Καλό μεσημέρι σε όλες και όλους,
Α. Για τον κορονοϊό
Είναι πλέον καλά γνωστό ότι το δεύτερο κύμα της πανδημίας εξακολουθεί να διατηρείται σε μεγάλα ύψη σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τα κρούσματα έχουν ξεπεράσει τα 15.000.000 και ο αριθμός των νεκρών κυμαίνεται καθημερινά στις 250.000. Στους χάρτες που δημοσιοποιήθηκαν την Πέμπτη από το ECDC, σχεδόν ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στο κόκκινο, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως κάποιες περιοχές της Ελλάδας.
Στη χώρα μας με βάση τα τελευταία στοιχεία, η ηλικιακή ομάδα των 40-65 ετών παρουσιάζει σταθερά την μεγαλύτερη επίπτωση και ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα των 19-39 ετών που δείχνει σημεία σταθεροποίησης. Ο ιός -όπως επισημαίνουν οι ειδικοί- πέρασε στις αρχές του Νοέμβρη από την ομάδα των 20άρηδων-30άρηδων, στις μεγαλύτερες γενιές και η εξάπλωσή του συντηρείται στους κόλπους των οικογενειών. Τώρα λοιπόν, περισσότερο από ποτέ, είναι ανάγκη να ελαχιστοποιήσουμε τις επαφές με τους μεγαλύτερους των οικογενειών μας και να τους βοηθήσουμε να περάσουν την περίοδο του lockdown με μεγαλύτερη ασφάλεια.
Τη στιγμή αυτή, σε ολόκληρη την Ευρώπη τα Συστήματα Υγείας -όπως υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός- αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις, ενώ κάποιες χώρες όπως η Ελβετία, στέλνουν ασθενείς στα γειτονικά τους κράτη. Σε μεγάλη πίεση βρίσκεται ήδη και το Εθνικό Σύστημα Υγείας στη χώρα μας, γεγονός που προαναγγέλλει άλλη μια εξαιρετικά δύσκολη και κρίσιμη εβδομάδα. Η Κυβέρνηση συνεχίζει να στηρίζει το Ε.Σ.Υ.. Ήδη σε ολόκληρη τη χώρα από τις 557 κλίνες Μ.Ε.Θ. που άφησε η προηγούμενη Κυβέρνηση, λειτουργούν σήμερα πάνω από 1.230.
Στη Θεσσαλονίκη από τις 34 κλίνες Μ.Ε.Θ.-COVID που είχαμε στις 23 Οκτωβρίου ξεπεράσαμε τις 200. Και από τις 490 απλές κλίνες κορονοϊου, ξεπεράσαμε τις 1.500. Ήδη, ωστόσο, μετά τη ραγδαία αύξηση των εισαγωγών τόσο τα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης όσο και το υγειονομικό προσωπικό τους άγγιξαν τα όριά τους. Κρίθηκε έτσι απαραίτητο να λειτουργήσουν απλές κλίνες COVID-19 και σε ιδιωτικά θεραπευτήρια. Καταβλήθηκε προσπάθεια, για την εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης και όταν αυτό δεν κατέστη εφικτό, ακολούθησε η επίταξη δύο ιδιωτικών θεραπευτηρίων, με 200 απλές κλίνες για κορονοϊό και τέθηκε το προσωπικό τους στη διάθεση της 4ης ΥΠΕ. Ήταν, άλλωστε, κάτι που είχε ενταχθεί από την αρχή στον εθνικό σχεδιασμό και είχε προβλεφθεί με Π.Ν.Π. που έγινε νόμος του Κράτους. Παράλληλα υπήρξε μέριμνα ώστε στις δύο αυτές ιδιωτικές κλινικές να μην συνυπάρχουν COVID περιστατικά με non COVID και ακολούθησε μεταφορά των νοσηλευόμενων σε άλλες κλινικές.
Έχουμε πόλεμο και κάνουμε τα πάντα για να κρατήσουμε όρθιο το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Οφείλουμε ωστόσο στις δύσκολες αυτές ώρες, να μην ξεχνάμε ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας στέκεται όρθιο χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών, των νοσηλευτών, του προσωπικού και των διοικήσεων των νοσοκομείων που με υπευθυνότητα, ψυχραιμία και αυτοθυσία δίνουν καθημερινές μάχες στην πρώτη γραμμή του πολέμου. Όλοι οι Έλληνες τους ευχαριστούμε και τους ευγνωμονούμε.
Ιδιαίτερα συγκινητική υπήρξε η πρωτοβουλία των νοσηλευτριών και των νοσηλευτών που μετέβησαν εθελοντικά στη Θεσσαλονίκη και δίνουν αυτή τη στιγμή τη μάχη στα νοσοκομεία Ιπποκράτειο και ΑΧΕΠΑ δίπλα σε ασθενείς με COVID-19. Έκαναν -όπως επεσήμανε ο Πρωθυπουργός στην τηλεδιάσκεψη που είχε μαζί τους- σπίτι τους την Ελλάδα και οικογένειά τους όλες τις Ελληνίδες, όλους τους Έλληνες. Επέδειξαν μια βαθιά πατριωτική στάση. Και απέδειξαν ότι η ευθύνη και η κοινωνική αλληλεγγύη δεν είναι λέξεις κενές.
Β. Για το εμβόλιο
Είναι εξαιρετικά σημαντικό το γεγονός ότι στις δύσκολες αυτές ώρες η επιστήμη αναγεννά την ελπίδα σε ολόκληρο τον Κόσμο και η Ε.Ε. κινείται συντονισμένα για την ανακούφιση των λαών της. Την περασμένη εβδομάδα η Κομισιόν υπέγραψε συμφωνία με την BioNTech/Pfizer για την προμήθεια του εμβολίου. Είναι η 5η συμφωνία που υπογράφει και επιβεβαιώνει τις κοινές προσπάθειές να παρασχεθεί σε όλους τους πολίτες της Ένωσης ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο. Σημειώνεται ακόμη ότι την Παρασκευή η Pfizer και η BioNTech Group κατέθεσαν στην αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αίτηση αδειοδότησης για την κυκλοφορία του εμβολίου. Και όλα αυτά δείχνουν πως η ημέρα της απελευθέρωσης από την πρωτόγνωρη παγκόσμια περιπέτεια έρχεται πιο κοντά.
Στο μεταξύ το Υπουργείο Υγείας έχει εκπονήσει ένα πολυσύνθετο σχέδιο για τον εμβολιασμό όλων των Ελλήνων και συνεχίζει την προετοιμασία για την άμεση εφαρμογή του από την πρώτη μέρα που θα φτάσουν τα εμβόλια στη χώρα μας. Και βέβαια -όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός- το εμβόλιο θα είναι δωρεάν. Ας κάνουμε έως τότε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Ας τηρήσουμε ακόμη πιο σχολαστικά τις συστάσεις των ειδικών. Ας προσέξουμε ακόμη πιο πολύ για να αναστρέψουμε τις καμπύλες των κρουσμάτων και να σωθούν ζωές. Ο πόλεμος αυτός μας αφορά όλους.
Γ. Εθνικά θέματα
Η Κυβέρνηση καταδικάζει την απόφαση της Τουρκίας να εκδώσει νέα παράνομη NAVTEX, για τη συνέχιση των προκλητικών ενεργειών της σε περιοχή που επικαλύπτει ελληνική υφαλοκρηπίδα μέχρι τις 29 Νοεμβρίου και καλεί τη γείτονα να ανακαλέσει άμεσα τη νέα παράνομη απόφασή της. Η υδρογραφική υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού εξέδωσε Navtex που επισημαίνει το παράνομο της τουρκικής Navtex, καθώς εκδόθηκε από μη εξουσιοδοτημένο σταθμό και αφορά σε παράνομη δραστηριότητα σε περιοχή που επικαλύπτει ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Η Κυβέρνηση επισημαίνει προς κάθε κατεύθυνση ότι με τη νέα αυτή κίνηση, η Άγκυρα παραβιάζει για άλλη μια φορά το Δίκαιο της Θάλασσας και υπονομεύει την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Αγνοεί επιδεικτικά τις εκκλήσεις της Διεθνούς Κοινότητας και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αποφυγή παράνομων ενεργειών που οδηγούν σε κλιμάκωση της έντασης και θέτει εμπόδια στη βελτίωση των σχέσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε. τη στιγμή μάλιστα που Τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι η ένταξη της χώρας τους στην Ε.Ε. αποτελεί «στρατηγική προτεραιότητα».
Δ. Προϋπολογισμός
Είναι προφανές ότι ο Προϋπολογισμός του 2021 που κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή, καταρτίστηκε σε περιβάλλον πρωτοφανούς αβεβαιότητας, λόγω του απροσδιόριστου σε διεθνές επίπεδο τελικού χρόνου λήξης της πανδημίας του κορονοϊού και συνεπώς της επιστροφής της παγκόσμιας οικονομίας σε τροχιά ανάταξης και διατηρήσιμης ανάπτυξης. Εξαιτίας της σοβαρότερης υγειονομικής κρίσης των τελευταίων 100 ετών και της συνεπαγόμενης μεγαλύτερης παγκόσμιας ύφεσης στην μεταπολεμική ιστορία, η ύφεση στην Ελλάδα για το σύνολο του 2020 αναθεωρείται επί το δυσμενέστερο, στο -10,5%, καθώς προβλέπεται βαθύτερη ύφεση στην Ευρωζώνη έναντι προηγούμενων εκτιμήσεων. Για το 2021, εκτιμάται δυναμική επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά, με σημαντικό ρόλο σε αυτή να διαδραματίζουν οι ευρωπαϊκοί πόροι που διασφάλισε η χώρα μας στη διαπραγμάτευση του Ιουλίου του 2020 και θα αρχίσουν να εισρέουν το 2021 στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και του React EU.
Υπενθυμίζεται ότι, το προσχέδιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 18 Νοεμβρίου και ξεκίνησε η σχετική διαβούλευση με την Επιτροπή, ενώ το τελικό Σχέδιο αναμένεται να υποβληθεί στα Ευρωπαϊκά Όργανα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021 και να εγκριθεί στο αμέσως επόμενο τρίμηνο, οπότε και θα υπάρξει η πρώτη εκταμίευση. Ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αφορά επενδύσεις, προγράμματα (όπως προγράμματα κατάρτισης ή ενεργειακής αναβάθμισης), καθώς και μεταρρυθμίσεις που υλοποιήθηκαν από τον Φεβρουάριο του 2020 και εντεύθεν, συνεπώς η απορρόφηση των σχετικών πόρων θα ξεκινήσει πριν την επίσημη έγκρισή του. Αθροιστικά οι πόροι που προβλέπονται το 2021 από όλα τα εργαλεία του μηχανισμού του Next Generation EU, περιλαμβανομένων και των δανείων, αναμένεται να ξεπεράσουν τα 5,5 δισ. ευρώ.
Είναι προφανές ότι η Ελληνική Πολιτεία κλήθηκε να αντιμετωπίσει εντός του 2020, σε όρους δημοσιονομικής πολιτικής, μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη σύγχρονη ιστορία του τόπου. Τα μέτρα που λαμβάνει η Κυβέρνηση για τη στήριξη της οικονομίας, σε συνθήκες πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, αναγνωρίζεται από τους ευρωπαίους εταίρους μας ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Βάσει του Προϋπολογισμού, το συνολικό ύψος των μέτρων για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας αναμένεται να αγγίξει τα 31,4 δισ. ευρώ, καθώς άλλα 7,5 δισ. ευρώ παρεμβάσεων υπέρ της κοινωνίας προβλέπονται μέσα στο 2021.
Ήταν φυσικά επόμενο της σοβαρής ύφεσης που προκάλεσε η υγειονομική κρίση, να υπάρχει φέτος επιδείνωση του ποσοστού ανεργίας, όπως και δεικτών που αφορούν το πρωτογενές έλλειμμα και το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του Α.Ε.Π.. Ωστόσο, η αύξηση της ανεργίας το 2020 στην Ελλάδα είναι μικρότερη συγκριτικά με άλλα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη, χάρη στις επιτυχημένες πολιτικές διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης από την Κυβέρνηση. Ενώ για το 2021 η ανεργία αναμένεται να υποχωρήσει σχετικά κοντά στα επίπεδα του 2019. Σημειώνεται επίσης ότι η γενική ρήτρα διαφυγής για τα δημοσιονομικά των κρατών-μελών της Ευρωζώνης θα ισχύει και το επόμενο έτος.
Στο παραπάνω πλαίσιο, υπογραμμίζεται η εμπιστοσύνη που απολαμβάνει η χώρα μας τόσο στις διεθνείς αγορές όσο και μεταξύ των εταίρων και πιστωτών της, καθώς και στην παγκόσμια επενδυτική κοινότητα, γεγονός που αντανακλάται στη συνεχιζόμενη μείωση του κόστους δανεισμού σε ολόκληρο το φάσμα της καμπύλης αποδόσεων των ομολόγων της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Ε. Aegean
Σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, με βάση τον κατά το δυνατόν δίκαιο επιμερισμό των βαρών μεταξύ Κράτους και ιδιωτών μετόχων, προχωρά η Κυβέρνηση, δρομολογώντας την στήριξη της εταιρείας Aegean, του μεγαλύτερου αερομεταφορέα της χώρας μας που πλήττεται εξαιτίας των συνεπειών της πανδημίας στην κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα και ειδικότερα τις μετακινήσεις και τον τουρισμό. Το σχέδιο κρατικής στήριξης της αεροπορικής εταιρείας, θέτει ως αναπόσπαστο κομμάτι την κεφαλαιακή ενίσχυση της Aegean με τη συμμετοχή και των μετόχων της. Αξιολογείται ήδη, προκειμένου να εξασφαλιστεί η επίσημη έγκριση από τις αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σημειώνεται ότι η απόφαση της Κυβέρνησης είναι συμβατή με το ευρωπαϊκό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων σε εταιρίες και κλάδους που πλήττονται λόγω της πανδημίας, όπως είναι κατεξοχήν ο κλάδος των αερομεταφορών.
Πρόκειται ουσιαστικά για ένα σχέδιο ενίσχυσης της μεγαλύτερης εγχώριας αεροπορικής εταιρείας, το οποίο προσομοιάζει μεν σε περιπτώσεις κρατικής στήριξης άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών αερομεταφορέων με συνεισφορά του Κράτους, αλλά ταυτόχρονα διασφαλίζει τη σημαντική συμμετοχή και ιδιωτικών κεφαλαίων. Παράλληλα, το Ελληνικό Δημόσιο θα λάβει ειδικά δικαιώματα προαίρεσης (τύπου warrants), για αγορά μετοχών της εταιρείας, τα οποία θα δικαιούται να ασκήσει υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και σε ορισμένο χρονικό διάστημα. Σημειώνεται ότι, το συνολικό ύψος της κρατικής στήριξης αναμένεται να διαμορφωθεί στα 120 εκατ. ευρώ, ποσό πολύ χαμηλότερο, συγκριτικά με τη στήριξη, αξίας άνω των 32 δισ. ευρώ, που έχουν λάβει ή έχει δρομολογηθεί να λάβουν, έως σήμερα, αθροιστικά άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες του κλάδου των αερομεταφορών. Επιπλέον, προβλέπεται ιδιωτική συμμετοχή κατά το ήμισυ της κρατικής ενίσχυσης, δηλαδή ύψους 60 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα με τα 120 εκατ. ευρώ του Κράτους, η οποία θα προέλθει από τους μετόχους της Aegean. Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη φάση της πανδημίας, η εταιρεία αξιοποίησε τα οριζόντια μέτρα που υιοθέτησε η Κυβέρνηση για το σύνολο των κλάδων της οικονομίας και τη στήριξη του κόσμου της εργασίας.
Ε. Πρόγραμμα του Πρωθυπουργού
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα συμμετάσχει σήμερα στις 17:30, σε τηλεδιάσκεψη για την παρουσίαση του Σχεδίου Ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία, από την Επιτροπή Πισσαρίδη.
Σας ευχαριστώ και παρακαλώ για τις ερωτήσεις σας, με τη συνήθη ηλεκτρονική διαδικασία υποβολής που είχαμε καθιερώσει κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας. Τις ερωτήσεις θα συντονίζει ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού κ. Γιώργος Ευθυμίου, τηρώντας αυστηρή σειρά προτεραιότητας.
ΑΜ. ΚΑΝΤΖΟΥ: Κύριε Εκπρόσωπε, η σημαντική αύξηση των θανάτων αλλάζει τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης, για τον χρόνο και τον τρόπο που θα πραγματοποιηθεί η άρση του lockdown;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έχουμε πει εδώ και αρκετές ημέρες ότι θα βλέπουμε αυτό το διάστημα μία αντιφατική σχετικά τάση. Από τη μία πλευρά ο αριθμός των κρουσμάτων θα πέφτει, όπως έχει αρχίσει να δείχνει ήδη τις τελευταίες ημέρες, εξαιτίας του lockdown, από την άλλη όμως, τόσο οι εισαγωγές στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, όσο και ο αριθμός των διασωληνωμένων και δυστυχώς των θανάτων, θα συνεχίσει ν’ αυξάνεται. Και αυτό -όπως είναι κατανοητό- επειδή έχουμε αυτή τη στιγμή την πίεση στο Σύστημα Υγείας, από τον υψηλό αριθμό κρουσμάτων, που είχαμε τις προηγούμενες εβδομάδες. Αναμένουμε και τις επόμενες ημέρες, δυστυχώς, να έχουμε αυξημένα επίπεδα θανάτων και δισωληνωμένων και σημαντική πίεση στο Σύστημα Υγείας. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι να δούμε την τήρηση των μέτρων από τους πολίτες και μία σταθερή μείωση των κρουσμάτων, προκειμένου να αξιολογηθεί από τους ειδικούς το επιδημιολογικό φορτίο στην Επικράτεια. Όπως έχει πει κι ο Πρωθυπουργός, θ’ αξιολογήσουμε όλα αυτά τα στοιχεία και τις αντοχές, φυσικά, του Συστήματος Υγείας, πριν πάρουμε τις οριστικές μας αποφάσεις.
ΑΓΓ. ΜΟΣΧΟΒΑΣ: Θα ήθελα το σχόλιο της Κυβέρνησης, για όσα ακούστηκαν σχετικά με το threeting mapping στη Βουλή, για την ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων.
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Προκαλεί μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι υπάρχει μια τέτοια αντίδραση, ιδίως την ώρα που οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε παρατεταμένη επιφυλακή, υψώνοντας ένα τείχος στις τουρκικές προκλήσεις και διατυπώνονται αντιρρήσεις, για μια πράξη απόδοσης τιμής της Πολιτείας. Ιδίως, μάλιστα, όταν αυτές οι αντιρρήσεις είναι υποκριτικές, προερχόμενες από ανθρώπους που συγκυβέρνησαν με τον κ, Καμμένο. Επίσης, θα πρέπει όλοι να γνωρίζουν, ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε δεν ήταν κάτι αιφνιδιαστικό. Είχε γίνει σχετική συζήτηση που προκάλεσε ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, στη Διάσκεψη των Προέδρων. Και τότε κανένα από τα κόμματα, καμία από τις πολιτικές δυνάμεις, δεν εξέφρασε αντιρρήσεις. Άρα, μιλάμε για μια υποκριτική στάση, η οποία πέφτει στο κενό. Αυτό που έχει σημασία σήμερα είναι η ομοψυχία απέναντι στις όποιες προκλήσεις και η αναγνώριση της σημασίας των Ενόπλων Δυνάμεων, που σε όλες τις μετρήσεις της κοινής γνώμης εξακολουθούν να είναι πολύ υψηλά στην αξιολόγηση των πολιτών.
Γ. ΕΥΓΕΝΙΔΗΣ: Ο πρόεδρος Ερντογάν, σε νέες δηλώσεις του, αναφέρεται πάλι στη «γεωγραφία της καρδιάς του», αλλά από την άλλη σπεύδει ν’ αποσύρει το Όρουτς Ρέις, μετά τις 29/11, ενόψει Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πώς απαντάει η Κυβέρνηση; Και θεωρείτε πως έτσι, μπορούν να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές;
Λ. ΜΠΟΛΑ: Ήθελα να ρωτήσω αν είναι μονόδρομος οι κυρώσεις και αν η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάποιο εναλλακτικό σχέδιο απέναντι στην Τουρκία;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έχουμε δει πολλές φορές στο προηγούμενο χρονικό διάστημα την τουρκική πλευρά, άλλα να λέει και άλλα να κάνει. Επομένως, περιμένουμε αυτές οι προκλητικές ενέργειες να τερματιστούν, αλλά περιμένουμε να υπάρξει συνέπεια και συνέχεια από την τουρκική πλευρά, προκειμένου ν’ αξιολογηθεί η στάση της. Το γεγονός, λοιπόν, ότι μπορεί να σταματήσει η παράνομη τουρκική NAVTEX στο τέλος του μήνα, δεν λέει τίποτα αποκομμένο από το ευρύτερο πλαίσιο. Γιατί δεν είναι μόνο αυτή η προκλητική ενέργεια. Είδαμε, πρόσφατα, τις προκλητικές ενέργειες -με αποκορύφωμα την επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν στα Κατεχόμενα- και μία ρητορική η οποία δεν συνάδει με τους κανόνες καλής γειτονίας και με μια προσπάθεια ειλικρινούς επίλυσης της μίας και μοναδικής διαφοράς που έχουμε, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Θα περιμένουμε, λοιπόν, να δούμε εμπράκτως συνέπεια και συνέχεια από την τουρκική πλευρά. Και αυτό, φαντάζομαι, θ’ αξιολογήσουν και οι εταίροι μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίοι είδαν την προσχηματική, μικρή αποκλιμάκωση να προηγείται του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου, η οποία όμως μετά διακόπηκε απότομα. Άρα, η συνέπεια και η συνέχεια και οι πράξεις, όχι τα λόγια, έχουν μεγάλη σημασία και για την Ελλάδα και για τους ευρωπαίους εταίρους μας.
ΕΙΡ. ΜΠΕΛΛΑ- ΑΠ. ΜΑΓΓΗΡΙΑΔΗΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, ο Ιμπραχίμ Καλίν έκανε λόγο για διάλογο μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας για θέματα που αφορούν ακόμα και στην κυριαρχία νησιών στο Αιγαίο. Εάν επανεκκινήσουν οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, ποια θα είναι η ατζέντα του διαλόγου;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Δεν υπάρχει μία ευρύτερη ατζέντα. Υπάρχει μία και μόνη, η οποία αφορά τις διερευνητικές επαφές. Έχουμε πει ότι είμαστε έτοιμοι να ξαναπιάσουμε το νήμα από εκεί που κόπηκε τον Μάρτιο του 2016, με υπαιτιότητα της Τουρκίας, για να επιλύσουμε τη μία και μοναδική διαφορά η οποία είναι εμπόδιο στις σχέσεις καλής γειτονίας των δύο χωρών, κάτι το οποίο θα είναι τελικά επωφελές -αν καταλήξουμε σε μία Συμφωνία- για τους λαούς όλης της περιοχής.
Β. ΣΑΜΑΡΑ: Θα είναι αυτά τα Χριστούγεννα διαφορετικά, όπως ήταν και το Πάσχα; Υπάρχει, δηλαδή, το ενδεχόμενο τα μέτρα να επεκταθούν και στα σπίτια; Δηλαδή, να μην υπάρξουν μαζώξεις και στα σπίτια τις γιορτές; Θα πρέπει να αποφύγουμε επαφή με παππούδες και γιαγιάδες; Θα υπάρχει όριο ατόμων ανά σπίτι;
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Ποια πολεμοφόδια έχει κρατήσει η Κυβέρνηση για να στηρίξει επιχειρήσεις που θα πληγούν οικονομικά; Φαίνεται αν θα ανοίξει οριακά η οικονομία τα Χριστούγεννα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Με ρωτάτε αν τα Χριστούγεννα του 2020 θα είναι αλλιώς, όπως ήταν αλλιώς το Πάσχα του 2020. Όλο το 2020 είναι αλλιώς. Πρέπει να προσαρμοστούμε στον πόλεμο κατά της πανδημίας. Επομένως, πρέπει να κάνουμε ό,τι μας λένε οι ειδικοί: Να προσέχουμε και να τηρούμε τα μέτρα. Να αποφεύγουμε τις συναθροίσεις. Να τηρούμε τα μέτρα ατομικής υγιεινής. Να φοράμε τη μάσκα μας. Να κρατάμε τις αποστάσεις, όπου αυτό είναι εφικτό. Επίσης, δεδομένου του υψηλού επιδημιολογικού φορτίου στη χώρα, είναι καλό να προστατεύουμε τους μεγαλύτερους και πιο ευάλωτους συμπολίτες μας από τις πολλές επαφές. Επομένως, όλα αυτά πρέπει να τα κάνουμε. Είναι στο χέρι του κάθε Έλληνα και της κάθε Ελληνίδας να γίνει ένας ήρωας, απλώς τηρώντας τα μέτρα των ειδικών. Αυτός είναι ο πόλεμος της γενιάς μας. Αυτός είναι ο πόλεμος που δίνουμε αυτή τη στιγμή. Ας τηρήσουμε, λοιπόν, τα μέτρα που συστήνουν οι ειδικοί. Ας μην βιαζόμαστε. Ας κάνουμε αυτή τη μικρή θυσία αλλαγής του τρόπου της καθημερινότητάς μας και των προγραμματισμένων διακοπών μας, όποτε και αν ήταν αυτές το Καλοκαίρι ή τον Χειμώνα, προκειμένου να φτάσουμε με ασφάλεια στη λήξη της πανδημίας. Και η ασφάλεια θα έρθει μόνο όταν έχουμε εμβολιάσει ένα ικανό ποσοστό του πληθυσμού με τα εμβόλια που φαίνεται αυτή τη στιγμή να είναι αποτελεσματικά και ασφαλή. Είναι θέμα λίγων μηνών, προκειμένου να φτάσουμε σε αυτό τον στόχο.
ΣΠ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, ο κ. Κικίλιας είχε απευθύνει εκ μέρους της Κυβέρνησης έκκληση σε ιδιώτες γιατρούς να συνδράμουν με αμοιβή φυσικά στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας. Ανταποκρίθηκαν; Είναι ικανοποιημένη η Κυβέρνηση;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έχουμε πει -και ήταν μέσα στον σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας από την αρχή- ότι θα ενισχύουμε το Δημόσιο Σύστημα Υγείας και με προσωπικό και με εξοπλισμό, πράγμα το οποίο κάναμε. Μιλάμε για πάνω από 7.000 προσλήψεις. Είχαμε πει, επίσης, ότι θα χρησιμοποιήσουμε τις συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα, πράγμα το οποίο το κάναμε από τον Μάρτιο και μετά, και φτάσαμε -πρόσφατα- να επιτάξουμε ιδιωτικές κλίνες. Κάναμε επίσης έκκληση στους ιδιώτες γιατρούς να συνδράμουν. Δυστυχώς, η ανταπόκριση μέχρι σήμερα δεν είναι η αναμενόμενη. Μόνον οκτώ γιατροί ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Υπουργείου Υγείας. Είναι ένας αριθμός απογοητευτικός. Καλούμε για τελευταία φορά τους ιδιώτες γιατρούς να ακούσουν την έκκληση, όχι μόνο του Υπουργείου Υγείας, αλλά της κοινωνίας, να συνδράμουν στο έργο του Εθνικού Συστήματος Υγείας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η πανδημία με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο. Είμαστε εδώ για να συνεργαστούμε προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τον κοινό εχθρό.
Γ. ΣΚΙΤΖΗ: Σχετικά με την επίταξη ιδιωτών γιατρών, με ποια κριτήρια θα επιλεγούν, εάν επιλεγούν, αν κριθεί αυτό αναγκαίο; Και επίσης, προβλέπεται έκτακτο επίδομα για τους υγειονομικούς που έχουν ριχτεί στη μάχη κατά του covid 19;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Έχουμε ενισχύσει εμπράκτως το προσωπικό του Συστήματος Υγείας σε προηγούμενες φάσεις της πανδημίας και θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να είμαστε δίπλα τους.
ΑΙΜ. ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ: Τα επιδημιολογικά δεδομένα που παρακολουθεί η Κυβέρνηση, αφήνουν παράθυρο αισιοδοξίας ή μήπως δείχνουν την ανάγκη για σκληρότερα μέτρα; Προς ποια κατεύθυνση θα κινηθείτε το επόμενο διάστημα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Σύμφωνα με τα στοιχεία των ειδικών -αυτά που παρακολουθεί ο Πρωθυπουργός- βλέπουμε ότι υπάρχει μια σχετική σταθεροποίηση ή και πτώση των κρουσμάτων σε πολλές γεωγραφικές περιοχές της χώρας. Αποτελεί, αυτή τη στιγμή, μια εξαίρεση η Βόρεια Ελλάδα και ενδεχομένως η Θεσσαλία. Αυτή η μείωση του επιδημιολογικού φορτίου, αντικατοπτρίζεται σε δείκτες, όπως ο δείκτης μετάδοσης Rt και ο ρυθμός με τον οποίο προσέρχονται στα νοσοκομεία μας, ιδίως στη Θεσσαλονίκη, ασθενείς. Για παράδειγμα, τα στοιχεία του ΑΧΕΠΑ, τα οποία είδαμε τις τελευταίες ημέρες, απέχουν πάρα πολύ σε σχέση με αυτά που βλέπαμε την Παρασκευή ή στα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας. Υπάρχει μια αισθητή αποκλιμάκωση. Αυτό το οποίο μένει να δούμε από εδώ και πέρα, είναι να υπάρξει μια εναρμόνιση του επιδημιολογικού φορτίου στην Επικράτεια και μια ταχύτερη πτώση του αριθμού των κρουσμάτων. Γιατί, κακά τα ψέματα, τις πρώτες ημέρες δεν είδαμε αυτή την πτώση που περιμέναμε, εξαιτίας του γεγονότος ότι ήταν πολύ πιο χαλαρή η πρώτη εβδομάδα του δεύτερου lockdown. Προσδοκούμε αυτή την εβδομάδα να έχουμε μια σταδιακή πτώση των κρουσμάτων. Θα αξιολογηθεί αυτό το επιδημιολογικό φορτίο από τους ειδικούς, θα γίνει εισήγηση στην Κυβέρνηση και θα πάρουμε όποια μέτρα χρειάζεται.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Οι ειδικοί βάζουν στον ορίζοντα της μάχης κατά της πανδημίας και ένα τρίτο κύμα. Αυτή η πρόβλεψη επηρεάζει τον συγκεκριμένο σχεδιασμό;
ΦΙΛ. ΠΑΝΤΑΖΗΣ: Ο κ. Γεωργιάδης εξέφρασε, σήμερα, την εκτίμηση ότι είναι δύσκολο να λειτουργήσει η εστίαση, ακόμη και την περίοδο των Χριστουγέννων. Έχετε κάτι περισσότερο να πείτε επ΄ αυτού;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Όσον αφορά το ερώτημα για τρίτο κύμα, αυτή τη στιγμή, ο προσανατολισμός είναι στρατηγικός. Έχει να κάνει με μια περίοδο από τώρα μέχρι και το τέλος του δευτέρου τριμήνου του 2021, που εκτιμάται ότι μπορεί να έχουν εμβολιαστεί όλοι οι Έλληνες πολίτες, εφόσον το επιθυμούν. Επομένως, ο σχεδιασμός λαμβάνει υπόψη όλους αυτούς τους μήνες. Προσδοκούμε ότι, με τον αριθμό των εμβολίων που ανακοίνωσε ο Υπουργός Υγείας κ. Κικίλιας ότι θα είμαστε σε θέση να κάνουμε μηνιαίως, μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021 ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού θα έχει εμβολιαστεί. Με πρώτους βέβαια τους υγειονομικούς και τους πιο ευάλωτους από τους συμπολίτες μας. Όλος αυτός, λοιπόν, ο χρονικός ορίζοντας λαμβάνεται υπόψη στον σχεδιασμό μας. Και επομένως, πριν οποιαδήποτε άρση του σημερινού lockdown, θα έχει διαμορφωθεί και ένας οδικός χάρτης για το πώς φτάνουμε μέχρι τον Μάρτιο.
ΔΗΜ. ΓΚΑΤΣΙΟΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, υφίσταται ζήτημα μερικής κρατικοποίησης της Aegean, δεδομένου ότι το σχέδιο στήριξης της εταιρείας, με κεφάλαια 120 εκατομμυρίων ευρώ, προβλέπει την απόκτηση από το Δημόσιο δικαιωμάτων προαίρεσης;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Η απόφαση της Κυβέρνησης έχει να κάνει με το γεγονός ότι -όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε- οι αερομεταφορές είναι ένας κλάδος κομβικός για τη λειτουργία της οικονομίας για προφανείς λόγους. Δεν είναι μόνο οι μετακινήσεις των πολιτών. Είναι και τα «φτερά» που φέρνουν στην Ελλάδα τους τουρίστες μας. Επομένως, μιλάμε για μια απαραίτητη στήριξη, με έναν τρόπο που επιβάλλει, όχι μόνο τη συνεισφορά του Δημοσίου. Για κάθε ένα ευρώ που θα βάζει το ελληνικό Δημόσιο, άλλα 50 λεπτά θα προσφέρουν οι ιδιώτες μέτοχοι. Άρα, θα έχουμε μια σύμπραξη εδώ για την ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης της εταιρείας. Επιπλέον, το ελληνικό Δημόσιο, με τα warrants που παίρνει, δεν βάζει χρήματα σε ένα βαρέλι δίχως πάτο. Αντίθετα, με την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και των μετακινήσεων, θα υπάρξει μια αύξηση στην τιμή της μετοχής με βάση τις προοπτικές, οι οποίες θα φαίνονται καλύτερα το επόμενο χρονικό διάστημα. Επομένως, το ελληνικό Δημόσιο δεν θα βάλει μόνο χρήματα. Θα πάρει χρήματα και ενδεχομένως πολλαπλάσια από αυτά που θα βάλει, όταν τελειώσει, επιτέλους, αυτή η περιπέτεια του κορονοϊού.
Ν. ΑΝΑΝΙΑΔΗΣ: Το τελευταίο διάστημα έρχονται ελπιδοφόρα νέα από αρκετές εταιρείες, σχετικά με τα εμβόλια για τον κορονοϊό. Πέραν του εμβολίων της Pfizer-Biontech, το οποίο η Κυβέρνηση θα προμηθευτεί μέσω κεντρικής συμφωνίας της Ε.Ε., εξετάζεται το ενδεχόμενο να χρειαστούμε και να στραφούμε σε εμβόλια άλλων εταιρειών;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Παρακολουθούμε τις προσπάθειες πολλών εταιρειών να έχουν ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο. Είμαστε πάντα σε επικοινωνία με τις Αρχές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη, προκειμένου να έχουμε την καλύτερη δυνατή στρατηγική και τον ταχύτερο δυνατό -με ασφάλεια πάντα- εμβολιασμό του πληθυσμού μας. Επομένως, αν υπάρξουν και άλλα εμβόλια στην πορεία, θα υπάρχει και για αυτά αντίστοιχο ενδιαφέρον και από την Κομισιόν και από την Ελλάδα.
Λ. ΜΠΟΛΑ: Ποιος είναι ο προγραμματισμός για τα προληπτικά τεστ που έχουν προαναγγελθεί σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου; Πότε και με ποιον τρόπο θα γίνουν;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Είναι ένα ζήτημα, το οποίο μας απασχολεί σε σχέση με το άνοιγμα των συγκεκριμένων τομέων της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Τα σχολεία, έχουμε πει ότι πιθανότατα θα είναι από τα πρώτα που θα ανοίξουν. Επομένως, θα ενημερωθείτε άμεσα τις επόμενες ημέρες, ποιος είναι αυτός ο σχεδιασμός.
ΔΗΜ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ: Υπάρχει σχεδιασμός από την ελληνική πλευρά για έρευνες στην υφαλοκρηπίδα μας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Αυτό που έχει σημασία, αυτή τη στιγμή, είναι να σταματήσουν οι προκλητικές ενέργειες από την πλευρά της Τουρκίας και να προχωρήσουμε στην επανέναρξη των διερευνητικών επαφών. Θα είναι προς το συμφέρον και των δύο χωρών, αλλά και των λαών της περιοχής.
Και να προσθέσω και κάτι στην προηγούμενη ερώτηση. Αυτή η ανησυχία που υπάρχει πολλές φορές από γονείς ή από τους εκπαιδευτικούς μας, έχει να κάνει γενικότερα με το επιδημιολογικό φορτίο στην κοινότητα, που είναι υψηλό αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα. Δεν έχει να κάνει με τα σχολεία μας. Τα σχολεία μας έχουν δείξει ότι έχουν πολύ χαμηλό επιδημιολογικό φορτίο. Δεν υπάρχει μετάδοση ή υπερμετάδοση μεταξύ των μαθητών, αλλά ο ιός έρχεται κυρίως από έξω προς το σχολείο, στις λίγες περιπτώσεις που είδαμε να υπάρχουν το προηγούμενο διάστημα. Άρα, αυτό που θέλουμε να δούμε είναι ποιο είναι το επιδημιολογικό φορτίο στους μαθητές μας. Αυτό θα κληθούμε να εξετάσουμε με τα τεστ που θα κάνουμε, πριν το άνοιγμα των σχολείων.
ΣΩΤ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ: Το Σαββατοκύριακο 211 συμπολίτες μας έχασαν τη ζωή τους από την πανδημία. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι η χώρα βρίσκεται σε lockdown, βλέπουμε να συνεχίζονται τα πάρτι και οι εορταστικές συγκεντρώσεις, ακόμη και από τον Πρόεδρο του Δ.Σ.Α.. Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν αυτά τα φαινόμενα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Η ατομική ευθύνη είναι καθοριστική. Δεν μπορεί να υπάρχει ένας αστυνομικός ή ένας ελεγκτής πάνω από το κεφάλι του καθενός από εμάς. Χρειάζεται ο καθένας μας να τηρεί τα μέτρα. Επομένως, αυτό που είναι βασικό είναι η ατομική ευθύνη, η συνείδησή μας ότι πρέπει να τηρούμε τα μέτρα, γιατί είναι καλό για μας, για τους ανθρώπους που αγαπάμε, για τους συνανθρώπους μας και τελικά για όλη την κοινωνία. Και από την άλλη, στις λίγες περιπτώσεις που υπάρχει παραβατικότητα, να μπορεί ο ελεγκτικός μηχανισμός να είναι πιο στοχευμένος, να αποκαλύπτει τέτοιου είδους παραβατικές συμπεριφορές, να επιβάλλει τα πρόστιμα που πρέπει και αυτό να γίνεται με έναν τρόπο που να παραδειγματίζει και άλλους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση που μου αναφέρετε, είναι κάτι το οποίο πήρε διάσταση τις προηγούμενες ημέρες. Έχει επιληφθεί ο Εισαγγελέας. Αλλά από εκεί και πέρα, το βασικό σημείο που πρέπει να κρατήσουμε, ιδίως για όλους όσοι εμπλέκονται με την εκπροσώπηση τόσο σημαντικών φορέων της χώρας, όπως είναι ο Δικηγορικός Σύλλογος της Αθήνας, είναι ότι πρέπει να είμαστε παράδειγμα για τους άλλους και όχι αυτά που λέμε δημόσια να τα αναιρούμε με την ιδιωτική μας συμπεριφορά.
Σ. ΦΑΣΟΥΛΑΚΗ: Υπάρχει περίπτωση επίταξης ιδιωτών γιατρών;
ΕΛ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΔΗΜΟΥ: Όσον αφορά τη συνδρομή του Στρατού, υπάρχουν άλλες εγκαταστάσεις που θα αξιοποιήσετε και ποιες είναι αυτές;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Η Κυβέρνηση από την αρχή έχει πει ότι θα αξιοποιηθεί, όταν χρειαστεί, και η υγειονομική δομή που έχουν οι Ένοπλες Δυνάμεις μας. Αυτό θα ήταν ανεύθυνο, από πλευράς μας, να μην το είχαμε σχεδιάσει. Και το είχαμε σχεδιάσει από τον Μάρτιο. Όταν είμαστε σε συνθήκες πολέμου, όπως λέμε συνεχώς, πάντα ενεργοποιούμε όλες μας τις δυνάμεις. Αντιμετωπίζουμε τη χώρα ως μια υγειονομική Περιφέρεια και κατανέμουμε τις δυνάμεις μας έτσι, ώστε να κερδίσουμε τον πόλεμο. Άρα, και οι υγειονομικές δομές των Ενόπλων Δυνάμεων έχουν έναν ρόλο να παίξουν εδώ. Όπου χρειαστεί θα αναπτυχθούν, είτε είναι στη Βόρεια Ελλάδα, είτε είναι σε οποιαδήποτε άλλη γεωγραφική περιοχή. Επαναλαμβάνω, η χώρα, σε συνθήκες πολέμου, αντιμετωπίζει την υγειονομική κρίση σαν να έχει μία υγειονομική Περιφέρεια και κατανέμει τις δυνάμεις της έτσι, ώστε να κερδίσει τον πόλεμο αυτό.
Σας ευχαριστώ πολύ.