Ομιλία του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στους εργαζόμενους της βιομηχανίας «Παπαστράτος ΑΒΕΣ», στον Ασπρόπυργο Αττικής:
Φίλες και φίλοι, θέλω να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας στην απρόσμενη, μάλλον, επίσκεψη Πρωθυπουργού στον εργασιακό σας χώρο. Θέλω, όμως, να εκμυστηρευτώ σε όλους εσάς κάτι. Η πρώτη φορά που συναντήθηκα, ως Πρωθυπουργός, με τον κύριο Χαρπαντίδη ήταν το 2015, και μάλιστα κατά τη διάρκεια των δύσκολων εκείνων ημερών του 2015, όπου η συντριπτική πλειοψηφία, βεβαίως, των επενδυτών θεωρούσε ότι η οικονομία βρισκόταν σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση και δικαίως. Παραλάβαμε τη διακυβέρνηση μιας απολύτως χρεοκοπημένης οικονομίας, σε καθεστώς χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, η οποία εντείνονταν μέρα με τη μέρα και, βεβαίως, ήταν μια περίοδος όπου δεν υπήρχαν επενδύσεις. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, όμως. Διότι, ας μην ξεχνάμε, η ελληνική οικονομία και η χώρα υπέστη μια τρομακτική αποεπένδυση από το 2010 και μετά. Και ήρθε και μου είπε ότι σκέφτεται να επενδύσει 300 εκατομμύρια στην Ελλάδα. Και όταν έφυγε ο άνθρωπος από το γραφείο μου απευθύνθηκα στον κύριο Τζανακόπουλο, που τότε ήταν διευθυντής του γραφείου μου, και του είπα: «Είσαι σίγουρος ότι δεν μας κοροϊδεύει;». Και δεν μας κορόιδεψε. Αποφάσισε να εμπιστευτεί την ελληνική οικονομία, όμως εγώ πιστεύω ότι πρωτίστως αποφάσισε να εμπιστευτεί τους εργαζόμενους με τους οποίους είχε οικοδομήσει μια σχέση εμπιστοσύνης για πάνω από τριάντα χρόνια. Αποφάσισε να εμπιστευτεί τον Έλληνα εργαζόμενο και κυρίως, να εμπιστευτεί την προοπτική που μπορεί να έχει αυτή η χώρα. Να εμπιστευτεί το μέλλον της Ελλάδας.
Σήμερα, είμαι πολύ χαρούμενος, κυρίως για έναν λόγο. Διότι αυτή η επιλογή, το ρίσκο εκείνης της περιόδου, σήμερα δικαιώνεται. Σήμερα, είναι πολλοί αυτοί, οι οποίοι έχοντας πια ξεπεράσει τους κινδύνους και έχοντας μια προοπτική ανοδική, εμπιστεύονται την ελληνική οικονομία. Το α’ εξάμηνο του 2017, μόνο, είχαμε πάνω από 1 δισεκατομμύριο άμεσες ξένες επενδύσεις. Και το δίμηνο Ιουνίου – Ιουλίου είχαμε τριπλασιασμό, αμέσως μετά, δηλαδή, από την ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης. Η επένδυση αυτή που επιλέξατε, που αποφασίσατε σε δύσκολες συνθήκες και την πραγματοποιείτε τώρα, σε συνθήκες που αναδεικνύουν μια θετική προοπτική, είναι μια επένδυση όπως αυτές που χρειάζεται η ελληνική οικονομία. Δηλαδή, μια παραγωγική επένδυση που δίνει προστιθέμενη αξία, νέες θέσεις εργασίας. Αναφερθήκατε εσείς στις 400 νέες θέσεις εργασίας. Είναι μια επένδυση στην καινοτομία και στις νέες τεχνολογίες, αλλά, ταυτόχρονα, δίνει και μια προοπτική στον πρωτογενή τομέα της παραγωγής, καλύπτοντας πολλαπλάσιες θέσεις. Εννοώ, απασχολώντας πολλαπλάσιο αριθμό των 400 εργαζομένων που θα έρθουν να δουλέψουν εδώ, στον χώρο της καπνοπαραγωγής.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι η επένδυση αυτή είναι μια ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία. Χαίρομαι, όμως, που δικαιώνεται αυτή η επιλογή. Και λέω ότι δικαιώνεται αυτή η επιλογή, διότι η ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης και, κυρίως, η δέσμευση των εταίρων μας για έναν αλγόριθμο που κλειδώνει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους -διότι, δεν ξέρω αν το γνωρίζετε, αλλά το πιο χαρακτηριστικό, το πιο σημαντικό αυτής της απόφασης είναι ότι μπαίνει ένα πλαφόν στις ακαθάριστες δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους στο 15% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά, και σε συνδυασμό με τον λεγόμενο μηχανισμό, δηλαδή με τη διακύμανση των αναγκαίων μέτρων για την απομείωση του χρέους, της περιόδου χάριτος δηλαδή, σε σχέση με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας – διαμορφώνεται μια προοπτική που εμάς δεν μας ενδιαφέρει και πολύ αν την έχουν χαιρετήσει η πλειοψηφία των ΜΜΕ στην Ελλάδα, μας ενδιαφέρει που την έχουν χαιρετήσει η πλειοψηφία των επενδυτών έξω από την Ελλάδα και μέσα στην Ελλάδα. Κι αυτό αποκρυσταλλώθηκε, πρώτα και κύρια, με την επιτυχή έξοδο της χώρας, μετά από αρκετά χρόνια, στις αγορές. Για να μπορεί να αποπληρώνει με τις δικές της δυνάμεις τις χρηματοδοτικές της ανάγκες για το χρέος και, μάλιστα, με επιτόκια τα οποία είναι ικανοποιητικά. Δεύτερον, με τις διαρκείς, το τελευταίο διάστημα, αναβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης στην ελληνική οικονομία. Και βεβαίως, τρίτον, όχι ασήμαντο για την ελληνική επιχειρηματικότητα, με τη δυνατότητα ελληνικών επιχειρήσεων να μπορούν να βγαίνουν στις διεθνείς αγορές και να δανείζονται με ικανοποιητικά επιτόκια, ανταγωνιστικά επιτόκια.
Διαμορφώνονται, λοιπόν, φίλες και φίλοι, οι προϋποθέσεις, οι συνθήκες, σιγά- σιγά, για την επιστροφή σε σταθερούς, θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Διαμορφώνονται οι προοπτικές ώστε να ξαναγίνει ένας ελκυστικός, επενδυτικός τόπος η Ελλάδα, ένας τόπος ελκτικός για επενδύσεις. Το κυριότερο, όμως, είναι ότι διαμορφώνονται οι προοπτικές για την οριστική έξοδο από αυτήν τη μακρόχρονη περιπέτεια που πέρασε ο τόπος τα επτά χρόνια της μνημονιακής επιτροπείας, που παλεύουμε ώστε να τελειώσει οριστικά, σε έναν χρόνο από τώρα, τον ερχόμενο Αύγουστο του 2018.
Και εργαζόμαστε καθημερινά για να βάλουμε τις βάσεις ενός παραγωγικού μοντέλου που δεν θα έχει σχέση με αυτό το παραγωγικό μοντέλο που μας οδήγησε στην κρίση. Για ένα παραγωγικό πρότυπο που θα βασίζεται στην καινοτομία, που θα βασίζεται στην υψηλή τεχνολογία, στην υψηλή προστιθέμενη αξία, κυρίως, όμως, θα βασίζεται στην προστασία των δικαιωμάτων των εργαζόμενων. Είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω για λίγο με έναν από τους πολλούς εργαζόμενους που μου κάνουν την τιμή να βρίσκονται σήμερα εδώ. Τον ρώτησα για τις σχέσεις εργασίας. Ελπίζω ότι μου είπε την αλήθεια. Ότι είναι εξαιρετικές. Η απάντηση μου: Δεν μπορεί να υπάρξει ποιοτικό προϊόν, παραγωγή ποιοτικού προϊόντος και επιχειρηματικότητα σε μια υγιή βάση, με μια προοπτική, αν πρωτίστως δεν διασφαλίσουμε τις εργασιακές σχέσεις. Εάν, πρωτίστως, δεν δουλέψουμε για να διασφαλίσουμε τον βασικό μοχλό της παραγωγής, τον βασικό κρίκο της παραγωγικής αλυσίδας που είναι ο εργαζόμενος.
Κακά τα ψέματα. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχουμε βρεθεί μπροστά σε ένα καθεστώς παρανομίας, ανομίας, υποβάθμισης των εργασιακών σχέσεων και των εργασιακών συνθηκών και, μάλιστα, κάποιοι θέλουν να μας πείσουν ότι αυτό το μοντέλο είναι ένα μοντέλο το οποίο πρέπει να το αποδεχτούμε, διότι δεν υπάρχει εναλλακτική. Ποιο είναι αυτό το μοντέλο; Ενός εργασιακού μεσαίωνα, χωρίς γυρισμό, σε μια κανονικότητα. Εμείς πιστεύουμε ακριβώς το αντίθετο. Αν θέλουμε να βγούμε από αυτή την κρίση πρέπει, πρωτίστως, φυσικά, να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο, ένα περιβάλλον φιλικό στην επιχειρηματικότητα, στην υγιή επιχειρηματικότητα όμως, όχι στην κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Να ενισχύσουμε τους ανθρώπους της παραγωγής. Βεβαίως και να δώσουμε κίνητρα και προϋποθέσεις, ώστε η παραγωγή να έχει προοπτική. Βεβαίως και να φροντίσουμε, αμέσως μετά, την εξασφάλιση του απαραίτητου δημοσιονομικού χώρου, μετά το πέρας, δηλαδή, της μνημονιακής περιόδου, να μειώσουμε και τη φορολογία για τις επιχειρήσεις. Αλλά, πρωτίστως, πρέπει να εξασφαλίσουμε τις εργασιακές σχέσεις.
Θέλω, λοιπόν, να σας πω, αγαπητοί φίλοι, ότι σήμερα εισάγουμε στη Βουλή ένα νομοσχέδιο που προσπαθεί να καταπολεμήσει φαινόμενα, τα οποία έχουν γίνει καθεστώς τα τελευταία χρόνια στις εργασιακές σχέσεις, όπως η απλήρωτη εργασία, η αδήλωτη εργασία, η υποδηλωμένη εργασία. Να προσπαθήσουμε να απεγκλωβίσουμε τους εγκλωβισμένους εργαζόμενους. Δεν έχετε εσείς σχέση με αυτά τα φαινόμενα, γιατί έχετε την τύχη να εργάζεστε σε μια υγιή επιχείρηση, σε μια επιχείρηση, η οποία φροντίζει να διασφαλίζει τις εργασιακές σχέσεις. Όμως, γνωρίζετε πάρα πολύ καλά ότι αυτά τα φαινόμενα είναι ευρέως διαδεδομένα σε όλο το εργασιακό πλέγμα στη χώρα και είμαι βέβαιος ότι θα έχετε πολλούς φίλους, γνωστούς ή και ανθρώπους στην οικογένειά σας, που βρίσκονται μέσα σε αυτό το εργασιακό πλαίσιο.
Το δεύτερο που θέλω να επισημάνω, βρισκόμενος σήμερα εδώ, είναι ότι η επιχείρηση «Παπαστράτου – Philip Morris» είναι μια επιχείρηση, η οποία συμβάλλει, βοηθάει την ελληνική Πολιτεία, ώστε να καταπολεμήσουμε και την ανεξέλεγκτη για χρόνια δράση των λαθρεμπόρων στον χώρο των καπνικών. Και θέλω να ευχαριστήσω την εταιρεία για την έμπρακτη στήριξη στη μάχη που δίνουμε για την πάταξη του λαθρεμπορίου των καπνικών προϊόντων.
Να ευχαριστήσω, ιδιαίτερα, για τη δωρεά ενός υπερσύγχρονου μηχανήματος scanner που δόθηκε στις ελληνικές Αρχές, προκειμένου να βοηθήσει σημαντικά στον εντοπισμό και στην απόσυρση πολύ μεγάλων ποσοτήτων λαθραίων καπνικών προϊόντων, που θα κατέληγαν στην ελληνική αγορά.
Έχουμε επιλέξει να στηρίξουμε τον βασικό κρίκο της παραγωγικής αλυσίδας που είναι ο εργαζόμενος. Έχουμε, όμως, επιλέξει, ταυτόχρονα, να στηρίξουμε και τη νομιμότητα, να χτυπήσουμε την ανομία, να πατάξουμε την παραβατικότητα.
Επιτρέψτε μου, χωρίς να θέλω βεβαίως να σας κουράσω, να πω και δύο λόγια για το πώς πιστεύουμε ότι αυτή η χώρα μπορεί να γυρίσει σελίδα. Είμαι βέβαιος ότι οι περισσότεροι από εσάς, όταν ακούτε αυτή τη σκέψη, αυτήν την προοπτική, θα λέτε ότι, «εντάξει, καλά λόγια είναι αυτά, αλλά μακάρι να γίνουν πραγματικότητα». Εγώ δεν θέλω να αναφερθώ σε συγκεκριμένα μεγέθη. Θέλω να σας πω ένα πράγμα: Για να μπορέσουμε να γυρίσουμε σελίδα, πρέπει να πιστέψουμε στις δυνατότητες που έχει αυτός ο τόπος. Να πιστέψουμε στις δυνάμεις μας. Να πιστέψουμε στη δυνατότητά μας να σταθούμε ξανά στα πόδια μας. Η αλλαγή δεν μπορεί να γίνει από τη μία ημέρα στην άλλη. Όμως, είναι βέβαιο ότι η προοπτική ανοίγεται μπροστά μας. Απαιτείται σκληρή δουλειά, απαιτούνται περισσότερα έργα και λιγότερα λόγια. Απαιτείται, όμως, και η πίστη, αυτό που είπα πιο πριν, στις δυνάμεις μας.
Έχουμε σχεδιάσει το επόμενο διάστημα να δουλέψουμε σκληρά, ώστε να δημιουργήσουμε τα χρηματοδοτικά εκείνα εργαλεία που είναι απαραίτητα για να γυρίσει η ελληνική οικονομία σε θετικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς.
Το πρώτο τρίμηνο του 2018 θα υπάρχει σε λειτουργία η Αναπτυξιακή Τράπεζα. Ένας θεσμός που έλειπε για χρόνια από την Ελλάδα και που είναι μια χώρα που περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωζώνης, την έχει ανάγκη για να μπορεί να χρηματοδοτείται η μικρή και η μεσαία και η μεγάλη επιχείρηση, να μπορούν να χρηματοδοτούνται οι δυνάμεις της παραγωγής. Και όχι να χρηματοδοτούνται, όπως στο παρελθόν, οι δυνάμεις εκείνες, οι επιχειρήσεις εκείνες που είχαν την εύνοια ή την πρόσβαση στα κέντρα εξουσίας, προκειμένου να παίρνουν «θαλασσοδάνεια» που δεν αποπλήρωναν ποτέ και προκειμένου αυτά να τα χρησιμοποιούν, όχι για να ενισχύουν την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, αλλά για να δίνουν προμήθειες στο ελληνικό Δημόσιο.
Ταυτόχρονα, σχεδιάσαμε και ψηφίσαμε τον εξωδικαστικό συμβιβασμό και διαμορφώνουμε συνθήκες για τη σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα. Έχουμε ήδη ψηφίσει αυτό να ξεκινήσει από το 2020.
Αντισταθήκαμε στο μοντέλο ερημοποίησης, που ήθελε τη χώρα ειδική οικονομική ζώνη με χαμηλούς μισθούς και ανυπαρξία δικαιωμάτων.
Δώσαμε τη μάχη -και την πετύχαμε- για την επιστροφή των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που θα ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο του 2018. Και ταυτόχρονα, καθημερινά, δίνουμε τη μάχη για την καταπολέμηση αυτού που σας περιέγραψα πριν, ως εργασιακό μεσαίωνα.
Φέτος, επιβεβαιώνονται οι εκτιμήσεις ότι θα τελειώσει το 2017 με ρυθμούς ανάπτυξης, που θα βρίσκονται κοντά στο 2%. Και προχωράμε, βεβαίως, και στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών, τη μείωση της γραφειοκρατίας, που αποτελούν τομές απαραίτητες και στοχεύουν στην ενίσχυση ενός φιλικού κλίματος για την επιχειρηματικότητα.
Ταυτόχρονα, προχωράμε σε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στη Δημόσια Διοίκηση, στην Παιδεία, στην Υγεία. Μεταρρυθμίσεις που είχε ανάγκη η ελληνική οικονομία όλα αυτά τα χρόνια.
Βεβαίως, φίλες και φίλοι, όλα αυτά μπορούν να γίνουν πράξη μέσα από ένα παραγωγικό μοντέλο, που δεν θα έχει σχέση με αυτό που μας οδήγησε στην κρίση. Και υπ΄ αυτήν την έννοια, πιστεύω ότι μπορούμε το επόμενο διάστημα να πούμε με βεβαιότητα ότι ανοίγεται μια νέα προοπτική, ιδίως για τις δυνάμεις της εργασίας στον τόπο, που δέχθηκαν τη μεγαλύτερη επίθεση και τη μεγαλύτερη λεηλασία.
Όταν με επισκεφτήκατε στο γραφείο μου για να πάρετε αυτό το ρίσκο, η ανεργία ήταν στο 27,5%. Σήμερα, η ανεργία είναι στο 21,5%, με προοπτική μείωσης και μέσα στο 2018 να πέσουμε από το φράγμα του 20%. Έχουμε νέες θέσεις εργασίας. Η μάχη, την οποία πρέπει να δώσουμε είναι αυτές οι θέσεις εργασίας να είναι θέσεις αξιοπρεπούς εργασίας, αξιοπρεπών σχέσεων εργασίας, σταθερές όσο το δυνατόν και σχέσεις και θέσεις εργασίες, οι οποίες θα δίνουν έναν μισθό αντάξιο της προσφοράς του εργαζόμενου στον εργοδότη.
Δεν θέλω να σας κουράσω, φίλες και φίλοι. Θέλω μόνο να σας πω, πως η προσπάθεια που κάνουμε συναντά τη στήριξη όλων εκείνων που θέλουν να δουν τη χώρα λίγο καλύτερα. Θέλουν να δουν μια προοπτική ανάσας γι΄ αυτόν τον τόπο. Όχι εκεί που την έφερε η κρίση, αλλά εκεί που η γνώση, η εργατικότητα και οι δυνατότητες των ανθρώπων της χώρας, των εργαζομένων της χώρας επιβάλλουν να βρίσκεται αυτή η χώρα. Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να συμβιβαστούμε με μια προοπτική επισφαλούς εργασίας. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να συμβιβαστούμε με μια προοπτική ανεργίας στα επίπεδα που βρέθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια. Δεν μπορεί και δεν πρέπει και δεν θα συμβιβαστούμε με μια προοπτική μιζέριας, που θέλει τον εργαζόμενο, επισφαλώς, διαρκώς εργαζόμενο, αλλά και τον επιχειρηματία να μην έχει μια υγιή σχέση με τον εργαζόμενο και με την Πολιτεία, αλλά να προσπαθεί να αυξήσει την κερδοφορία του, με κινήσεις και ελιγμούς κάτω από το τραπέζι. Αντιθέτως, εμείς θέλουμε να επιδιώκουμε -και θα το πετύχουμε- να επαναφέρουμε την εργασία, να ξανακερδίσουμε την απασχόληση και να δομήσουμε ένα υγιές περιβάλλον εργασιακών σχέσεων και επιχειρηματικότητας στον τόπο.
Θέλω να ευχαριστήσω, λοιπόν, θερμά την εταιρεία «Παπαστράτος» για την επιλογή να πάρει το υψηλό, για εκείνη την εποχή, ρίσκο να επενδύσει στη χώρα. Δικαιώνεται αυτή η επιλογή. Είμαι βέβαιος πως αυτήν την επιλογή θα την ακολουθήσουν –και ήδη την ακολουθούν- επιχειρηματίες, Έλληνες και ξένοι, που έρχονται να επενδύσουν στη χώρα, σε παραγωγικές επενδύσεις υψηλής καινοτομίας, προστιθέμενης αξίας, που θα ενισχύσει την παραγωγικότητα και την εργασία, που θα μας δώσει τη δυνατότητα να ξανακερδίσουμε την απασχόληση και κυρίως να ξανακερδίσουμε υγιείς σχέσεις εργασίας. Διότι, επαναλαμβάνω -και κλείνω με αυτό- δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη, βιώσιμη, δεν μπορεί, πόσο δε μάλλον, να υπάρξει δίκαιη ανάπτυξη, αν πρωτίστως δεν φροντίσουμε να στηρίξουμε τον βασικό κρίκο της παραγωγικής αλυσίδας που είναι ο εργαζόμενος. Σε αυτό επενδύσατε τόσα χρόνια και γι’ αυτό καταφέρατε, όχι μόνον να επιβιώσετε ως επιχείρηση, αλλά να έχετε και μια ιδιαίτερη δυναμική που, μέσα και από την επένδυση στις νέες τεχνολογίες, σας δίνει και μια μεγάλη προοπτική για το μέλλον.
Σας ευχαριστώ θερμά. Καλή δύναμη. Να είστε καλά.