«Είναι πολιτική και ηθική μας υποχρέωση να προχωρήσουμε σε θεσμικές τομές»

Η κυβέρνηση ήρθε αντιμέτωπη με μια τραγωδία. Περισσότεροι από 90 συνάνθρωποί μας κάηκαν ζωντανοί. Σχεδόν τρεις εβδομάδες μετά, έχετε απαντήσεις για το τι ακριβώς συνέβη; Έχετε διαπιστώσει τί πήγε λάθος και φτάσαμε σε αυτόν τον τραγικό απολογισμό; 

Η κυβέρνηση διά του Πρωθυπουργού ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία στο Μάτι. Και η ανάληψη της ευθύνης όπως και η συγγνώμη δεν μπορούν να είναι κενές περιεχομένου αλλά συνεπάγονται και συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την πλευρά μας. 

Πρωτίστως να κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να στηρίξουμε τις οικογένειες των θυμάτων, να υποστηρίξουμε τους πληγέντες αλλά και να αποκαταστήσουμε την περιοχή με βάση ένα σχέδιο που θα διορθώνει τις οικιστικές στρεβλώσεις της περιοχής. 

Η ανάληψη όμως της πολιτικής ευθύνης δεν περιορίζεται σε αυτές τις αυτονόητες υποχρεώσεις. 

Οφείλουμε με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, χωρίς να αναζητάμε εξιλαστήρια θύματα, να διερευνήσουμε σε βάθος τα αίτια και τις πιθανές παραλείψεις, πολιτικές και ενδεχομένως επιχειρησιακές, που οδήγησαν σε αυτή την καταστροφή. Και τούτο πέρα από την ούτως ή άλλως διενεργούμενη δικαστική έρευνα. 

Ακριβώς γιαυτό το λόγο ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι θα συγκροτηθεί μια ανεξάρτητη επιτροπή διερεύνησης με εμπειρογνώμονες υπό τον διεθνούς κύρους καθηγητή Γκόλνταμμερ και υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Κέντρου Παρακολούθησης Πυρκαγιών. Αυτός νομίζω ότι είναι ο μοναδικός ενδεδειγμένος τρόπος να βγάλουμε συμπεράσματα και όχι στη βάση των «αποκαλυπτικών» ρεπορτάζ ή επιλεκτικών και αποσπασματικών μαρτυριών εμπλεκόμενων ή μη. 

Όμως ούτε αυτά αρκούν. Είναι πολιτική και ηθική μας υποχρέωση να προχωρήσουμε και σε θεσμικές τομές τόσο για την καταπολέμηση της χωροταξικής και οικιστικής αυθαιρεσίας όσο και σε ανασυγκρότηση και αναβάθμιση της πολιτικής προστασίας στη χώρα μας. Εκεί κατατείνουν τόσο τα 20 άμεσα μέτρα για το δομημένο περιβάλλον όσο και η δημιουργία της νέας Υπηρεσίας Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός μέσα στην εβδομάδα. 

Πριν από δύο εβδομάδες δώσατε μια συνέντευξη Τύπου μαζί με τον αν. υπουργό Προστασίας του Πολίτη Ν. Τόσκα και τους αρχηγούς της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας. Το μήνυμα που πέρασε στον κόσμο πολλές φορές σε εκείνη τη συνέντευξη ήταν πως έγινε ό,τι καλύτερο μπορούσε να γίνει από πλευράς Πολιτείας στην αντιμετώπιση της φωτιάς στο Μάτι. Σήμερα, τόσο ο κ. Τόσκας όσο και οι αρχηγοί δεν βρίσκονται στις θέσεις τους. Γιατί;

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τόσο ο κος Τόσκας όσο και οι αρχηγοί της Αστυνομίας και του Πυσοσβεστικού Σώματος έδωσαν κάποιες πρώτες απαντήσεις σε επιχειρησιακά ερωτήματα. Αναφέρθηκαν αναλυτικά στις εξαιρετικά αντίξοες καιρικές συνθήκες αλλά και στο γεγονός ότι η ταχύτητα του φαινομένου δεν άφηναν πολλά περιθώρια αποτελεσματικότερης αντίδρασης. Το αν εξαντλήθηκαν αυτά τα περιθώρια και αν όντως υπήρχαν παραλείψεις ή έλλειμμα συντονισμού όμως θα προκύψει από τα συμπεράσματα των ερευνών που θα πρέπει να γίνουν με αντικειμενικότητα, μεθοδικότητα και χωρίς διάθεση συγκάλυψης. 

Τώρα σε ότι αφορά την παραίτηση του κου Τόσκα που με αίσθημα ευθύνης κατέθεσε στον Πρωθυπουργό νομίζω ότι όπως είπε και ο ίδιος σχετίζεται με την αντικειμενική συνθήκη της τραγωδίας στο Μάτι. Το ίδιο ισχύει και για τους δύο αρχηγούς. Διότι, ξέρετε, μερικές φορές η πραγματικότητα υπερβαίνει τη βούληση του καθενός μας. 

Η Νέα Δημοκρατία στρέφει τα πυρά της στην κυβέρνηση ζητώντας να μάθει ακριβή αριθμό και ονόματα νεκρών, κατηγορώντας σας για πρόσθεση συγκάλυψης των ευθυνών. Τί απαντάτε σε αυτό;

H ΝΔ, με την εξαίρεση των τριών πρώτων ημερών του εθνικού πένθους, έχει τηρήσει μια στάση που κατά τη γνώμη μου αναδεικνύει τον πολιτικό και ηθικό εκφυλισμό της. 

Προφανώς, έχει όχι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση θεσμική να ασκεί κριτική και μάλιστα αυστηρή. Δεν κάνει όμως αυτό. Αναπαράγει τον ακραίο, ανερμάτιστο και πολεμικό λόγο κάποιων συγκεκριμένων μέσων ενημέρωσης, όχι τυχαίων, που δεν στοχεύουν στην αλήθεια αλλά στην διάδοση ψευδών ειδήσεων και κάνουν ad hominem πολεμική για λόγους προφανούς πολιτικής σκοπιμότητας. 

Σε σχέση με τα ειδικά ερωτήματα που μου θέσατε, που δεν εξαντλούν βεβαίως τον αντιπολιτευτικό λόγο της ΝΔ, να σας πω ότι ήδη η ΓΓ Πολιτικής Προστασίας έχει θέσει τα ονόματα των θυμάτων της τραγωδίας στη διάθεση των ΜΜΕ και των πολιτικών κομμάτων ενώ σε ότι αφορά τον αριθμό των νεκρών επίσης οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν κάνει αυτό που επιτάσσει το πρωτόκολλο και οι κανόνες λειτουργίας τους. 

Το πολιτικό συμπέρασμα από τη στάση της ΝΔ όλες αυτές τις μέρες είναι ότι καθοδηγείται και ευθυγραμμίζει τη στάση και το λόγο της με τον ανορθόδοξο πόλεμο που διεξάγουν συγκεκριμένα οικονομικά και εκδοτικά κέντρα εναντίον της κυβέρνησης και αυτό είναι περισσότερο από οφθαλμοφανές. 

Εμείς δεν πρόκειται να την ακολουθήσουμε. 

Επιμένουμε να παίρνουμε μέτρα για την υποστήριξη των πληγέντων, να υλοποιούμε τομές για την καταπολέμηση των οικιστικών στρεβλώσεων αλλά για τον εκσυγχρονισμό των δομών και των φορέων αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και εκτάκτων καταστάσεων. Πρωτοβουλίες και μέτρα που επιδιώκουν να διορθώσουν διαχρονικές παθογένειες του ελληνικού κράτους και στα οποία η ΝΔ όταν δεν βρίσκεται φανατικά απέναντι, όπως πχ στα ζητήματα της αντιμετώπισης των οικιστικών στρεβλώσεων και της αυθαιρεσίας, απλώς σιωπά. 

Δέχεστε συντονισμένη επίθεση από την αντιπολίτευση που πλέον έχει σαφή στόχο την αποδόμηση του πρωθυπουργού. Πολλοί θεωρούν ότι η αντίδραση της κυβέρνησης, ειδικά το πρώτο διάστημα, ήταν τουλάχιστον αμήχανη. Όσο περνάει ο καιρός και με δεδομένο ότι τόσο η Ν.Δ. και το ΚΙΝ.ΑΛΛ. θα συνεχίσουν σε αυτό το μοτίβο, ποια θα είναι να είναι η δική σας αντίδραση; 

Η αντίδραση της κυβέρνησης από την πρώτη στιγμή είχε ως προτεραιότητα την στήριξη των θυμάτων και των πληγέντων και την λήψη πολιτικών πρωτοβουλιών για την καταπολέμηση των χωροταξικών στρεβλώσεων και των διοικητικών αδυναμιών. Τίποτε λιγότερο. 

Ως προς την επίθεση που εξαπολύεται σας λέω ότι εδώ και έξι ολόκληρα χρόνια τα δύο κόμματα του πολιτικού συστήματος έχουν τον στόχο που αναφέρατε. Δεν βλέπω κάποια ποιοτική διαφοροποίηση ως προς αυτό. Αυτό που κλιμακώνεται με τον καιρό είναι η ένταση της επίθεσης και αυτό είναι λογικό αν λάβει υπόψη του κανείς ότι η σημερινή κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός ειδικά έχουν τραβήξει μια σαφή διαχωριστική γραμμή με το παρελθόν, με τα οικονομικά, εκδοτικά και πολιτικά συμφέροντα που κυβέρνησαν τη χώρα από τη μεταπολίτευση και μετά. Δεν έχουμε καμία αυταπάτη ως προς το μέχρι που μπορούν να φτάσουν για να παλινορθωθούν στην εξουσία. Θα εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία, θα καταπατήσουν κάθε ηθικό και πολιτικό κανόνα. Έχουν κηρύξει έναν ανηλεή πόλεμο εναντίον της Αριστεράς και τούτο δεν είναι τίποτα λιγότερο απότι περιμέναμε από την πρώτη στιγμή. Εμείς δεν πρόκειται να ενδώσουμε σε πιέσεις, δεν πρόκειται να υποκύψουμε σε εκβιασμούς, να κάνουμε πίσω στις πολιτικές μας πρωτοβουλίες και το σχέδιο μας για την ανασυγκρότηση της χώρας. Και τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και η κυβέρνηση θα κριθούν τελικά από τους πολίτες και όχι από την οικονομική και πολιτική ολιγαρχία. Επομένως είναι αποκλειστικά η γνώμη των πολιτών που μας αφορά και όχι η στάση της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ.  

Ο πρωθυπουργός εξήγγειλε από το Λαύριο ένα γενναίο και φιλόδοξο πακέτο μέτρων ώστε να μην ξαναζήσει η χώρα μια ανάλογη τραγωδία. Αυτή η χώρα, όμως, έχει χορτάσει από εξαγγελίες στο παρελθόν και ειδικά μετά από μεγάλες καταστροφές. Θα κάνετε τη διαφορά να κάνετε πράξη τα όσα λέτε; Θα σπάσετε αβγά;

Ο Πρωθυπουργός έκανε σαφές ότι η κυβέρνηση διαθέτει και την πολιτική βούληση αλλά και την ικανότητα να προχωρήσει σε αυτές τις μεγάλες τομές. Τόνισε όμως ότι χρειάζεται εξίσου μια συλλογική δέσμευση της κοινωνίας σε αυτό το φιλόδοξο αλλά αναγκαίο σχέδιο, ώστε να τελειώσει επιτέλους στη χώρα το καθεστώς της παρανομίας και της συναλλαγής. 

Επομένως, από τη δική μας πλευρά, έχουμε την ευθύνη να δώσουμε σε κάθε πολίτη που θέλει να προχωρήσουν οι αναγκαίες τομές αλλά όντως βλέπει με δυσπιστία εξαγγελίες, παραδείγματος χάριν, για κατεδάφιση αυθαιρέτων, να καταλάβει και να πειστεί ότι στην πράξη αυτό μπορεί να συμβεί. 

Δηλαδή η πολιτεία όντως να γίνεται αυτή που επιβάλλει το νόμο με κάθε κόστος και όχι αυτή που τον στρεβλώνει ή τον αναπροσαρμόζει κατά το δοκούν. Το αντίστοιχο όμως ισχύει για όσους διαχρονικά εκμεταλλεύτηκαν αυτή την ανοχή ή συνενοχή της πολιτείας στις οικιστικές στρεβλώσεις και σήμερα νιώθουν ανήσυχοι. Αυτοί είτε θα πειστούν οικειοθελώς να πάψουν να παρανομούν ή θα αντιμετωπίσουν πάραυτα τις συνέπειες του νόμου. 

Ήδη, ακούγονται και γράφονται πολλά για έναν επικείμενο ανασχηματισμό και μάλιστα πριν από τη ΔΕΘ. Γνωρίζουμε ότι αυτό αποτελεί απόφαση και επιλογή του πρωθυπουργού, ωστόσο, θα ήθελα ένα σχόλιο σας, αφενός στο αν πρέπει να γίνει σύντομα, αφετέρου στο ποιοι τομείς της διακυβέρνησης χρειάζονται νέα πρόσωπα για να λειτουργήσουν καλύτερα.

Δεν σταματά ποτέ η αναζήτηση τρόπων για να βελτιωθεί το κυβερνητικό έργο. Με αυτή την έννοια, το εργαλείο του ανασχηματισμού βρίσκεται στα χέρια του πρωθυπουργού ακριβώς για να κάνει αυτός, όποτε το κρίνει τις αναγκαίες παρεμβάσεις. 

Από κει και πέρα, η χώρα στις 21 Αυγούστου ξεκινά μια νέα εποχή εκτός των μνημονίων και των διαρκών καταναγκασμών και επομένως η προσοχή του Πρωθυπουργού αλλά και εν συνόλω της κυβέρνησης, βρίσκεται στις ουσιαστικές παρεμβάσεις που θα ανακουφίσουν άμεσα την ελληνική κοινωνία και θα δώσουν την περαιτέρω ώθηση στη δυναμικά αναπτυσσόμενη ελληνική οικονομία. Ποιά πρόσωπα θα αναλάβουν να υλοποιήσουν αυτή τη μεγάλη προσπάθεια, είναι κάτι που μόνο ο Πρωθυπουργός, μπορεί να αξιολογήσει και να αποφασίσει.