Κοινή συνέντευξη Τύπου του Υπουργού Υγείας Ανδρέα Ξανθού και του Υφυπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Γιώργου Βασιλειάδη με θέμα την Κάρτα Υγείας Αθλητή, πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή παρουσία του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Υγείας Γιάννη Μπασκόζου, του Γενικού Γραμματέα Αθλητισμού Ιούλιου Συναδινού, του Διευθυντή του Εθνικού Κέντρου Αθλητικών Ερευνών Αλέξανδρου Καποδίστρια και του προέδρου της ομάδας εργασίας κληρονομικών παθήσεων και βασικής έρευνας ΕΚΕ Άρη Αναστασάκη. 

Γ. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού): «Είναι τουλάχιστον θλιβερό το 2018 σε μια εποχή που θέλουμε ο κάθε πολίτης ανεξαρτήτου ηλικίας να αθλείται, που προσπαθούμε να ξαναστήσουμε τις αθλητικές μας υποδομές, να ξαναζωντανέψουμε τα προγράμματα άθλησης για όλους, να έχουμε μόνο στο Νομό Αττικής 48 αιφνιδίους θανάτους το έτος, νέων ανθρώπων με μέσο όρο ηλικίας τα 25 έτη.

Για το λόγο αυτό και επειδή όλοι γνωρίζουμε ότι πάντοτε υπήρχε ένα δελτίο υγείας αθλητή αλλά δεν έβγαινε ακολουθώντας τους κανόνες και τις φροντίδες της Ιατρικής Επιστήμης, ότι υπήρχε πλημμελής ιατρικός έλεγχος, θέλουμε να αναπτύξουμε ξανά σε άλλες βάσεις τον αθλητισμό. Ήταν κομβικό να προβούμε σε αυτή την κίνηση. Έτσι λοιπόν τα δύο Υπουργεία προχώρησαν σε  νομοθετική πρωτοβουλία για την κάρτα υγείας αθλητή. Πλέον κανένα παιδί, κανένας αθλητής, κανένας νέος άνθρωπος ο οποίος αθλείται μέσω του σωματειακού αθλητισμού δεν μπορεί να πάρει μέρος σε διοργάνωση, σε αθλητική δραστηριότητα, εάν δεν έχει περάσει έναν ελάχιστο ιατρικό έλεγχο ο οποίος όμως μπορεί να μας καταδείξει σοβαρότατα προβλήματα. Δεν θέλω να σας μιλήσω με λεπτομέρειες για τα πρωτόκολλα τα οποία ακολουθούνται, άλλωστε και ο Υπουργός Υγείας και ο γ. γ. Δημόσιας Υγείας, αλλά και η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρία, έχουν λάβει όλες τις πρόνοιες ούτως  ώστε να προχωρήσουμε σε ένα πρόγραμμα το οποίο είναι από τα πιο προωθημένα στον κόσμο αυτή τη στιγμή. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να πω ότι ούτε στις ΗΠΑ δεν υπάρχει υποχρέωση για καρδιογράφημα στους αθλητές. Στην Ιταλία υπάρχει και πλέον είμαστε η δεύτερη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση που προχωράμε σε αυτή την τομή. Σκοπός μας είναι να μην κινδυνεύει ή τουλάχιστον να πάρουμε όσα μέτρα είναι δυνατόν ούτως ώστε να μην κινδυνεύσει η υγεία κανενός παιδιού μας, κανενός νέου ή μεγαλύτερου αθλητή. Είναι το πρώτο βήμα, προφανώς θα υπάρξουν και δυσκολίες,  μουρμούρες και δυσλειτουργίες, αλλά ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει. Δεν μπορούμε να κάνουμε ούτε βήμα πίσω και νομίζω ότι τα ευεργετικά αποτελέσματα αυτής της πρωτοβουλίας θα φανούν τα επόμενα χρόνια. Θέλω να ευχαριστήσω το Υπουργό Υγείας για την εξαιρετική συνεργασία, τους δύο γενικούς μας γραμματείς, το γ. γ. Αθλητισμού και συνεργάτη μου Ιούλιο Συναδινό και τον γ. γ. Δημόσιας Υγείας Γιάννη Μπασκόζο που μετά την έκδοση της σχετικής νομοθεσίας δουλέψανε ούτως ώστε να φτιαχτεί η δευτερογενής νομοθεσία και σε συνεργασία με το ΕΚΑΕ και την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρία, μπορούμε και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ένα πολύ μεγάλο βήμα προς τα εμπρός στο πλαίσιο της ιατρικής πρόληψης μέσα από τον αθλητισμό. Οφείλουμε όλοι να στηρίξουμε αυτές τις μεγάλες αλλαγές, οφείλουμε όλοι να είμαστε και ανεκτικοί λίγο και με τις Ομοσπονδίες μας και τα λάθη και τις παραλείψεις που έγιναν το πρώτο διάστημα, δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες. Νομίζω ότι έχουμε περάσει στη μέρα που κανένα νομοθέτημα δεν θα πρέπει να μένει στα χαρτιά, θα πρέπει να υλοποιούνται όλα, ιδίως αυτά που είναι για την προστασία της δημόσιας υγείας και ιδίως αυτά που προάγουν τις συνθήκες άθλησης των παιδιών μας». 

Α.ΞΑΝΘΟΣ (Υπουργός Υγείας): «Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα, αναβαθμισμένης παρέμβασης στο επίπεδο της πρόληψης και της προστασίας της δημόσιας υγείας και εντάσσεται σε μία εθνική στρατηγική που αναπτύσσουμε αυτή την περίοδο, σε συνεργασία με την ελληνική καρδιολογική εταιρία, με νοσοκομεία που έχουν εμπειρογνωμοσύνη στα καρδιαγγειακά  νοσήματα. Πρόκειται για ένα στρατηγικό εθνικό σχέδιο, πρόληψης του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, ιδιαίτερα στους νέους ανθρώπους. Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος στους νέους ανθρώπους και στους αθλητές  οφείλεται συνήθως σε αδιάγνωστες και σπάνιες καρδιαγγειακές παθήσεις, σε γονιδιακές μεταλλάξεις που ευνοούν μια ευρύτερη κατηγορία νοσημάτων οι λεγόμενες αρρυθμιογόνες μυοκαρδιοπάθειες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας εξ αυτών είναι η νόσος Νάξος, μια νόσος που εντοπίζεται κυρίως στον πληθυσμό των Κυκλάδων, αλλά υπάρχουν αντίστοιχα σε όλη τη χώρα και σε νησιωτικές και σε ορεινές περιοχές,  φωλιές ή θύλακες γονιδιακών αλλαγών στον πληθυσμό που ευνοούν την εμφάνιση του αιφνίδιου θανάτου, αυτών των σπάνιων καρδιαγγειακών νοσημάτων. 

Με αυτή την παρέμβαση, πέρα από το ατομικό,  οικογενειακό ιστορικό και την κλινική εξέταση, προστίθεται το καρδιογράφημα το οποίο έχει αυξημένη διαγνωστική ευαισθησία και για τη δυνατότητα να διαβάζεται σωστά, θα υπάρξει ειδική επιμόρφωση στους γιατρούς άλλων ειδικοτήτων, πλην των καρδιολόγων.

Ξεκινάμε ήδη το Σάββατο την πρώτη ημερίδα η οποία γίνεται στο Ωνάσειο καρδιοχειρουργικό κέντρο στην οποία θα συμμετέχουν έλληνες επιστήμονες από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο St George του Λονδίνου. Υπάρχει ένα εξαιρετικό πρόγραμμα, ένα εκπαιδευτικό υλικό που θα δοθεί στους συμμετέχοντες και είναι μια παρέμβαση συνεχιζόμενης εκπαίδευσης που θα επιτρέψει σε ένα ευρύτερο φάσμα γιατρών διαφόρων ειδικοτήτων που σήμερα ασχολούνται κι εμπλέκονται στη διαδικασία έκδοσης πιστοποιητικών υγείας για τους αθλητές να μπορούν πραγματικά να πιστοποιήσουν με βάση και το καρδιογράφημα, που είναι το νέο στοιχείο που προστίθεται, αλλά και μέσα από μια διαδικασία προηγούμενης επιμόρφωσης και πιστοποίησης στη δυνατότητα να μπορούν να ανιχνευθούν υποκλινικές μορφές αυτών των σπάνιων νοσημάτων που όμως μπορούν να εκδηλωθούν με έναν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.

Είναι σημαντικό ότι εγκαινιάζουμε ένα νέο μοντέλο συνεργασίας ανάμεσα σε δύο υπουργεία, αλλά και την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία  που έχει δώσει εξαιρετικά δείγματα γραφής αυτό το διάστημα, μιας κοινωνικής ευαισθησίας και μιας κουλτούρας παρέμβασης και ενημέρωσης ευρύτερα του κοινού, πάνω στην καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση στη  χρήση απινιδωτών, άρα σε μια προοπτική που ενισχύει  τη φιλοσοφία αυτής της πρόληψης της αγωγής υγείας του ευρύτερου πληθυσμού. Συνεργασία λοιπόν ανάμεσα στα υπουργεία, ανάμεσα σε μια επιστημονική ιατρική εταιρία, σε ένα ερευνητικό κέντρο αθλητικών ερευνών.  Είναι ένα νέο μοντέλο συνεργασίας το οποίο ανεβάζει πολύ τα στάνταρντς  ποιότητας, παίρνουμε υπόψη μας τις διεθνώς αποδεκτές κατευθυντήριες οδηγίες, κινούμαστε πραγματικά  με βάση τις καλές πρακτικές όλων των άλλων χωρών και κυρίως χωρών που έχουν παράδοση στον τομέα του αθλητισμού και της αθλητιατρικής.

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι ένας τομέας που μέχρι τώρα παρότι είναι η πρώτη αιτία θανάτου στη χώρα, δεν υπήρχε ποτέ μια εθνικού χαρακτήρα πολιτική, ένα εθνικό σχέδιο που να παρεμβαίνει αποτελεσματικά και στην πρωτογενή πρόληψη αλλά και σε όλα τα επόμενα στάδια  μέχρι  την αποτελεσματική και εξειδικευμένη αντιμετώπιση κάθε οξέος καρδιακού συμβάντος. Μεγάλη επένδυση και στην υγεία του πληθυσμού της χώρας μας, στην ευζωία των πολιτών αυτής της χώρας, στην κοινωνική συνοχή, την αξιοπρέπεια και τη δημόσια υγεία στην πατρίδα μας. Θεωρώ ότι ειδικά αυτή την περίοδο στέλνουμε κι ένα μήνυμα ως χώρα. Δεν διαχειριζόμαστε απλώς μια μίζερη κατάσταση, επουλώνουμε τις πληγές της κρίσης και μπορούμε να κάνουμε ένα σοβαρό σχεδιασμό για τα επόμενα χρόνια που μπορεί να δώσει μια σοβαρή προοπτική για τους νέους ανθρώπους, τους αθλητές μας, ότι η χώρα μας, δεν είναι… ουραγός, αλλά παίζει  ενεργό ρόλο και στα διεθνή επιστημονικά και αθλητικά δρώμενα». 

Γ. ΜΠΑΣΚΟΖΟΣ (Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας): «Δεν κάνουμε κάτι εξαιρετικά επαναστατικό, αλλά κάτι που αποτελεί τομή. Οφείλουμε ως Πολιτεία να θεσμοθετήσουμε ώστε η άσκηση του αθλητισμού να γίνεται με ασφάλεια. Μια απλή διάγνωση στο ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορεί να σώσει μια ζωή. Θα εκπαιδεύσουμε γιατρούς που δεν είναι καρδιολόγοι, όμως έκαναν γνωματεύσεις για αθλητές, ώστε να μπορούν κι εκείνοι με τη σειρά τους να κάνουν διάγνωση. Όταν ο Ιούλιος Συναδινός με τους κύριους Καποδίστρια και Αναστασάκη ήρθαν στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας και μου είπαν να προχωρήσουμε σε αυτή την πρωτοβουλία η οποία υιοθετήθηκε από τους υπουργούς, η χαρά μου ήταν μεγάλη. Θέλω να κάνω μια επισήμανση. Δεν πάμε να δημιουργήσουμε προβλήματα και γραφειοκρατικές διαδικασίες που να εμποδίσουν τα παιδιά να μπουν στον αθλητισμό. Αντιθέτως, κάνουμε αυτό που είναι υποχρεωτικό. Τέλος, θέλω να τονίσω πως εκτός από τη διάγνωση, εκτός από την τομή αυτή, η φιλοδοξία μας είναι να αυξήσουμε και τους τρόπους, αλλά και τους ανθρώπους που μπορούν να διασώσουν τον νέο άνθρωπο την ώρα που θα υποστεί κάτι στους αθλητικούς χώρους. Το να δημιουργήσουμε μία κουλτούρα και μία γνώση διασώστη σε πολλούς ανθρώπους, με τη χρήση του απινιδωτή, με τη γνώση των άμεσων ενεργειών που πρέπει να γίνουν ώστε να σωθεί μια ζωή είναι μια δεύτερη φιλοδοξία στην οποία ελπίζουμε πως θα προχωρήσουμε».

Ι. ΣΥΝΑΔΙΝΟΣ (Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού): «Συνεργαζόμαστε αρμονικά με πολλά Υπουργεία για θέματα συναρμοδιότητας, θα μπορούσα να αναφέρω και το Υπουργείο Εσωτερικών για τα θέματα των υποδομών και το Υπουργείο Νησιωτικής Πολιτικής για το μεταφορικό ισοδύναμο, το Υπουργείο Παιδείας βεβαίως για τα θέματα τα κοινά της Φυσικής Αγωγής στο χώρο της Εκπαίδευσης, όμως η συνεργασία η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό και αποκρυσταλλώνεται στο Νόμο ο οποίος έχει ήδη ψηφιστεί, με το Υπουργείο Υγείας έχει μια ιδιαίτερη σημασία και θα έλεγα ότι ανοίγει το δρόμο όχι μόνο για την πρόληψη και την προστασία των αθλούμενων αλλά μαζί με το Υπουργείο Παιδείας τα τρία συναρμόδια Υπουργεία να κάνουν σπουδαία πράγματα και θεσμικές αλλαγές στον τομέα της αγωγής υγείας για εκατομμύρια νέα παιδιά. Πριν δύο μέρες στην Αθήνα 55.000 άνθρωποι έτρεξαν, άλλοι από το Μαραθώνα 42 χιλιόμετρα και άλλοι μια απόσταση μικρότερη και κατακλύστηκε η Αθήνα από οικογένειες, μικρά παιδιά, δρομείς οι οποίοι κατέβηκαν για να κάνουν το χόμπι τους, την αναψυχή τους μέσα από τη σωματική άσκηση. Είναι πλέον εξαιρετικά μεγάλος ο αριθμός των πολιτών, νέων ανθρώπων και οικογενειών οι οποίοι έχουν εντάξει την άσκηση στην καθημερινότητά τους. Σημασία λοιπόν για μας στο Υπουργείο Αθλητισμού αλλά και για το Υπουργείο Υγείας δεν έχει μόνο να παροτρύνουμε τους ανθρώπους να αθλούνται αλλά αντίστοιχα να λαμβάνουμε και εκείνα τα μέτρα με τα οποία θα προστατεύσουμε αυτούς τους ανθρώπους από εκείνα τα ελεγχόμενα προβλήματα τα οποία προανέφεραν οι δύο Υπουργοί και ο γ. γ. Δημόσιας Υγείας. Επομένως η υπόθεση αυτή είναι πάρα πολύ σημαντική. Εδώ θέλω να σας υπενθυμίσω ότι από το 2015 η πρώτη απόφαση που ελήφθη από το Υπουργείο Αθλητισμού σε σχέση με τα Εθνικά Αθλητικά Κέντρα, αυτά που έχουμε στη δική μας εποπτεία, ήταν η αγορά απινιδωτών σε όλα και είναι κάτι το οποίο έχει ήδη υλοποιηθεί και μάλιστα σε πολλά από αυτά τα Εθνικά Αθλητικά Κέντρα οι διοικήσεις μας έχουν κάνει και ειδικά σεμινάρια στους εργαζόμενους αλλά και στους προπονητές των αθλητικών σωματείων οι οποίοι κάνουν χρήση των χώρων αυτών για τη χρήση του απινιδωτή. Για την κάρτα υγείας αθλητή θα σας αναφέρω τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά. Το πρώτο είναι ότι διαχωρίζεται από το δελτίο αθλητικής ιδιότητας, δεν είναι πλέον ένα ενιαίο έγγραφο είναι ένα ξεχωριστό έγγραφο, το δεύτερο είναι ότι αποτελεί προσωπικό έγγραφο το οποίο βρίσκεται στην κατοχή του αθλητή διότι συμπεριλαμβάνει προσωπικά δεδομένα, το τρίτο είναι ότι εκδίδεται ατελώς και έχει ισχύ για ένα έτος. Να προσθέσω ότι το Υπουργείο Παιδείας είναι έτοιμο να ενσωματώσει την κάρτα υγείας ούτως ώστε οι γονείς των μαθητών που είναι κάτοχοι αυτής της κάρτας να μην είναι υποχρεωμένοι να κάνουν και δεύτερη διαδικασία προκειμένου να βγάλουν το σχετικό πιστοποιητικό το οποίο μέχρι σήμερα αναζητούσε το Υπουργείο Παιδείας».

Α. ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗΣ (από την ομάδα εργασίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρίας): «Γιατί κάνουμε προγνωστικό έλεγχο; Επειδή τα νοσήματα που πλήττουν τους νέους ανθρώπους, έχουν πρώτη εκδήλωση τον αιφνίδιο θάνατο. Γίνεται ένας αγώνας δρόμου, στον οποίο πρέπει να φτάσουμε εμείς πρώτοι, πριν φτάσει ο θάνατος. Αυτός είναι ο λόγος που γίνεται αυτή η μεγάλη προληπτική παρέμβαση. Η παρέμβασή μας αυτή έχει ένα νέο στοιχείο. Εκεί που υπήρχε μια χαλαρότητα για το τι είναι ο προαγωνιστικός έλεγχος, έρχεται η Πολιτεία και λέει ότι ο προαγωνιστικός έλεγχος θα περιλαμβάνει αυτά τα συγκεκριμένα πράγματα κι αυτό το κάνω νόμο. Σε ό,τι έχει να κάνει με την ποιότητα της εκπαίδευσης στο θέμα του καρδιογραφήματος, τη διακρίνουμε σε δύο επίπεδα. Αφενός στο επίπεδο των γιατρών που δεν είναι καρδιολόγοι, όμως μέχρι τώρα ασχολούνταν με τον αθλητισμό, τους οποίους εντάσσουμε στο νέο γνωστικό αντικείμενο και τους εκπαιδεύουμε για να συνεχίσουν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους. Παράλληλα για τους καρδιολόγους υπάρχει η προοπτική της συνεχούς εκπαίδευσής τους για να μπορούν να εξελίσσονται».

Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (Διευθυντής Εθνικού Κέντρου Αθλητικών Ερευνών): «Αισθάνομαι βαθιά ικανοποίηση γιατί το ΕΚΑΕ είναι εδώ σήμερα. Δίπλα στους πιο σημαντικούς πολιτειακούς παράγοντες του αθλητισμού και της υγείας σε μία σημαντική τομή, με στόχο την πρόληψη του αιφνίδιου θανάτου των νέων ανθρώπων. ΤΟ ΕΚΑΕ είναι παιδί της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής. Το 1978, η ΕΟΕ δημιούργησε αυτό τον εμβληματικό θεσμό που έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη της αθλητικής επιστήμης, στην ανάπτυξη του αθλητισμού. Στο πλαίσιο αυτής της καταστατικής του ιδιότητας, το ΕΚΑΕ εισηγήθηκε στο παρελθόν το ηλεκτροκαρδιογράφημα ως υποχρεωτικό έλεγχο. 

Δυστυχώς, οι προσπάθειες εκείνης της περιόδου δεν οδήγησαν σε νομοθετικό αποτέλεσμα. Κι έτσι αναμοχλεύεται από το ΕΚΑΕ, με τη γενναία στάση των δύο γενικών γραμματέων, των κύριων Συναδινού και Μπασκόζου και γίνεται επιτέλους νόμος στη χώρα μας. Γι΄ αυτό το  λόγο νιώθουμε βαθιά ικανοποιημένοι.

Επιπλέον, θέλω να τονίσω πως ο Άρης Αναστασάκης είναι ο διαχρονικός συνεργάτης του ΕΚΑΕ, ήδη από τη δεκαετία του 2000 και ο άνθρωπος που μπορεί να ταυτιστεί με την Κάρτα Υγείας του Αθλητή. Η συμβολή του υπήρξε καταλυτική».