θα περίμενα όμως, πολιτικοί στη χώρα μας να βλέπουν και την άλλη πλευρά. ότι παρ’ όλα αυτά υπάρχουν και θετικά. Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις δείκτες που οι επιδόσεις της χώρας μας είναι καλύτερες από τις επιδόσεις της Γερμανίας. Γιατί πρέπει να μην το πούμε αυτό; Γιατί πρέπει να το κρύψουμε αυτό; Γιατί πρέπει να βλέπουμε μόνο τη σκοτεινή πλευρά των πραγμάτων, όταν μάλιστα αυτή η σκοτεινή πλευρά, ακριβώς είναι το παρελθόν το οποίο αλλάζουμε σήμερα;
Και για να μη σας αφήσω με την περιέργεια, διότι αυτά γράφονται έτσι κι αλλιώς, είναι η εκκίνηση επιχειρήσεων, η προστασία μειοψηφικών επενδυτών, διασυνοριακό εμπόριο και άλλοι δείκτες, στους οποίους έχουμε θετικές επιδόσεις.
Τέταρτη δράση, είναι το θέμα της χρηματοδότησης. Ανακοινώσαμε πρόσφατα και δε θα είμαι αναλυτικός εδώ, 35 εργαλεία, τα οποία αποτελούν συμπληρωματικά μέσα, είναι αυτό που ονομάσαμε κάποτε παράλληλο τραπεζικό σύστημα, τα οποία θα είναι και η προίκα στην αναπτυξιακή Τράπεζα, όταν αρχίσει να λειτουργεί. Θα έλεγα με μια υπερβολή, ότι η αναπτυξιακή Τράπεζα με μια έννοια ήδη λειτουργεί, με την έννοια ότι χρηματοδοτικά έργα και προγράμματα ήδη τίθενται σ’ εφαρμογή.
Ξεχωρίζουμε σ’ αυτό το θέμα των μικροπιστώσεων, επειδή απαιτεί και νομοθετική ρύθμιση, καθυστερήσαμε λίγο διότι έπρεπε να βρούμε τη χρυσή τομή στο θέμα της εποπτείας. Υπάρχουν μοντέλα διεθνώς όπου η εποπτεία γίνεται από τις κεντρικές Τράπεζες, υπάρχουν μοντέλα όπου η εποπτεία γίνεται από άλλους φορείς, επιλέξαμε τελικά να γίνεται από την κεντρική Τράπεζα αλλά μ’ ένα ειδικό καθεστώς εποπτείας που να μη δυσκολεύει τη λειτουργία αυτού του θεσμού, ο οποίος πρέπει να είναι εξ ορισμού ευέλικτος.
Το νομοσχέδιο αυτό είναι, όλα τα νομοσχέδια για τα οποία θα μιλήσω είναι να έχουν ολοκληρωθεί, να έχουν κατατεθεί ή να έχουν ψηφιστεί κιόλας, μέχρι το τέλος του έτους.
Πέμπτο: Αναπτυξιακή Τράπεζα: Θα έχετε προσέξει ότι εδώ και καιρό, ούτε εμείς εδώ οι Υπουργοί ούτε ο Πρωθυπουργός μιλάμε για την αναπτυξιακή Τράπεζα. Θέλουμε πρώτα να δημιουργηθεί και μετά να μιλήσουμε γι’ αυτήν. Γιατί; Διότι χάθηκε χρόνος. Και ελπίζω να δοθεί ευκαιρία στη Βουλή να γίνω πιο αναλυτικός. Τώρα θέλω απλώς να δώσω κάποια πληροφόρηση σ’ εσάς.
Χάθηκε χρόνος πρώτον, διότι έπρεπε να πείσουν και έπρεπε να υπερβούμε ελλείμματα αξιοπιστίας της χώρας μας, του παρελθόντος. Πρέπει να σας πω ότι εμείς πήραμε απόφαση στο ΚΥΣΟΙΠ ήδη απ’ τον Απρίλιο του 2015, να δημιουργήσουμε την Αναπτυξιακή Τράπεζα, αλλά αντιμετωπίσαμε ένα φράγμα ερωτημάτων: «Θέλετε να κάνετε μια νέα ΕΤΒΑ;», μας ρωτούσαν, υπονοώντας καταστάσεις αρνητικές.
Χάθηκε λοιπόν χρόνος γι’ αυτό, αλλά χάθηκε και χρόνος επειδή και εγχώριες δυνάμεις και πολιτικές και οικονομικές, ήταν αντίθετες. Και είναι αντίθετες. Για δικούς τους λόγους. Λάθος κατά την άποψή μου. Το έχουν παρεξηγήσει. Εμείς λοιπόν, κάμψαμε τις αντιστάσεις, όχι μόνο πείσαμε, αλλά εξασφαλίσαμε, όπως γνωρίζετε, δήλωση του Eurogroup από πέρυσι, ότι όχι μόνο θεωρεί θετικό αλλά και θα στηρίξει τη δημιουργία μιας τέτοιας Τράπεζας.
Από τον Απρίλιο, σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Τράπεζα Γαλλίας, έχουμε μπει στην τελική ευθεία, σύντομα θα έχουμε το νομοσχέδιο και οι αρμόδιοι αναζητούν και χώρο για να στεγαστεί η λειτουργία της Τράπεζας το 2019.
Έκτη δράση, θέλω ν’ αναφερθώ στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Διάβαζα στο «Ριζοσπάστη» μια κριτική σήμερα, ότι η ΔΑΣ μας ευνοούν τους επιχειρηματικούς ομίλους. Βεβαίως μας ενδιαφέρει στα πλαίσια του παγκόσμιου ανταγωνισμού που ζούμε, να δημιουργήσουμε συνθήκες επενδύσεων και μάλιστα από την εκλογή του νέου Προέδρου των ΗΠΑ και μετά, ζούμε ένα παγκόσμιο φορολογικό ανταγωνισμό τον οποίο εμείς δεν θέλουμε να ακολουθήσουμε, γι’ αυτό προσπαθούμε να δημιουργήσουμε άλλα κίνητρα (η ταχύτητα, το ευρύτερο θετικό περιβάλλον) αλλά δεν θεωρώ ότι είναι αρνητικό το να επιδιώκει κανείς να κάνει τη χώρα του ένα επενδυτικό προορισμό.
Όμως αυτό που είναι σωστό είναι ότι δεν είναι δυνατό να περιμένουμε την ανάπτυξη μόνο με ξένες επενδύσεις, όσες πολλές κι αν έρθουν. Η ανάπτυξη είναι ενδογενής και να έχει ως βάση τις εγχώριες επιχειρήσεις και ειδικά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Πέρα από τα πολλά μέτρα και δράσεις που θα βρείτε, που αναφέρονται στις μικρές επιχειρήσεις δημιουργούμε και μια δομή υποστήριξης των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων σε μια βάση εξατομικευμένης βοήθειας κυρίως των επιχειρήσεων που θέλουν να κάνουν επενδύσεις.
Και γι’ αυτό τον λόγο καταθέσαμε ήδη μια τροπολογία και γίνεται η προεργασία ούτως ώστε σύντομα να μπορέσει η δράση αυτή να μπει σε εφαρμογή.
Έβδομο και όγδοο είναι δυο δράσεις καινούργιες του ΕΣΠΑ. Το ΕΣΠΑ είναι ένας ζωντανός Οργανισμός, διαρκώς παράγει προγράμματα και δράσεις ανάλογα με τις ανάγκες, τα αιτήματα, τα λαμβάνουμε. Τώρα θα έχουμε την ευκαιρία να μπουν σε εφαρμογή δυο δράσεις και οι δυο αφορούν μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Η πρώτη ενισχύσει κατά προτεραιότητα τις επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό και εδώ τα ποσοστά ενίσχυσης μπορεί να φτάνουν μέχρι και το 70% καθώς και επιχειρήσεις που αναζητούν νέες αγορές και εδώ τα κίνητρα θα είναι γενναιόδωρα μπορεί να φτάνουν μέχρι το 75%.
Η άλλη δράση έχει ένα χαρακτήρα επιβράβευσης. Υπάρχει μια τέτοια συζήτηση, ότι μην ασχολούμαστε μόνο με τις αρνητικές περιπτώσεις αλλά πρέπει να δώσουμε κάποια επιβάρυνση και σε θετικές. Δηλαδή επιχειρήσεις οι οποίες δεν έκαναν πωλήσεις όλο αυτό τον καιρό, επιχειρήσεις οι οποίες προσλαμβάνουν κόσμο. Γι’ αυτές τις επιχειρήσεις ακριβώς θα υπάρξουν αυτά τα κίνητρα με την έννοια της επιβράβευσης, αλλά και με την έννοια της υποστήριξης για την πρόσληψη νέων εργαζομένων.
Προτελευταία δράση, η ένατη έχει τη διάσταση των Βαλκανίων. Για λόγους που δεν είναι του παρόντος η ανάπτυξη της Ελλάδας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη οργανικά συνδεδεμένη με αυτό που ονομάζουμε συνανάπτυξη των Βαλκανίων. Οι υποδομές της Ελλάδας, ιδιαίτερα της βόρειας Ελλάδας αποκτούν αξία στο μέτρο που λειτουργούν ως υποδομές ευρύτερης χρήσης.
Δημιουργούμε –είμαστε στην αρχή, το εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός προχθές στη Βάρνα- ένα Οργανισμό Διαβαλκανικής Συνεργασίας και Συνανάπτυξης με στόχο να προάγουμε αυτή την ιδέα, να την κάνουμε συγκεκριμένη πολιτική αλλά και να είναι ένα κοινό ει δυνατό όχημα και των άλλων βαλκανικών χωρών, για μια διεκδίκηση πόρων και ενισχύσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ούτως ώστε συνολικά τα Βαλκάνια και τα δυτικά Βαλκάνια να ενταχθούν, αλλά και η ένταξη αυτή να μην είναι μόνο τυπική ονομαστική, αλλά να είναι ουσιαστική.
Τελευταία δράση. Οι δράσεις που αναφέρονται είναι δράσεις των επόμενων μηνών, ορισμένες όμως είναι των επόμενων ετών αλλά εδώ με την τελευταία δράση θέλουμε να θέσουμε τον τίτλο απλώς ενός ολόκληρου κεφαλαίου που αφορά τον σχεδιασμό της επόμενης δεκαετίας, τον σχεδιασμό της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2020-2030.
Έχουμε αρχίσει τη διαδικασία, βεβαίως δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις στην Ευρώπη για τον καθορισμό επ’ ακριβώς του ύψους και των πλαισίων του νέου ΕΣΠΑ, γνωρίζουμε ότι θα είναι αυξημένο κατά 10% για την Ελλάδα, όμως παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις αυτές στις οποίες συμμετέχουμε ενεργά, ως Υπουργείο προετοιμαζόμαστε ούτως ώστε να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε τις συνθήκες και τους όρους έτσι ώστε το ΕΣΠΑ να ενταχθεί, να είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου για τον μετασχηματισμό της χώρας μας την επόμενη κρίσιμη δεκαετία.
Για τον λόγο αυτό ήδη συνεργαζόμαστε και με τον ΟΟΣΑ ο οποίος έχει αναλάβει μια μελέτη για τις περιφερειακές ανισότητες, την στρατηγική για την περιφερειακή σύγκλιση της χώρας μας και ταυτόχρονα προχωρούμε σε διαδικασίες μέσα από τις οποίες θα οδηγηθούμε σε ένα δεκαετές πρόγραμμα επενδύσεων, υποδομών και μετασχηματισμών.
Χαίρομαι, και τελειώνω με αυτό, που διαβάζω και ακούω να αναγνωρίζεται η ανάγκη αυτή, δηλαδή η ανάγκη για μακροχρόνιο σχεδιασμό, η ανάγκη για ένα δεκαετές –ορισμένοι είπαν και εικοσαετές- σχέδιο επενδύσεων, χαίρομαι που υπάρχει αυτή η παραδοχή και ως Υπουργείο θα είμαστε ανοιχτοί να αξιοποιήσουμε συμβολές, ιδέες προς την κατεύθυνση αυτή. Σας ευχαριστώ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Παρακαλώ ο κ. Πιτσιόρλας
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Ο Υπουργός ήταν πλήρης και αναλυτικός να μην φάω χρόνο εγώ, να περάσουμε στις ερωτήσεις.
Ε. ΓΙΑΝΝΑΚΙΔΗΣ: Να σας καλωσορίσω κι εγώ με τη σειρά μου θα είμαι αρκετά σύντομος. Δυο λόγια θα ήθελα να προσθέσω προκειμένου να δώσουμε και από πλευράς μας λίγο το στίγμα το τι έχουμε να κάνουμε μπροστά μας, πως προχωράμε και ποιες είναι οι προτεραιότητές μας.
Ένα βασικό στοιχείο έχει να κάνει προφανώς με το τέλος προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής το οποίο σε συνδυασμό και με τη ρύθμιση του χρέους όντως δημιουργεί ένα καθαρό διάδρομο προκειμένου να προχωρήσουμε στη χάραξη επί της ουσίας μιας συνολικότερης στρατηγικής.
Μιας στρατηγικής αναπτυξιακής η οποία είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ, πολυετούς προκειμένου να έχουμε και αποτελεσματικότερη χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων και προγραμμάτων τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας. Έχοντας στο επίκεντρο την πλειοψηφία της κοινωνίας η οποία τα τελευταία χρόνια έχει υποστεί τρομακτικές απώλειες και προφανώς θα πρέπει να είναι και η ίδια η κοινωνία πρωταγωνίστρια των εξελίξεων προκειμένου να περάσουμε συντεταγμένα όλοι μαζί σε μια νέα εποχή.
Είναι δεδομένο ότι υπήρχε ένα κλίμα αρνητικό σε σχέση και με τα χρηματοδοτικά εργαλεία του ΕΣΠΑ κατά το παρελθόν, έχει γίνει αρκετή δουλειά από το σύνολο του Υπουργείου και των υπηρεσιακών προκειμένου να αποκατασταθούν αδικίες του παρελθόντος και να βελτιωθούν αρκετά πράγματα.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό για εμάς να καταφέρει το σύνολο της κοινωνίας ει δυνατό να έχει πλήρη γνώση των εργαλείων τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα και οφείλουμε να αξιοποιήσουμε προκειμένου να περάσουμε συντεταγμένα σε μια άλλη εποχή, να ενισχύσουμε την εσωτερική κοινωνική συνοχή της χώρας και συνολικότερα η Ελλάδα να αποτελέσει πρωταγωνίστρια χώρα και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και στη Μεσόγειο προκειμένου όντως να περάσουμε σε νέες εποχές αφήνοντας τις παθογένειες του παρελθόντος πίσω μας, αφήνοντας όλα όσα μας οδήγησαν στην καταστροφή και στην κρίση στο παρελθόν. Αυτά από εμένα σας ευχαριστώ πολύ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα ήθελα να αναφέρω –είναι βέβαια γνωστό- ότι η δουλειά αυτή παρουσιάσαμε, είναι προφανές ότι είναι δουλειά του Υπουργείου, των εργαζομένων, των διευθυντών, των γραμματέων και είναι εδώ όλοι μαζί ούτως ώστε αν υπάρχουν ερωτήσεις που αφορούν τα αντικείμενά τους να έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε πρωτογενείς απαντήσεις.
Αναφέρω σύντομα ότι είναι ο κ. Λαμπριανίδης, ο κ. Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών και Διεθνών Επενδύσεων ο κ. Κορκολής ο Γενικός Γραμματέας ΕΣΠΑ η κα Φωτονιάτα και ο κ. Σανίδης ειδικοί Γραμματείς ΕΣΠΑ, ο κ. Ματζούφας Γραμματέας των ΣΔΙΤ, από εδώ είναι ο κ. Αυλωνίτης Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και πολλών άλλων, υπό αυτό τον τίτλο, ο κ. Μακρυκώστας, Βιομηχανίας, η κα Γώγου Μεταναστευτικού, ο κ. Κουρμούσης είναι για τα κόκκινα δάνεια και το ιδιωτικό χρέος γενικότερα.
Επίσης στη δουλειά αυτή θέλω ν’ αναφέρω ότι είχαν ιδιαίτερη συμβολή, το Γραφείο Επιστημονικής Υποστήριξης των συλλογικών οργάνων της κυβέρνησης με υπεύθυνο τον κ. Ευσταθόπουλο, τους οποίους και ευχαριστούμε και είμαστε στη διάθεσή σας.
Δ. ΜΑΝΙΦΑΒΑ («ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»): Χωρίς να θέλω να υποβαθμίσω τα νομοσχέδια στα οποία αναφερθήκατε, στις νομοθετικές πρωτοβουλίες, θα ήθελα να ρωτήσω κάποια άλλα πράγματα σε σχέση πάλι με νομοθετικές πρωτοβουλίες του επόμενου διαστήματος.
Δε μας είπατε τίποτα για τη νομοθετική πρωτοβουλία περί εισπρακτικών εταιρειών, επίσης για το τί θα γίνει τελικά, για το αν θα μπορέσουμε να έχουμε παράταση του νόμου Κατσέλη. Επίσης αναφερθήκατε στο θέμα της προληπτικής εποπτείας εταιρειών και στη μέριμνα για έγκαιρη δημοσίευση οικονομικών καταστάσεων. Ήθελα να ρωτήσω, ποιος θα έχει τη μέριμνα αυτή; Οι Περιφέρειες όπως συμβαίνει σήμερα; Και μέσα σε ποια χρονικά περιθώρια γενικά θα πρέπει να δημοσιεύονται οι οικονομικές καταστάσεις; Ευχαριστώ.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα πω κάποια πράγματα εγώ και αν χρειαστεί συμπληρωματικά θα μιλήσουν οι υπόλοιποι. Δεν τα είπαμε όλα.
Σε ό,τι αφορά τη νομοθεσία για τις εισπρακτικές εταιρείες είναι σ’ εξέλιξη η προετοιμασία της. Θα μας πει ο κ. Αυλωνίτης. Σε ό,τι αφορά την εποπτεία και το ρόλο της Περιφέρειας κτλ., θα το δούμε στο νομοσχέδιο, είναι απ’ αυτά που συζητιούνται, ο ρόλος της Περιφέρειας, ο ρόλος των Επιμελητηρίων κτλ., είναι από τα θέματα που συζητούνται.
Σε ό,τι αφορά το νόμο Κατσέλη, όπως γνωρίζετε, έγιναν το καλοκαίρι ορισμένες αλλαγές και στο νόμο Κατσέλη και στο νόμο για τον εξωδικαστικό διακανονισμό κι επίσης οι Τράπεζες έχουν κάνει κάποια προγράμματα με τα οποία θέλουν ν’ αξιοποιήσουν τη δυνατότητα άρσης του τραπεζικού απορρήτου που ισχύει από 15/9 κτλ.,
Άρα θα δούμε τ’ αποτελέσματα όλων αυτών των νέων δεδομένων και μέχρι το Δεκέμβριο θα καταλήξουμε. Σε κάθε περίπτωση εμείς θέλουμε να εγγυόμαστε την πρώτη κατοικία. Αλλά τη συγκεκριμένη μορφή με την οποία θα γίνει αυτό, θα τη δούμε όπως σας είπα, μέχρι τέλος του χρόνου.
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Το σχέδιο νόμου για τις εισπρακτικές είναι νομίζω έτοιμοι, είναι στην τελική φάση, το κρίσιμο θέμα το οποίο θ’ αντιμετωπίσουμε με το νόμο αυτό, το πιο κρίσιμο θέμα, είναι το θέμα των δικηγορικών εταιρειών που δεν έχει αντιμετωπισθεί μέχρι σήμερα.
Προφανώς και τα θέματα συχνότητας για την ενημέρωση κτλ. Αλλά ο πυρήνας του προβλήματος που αντιμετωπίζουμε και εκεί συγκεντρώνονται τα πιο πολλά θέματα είναι τα θέματα που σχετίζονται με το ρόλο δικηγορικών – εταιρειών που έχουν μετατραπεί σε εισπρακτικές εταιρείες. Να πω και κάτι ακόμα, να το δούμε ως σύνολο το θέμα του Εμπορικού Δικαίου. Δηλαδή από 1/1 θα εφαρμοστεί ο νόμος για τις Α.Ε., αυτό εισάγει πάρα πολλά καινούργια στοιχεία, σ’ αυτό επάνω θα κουμπώσει, ας το πούμε έτσι, το θέμα της εποπτείας, όπου γίνεται μια πολύ αναλυτική συζήτηση, τα είπε ο Υπουργός, θα υπάρξει ένας εκσυγχρονισμός μεγάλος στο θέμα αυτό.
Ενδεχομένως να προλάβουμε να είναι μαζί με το νομοσχέδιο για τους μετασχηματισμούς. Και το θέμα των μετασχηματισμών πρέπει να καταλάβουμε ότι έχει τεράστια σημασία διότι είμαστε μέχρι τώρα σχεδόν η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που στο Δίκαιό της δεν έχει αναλυτικές προβλέψεις για τα θέματα των μετασχηματισμών. Και στη φάση που είμαστε, ιδιαίτερα τώρα, αυτά τα θέματα των μετασχηματισμών, έχουν πολύ μεγάλη σημασία.
Εμείς είχαμε σκόρπιες διατάξεις οι οποίες δεν επαρκούσαν και κυρίως κινούνταν οι Υπηρεσίες με βάση τη νομολογία και δημιουργούνταν πάρα πολλά προβλήματα. Άρα λοιπόν το νόμο για τις επειδή τον έχουμε ψηφίσει, για τις Ανώνυμες τον έχουμε ψηφίσει, το νόμο για τους μετασχηματισμούς και την εποπτεία, ολοκληρώνεται ένας πολύ μεγάλος κύκλος και αρχές του χρόνου πια θα έχουμε ένα πλήρως εκσυγχρονισμένο Εταιρικό Δίκαιο, που είναι πολύ σημαντικός όρος για τη διαμόρφωση αυτού που λέμε «φιλικού επιχειρηματικού κλίματος».
Α. ΣΤΕΡΓΙΟΥ («ΑΠΟΨΗ»): Θέλω να ρωτήσω το εξής: Επειδή πραγματικά έχουν γίνει πολλά βήματα απ’ αυτό το Υπουργείο τα οποία τα είδαμε και τέλος πάντων ανταποκρίθηκε πολύ καλά σε σχέση με άλλα Υπουργεία στο ρυθμό του, πολλές φορές όμως, θέματα που έχουν να κάνουν με το δικό σας Υπουργείο σκοντάφτουν σ’ αυτό που λέμε συναρμοδιότητες, κι όταν λέμε για εισπρακτικές εταιρείες ή για οτιδήποτε, εγώ δε θα το πάω σ’ αυτό το κομμάτι, θα το πάω π.χ. στα ασφαλιστικά, δεν υπάρχει ένας μηχανισμός που να μπορεί μια εταιρεία να διαπραγματευθεί άμεσα, όπως διαπραγματεύεται με τις Τράπεζες, έτσι ώστε να μπορεί να διεκδικήσει μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και όταν μπαίνεις στον εξωδικαστικό χρειάζεται αρκετός χρόνος και δεν παγώνουν οι οφειλές.
Και αυτό το έχουμε δει να συμβαίνει και σε Συνεταιρισμούς που κινδυνεύουν να πεταχτούν έξω, αλλά και σε εταιρείες. Τί γίνεται μ’ αυτό το κομμάτι των συναρμοδιοτήτων κι αν θα μπορεί να υπάρξει ένας ευέλικτος μηχανισμός έτσι ώστε να υπάρχουν περισσότερες ρυθμίσεις ή να μπορεί να υπάρχει ένα feedback μεταξύ των εταιρειών και του εξωδικαστικού ο οποίος το προηγούμενο διάστημα δε λειτούργησε, κάνατε πολύ μεγάλες αλλαγές σημαντικές υπέρ αυτού, αλλά μέχρι τώρα δεν είχε αποδώσει τα μέγιστα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μια σύντομη απάντηση θα δώσω. Το ερώτημά σας έχει δυο σκέλη όπως το ακούω. Το ένα είναι η διάσταση των διυπουργικών συνεργασιών και συντονισμών γενικώς. Αυτό είναι σωστό. Τα περισσότερα θέματα το απαιτούν αυτό.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης λοιπόν, στη νέα του φάση, εκ των πραγμάτων λειτουργεί και θα λειτουργεί ολοένα και περισσότερο ως Υπουργείο Συντονισμού. Γιατί τώρα; Διότι τώρα έχουμε την αναπτυξιακή στρατηγική. Η αναπτυξιακή στρατηγική δεν είναι του Υπουργείου, είναι της κυβέρνησης, αλλά υλοποιείται, την ευθύνη την έχει μια Πολιτική Επιτροπή με ευθύνη του Πρωθυπουργού, άρα μας δίνει αυτό ως δομή, τη διαδικασία και τη μέθοδο του συντονισμού, ο οποίος στη συνέχεια θα υλοποιείται από το Υπουργείο.
Δεύτερον, έχουμε τα εργαλεία τα χρηματοδοτικά. Έχουμε το ΕΣΠΑ, το οποίο κατά κοινή ομολογία είναι ένα βαρύ πρόγραμμα για όλη την Ευρώπη με τη γραφειοκρατία του, τη διαδικασία του κτλ., αλλά έχουμε καταφέρει τουλάχιστον να μην υπάρχουν σκιές. Δηλαδή δεν ακούγεται πια τίποτα σε ό,τι αφορά τη σωστή αξιοποίηση του ΕΣΠΑ. Άρα έχουμε τα εργαλεία γι’ αυτό το συντονισμό και αυτό γενικά, θ’ αναπτύσσεται.
Με το εξωδικαστικό επίσης να πω το εξής: Η δυσκολία υπάρχει ιδίως όταν έχουμε νέα πεδία πολιτικής. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ως λογική, το καινούργιο του στοιχείο είναι το να προσπαθείς να επιλύσεις ταυτόχρονα χρέος το οποίο υπάρχει σε Τράπεζες, σε Δημόσιο και σε Ασφαλιστικά Ταμεία. Αυτό σε όλη την Ευρώπη, είναι ένα τεράστιο θέμα
Εμείς το παλεύουμε, είμαστε έτοιμοι διαρκώς ν’ αναπροσαρμόζουμε τη νομοθεσία, ούτως ώστε ακριβώς να υπερβούμε δυσκολίες που είναι είτε ενδογενείς σ’ αυτό το εγχείρημα που κάνουμε είτε οφείλεται σε άλλες αγκυλώσεις.
Ο κ. Κουρμούσης λοιπόν αν έχει κάτι να προσθέσει σε σχέση με ό,τι έχουμε κάνει ή σχεδιάζουμε, μπορεί να μας διαφωτίσει.
Φ. ΚΟΥΡΜΟΥΣΗΣ: Απλά να προσθέσω σ’ αυτά που λέει ο Υπουργός και να θυμίσω ότι μέχρι πριν ένα χρόνο, δεν υπήρχε καν δυνατότητα στη χώρα μας να διαπραγματευθείς με το Δημόσιο, πήγαινες δηλαδή και σου έλεγε «12 δόσεις, αυτό είναι». Πλέον μέσω του εξωδικαστικού, δόθηκε η δυνατότητα να διαπραγματεύεται και με τις Εφορίες και τ’ Ασφαλιστικά Ταμεία με μια συγκεκριμένη διαδικασία και φυσικά όταν αυτή η διαδικασία δίνει πάρα πολλές δόσεις, δηλαδή 120 δόσεις και δίνει και κούρεμα προστίμων και προσαυξήσεων και κεφαλαίου, καταλαβαίνετε ότι πρέπει να γίνουν οι σχετικοί έλεγχοι, οι οποίοι διαρκούν στις περισσότερες περιπτώσεις, περίπου 3 μήνες.
Σίγουρα δε θα μπορεί να γίνει μ’ ένα κλικ, όπως πολλοί θα ήθελαν, διότι αλλιώς δε θα μπορεί να ελεγχθεί αν κάποιος έχει χρήματα στο εξωτερικό κι έρχεται να παρουσιαστεί ως ευάλωτη επιχείρηση που δεν έχει χρήματα και ξαφνικά βρίσκουμε κατόπιν ελέγχου που διαρκεί περίπου ενάμιση μήνα στην Ελβετία κρυμμένα εκατομμύρια ευρώ. Άρα είναι απαραίτητο να γίνουν όλες αυτές οι διαδικασίες για να μπορέσει να γίνει διαπραγμάτευση. Πάντως είναι εφικτή η διαπραγμάτευση χρέους και με το δημόσιο και καλούμε όλες τις επιχειρήσεις να την αξιοποιήσουν.
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Θέλω να πω μια φράση με αφορμή την ερώτηση για τις συναρμοδιότητες επειδή είναι ένα κεντρικό πρόβλημα και είναι από τα μεγάλα προβλήματα όλης της κρατικής δομής και της λειτουργίας και του κράτους και της οικονομίας.
Θέλω να πω ότι με την παρουσία του κ. Δραγασάκη στη θέση του Υπουργού Οικονομίας έχουμε κάνει τεράστια βελτίωση και τεράστια βήματα βελτίωσης στο συντονισμό και του Υπουργείου και του Υπουργείου Οικονομίας με τα υπόλοιπα Υπουργεία. Δεν το είπε ο ίδιος, αλλά θέλω να το πω εγώ επειδή διαβάζω και διάφορα περίεργα δημοσιεύματα. Έχει αλλάξει ριζικά η εικόνα στη λειτουργία μας και στη σχέση με τα υπόλοιπα Υπουργεία και έχει γίνει πολύ πιο αποδοτική και νομίζω ότι τον επόμενο χρόνο αυτό θα φανεί ακόμη παραπάνω.
Θεωρώ ότι χωρίς να λύνουμε θεσμικά το πρόβλημα, επί της ουσίας έχουμε βρει τον τρόπο πια με μια πιο συλλογική λειτουργία και με ένα κύρος ισχυρότερο αυτή τη στιγμή στο Υπουργείο να προωθούμε λύσεις σε συνεργασία με τα υπόλοιπα Υπουργεία και γρήγορα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μιας και μπήκαμε σε αυτό και μια παράπλευρη λειτουργία που έχει αυτός ο τόμος είναι ότι είναι το εργαλείο συντονισμού του Υπουργείου. Αυτό διευκολύνει ξέρετε το συντονισμό, διότι είναι συγκεκριμένα και τα λοιπά. Προχωρούμε.
Ι. ΦΕΝΤΟΥΡΗ («ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ»): Ήθελα να σταθώ λίγο σε αυτό που έθιξε και η κα Μανιφάβα για το νόμο Κατσέλη να μας πείτε λίγο από τι θα εξαρτηθεί αν θα ζητήσετε τελικά παράταση και αν υπάρχει πιθανότητα να αυστηροποιηθούν περαιτέρω τα κριτήρια ένταξης στο νόμο.
Για το ελβετικό φράγκο αν θα υπάρχει κάποια νομοθετική πρωτοβουλία. Είχατε αναφέρει και τον προηγούμενο Μάρτιο στη Βουλή ότι θα εξαρτηθεί και από τα stress test και για το ΕΣΠΑ κάτι. Μας έχετε δώσει ένα σχεδιασμό κάποιων δράσεων για να διευκολύνω αναφέρομαι στη σελ. 51 όπου κάνατε κι εσείς κάποια αναφορά στις δράσεις, το ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΩ, να μας δώσετε ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο για το πότε θα δημοσιευτούν αυτές οι δράσεις πότε θα ανοίξουν.
Να μας πείτε και σε τι ποσοστό κυμαίνεται περίπου το επίπεδο των πληρωμών σε προγράμματα επιχειρηματικότητας του ΕΣΠΑ που έχουν ήδη τρέξει και αφορούν στην περίοδο 2014-2020.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το πρώτο ερώτημα ποιο ήταν;
Ι. ΦΕΝΤΟΥΡΗ: Το πρώτο ερώτημα ήταν για το νόμο Κατσέλη…
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ωραία. Ας απαντήσουν οι υπεύθυνοι του ΕΣΠΑ μέχρι να σκεφτώ εγώ την απάντηση.
Ι. ΦΩΤΟΝΙΑΤΑ: Σχετικά με τις δυο νέες δράσεις στις οποίες αναφέρθηκε και ο Υπουργός είναι οι δυο νέες εμβληματικές δράσεις τόσο με όρους χρηματοδοτικής ενίσχυσης όσο και με όρους στόχευσης. Η δράση στην οποία αναφέρεστε είναι το ΕΝΙΣΧΥΩ – ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΩ. Ο προγραμματισμός είναι να δημοσιοποιηθεί τέλη Νοέμβρη και να ανοίξει για υποβολές μετά από 25 μέρες.
Υπενθυμίζω ότι ο τρόπος με τον οποίο επεξεργαζόμαστε και ενεργοποιούμε τις νέες δράσεις στηρίζεται στην άμεση αξιολόγηση και μόνο σε αντικειμενικά κριτήρια, γι’ αυτό και υπάρχει ένας χρόνος μεταξύ της δημοσιοποίησης της δράσης και του ανοίγματος των υποβολών.
Δίνοντας δυο τρία αν σας ενδιαφέρουν ενδεικτικά στοιχεία για τη δράση, ειδικά για το ΕΝΙΣΧΥΩ – ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΩ θα είναι μία δράση που ενεργοποιείται με 300 εκατομμύρια ευρώ. Αναφέρθηκε ήδη ότι αφορά υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις οι οποίες διατήρησαν την απασχόλησή τους, ή αύξησαν την απασχόλησή τους κατά το τελευταίο έτος, πριν την υποβολή τους.
Αυτό έχει σημασία για το χρονικό διάστημα το οποίο θα επιλέξουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις να υποβάλλουν. Ουσιαστικά έχει δυο σκέλη: το πρώτο σκέλος το οποίο είναι της επιβράβευσης που θα είναι η ουσιαστική ενίσχυση πλέον της ρευστότητας της επιχείρησης με ένα κατ’ αποκοπή ποσό ανά εργαζόμενο που θα αντιστοιχεί σε κάποιες ασφαλιστικές ημέρες και το δεύτερο σκέλος είναι το κομμάτι της ενίσχυσης. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να ενισχύσουμε τις επιχειρήσεις όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό τους και να αυξήσουν μέσα από την πρόσληψη –η ένταση της ενίσχυσης για την πρόσληψη νέου προσωπικού θα είναι γύρω στο 70%- και να καταρτίσουν, το οποίο θα είναι σαν υποχρέωση για να λάβεις το βραβείο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πότε;
Ι. ΦΩΤΟΝΙΑΤΑ: Τέλος Νοέμβρη είναι και είπαμε μετά από 25 μέρες. Αντίστοιχα την ίδια μέρα τέλος Νοέμβρη θα σας δώσουμε και την ημερομηνία μέσα στις επόμενες μέρες, θα ενεργοποιηθεί και η δράση της εργαλειοθήκης ανταγωνιστικότητας. Μια εμβληματική δράση 400 εκατομμύρια ευρώ, άμεση αξιολόγηση, μόνο αντικειμενικά κριτήρια, υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Ο Υπουργός ήδη αναφέρθηκε ότι στόχευσή μας εδώ είναι η ενίσχυση και ο προσανατολισμός των επιχειρήσεων προς νέες αγορές.
Θα υπάρχει ειδική μέριμνα στην ένταση ενίσχυσης για εξαγωγικές επιχειρήσεις και ειδική μέριμνα και κίνητρο για τις επιχειρήσεις για να επενδύσουν σε ειδικές κατηγορίες στις οποίες φαίνεται να μην είναι πολύ πρόθυμες αλλά κατά τη δική μας στρατηγική είναι η μόνη επιλογή αν θέλουν να είναι βιώσιμες και δυναμικές. Αυτές είναι κατηγορίες οι οποίες αναφέρονται στο κομμάτι της τυποποίησης και πρoτυποποίησης.
Αυτές είναι οι δύο πιο ώριμες δράσεις, τέλος Νοέμβρη είναι η τελική ημερομηνία, υπολογίζουμε 25 μέρες για το άνοιγμα των υποβολών.
Πάμε τώρα στο θέμα των εκταμιεύσεων και των πληρωμών για τον πρώτο κύκλο δράσεων οι οποίες θυμίζω ότι είχαν ενεργοποιηθεί τον Φεβρουάριο του 2016. Εμείς όσοι δουλεύουμε στο κομμάτι του ΕΣΠΑ δεν σας κρύβω ότι ειδικά για το κομμάτι των κρατικών ενισχύσεων και των δράσεων ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας δουλεύουμε με ένα βασικό ορόσημο το οποίο είναι πριν την επίλυση του τεχνικού προβλήματος που σημαίνει πληροφοριακό σύστημα κρατικών ενισχύσεων και μετά από αυτό.
Τα προβλήματα δεν θα αναφερθώ, ούτε θα αναφερθώ πάλι στους λόγους για τους οποίους μας οδήγησαν να είμαστε η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα η οποία διαχειριζόμαστε ευρωπαϊκούς πόρους και έχουμε την υποχρέωση όλο μας το σύστημα να το περνάμε από ένα πολύ βαρύ πληροφοριακό σύστημα, τα έχουμε ζήσει και εκτιμώ ότι τα έχουμε αντιμετωπίσει θετικά.
Αυτή τη στιγμή το σύνολο των τεχνικών προβλημάτων που υπήρχαν για την πληρωμή των επιχειρήσεων έχουν επιλυθεί. Όλες αυτές οι επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί για να υπενθυμίσω οι δράσεις που είχαμε τρέξει το 2016 είχαν ενισχυθεί, σχεδόν είχαν διπλασιαστεί οι προϋπολογισμοί αυτών με τη λογική ότι τρέχαμε στην ίδια φάση και το δεύτερο κύκλο που θα τον τρέχαμε ίσως μετά από ένα – ενάμιση χρόνο, οπότε υπάρχει κανονική πληρωμή.
Αυτό που έχουμε παρατηρήσει και δεν θα ήθελα τώρα να πω ένα ποσό γιατί είναι μια δυναμική διαδικασία που πραγματικά μέρα με την ημέρα αλλάζει και όσοι ασχολούμαστε με το ΕΣΠΑ ξέρουμε ότι είναι μια οπισθοβαρής διαδικασία σε σχέση στον ετήσιο κύκλο για τις επιχειρήσεις, θεωρούμε ότι η εξομάλυνση αυτή θα οδηγήσει και σε πλήρη εξομάλυνση των πληρωμών.
Το δεύτερο σκέλος το ορόσημο που αφορά τις νέες δράσεις και θεωρώ ένα από τα θετικά γιατί πρέπει να λέμε και τα θετικά στον τρόπο με τον οποίο πλέον ενεργοποιούνται, οι τεχνικές προσεγγίσεις που έχουμε κάνει έχουν καταφέρει να μειώσουν δραστικά τον χρόνο ο οποίος μεσολαβεί μεταξύ της υποβολής και της αξιολόγησης ενός φακέλου. Ξεκινήσαμε από τους δυο μήνες και αυτό αρχίζουμε και το περιορίζουμε και ο στόχος είναι στην περίπτωση υποβολής φυσικού φακέλου πλήρους σε ένα μήνα ο επενδυτής να έχει πάρει το αποτέλεσμα του επενδυτικού του σχεδίου.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Στα άλλα θέματα. Πρώτον σε ό,τι αφορά το νόμο Κατσέλη η πολιτική της Κυβέρνησης είναι ότι πάντα θα υπάρχει ένα σύστημα προστασίας της πρώτης κατοικίας, όπως κι αν ονομάζεται. Απλώς τώρα, όπως είπαμε, είμαστε σε μια διαδικασία ότι υπάρχει όλο αυτό το στοκ των υποθέσεων που έχει συγκεντρωθεί στο νόμο Κατσέλη. Υπάρχει ένα αμοιβαίο θα έλεγα ενδιαφέρον και συμφέρον να βρεθεί μια λύση και από τις Τράπεζες και επίσης όσοι έχουν το χρέος να μην περιμένουν σε μια εκκρεμότητα όλα αυτά τα χρόνια.
Γι’ αυτό αναμένουμε και εμείς και πρωτοβουλίες και από τις Τράπεζες ούτως ώστε αν μπορέσει με αυτό τον τρόπο να μειωθεί αυτό το απόθεμα υποθέσεων, δηλαδή ποια είναι η λογική ότι αν η Τράπεζα εκτιμά, μπορεί να προβλέψει ότι το Δικαστήριο θα αποφασίσει μια άλφα απόφαση μπορεί αυτό να το προτείνει κατ’ ευθείαν στο δανειολήπτη. Δεν χρειάζεται να πάει στο Δικαστήριο για να διαπιστωθεί ότι μπορεί να γίνει και πρέπει να γίνει κούρεμα 20-30% ή οποιοδήποτε ποσοστό.
Δεύτερον, όπως γνωρίζετε υπάρχει η κοινωνική πρόνοια, γι’ αυτούς δηλαδή που δεν έχουν καθόλου δυνατότητα να πληρώσουν την όποια δόση, υπάρχει ένα κονδύλι στον προϋπολογισμό το οποίο μπορεί να ενεργοποιείται σ’ αυτές τις περιπτώσεις και τρίτο και πιο σημαντικό, είναι ότι ο νόμος Κατσέλη, Σταθάκη μετά, ήταν προϊόν μιας συγκυρίας κρίσης. αυτό που πρέπει να σκεφτούμε για το μέλλον, είναι ένας νόμος ο οποίος πάλι θα παρέχει προστασία, σ’ αυτούς που έχουν ανάγκη, αλλά θα αφορά μια κατάσταση μετά την κρίση, ας το πω έτσι.
Αυτό συνδέεται και με το Credit Bureau που θα φτιάξουμε, αλλά συνδέεται και με μια στεγαστική πολιτική που πρέπει να έχουμε ως χώρα. Δεν επεκτείνομαι, απλώς αναφέρω το γεγονός ότι ιδίως μετά τη χρήση του RBNB και αυτών όλων των νέων φαινομένων που ζούμε, το πρόβλημα, ιδίως σε ορισμένες περιπτώσεις όπως είναι οι φοιτητικές κατοικίες κτλ., αρχίζει και γίνεται οξύ και ως Υπουργείο εμείς το μελετούμε, ούτως ώστε να μπορέσουμε να βοηθήσουμε στην αντιμετώπισή του.
Για το ελβετικό φράγκο, περιμένουμε την απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία ανάλογα με το τί θα είναι, θα καθορίσει και το τί πρέπει να κάνουμε, αν πρέπει να κάνουμε και τί ως πολιτεία. Θυμίζω ότι το πρόβλημα το έχουμε αντιμετωπίσει ως μέλλον, δηλαδή αν στο μέλλον κάποιος πάρει δάνειο σ’ ένα νόμισμα εκτός ευρώ, προβλέπεται ήδη από το νόμο τώρα, ότι αν αλλάξει η ισοτιμία σ’ ένα εύρος αν θυμάμαι καλά, 20%, αυτόματα ο δανειολήπτης μπορεί να ζητήσει την αναδιαπραγμάτευσή του.
Το πρόβλημα που έχουμε είναι με το παρελθόν κι από τη στιγμή που το θέμα είναι στη Δικαιοσύνη, θα περιμένουμε, πιστεύω ότι δε θ’ αργήσει πολύ να βγει η απόφαση, ούτως ώστε να δούμε μετά τί χρειάζεται να γίνει.
Β. ΣΠΑΝΟΣ («OPEN»): Δυο ερωτήσεις θα ήθελα να κάνω. Η μία έχει να κάνει με τον εξωδικαστικό και τη ρύθμιση των 120 δόσεων, που αναμένεται να έρθει αργά ή γρήγορα. Μαθαίνουμε ότι υπάρχει κάποια εμπλοκή από Βρυξέλλες σχετικά μ’ αυτό το θέμα, όπως και μια τοποθέτησή σας Υπουργέ σχετικά με τις συντάξεις, αν θα πρέπει να περικοπούν ή όχι, υπάρχουν αντιδράσεις, και από την Ευρώπη και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και από το εσωτερικό, πρόσφατα και ο κ. Στουρνάρας είχε μια τοποθέτηση, είπε ότι θα πρέπει να τηρούνται οι δεσμεύσεις. Τη δική σας άποψη.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σε ό,τι αφορά το πρώτο, όπως είπα το θέμα του ιδιωτικού χρέους, είναι μια οδυνηρή κληρονομιά της κρίσης. ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας χρωστάει σε Τράπεζες, σε Εφορίες, σε Ασφαλιστικά Ταμεία, επομένως είναι, θα έλεγα, μια από τις προτεραιότητες της επόμενης περιόδου αυτό το θέμα. Διαθέτουμε ένα εργαλείο που λέγεται Διακυβερνητική Επιτροπή για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, υπάρχουν συζητήσεις για διάφορα μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να βελτιώσουν το οπλοστάσιο που έχουμε αυτή τη στιγμή, μόλις μας έρθει η σχετική εισήγηση θα συγκαλέσω την Επιτροπή να τα δούμε. Τίποτε δεν αποκλείεται, τίποτε δεν είναι οριστικό αυτή τη στιγμή. συζητούνται διάφορα σχήματα διευκόλυνσης προς αυτή την κατεύθυνση.
Τώρα σε ό,τι αφορά τις συντάξεις, το θέμα αυτό έχει νομίζω επαρκώς αναλυθεί και συζητηθεί. Η περικοπή των συντάξεων είχε επιβληθεί με κάποιες παραδοχές, ότι δε μπορούν να πιαστούν τα πλεονάσματα χωρίς περικοπή των συντάξεων, άρα έχουμε μια ιδιομορφία εδώ, ότι έχουμε ένα νόμο που ψηφίστηκε υπό αυτές τις συνθήκες, αλλά εκ των υστέρων διαπιστώνουμε ότι είχαμε δίκιο εμείς. Δηλαδή δε χρειαζόταν και δε χρειάζεται η περικοπή των συντάξεων για να καλύψουμε αυτό το θέμα των πλεονασμάτων.
Το δεύτερο είναι ότι το ασφαλιστικό μας σύστημα είναι σε μια νέα φάση όπου η βιωσιμότητά του εξαρτάται πλέον από την απασχόληση, από το χτύπημα της εισφοροδιαφυγής και από την ανάπτυξη. Άρα η περικοπή των συντάξεων δε συμβάλλει ούτε στη βιωσιμότητα του συστήματος ούτε στη βελτίωση των δημοσίων οικονομικών.
Με αυτά τα επιχειρήματα, πιστεύω ότι έχουν πεισθεί όσοι θέλουν να πειστούν. Από κει και πέρα υπάρχουν απόψεις. Δηλαδή στον κόσμο που ζούμε και εντός Ελλάδας και εκτός Ελλάδας, πάντα θα υπάρχει μια κυρία Χρυσαφά η οποία θα θέλει να κόβουμε συντάξεις. Δε θα εφαρμόζουμε αυτή την πολιτική αν δεν προσιδεάζει στο δημόσιο συμφέρον.
κα ΣΠΗΛΙΩΤΗ: Με αφορμή και τις δυο υποθέσεις, και της Follie Follie και του Παπαευαγγέλου κι εχθές ένα κλείσιμο δέσμευση λογαριασμών από την Εισαγγελία, και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών ζήτησε ν’ αλλάξει το πλαίσιο για την εταιρική διακυβέρνηση των επιχειρήσεων. Εσείς στην κατεύθυνση προφανώς της διαφάνειας κτλ., με βάση αυτά που έχουμε δει και αναμένεται να δούμε κι άλλα, στις πρωτοβουλίες που παίρνετε, πώς διασφαλίζεται και ότι θ’ αλλάξει το πλαίσιο και ότι θα παρακολουθείται;
Γιατί υπάρχει και μια κριτική ότι υπήρχαν κενά και στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και σε άλλους θεσμούς, που ίσως λείπουν ή δε λειτουργούν επαρκώς. Γιατί φαντάζομαι και αυτά πλήττουν την ανταγωνιστικότητα. Δεν έχει τοποθετηθεί ο ΣΕΒ αλλά…
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Όπως απάντησε πριν ο κ. Πιτσιόρλας, όλα αυτά τα θέματα είναι αλληλένδετα, σε ό,τι αφορά δηλαδή το πώς διασφαλίζεις μια εταιρική διακυβέρνηση στην οποία δε θα έχεις τη συχνότητα που έχουμε τώρα τέτοια φαινόμενα. Διότι δε μπορούμε να οραματιστούμε ένα παράδεισο, όπου σε μια κοινωνία που στηρίζεται στον ανταγωνισμό και το κέρδος, δε θα συμβαίνουν κι αυτά τα οποία συμβαίνουν αλλά μη γίνονται κανόνες, να μην είναι τόσο μεγάλη η συχνότητά τους και τόσοι μεγάλοι οι κίνδυνοι.
Είδα κι εγώ τη δήλωση του κ. Καραμούζη, αυτό που θέλω να πω είναι ότι οι Τράπεζες μπορούν να συμβάλλουν πολύ στο να υπάρξει μια νέα, υγιής, κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα. Και θα δεχθούμε με χαρά από την Ένωση Τραπεζών αν υπάρχουν πρόσθετες προτάσεις, ιδέες που μπορούν να ενσωματωθούν στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο που είπαμε πριν, θα τις δεχθούμε όπως είπα, θετικά.
Από κει και πέρα όμως, θέλω να πω και το εξής: Υπάρχει ατομική ευθύνη αλλά θα ήταν λάθος να τα ανάγουμε όλα σε ατομική ευθύνη. Το πώς δουλεύει το σύστημα, το πώς δουλεύει, ποιες είναι οι κυρίαρχες αξίες του, επηρεάζει και τις ατομικές συμπεριφορές. Εδώ λοιπόν ζήσαμε, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη και στον κόσμο, μια 20ετία, 30ετία, όπου επικράτησε η άποψη ότι δεν πρέπει να υπάρχει έλεγχος σε τίποτα, ό,τι οι αγορές διέπονται από μια δύναμη αυτορρύθμισης όπως έλεγαν.
Και όλη η κρίση που ζήσαμε, διεθνώς, αποτέλεσμα τέτοιων αντιλήψεων ήταν. Εδώ λοιπόν διαπιστώνουμε ότι απαιτούνται πλαίσια για να λειτουργούν αποτελεσματικά οι αγορές, απαιτούνται μηχανισμοί διασφάλισης του δημοσίου συμφέροντος, ότι οι επιχειρήσεις βεβαίως επιδιώκουν το κέρδος και τα οφέλη για τους μετόχους, αλλά δε μπορεί να υπάρξει επιχειρηματικότητα αν ταυτόχρονα δεν υπηρετείται το συμφέρον της κοινωνίας, των εργαζομένων κτλ.
Και πρέπει να σας πω ότι αυτά δεν τα λέει ένας Υπουργός μιας αριστερής κυβέρνησης, όταν πρωτοαναλάβαμε στην κυβέρνηση, θα το πω αυτό, δεν είναι ανέκδοτο, είναι γεγονός, από τις πρώτες μέρες ζήτησα να με δει ο κ. Watsa, μέτοχος της Eurobank. πριν εγώ του πω τί θέλουμε κτλ., μου είπε ο ίδιος, «εμείς ενδιαφερόμαστε από την επιχείρησή μας και την επένδυσή μας να ικανοποιούνται οι εργαζόμενοι, οι μέτοχοι και η κοινωνία».
Άρα, θέλω να πω, αυτά είναι αρχές για να υπάρξει η κοινωνία, δεν είναι κάτι το οποίο ακραίο όπως λένε ορισμένοι, απλώς στη χώρα μας ξεχάστηκαν. Τώρα λοιπόν, μέσα από αυτά τα γεγονότα, πρέπει να ξαναβρούμε το δρόμο ο οποίος και την επιχειρηματικότητα ενισχύει, δημιουργεί συνθήκες ν’ αναπτυχθεί, αλλά με όρους που θα υπηρετούν το κοινωνικό συμφέρον.
Όποιος λοιπόν μπορεί να συνδράμει σ’ αυτό , είτε Τράπεζες είναι είτε άλλοι θεσμοί, εμείς είμαστε εδώ για ν’ ακούσουμε τις προτάσεις τους.
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Να πω κάτι συμπληρωματικό. Αναφέρθηκα πριν στο νόμο για τις ανώνυμες εταιρείες που ψηφίσαμε. Σε αυτό το νόμο προβλέπεται ότι από την εφαρμογή του και στο εξής είναι υποχρεωτική η έγκριση από τη Γενική Συνέλευση της εταιρείας των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Αυτό δεν υπήρχε ποτέ μέχρι σήμερα.
Εάν αυτό εφαρμοστεί, προβλήματα σαν αυτά κάποιων εταιρειών από αυτές που αναφέρατε δεν θα είχαν δημιουργηθεί ποτέ. Επομένως ήδη έχουμε κάνει παρεμβάσεις σημαντικές και θα το ολοκληρώσουμε με τα θέματα της εποπτείας, αλλά πιστεύουμε ότι τα δυο μαζί αυτά θα δημιουργήσουν ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο για τη λειτουργία των επιχειρήσεων και για την εποπτεία και για την πρόληψη φαινομένων. Έγκριση ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων από τη Γενική Συνέλευση, σημαίνει ότι τουλάχιστον κανείς από τους μετόχους δεν θα μπορεί να πει, δεν το ήξερα.
Αυτό είναι ένα πράγμα πάρα πολύ σημαντικό. Και δημοσίευση αυτών υποχρεωτικά και με ποινές στη μη δημοσίευση. Αν διαβάσετε συζητήσεις για κάποιες εταιρείες θα καταλάβετε τι σημαίνουν αυτά που σας λέω τώρα.
κα ΓΚΙΤΣΗ: Θα ήθελα να επανέλθω στο Νόμο Κατσέλη ο οποίος εκπνέει, εάν δεν κάνω λάθος, στα τέλη του έτους. Ποιος είναι ο συγκεκριμένος σχεδιασμός της κυβέρνησής σας και του υπουργείου σας; Αν είσαστε σε διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς και εάν το πρόβλημα υπάρχει από τις τράπεζες κατάργησής του, γιατί από τα λεγόμενά σας καταλαβαίνω ότι πάμε σε ένα αναμορφωμένο, εάν υπάρξει νέο νόμο Κατσέλη ή όπως θα τον πείτε, για προστασία της πρώτης κατοικίας;
Θα ήθελα να μας πείτε για τη Αναπτυξιακή Τράπεζα. Μιλήσατε για ένα κουμπαρά που ήδη υπάρχει. Εκτός από τη συμβολή της αντίστοιχης γαλλικής τράπεζας κεφάλαια έχετε αναζητήσει από άλλους φορείς; Από άλλες επενδυτικές τράπεζες;
Και επίσης θα ήθελα να σας ρωτήσω για το ΕΣΠΑ. Η ερώτηση δεν απευθύνεται σε εσάς, το αντίστοιχο πρόγραμμα για την επιδότηση ή επιβράβευση επιχειρήσεων, αν δεν κάνω λάθος είχε ξανατρέξει; Είχε ανακοινωθεί όμως προ 2ετίας. Και για τις επενδύσεις, το τελευταίο, εάν υπάρχει κάποια εξέλιξη με την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης. Ευχαριστώ πολύ.
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Να πω για τη ζάχαρη πρώτα. Είμαστε σε μια φάση όπου μια προσπάθεια που κατ’ αρχήν είχε φανεί ότι μπορεί να προχωρήσει, φαίνεται ότι χλωμιάζει πολύ και στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων και πρέπει να σας πω ότι αυτή τη στιγμή διαφαίνονται εναλλακτικές λύσεις και σύντομα θα έχουμε να σας κάνουμε ενημέρωση.
Η φετινή παραγωγή συλλέγεται κανονικά αυτές τις μέρες. Θα υπάρξει παραγωγή. Άρα οι αγρότες θα παραδώσουν τα τεύτλα τους, τα παραδίδουν αυτές τις μέρες ήδη, θα υπάρξει παραγωγή, θα υπάρξει κίνηση δηλαδή και στο συνολικό σχέδιο που είχε ετοιμαστεί, είμαστε σε διαπραγματεύσεις και σε αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων που φαίνεται ότι υπάρχουν για να προχωρήσουμε στην κατεύθυνση που χάραξε αυτό το σχέδιο, δηλαδή για την κατάθεση μιας πρότασης εξυγίανσης της εταιρείας με τη συμμετοχή βεβαίως ενός ιδιώτη επενδυτή.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σε ότι αφορά το Νόμο Κατσέλη, όπως σας είπα, το καλοκαίρι έγιναν ορισμένες αλλαγές οι οποίες σκοπό είχαν να διευκολύνουν το διαχωρισμό των λεγόμενων κακοπληρωτών από αυτούς που δεν πληρώνουν επειδή έχουν ανάγκη και δεν μπορούν να πληρώσουν.
Η εφαρμογή αυτών των ρυθμίσεων στις οποίες περιλαμβανόταν και η δυνατότητα άρσης του τραπεζικού απορρήτου, υλοποιούνται τώρα. Άρα ο σχεδιασμός μας είναι και θα έλεγα και η κοινή θέση και των συζητήσεων που εγώ τουλάχιστον συμμετείχα το καλοκαίρι με τους θεσμούς, ήταν να δούμε τα αποτελέσματα, να δούμε τι προκύπτει και θα συζητήσουμε το μέλλον, προσθέτοντας ότι εμείς ως κυβέρνηση την προστασία της πρώτης κατοικίας πολιτικά θα την διασφαλίσουμε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Αυτή είναι η πολιτική θέση.
ΟΙ τράπεζες από τη μεριά τους δεν μου έχει έρθει κάποιο αίτημα για κατάργηση του Νόμου Κατσέλη. Αντίθετα οι τράπεζες έχουν τις δικές τους απόψεις σε μια σειρά θέματα τις οποίες ακούμε με προσοχή, αλλά η κυβέρνηση είναι αυτή η οποία νομοθετεί, λαμβάνοντας υπόψη της το ευρύτερο κοινωνικό και δημόσιο συμφέρον.
Σε ότι αφορά την Αναπτυξιακή Τράπεζα, όπως γνωρίζετε, οι αναπτυξιακές τράπεζες κατά κανόνα είναι τράπεζες χονδρικής τραπεζικής, όπως λένε. Δηλαδή παίρνουν χρήματα, δανείζονται χρήματα και δανείζουν χρήματα.
Και το κάνουν αυτό με ένα τρόπο με τον οποίο προσπαθούν να καλύψουν κενά τα οποία υπάρχουν στην οικονομία από τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, των εμπορικών τραπεζών.
Και γι’ αυτό συνήθως οι αναπτυξιακές τράπεζες λειτουργούν μέσω προγραμμάτων. Δηλαδή εντοπίζουμε μια ανάγκη στη χρηματοδότηση των επενδύσεων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Εκεί αν δείτε, ήδη κάνουμε μια σειρά προγράμματα ως ΕΤΕΑΝ, ή και ως ΕΣΠΑ, τα οποία αύριο θα τα κάνει η Αναπτυξιακή Τράπεζα. Από πού θα βρίσκει πόρους η Αναπτυξιακή Τράπεζα; Από όπου μπορεί να βρει.
Δηλαδή μπορεί να εκδίδει ομολογιακά δάνεια είτε εσωτερικά, είτε εξωτερικά με κάθε δυνατό τρόπο. Τα κεφάλαια δηλαδή που θα δίνει η τράπεζα δεν ταυτίζονται με τα κεφάλαια που θα έχει η τράπεζα ως μετοχικό κεφάλαιο. Γι’ αυτό εμείς ως Υπουργείο αναπτύσσουμε μια στρατηγική εδώ και χρόνια και ως κυβέρνηση, προσπαθούμε να διασυνδεθούμε με όλους τους χρηματοδοτικούς θεσμούς. Έχουμε ήδη στενή συνεργασία, θα έλεγα, με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Αναπτύξαμε συνεργασία, ενώ στην αρχή στο καταστατικό δεν επιτρεπόταν με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και μάλιστα αποφασίστηκε πρόσφατα η επέκταση της συνεργασίας μας ως το 2025.
Έχουμε κάνει αίτηση να ενταχθούμε και θα ενταχθούμε στην ασιατική τράπεζα επενδύσεων υποδομών. Έχουμε εκδηλώσει το ενδιαφέρον μας να ενταχθούμε στη New Development Bank, όπως ονομάζεται ή όπως λέγεται Τράπεζα Briks.
Με όλα αυτά προσπαθούμε να είμαστε μέσα, παρόντες σε μεγάλους χρηματοδοτικούς θεσμούς, ακριβώς για το λόγο που και εσείς ρωτήσατε.
Πρέπει επίσης να πω ότι η Αναπτυξιακή Τράπεζα ο ρόλος της δεν είναι στενά μόνο χρηματοδοτικός. Είναι ένας φορέας που οργανώνει τη χρηματοδότηση. Είναι ένας φορέας που μπορεί να έχει, αυτό που λέμε μια σειρά έτοιμων, ώριμων αναπτυξιακών έργων. Ένα από τα μεγάλα ελλείμματα που έχουμε ως χώρα, δεν έχουμε ώριμα έργα.
Όταν λέμε ώριμα έργα, έργα που να μην έχουν προβλήματα με δασαρχεία, με αρχαία. Και πολλές φορές και τώρα που συζητούμε, έρχονται κεφάλαια, έρχονται διάφορα funds, λένε έχουμε χρήματα, τι έργα προτείνετε για να μπορέσουμε να επενδύσουμε; Άρα παίζει ένα ρόλο ευρύτερα συντονιστικό και οργανωτικό η Αναπτυξιακή Τράπεζα και αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Τέλος, επειδή με ρωτήσατε γι’ αυτό, πέρα από την Αναπτυξιακή Τράπεζα, δεν θυμάμαι εάν είναι στις δράσεις, αλλά έχουμε ως στόχο επίσης ένα σύστημα μικρών περιφερειακών τραπεζών είτε συνεταιριστικών, είτε τραπεζών οι οποίες μπορεί να δημιουργηθούν από Περιφέρειες ή άλλους φορείς.
Είναι μια διεθνής εμπειρία αυτή, ιδίως στη χώρα μας σήμερα θα έχετε διαπιστώσει και εσείς ότι οι μεγάλες τράπεζες αποσύρονται. Δηλαδή κλείνουν υποκαταστήματα. Και ένα από τα αιτήματα που μας έρχονται εδώ είναι ότι ακόμα και μεσαίες πόλεις, κωμοπόλεις κλπ, μένουν χωρίς υποκατάστημα πολλές φορές.
Άρα το προχωράμε και αυτό το έργο σε συνεργασία και με τα SPARKASSE της Γερμανίας που έχουν μια εμπειρία και ελπίζουμε ότι και αυτό πολύ σύντομα θα μπορέσουμε να το φέρουμε σε μια μορφή υλοποιήσιμη. Ο στόχος μας εμάς ως Υπουργείο Ανάπτυξης είναι να διασφαλίσουμε ότι οι τράπεζες θα εξυγιανθούν και θα παίζουν το ρόλο τους στο βαθμό που εξαρτάται από εμάς, αλλά και ότι θα υπάρξουν εκείνοι οι χρηματοδοτικοί θεσμοί όπου θα καλύπτουν τις ανάγκες, είτε είναι ανάγκες επενδυτικές, είτε και άλλες ανάγκες αφού άλλωστε οι τράπεζες παίζουν ένα ευρύτερο ρόλο στις συναλλαγές όλων μας.
Γ. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ: Αναφορικά με το ερώτημά σας, μάλλον αναφέρεστε στο πρόγραμμα ενίσχυσης ρευστότητας των επιχειρήσεων. Είχε υλοποιηθεί το 2015 με περίπου 60 εκατομμύρια ευρώ από το επιχειρησιακό πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου και ίδιους πόρους του ΟΑΕΔ. Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία, ήταν ένα πρόγραμμα που στόχευε να δώσει μια στήριξη ρευστότητας σε επιχειρήσεις και να συγκρατήσει το ρυθμό μείωσης της απασχόλησης που παρατηρούνταν τότε.
Το υφιστάμενο πρόγραμμα είναι πολύ πιο διευρυμένο, είναι στη νέα προγραμματική περίοδο, στοχεύει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δεν θα πρέπει να συγχέονται μολονότι δανείζεται κάποια στοιχεία, κάποιες ιδέες και τις προσαρμόζει στο νέο περιβάλλον.
κ ΥΠΟΦΑΝΤΗΣ(ΣΚΑΙ): Την προηγούμενη Πέμπτη η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ δημοσιοποιεί την θέση της χώρας μας στην παγκόσμια ανάπτυξη η οποία υποχωρεί για ακόμη μια φορά, με επιβαρημένους όλους τους δείκτες για την επιχειρηματικότητα. Πως ενώ με τα όσα μας στείλατε χτες δείχνετε ότι προσπαθείτε να κάνετε πράγματα, πως υποχωρεί και η επιχειρηματικότητα και η ανάπτυξη της χώρας;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σας προτείνω να διαβάσετε το «Doing Business» και τις εισαγωγικές του διευκρινίσεις. Δηλαδή να διαβάσετε κατά πόσο αυτοί οι δείκτες προσφέρονται για διαχρονικές συγκρίσεις ή όχι. Δεν θα ήθελα εγώ τώρα ως Υπουργός να μιλάω για τεχνικά θέματα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τεχνικό θέμα είναι η έκθεση;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ακούστε αυτά τα οποία έχω να σας πω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πείτε μου.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μέσα η έκθεση έχει ορισμένες διευκρινίσεις και εξηγεί, δηλαδή αυτοί οι δείκτες που βγαίνουν τι χρήση έχουν και πως πρέπει να χρησιμοποιούνται και αναφέρει η έκθεση μέσα ότι είναι λάθος αυτοί οι δείκτες να χρησιμοποιούνται για διαχρονικές συγκρίσεις. Δεν το λέω εγώ, η έκθεση το λέει. Δεν είστε υποχρεωμένος, ούτε εγώ είμαι υποχρεωμένος να ξέρω τα τεχνικά θέματα.
Οι δείκτες αυτοί έχουν μια άλλη χρησιμότητα την οποία ανέλυσα πριν, ίσως δεν ήσασταν εδώ, θα επαναλάβω δυο στοιχεία. Πρώτον, οι δείκτες αυτοί έχουν το μέσο όρο ο οποίος μπορεί να αξιολογηθεί και να βγάλει καθένας τα συμπεράσματά του, έχουν μετά επιμέρους δείκτες οι οποίοι είναι αρνητικοί για τη χώρα μας και έχουν επιμέρους δείκτες που είναι θετικοί για τη χώρα μας.
Οι δείκτες που είναι αρνητικοί για τη χώρα μας και πράγματι βαραίνουν την θέση μας είναι κυρίως η δύσκολη πρόσβαση στο δανεισμό των επιχειρήσεων, η βραδεία απονομή Δικαιοσύνης και η απουσία Κτηματολογίου, δασικών χαρτών και τα λοιπά. Είναι αυτά που κληρονομήσαμε και αυτή η Κυβέρνηση προσπαθεί να φτιάξει.
Έχει όμως και θετικούς δείκτες. Είναι η ίδρυση επιχειρήσεων, είναι η προστασία των δικαιωμάτων των μικρών μετόχων, είναι το διασυνοριακό εμπόριο κ.ά. Άρα το συμπέρασμα που βγαίνει και από αυτό το δείκτη δεν είναι αυτό το οποίο προβλήθηκε. Ακόμη και η αρθρογραφία που επικαλεστήκατε, η προσεκτική της ανάγνωση έχει κάποιες πληροφορίες από αυτές που είπα.
Είναι λάθος –δεν απαντάω σε εσάς τώρα- κατά την άποψή μου εκπρόσωποι πολιτικών δυνάμεων μιλώντας σε διεθνή ακροατήρια να κάνουν μονόπλευρη ανάγνωση των δεικτών. Εγώ διάβασα προχθές μια ομιλία του κ. Μητσοτάκη σε ένα ελληνοαραβικό επενδυτικό Φόρουμ, αν τον άκουγα θα έφευγα από την Ελλάδα. Τρέχοντας! Δεν είναι αυτή η πραγματικότητα, δεν είναι αυτή σοβαρή πολιτική.
Κριτική βεβαίως. Εμείς άλλωστε κάνουμε και αυτοκριτική, πριν μας κάνουν άλλοι κριτική. Αλλά το να επιλέγουμε αρνητικούς δείκτες μονοσήμαντα και να τους κάνουμε σημαία όταν μιλάμε στο εξωτερικό, δεν το θεωρώ υπεύθυνη πολιτική άρα αυτή είναι η απάντησή μου.
Υπάρχει κι ένα τελευταίο, δεν θα το αναλύσω. Ακόμη και η μεθοδολογία κατάρτισης των δεικτών θέλει ένα ψάξιμο και ας έχει το βαρύγδουπο τίτλο «Doing Business» σε διάφορες χώρες. Δεν είναι ουδέτερες οι μεθοδολογίες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχει γίνει μια συζήτηση με τον προκάτοχό σας.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν είναι ουδέτερες οι μεθοδολογίες και δεν είναι μόνο ελληνικό θέμα. Αλλά εγώ λέω ακόμη και αυτοί οι δείκτες που βγήκαν, έχουν πληροφορίες χρήσιμες και θετικές και αρνητικές.
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Να μου επιτρέψετε δυο λεπτά να κάνω μια μικρή κωδικοποίηση γιατί θεωρώ ότι έχει τεράστια σημασία, τα είπε στην αρχή λίγο ο Υπουργός αλλά θέλω λίγο να τα τονίσω.
Κατ’ αρχήν ένα τεχνικό θέμα σε αυτούς τους δείκτες υπάρχει, είναι με στοιχεία μέχρι το Μάιο του ’18 έχουν συμπεριλάβει τις αλλαγές που κάναμε στην αδειοδότηση. Δεν έχουν συμπεριλάβει και χάνουμε πολλές θέσεις από αυτό, την ίδρυση των εταιρειών. Είχαν μείνει στο παλαιό καθεστώς, το καθεστώς έχει αλλάξει ριζικά αρχές του χρόνου όλες οι εταιρείες θα ιδρύονται ηλεκτρονικά.
Όμως επειδή πραγματικά το κεντρικό θέμα είναι οι επενδύσεις και πως θα δημιουργήσουμε κλίμα για να έρθουν επενδύσεις, νομίζω ότι στην Ελλάδα αν μιλάμε σοβαρά γι’ αυτό το θέμα, πρέπει να δούμε μερικά μεγάλα θέματα και η Κυβέρνηση σε αυτά κάνει τεράστια προσπάθεια.
Να τα κωδικοποιήσω:
- Η ίδρυση των εταιρειών και η αδειοδότηση, σε αυτά έχουμε κάνει τεράστια βήματα.
- Το εμπορικό Δίκαιο και η εποπτεία, σας τα είπα πριν.
- Η ψηφιοποίηση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Σε αυτό γίνονται πάρα πολύ σημαντικά πράγματα αυτή τη στιγμή, δεν ειπώθηκε γιατί πολλά δεν είπαμε ότι είμαστε έτοιμοι να νομοθετήσουμε την ηλεκτρονική τιμολόγηση. Αυτό θα είναι μια τεράστια αλλαγή, όπως και το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής και τις φορτωτικές.
Αυτά είναι ζητήματα τεράστια. Αν διαβάσετε και το πρόγραμμα μέχρι το ’20 της ΑΑΔΕΕ θα δείτε ότι μέχρι το ’20 όλες οι επικοινωνίες με τις Εφορίες και με όλες τις Υπηρεσίες θα είναι ηλεκτρονικά. Θα υπάρξει διασύνδεση όλων των πληροφοριακών συστημάτων για τις διασταυρώσεις και αυτό θα αλλάξει ριζικά το τοπίο για τη λειτουργία των επιχειρήσεων.
Θέματα χωροταξίας. Έχει γίνει τεράστια δουλειά, την ανακοίνωσε προχθές ο κ. Σταθάκης. Το 2020 το Κτηματολόγιο θα είναι έτοιμο, αρχές του ’15 οι δασικοί χάρτες ήταν στο 1% τέλος του ’19 θα είναι στο 90%. Για την Ελλάδα τα θέματα χωροταξίας ίσως είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την επιχειρηματική δραστηριότητα ιδιαίτερα στη βιομηχανία.
Για την ενέργεια επίσης έχουν γίνει τεράστια βήματα. Το χρηματιστήριο ενέργειας, το target model που θα λειτουργήσει μέσα στο ’19 και άλλα πολλά.
Τα βιομηχανικά πάρκα, τα τεχνολογικά πάρκα. Όλα αυτά που προχωράνε αυτή τη στιγμή διαμορφώνουν ένα πραγματικά φιλικό προς τις επιχειρήσεις κλίμα. Προφανώς είναι σημαντικό και το πόσο γρήγορα συνδέεσαι με το ρεύμα, με τη ΔΕΗ. Όμως αυτά που σας προανέφερα είναι τα μεγάλα θέματα που επηρεάζουν το επιχειρηματικό κλίμα που αποθαρρύνουν τους επενδυτές.
Για όλα αυτά μέχρι το τέλος της θητείας αυτής της Κυβέρνησης το τοπίο θα είναι ριζικά διαφορετικό από αυτό που παραλάβαμε στις αρχές του ’15.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ο κ. Αυλωνίτης.
Δ. ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ: Δυο τεχνικά θέματα. Εγώ μπορώ να κάνω κάποιες τεχνικές παρατηρήσεις, είναι λάθος επίσης να ταυτίζουμε την αναπτυξιακή προοπτική, ή το επιχειρηματικό περιβάλλον μιας χώρας με το τι λέει μια έκθεση, μια έκθεση ενός πολύ αξιόπιστου Οργανισμού όπως είναι η Παγκόσμια Τράπεζα, όχι μόνο για μεθοδολογικούς λόγους, αλλά γιατί μπορεί να μας οδηγήσει και στο να κυνηγάμε λάθος στόχους.
Το «Doing Business» μετράει αφ’ ενός κάποιες διαδικασίες με αντικειμενικό τρόπο, εδώ ας πούμε στο «Starting business» έγινε αυτό που περιέγραψε ο κ. Πιτσιόρλας ότι δηλαδή τον Ιούνιο ξεκίνησε η λειτουργία της ηλεκτρονικής σύστασης, το Μάιο ολοκληρώθηκε η καταγραφή της Παγκόσμιας Τράπεζας και επομένως οι 621 επιχειρήσεις που έχουν συσταθεί από τον Ιούνιο μέχρι τώρα με μηδενικό κόστος, μονοπρόσωπες και πολυπρόσωπες και με χρόνο σύστασης που μετριέται σε ώρες όχι σε ημέρες όπως αναφέρεται στο «Doing Business», δεν ελήφθη υπόψη.
Να πω χαρακτηριστικά ότι μονοπρόσωπη ΙΚΕ στην Ελλάδα συστάθηκε σε 9 λεπτά, πολυπρόσωπη ΙΚΕ συστάθηκε σε ελάχιστο χρόνο σε 45 λεπτά. Όλο αυτό δεν καταγράφηκε στην φετινή έκθεση θα καταγραφεί στην επόμενη. Είναι και δική μας ευθύνη φυσικά να επικοινωνήσουμε αυτή την μεταρρύθμιση με σωστό τρόπο.
Εκτός όμως από αυτό είναι λάθος γιατί σε πολλά πράγματα η Παγκόσμια Τράπεζα δεν μετράει διαδικασίες. Έχει ένα σενάριο και μετράει με βάση αυτό, κάνοντας και μια δική της όχι απόλυτα αντικειμενική αξιολόγηση. Τα δικαιώματα μειοψηφίας για παράδειγμα. Είμαστε σε σχετικά χαμηλή θέση αλλά είμαστε στο μέσο όρο του ΟΟΣΑ των κρατών – μελών του ΟΟΣΑ.
Γιατί; Γιατί το σενάριο της Παγκόσμιας Τράπεζας σε οδηγεί σε πρόνοιες, σε ρυθμίσεις εταιρικού Δικαίου αυστηρότερες από το κοινοτικό Δίκαιο. Το εταιρικό Δίκαιο όπως ξέρετε είναι κατά βάση στην Ελλάδα αποτέλεσμα του κοινοτικού Δικαίου. Δεν κάνουμε αυτή την επιλογή.
Ένα παράδειγμα θα σας πω: η Παγκόσμια Τράπεζα βαθμολογεί θετικά το να υπάρχει ασυμβίβαστο μεταξύ της θέσης του Προέδρου και του Διευθύνοντος Συμβούλου εταιρείας, στην Ελλάδα που πολλές ανώνυμες εταιρείες ήταν μικρές θα είχε κάποια αξία αυτή; Εμείς εισαγάγαμε ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο στο νέο νόμο των ανωνύμων εταιρειών το μονομελές Διοικητικό Συμβούλιο. Ένα εργαλείο για νεοφυείς επιχειρήσεις, ώστε να μπορούν ν’ αναπτυχθούν χωρίς να χρειάζεται να μπουν σε μια γραφειοκρατική διαδικασία λαϊκής μορφής. Αυτό η Παγκόσμια Τράπεζα το αξιολογεί αρνητικά. Είναι όμως αρνητικό για την πραγματικότητα του Έλληνα επιχειρηματία; Θα έλεγα όχι.
Τέλος, το σημαντικό είναι όλα αυτά να ενταχθούν σε μια ενιαία στρατηγική και στην αναπτυξιακή στρατηγική περιγράφονται. Έχουμε καθορίσει στρατηγικές αρχές, άπαξ, μία φορά ο επιχειρηματίας θα εισάγει πληροφορία στη διοίκηση και θ’ αξιοποιείται στο διηνεκές και ένα ηλεκτρονικό σημείο επαφής, η Υπηρεσία Μιας Στάσης που λειτουργεί ηλεκτρονικά γιατί η σύσταση θα επεκταθεί σταδιακά και σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε όλο τον κύκλο ζωής μιας επιχείρησης και βέβαια, όλα αυτά, θα ενταχθούν σε μια συνολικότερη διαδικασία όπως είπε ο κ. Πιτσιόρλας, ψηφιοποίησης.
Έρχεται η ηλεκτρονική τιμολόγηση, το νομοσχέδιο είναι ήδη σε δημόσια διαβούλευση, θ’ ακολουθήσουν κι άλλες πρωτοβουλίες. Όλα αυτά θα φανούν, είμαστε βέβαιοι και με τη σωστή επικοινωνία, ξαναλέω από την πλευρά μας και στους διεθνείς δείκτες. Όμως το γεγονός ότι μια επιχείρηση στην καθημερινότητά της, μπόρεσε να συσταθεί ταχύτερα, επίσης μπόρεσε και είναι δίπλα μου ο κ. Μακρυκώστας, να αδειοδοτηθεί νωρίτερα, είχαμε ένα νόμο για την αδειοδότηση ο οποίος δεν είχε λειτουργήσει και τον αντικαταστήσαμε μ’ ένα νόμο ο οποίος από δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις είχε αξιοποιηθεί.
Όλα αυτά, για εμάς αξιολογούνται πιο σημαντικά, τολμώ να πω από μια κατάταξη σ’ ένα δείκτη που έχει κάποιες μεθοδολογικές παραδοχές. Βλέπουμε ότι αυτά γίνονται αισθητά από την επιχειρηματικότητα και πάνω σ’ Γ. ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ («ΑΥΓΗ»): Θα ήθελα να ρωτήσω αν μπορείτε να μας πείτε μερικές λεπτομέρειες για το νομικό πλαίσιο σε σχέση με τις στρατηγικές επενδύσεις και δεύτερον, αν έχετε κάποια εικόνα πού θα κλείσουν φέτος ως ποσό οι άμεσες ξένες επενδύσεις.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μπορεί να μιλήσει πιο αναλυτικά ο κ. Λαμπριανίδης για το νόμο για τις στρατηγικές επενδύσεις, εγώ θέλω να πω ορισμένες βασικές διαστάσεις που έχει αυτό το θέμα.
Το πρώτο είναι, τί εννοούμε στρατηγική επένδυση. Στη χώρα μας έχουμε ορισμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα, ένα από αυτά είναι οι πολύ ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη του τουρισμού. Αυτά πρέπει να τ’ αξιοποιούμε, αλλά αν μείνουμε μόνο σε αυτά, υπάρχει κίνδυνος νέων στρεβλώσεων. Ένα πρώτο στοιχείο είναι ότι με τον όρο στρατηγικές επενδύσεις, διευρύνουμε το φάσμα του τί είναι στρατηγική επένδυση και προφανώς περιλαμβάνουμε τις βιομηχανικές επενδύσεις και μάλιστα όχι με απόλυτο κριτήριο το μέγεθός τους.
Δηλαδή θέλουμε μια επένδυση η οποία εισάγει καινοτομία, η οποία εισάγει εξωστρέφεια, η οποία φέρνει νέα προϊόντα, δημιουργεί παραγωγικές δυνατότητες και θεωρούμε ότι υπηρετεί το στρατηγικό μας στόχο. Mια εμβληματική επένδυση, μπορεί να μη δημιουργεί μεγάλη απασχόληση, δεν ξέρω πόσους εργαζομένους θ’ απασχολήσει το εργαστήριο της TESLA, που ήρθε στην Ελλάδα, αλλά και μόνο το ότι έρχεται ένα επιστημονικό κέντρο μιας μεγάλης καινοτόμας επιχείρησης, είναι σημαντικό και θέλουμε και αυτό να το ενισχύσουμε.
Άρα, η μία διάσταση είναι να διευρύνουμε την έννοια της στρατηγικής επένδυσης, έτσι ώστε να λειτουργήσει ο νόμος αυτός ως εργαλείο και για την αλλαγή του παραγωγικού προτύπου που λέγαμε πριν. Η δεύτερη διάσταση, την είπα ήδη, ζούμε σ’ έναν παγκόσμιο φορολογικό ανταγωνισμό. Εμείς ως χώρα, ακόμα κι αν θέλαμε, δε μπορούμε να παίξουμε σ’ αυτό το γήπεδο. Δεν είναι το ισχυρό μας γήπεδο.
Πρώτον, διότι έχουμε το πρόβλημα της χρεοκοπίας που υπέστημεν και των πλεονασμάτων που πρέπει να παράγουμε και δεύτερον, έχουμε μεγάλες κοινωνικές ανάγκες. Άρα δε μπορούμε εμείς ν’ ανταγωνιστούμε άλλες χώρες που είτε μπορούν είτε κι αυτές θυσιάζοντας κοινωνική συνοχή, μπαίνουν σ’ αυτό το παιχνίδι του φορολογικού ανταγωνισμού.
Άρα εμείς τί πρέπει να προσφέρουμε: Πρέπει να προσφέρουμε ταχύτητα, απλούστευση διαδικασιών, διευκόλυνση ιδίως εκεί που τουλάχιστον μέχρι τώρα υπέφεραν και αυτοί κι εμείς, δείτε τί έγινε με το Ελληνικό και πού κόλλησε το Ελληνικό: Απουσία δασικών χαρτών, απουσία Κτηματολογίων, απουσία χάραξης αιγιαλών, όλη αυτή η κληρονομιά την οποία είχαμε και μιλούσαμε για επενδύσεις σε μια χώρα που δεν ξέρει πού είναι δάσος, πού δεν είναι δάσος, πού είναι αιγιαλός πού δεν είναι αιγιαλός.
Άρα μέσω των στρατηγικών επενδύσεων, προσφέραμε ακριβώς εκείνα τα εργαλεία, ασφάλεια δικαίου, ψάξαμε εδώ στο Υπουργείο διότι υπήρξαν κάποια δημοσιεύματα προ μηνών, λιμνάζουν επενδύσεις, διάβαζα στο Υπουργείο Ανάπτυξης κι επειδή ήμουν και καινούργιος στο Υπουργείο, ζήτησα και κάναμε μια ενδελεχή έρευνα.
Δε λιμνάζουν επενδύσεις, λιμνάζουν κάποιες προβληματικές προτάσεις ενδογενώς και εξαρχής προβληματικές, μακάρι να είχαμε κι άλλες, οι ασάφειες που υπήρχαν ως τώρα δημιουργούσαν ασφάλειες και σε ό,τι αφορά το δίκαιο και την πορεία των επενδύσεων, άρα αυτή είναι η λογική, πίσω απ’ αυτό το νόμο, αυτά είναι τα προβλήματα τα οποία επιδιώκουμε να λύσουμε.
Και βέβαια να περιορίσουμε τις αδειοδοτούσες Αρχές και όσο περισσότερη προεργασία, να μπορεί να γίνεται εντός του Υπουργείου και των φορέων του, όπως είναι το Enterprise Greece. Δεν έχω πρόχειρο το νούμερο για τις ξένες επενδύσεις, είναι εδώ ο εκπρόσωπος από το Enterprise Greece, μπορούμε να το δημοσιοποιήσουμε.
Ο κ. Λαμπριανίδης αν θέλει να προσθέσει επί του θέματος.
Α. ΛΑΜΠΡΙΑΝΙΔΗΣ: Νομίζω τα είπε όλα ο Υπουργός, απλώς να διευκρινίσω ότι οι στρατηγικές επενδύσεις είναι μεγάλες επενδύσεις, είτε είναι επενδύσεις που γίνονται από ελληνικό κεφάλαιο, είτε επενδύσεις οι οποίες γίνονται από το εξωτερικό.
Αυτό το οποίο κάνουμε με τον καινούργιο νόμο, είναι ότι έχοντας εντοπίσει τα προβλήματα τα οποία υπήρχαν στον προγενέστερο νόμο, αυτό το οποίο διορθώνουμε, είναι πρώτον, ότι διευρύνουμε τις κατηγορίες των στρατηγικών επενδύσεων, ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν στο νόμο και, όπως είπε και ο Υπουργός, και Βιομηχανίες και επιχειρήσεις έρευνας και ανάπτυξης και άλλες επιχειρήσεις οι οποίες αφορούν τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, τα Πανεπιστήμια κτλ. και διευρύνουμε και τα κίνητρα τα οποία δίνουμε, είναι και φορολογικά και κίνητρα χρηματικής επιχορήγησης, βάζουμε το θέμα της διαβούλευσης που δεν υπήρχε πριν, υπάρχει ένα συντονιστικό όργανο των συναρμόδιων Γενικών Γραμματέων κτλ., το οποίο θα επιτυχαίνει, ελπίζουμε ότι θα επιταχύνει την όλη διαδικασία και το τελευταίο το οποίο ήθελα να πω, είναι ότι υπάρχει πια παρακολούθηση της διαδικασίας της υλοποίησης επένδυσης.
Πριν, με το που χαρακτηριζόταν κάποια επένδυση ως στρατηγική επένδυση, στη συνέχεια δεν υπήρχε κανένας έλεγχος για το τί κάνει αυτή. Τώρα, μέσω του ανεξάρτητου Μηχανικού που έχουμε, θα μπορεί το Δημόσιο να παρακολουθεί το τί γίνεται μ’ αυτήν εδώ την επένδυση.
Σ. ΖΗΣΙΜΟΥ («ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ», «Eurotoday.gr»): Μια ερώτηση προς τον κ. Πιτσιόρλα: Είπατε προηγουμένως ότι η υπόθεση με την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, χλώμιασε. Μπορούμε να μιλάμε για ναυάγιο με την Innovation Brame και τον Lukas Fecker; Και πού οφείλεται αυτό; Είναι στην υπαναχώρηση του επενδυτή ή στο μοντέλο της προωθούμενης λύσης;
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Όχι, δεν έφερε τη δεσμευτική πρόταση που είχε υποσχεθεί να φέρει στη συγκεκριμένη ημερομηνία. Άρα λοιπόν, εμείς είμαστε υποχρεωμένοι, δεν έχει κλείσει εντελώς το θέμα, αλλά είμαστε υποχρεωμένοι ν’ αναζητήσουμε εναλλακτικές λύσεις και αυτό κάνουμε. Απάντησα και πριν ότι έχω τη βάσιμη ελπίδα, ότι θα έχουμε να σας πούμε σύντομα νέα.
Με τον ίδιο τρόπο θα μπορούσα να πω και για άλλες επιχειρήσεις, ότι είμαστε σ’ ένα δρόμο αντιμετώπισης τέτοιων προβλημάτων, ήδη έκανα μια ανακοίνωση για τη Hellenic Steel, υπάρχουν και άλλες διαδικασίες σ’ εξέλιξη, για παράδειγμα για την ΕΛΒΟ, για τα θέματα των ναυπηγείων, υπάρχουν πρωτοβουλίες σημαντικές για την επίλυση προβλημάτων μεγάλων εταιρειών που για χρόνια ταλαιπωρούνται.
Ν. ΛΕΥΚΟΦΡΥΔΗ («ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ»): Επειδή είναι ένα πάγιο αίτημα οποιουδήποτε επενδυτή, το σταθερό φορολογικό σύστημα θα μπορούσατε σαν πολιτικοί του Υπουργείου, να εγγυηθείτε ότι την επόμενη δεκαετία, την επόμενη πενταετία θ’ ακολουθήσει ένα σταθερό πλέον φορολογικό σύστημα; Όσο υψηλό και αν είναι. Δηλαδή κάποιος που έρχεται, να ξέρει τί θα πληρώσει και τί όχι.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ναι, προβλέπεται για τις στρατηγικές επενδύσεις το σταθερό φορολογικό καθεστώς για κάποια χρόνια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιατί γίνονται διαρκώς.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Για τις στρατηγικές επενδύσεις θα προβλέπεται το σταθερό καθεστώς για χι χρόνια.
Α. ΛΙΔΩΡΙΚΗΣ («ΑΠΕ»): Δώσαμε μεγάλη έμφαση στις επενδύσεις. Πού βρισκόμαστε στη μεγαλύτερη επένδυση που έχει γίνει ποτέ στη χώρα, στο Ελληνικό;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν την παρακολουθεί το Υπουργείο μας, αλλά ….
Σ. ΠΙΤΣΙΟΡΛΑΣ: Είμαστε στο σημείο να ξεκινήσει τις επόμενες μέρες, υποθέτω, ο διαγωνισμός για το καζίνο. Αυτό είναι το τελευταίο που πρέπει να γίνει για να πάμε στη μεταβίβαση των μετοχών. Όλα τα άλλα θέματα έχουν λυθεί. Κάποια τελευταία ζητήματα κάποιων μελετών που έπρεπε να υποβάλει η εταιρεία έχουν υποβληθεί και αυτές και αυτό που εκκρεμεί είναι μόνο ο διαγωνισμός για το καζίνο.
Στην αρχική σύμβαση, όπως γνωρίζετε, καλώς αλλά αυτό προβλέπονταν, προβλέπονταν να γίνει και αυτό για να γίνει η μεταβίβαση των μετοχών και για να ξεκινήσει το έργο. Κατά τα άλλα θα μπορούσε και αύριο το πρωί από άποψη αδειοδότησης δηλαδή, να ξεκινήσει.
Και για το διαγωνισμό για το καζίνο πρέπει να σας πω ότι υπάρχει και πολύ σημαντικό ενδιαφέρον.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε πολύ. Καλό μεσημέρι.
