Καλό μεσημέρι σε όλες και όλους,
Α. Για τον κορονοϊό
Ολόκληρη η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα νέο, μεγάλο, δεύτερο κύμα κορονοϊού. Σε πολλές χώρες παρατηρείται δραματική αύξηση κρουσμάτων, διασωληνωμένων και θανάτων. Αυξάνονται τα μέτρα προστασίας και -σε κάποιες περιπτώσεις, όπως η Ιρλανδία- φτάνουν στα όρια του lockdown. Η χώρα μας, χάρη στην τήρηση των μέτρων από την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, εξακολουθεί να παραμένει σε καλύτερη επιδημιολογική κατάσταση σε σχέση με πολλές άλλες. Τις τελευταίες, όμως, ημέρες υπάρχει -ιδίως μάλιστα σε συγκεκριμένες περιοχές- ανησυχητική αύξηση κρουσμάτων. Παρατηρείται επίσης σημαντική πτώση του μέσου όρου της ηλικίας των ανθρώπων που προσβάλλονται από τον κορονοϊό.
Πανελλαδικά ο μέσος όρος ηλικίας των νοσούντων είναι τα 37 έτη, ενώ στη Θεσσαλονίκη μόλις τα 28. Αυτό το γεγονός επιβεβαιώνει ότι βασική αιτία της αύξησης των κρουσμάτων είναι ο εφησυχασμός και ο συγχρωτισμός. Βλέπουμε μια εικόνα-επανάληψη της περιόδου Ιουλίου-Αυγούστου. Όπου οι νεότερες ηλικίες φαίνεται να επέστρεψαν στην κανονικότητα προ κορονοϊού. Με αποτέλεσμα, είτε από κόπωση στην τήρηση των μέτρων, είτε από χαλάρωση, να βλέπουμε πολλά κρούσματα σε νεότερες ηλικίες, οι οποίοι είναι χωρίς συμπτώματα. Ασυμπτωματικοί οι ίδιοι, χωρίς να το γνωρίζουν, μεταφέρουν τον ιό στις οικογένειες και τους οικείους τους.
Έχουμε πει όμως ότι ο εχθρός αυτός είναι αόρατος. Και πρέπει όλοι να συμπεριφερόμαστε σαν να έχουμε τον ιό και να φοβόμαστε να μην τον μεταδώσουμε και γίνουμε άθελά μας, εστία διασποράς στην κοινότητα. Πάνω απ’ όλα, δεν νοείται καμία αμέλεια και δεν δικαιολογείται οποιαδήποτε ανευθυνότητα. Και βέβαια, είναι απαράδεκτο να γίνεται συνειδητή, προσχεδιασμένη παραβίαση των μέτρων. Γιατί είναι συνειδητή και προσχεδιασμένη η παραβίαση των μέτρων, που γίνεται με οργάνωση πάρτυ σε χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος με πελάτες ορθίους, χωρίς την τήρηση των αποστάσεων και της χωρητικότητας, ή σε χώρους που θα έπρεπε να είναι κλειστοί μετά τις 12 τα μεσάνυχτα. Η τιμωρία αυτών θα είναι παραδειγματική. Γιατί η εφήμερη χαρά λίγων, όταν γίνεται εστία διασποράς, μετατρέπεται σε συλλογική θλίψη.
Για αυτό η Κυβέρνηση προχωρά σε δύο επίπεδα:
Πρώτον, απευθύνει έκκληση σε όλους να τηρούν τα υφιστάμενα μέτρα και εντατικοποιεί τους ελέγχους για την εφαρμογή τους.
Δεύτερον, ο Πρωθυπουργός θα απευθυνθεί στις 7 σήμερα το απόγευμα στις Ελληνίδες και στους Έλληνες. Στο μήνυμά του θα τους ενημερώσει για το που βρισκόμαστε σήμερα στη μάχη με τον κορονοϊό και θα ανακοινώσει νέα μέτρα προφύλαξης από αυτόν.
Β. Για τα εθνικά θέματα
Η χθεσινή -όγδοη κατά σειρά- τριμερής συνάντηση κορυφής Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου έστειλε ξεκάθαρα μηνύματα. Συνέπεσε άλλωστε με τους κινδύνους που προκαλεί στην Ανατολική Μεσόγειο η ηγεσία της Τουρκίας. Μια ηγεσία που -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης- φαντασιώνεται αυτοκρατορικές πρακτικές και αναπτύσσει επιθετικές δράσεις, από τη Συρία μέχρι τη Λιβύη, από τη Σομαλία μέχρι τον Καύκασο και βέβαια, από το Αιγαίο μέχρι την Κύπρο, όπου αναπτύσσει πειρατικές ενέργειες στη Κυπριακή ΑΟΖ και προκαλεί με το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου στην Αμμόχωστο.
Ζωγραφίζει αυθαίρετους χάρτες, υπογράφει άκυρα μνημόνια και ψηφίζει νόμους, παράνομους κατά το Διεθνές Δίκαιο, καθώς αφορούν θέματα τα οποία ρυθμίζονται από διεθνείς οργανισμούς με διεθνείς κανόνες. Παραβιάζει κατάφορα το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, αμφισβητεί Διεθνείς Συνθήκες, προσβάλλει αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε. και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κύπρο, δημιουργεί προβλήματα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία και υπονομεύει την περιφερειακή ασφάλεια.
Αφού δέχθηκε -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- την επανέναρξη διερευνητικών συνομιλιών με αποκλειστικό θέμα την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, η Άγκυρα επέλεξε και πάλι την παραβατικότητα. Αντί για πρόσκληση επαφών προχώρησε στην πρόκληση των πολεμικών σκαφών. Αντί του διαλόγου των λύσεων προτίμησε τον μονόλογο των αμφισβητήσεων. Αντί για γόνιμες συζητήσεις προβάλλει παράνομες απαιτήσεις. Και αντί να μάχεται εναντίον της τρομοκρατίας, όπως υποκριτικά διατείνεται, τροφοδοτεί τρομοκράτες. Με μεταφορά Σύρων μισθοφόρων στη Λιβύη -όπως επισήμανε ο Πρωθυπουργός στη συνάντησή του με τους Προέδρους της Αιγύπτου και της Κύπρου- η Τουρκία διασπείρει τρομοκρατικούς πυρήνες στη Βόρειο Αφρική, απειλώντας την ασφάλεια της Ευρώπης και υπονομεύοντας τελικά την κοινή προσπάθεια, για εξάρθρωση της τρομοκρατίας.
Η Αθήνα -όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός- απέναντι σε έναν γείτονα που στρατικοποιεί την διπλωματία, μετατρέπει την διπλωματία σε δικό της δικό της όπλο. Όπως, άλλωστε, ο ίδιος υπογράμμισε και στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., η Ελλάδα ζητά από τα ευρωπαϊκά κράτη να μην πωλούν πλέον στρατιωτικό υλικό στην Τουρκία. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα ζητά να καταγραφούν παραβιάσεις της συμφωνίας Τελωνειακής Ένωσης Τουρκίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διότι δεν γίνεται μια χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να γεύεται τα οφέλη της ενιαίας αγοράς, την ίδια ώρα που απειλεί τα ανατολικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να αναστατώνει ολόκληρη τη Μεσόγειο. Και επαναλαμβάνουμε ότι αυθαίρετες και παράνομες ενέργειες δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα. Δεν δημιουργείται δίκαιο με παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου. Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα έχει τη δύναμη, είναι έτοιμη και αποφασισμένη να προασπίσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Γ. Σχέδιο Νόμου «Ρύθμιση οφειλών και παροχή 2ης ευκαιρίας»
Συζητείται σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων, το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή 2ης ευκαιρίας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η Κυβέρνηση αποδεικνύει στην πράξη ότι, παρά τις κρίσεις, συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις. Το νέο πτωχευτικό δίκαιο που θεσπίζεται με το νομοσχέδιο αυτό, συνιστά μια κομβική μεταρρύθμιση επ’ ωφελεία της κοινωνίας και της οικονομίας.
Μέσα από ένα νέο πλαίσιο -που είναι ολιστικό, επιχειρηματικά γόνιμο, κοινωνικά ευαίσθητο και δίκαιο, καινοτόμο και, τελικά, εθνικά αναπτυξιακό- αντιμετωπίζεται το μείζον ζήτημα του ιδιαίτερα υψηλού ιδιωτικού χρέους, που αποτελούσε βαρίδι καθόλη τη διάρκεια της πολυετούς οικονομικής κρίσης. Το πλαίσιο αυτό:
– Ενισχύει τον κόσμο της εργασίας και την κοινωνική συνοχή, προστατεύοντας στον μέγιστο δυνατό βαθμό τον παραγωγικό ιστό της εθνικής μας οικονομίας.
– Aπενοχοποιεί ενδεχόμενη οικονομική αποτυχία.
– Aπαλλάσσει επιχειρήσεις και νοικοκυριά από βάρη του παρελθόντος, προκειμένου να ξανασταθούν στα πόδια τους, και
– Δίνει διέξοδο από μια οικονομική «φυλακή», προσφέροντας μια δεύτερη ευκαιρία.
Δ. Εμπιστοσύνη
Η Ελληνική Δημοκρατία δανείστηκε χθες από τις αγορές, για 4η φορά μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, μέσω της επανέκδοσης του 15ετούς ομολόγου. Αντλήθηκαν 2 δισ. ευρώ με το ιστορικά χαμηλότερο επιτόκιο της τάξεως του 1,152%, όταν στην αρχική έκδοση του εν λόγω ομολόγου -την πρώτη αντίστοιχης διάρκειας μετά από μία δεκαετία- στα τέλη Ιανουαρίου, προτού δηλαδή ξεσπάσει η υγειονομική κρίση, το επιτόκιο είχε διαμορφωθεί στο 1,911%. Επισημαίνεται τόσο η υψηλή ζήτηση που εκδηλώθηκε από την επενδυτική κοινότητα -οι προσφορές ξεπέρασαν τα 16,8 δισ. ευρώ, δηλαδή 8,4 φορές πάνω από το ζητούμενο ποσό- όσο και η εξαιρετική ποιότητα της χθεσινής έκδοσης, καθώς στην μεγάλη πλειοψηφία της καλύφθηκε από διεθνή χαρτοφυλάκια μακροπρόθεσμου χαρακτήρα και θεσμικούς επενδυτές.
Πρόκειται για μία ακόμη απόδειξη της εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών στην Ελλάδα. Πρώτον, το κόστος δανεισμού μειώθηκε κατά περισσότερο από ένα τρίτο, και, δεύτερον, ο χρονικός ορίζοντας της έκδοσης φτάνει μέχρι το 2035, πέραν δηλαδή της περιόδου που καλυπτόταν η βιωσιμότητα του Ελληνικού Δημοσίου Χρέους από τις αποφάσεις του Eurogroup τα προηγούμενα χρόνια.
Κλείνω με δύο λόγια για το σημερινό πρόγραμμα του Πρωθυπουργού. O Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκέφθηκε πριν από λίγο την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στο πλαίσιο των προγραμματισμένων τακτικών συναντήσεών τους. Αυτή την ώρα έχει σύσκεψη μέσω τηλεδιάσκεψης με τους Περιφερειάρχες της χώρας για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μετά τη συνεχόμενη αύξηση των κρουσμάτων κορoνοϊού σε διάφορες περιοχές της επικράτειας.
Σας ευχαριστώ και παρακαλώ για τις ερωτήσεις σας.
Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Κύριε Υπουργέ, έχετε πει δημόσια, ως Κυβέρνηση συνολικά, ότι ένα γενικό lockdown δεν είναι πια πάνω στο τραπέζι και αν εφαρμοστούν περιοριστικά μέτρα, αυτά θα εφαρμοστούν μόνο σε τοπικό επίπεδο. Με δεδομένη την εκρηκτική αυτή αύξηση των τελευταίων ημερών και το ότι βρισκόμαστε μέσα στο δεύτερο κύμα της πανδημίας, εξακολουθεί αυτή η επιλογή, ενός γενικού lockdown, να μη βρίσκεται πάνω στο τραπέζι;
ΣΤ.ΠΕΤΣΑΣ: Θα ακούσετε σήμερα το απόγευμα από τον Πρωθυπουργό τις επιλογές της Κυβέρνησης γι’ αυτή την φάση της πανδημίας. Δεν είναι σ’ αυτές τις επιλογές αυτό το οποίο λέτε. Σε κάθε περίπτωση, έχουμε δείξει και στο παρελθόν ότι ανάλογα με την εξέλιξη της επιδημιολογικής κατάστασης, παίρνουμε τα αναγκαία μέτρα. Και μάλιστα, έχουμε αποδείξει ότι παίρνουμε τα αναγκαία μέτρα πιο νωρίς και με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα απ’ ό,τι τα παίρνουν άλλες χώρες στην Ευρώπη και στον κόσμο. Απόδειξη ότι σήμερα μιλάμε για μια σημαντική αύξηση των κρουσμάτων στην Ελλάδα -και είναι όντως τέτοια- όταν είμαστε ακόμη σε τριψήφιο αριθμό κρουσμάτων. Όπως ξέρετε, άλλες χώρες της Ευρώπης έχουν φτάσει και σε πενταψήφια νούμερα όντας στο ίδιο περίπου μέγεθος με την Ελλάδα, όπως η Ολλανδία ή το Βέλγιο, ή σε πολύ-πολύ μεγάλα νούμερα, όπως η Γαλλία τις προηγούμενες εβδομάδες. Άρα, θα ακούσετε το σημερινό πλαίσιο των μέτρων. Είμαστε αποφασισμένοι κάθε φορά να παίρνουμε τα αναγκαία μέτρα, γιατί η δημόσια υγεία και η προστασία της δεν μπαίνει σε καμία ζυγαριά.
Ν. ΑΝΑΝΙΑΔΗΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, η νέα Navtex, παράνομη, όπως τη χαρακτηρίζουμε, της Τουρκίας φτάνει στα όρια των έξι μιλίων από το Καστελόριζο. Ποια θα είναι η απάντηση της Ελληνικής Κυβερνήσεως σ’ αυτή την κατάσταση;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Την απάντησή μας την έχετε ακούσει όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα και φυσικά δεν υπάρχει κανένα θέμα παραβίασης των έξι μιλίων.
ΑΙΜ. ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ: Θέλω να σας ρωτήσω: Είπατε νωρίτερα στην εισαγωγική σας τοποθέτηση ότι οι νέοι κυρίως σε ηλικία είναι η αιτία της μεγάλης διασποράς του ιού και αυτό συντελεί στον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων. Όμως, δεν υπάρχει διασπορά στα Μέσα Μεταφοράς ή στα σχολεία, για παράδειγμα;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Βλέπουμε συνεχώς την κατάσταση και με το ηλικιακό προφίλ, αλλά και με τις εστίες διασποράς. Αναλύουμε τα δεδομένα, τα οποία έχουμε αυτή την στιγμή, με τέτοια ακρίβεια, που μας επιτρέπει να βλέπουμε και λίγο την εξέλιξη των επόμενων ημερών, με βάση τα προγνωστικά μοντέλα που έχουν οι ειδικοί μας. Τι έχουμε διαπιστώσει; Ότι, για παράδειγμα, στα σχολεία δεν υπήρχε ζήτημα διασποράς από μαθητή σε μαθητή. Ήταν πολύ περιορισμένα τα κρούσματα που υπήρχαν στα σχολεία. Η μεταφορά γινόταν συνήθως από έξω προς τα μέσα, όταν ένας μαθητής ή ένας εκπαιδευτικός μπορεί να έφερνε τον ιό στο σχολείο, αλλά δεν γινόταν και δεν γίνεται μεταφορά μεταξύ των μαθητών. Τα στοιχεία που έχει δώσει η κυρία Κεραμέως τις προηγούμενες εβδομάδες, είναι πολύ αποκαλυπτικά σ’ αυτό. Επίσης, κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να αυξήσουμε τις προσλήψεις στην Παιδεία, προκειμένου να μην έχουμε προβλήματα στελέχωσης. Και με τα στοιχεία που έχει δώσει η κυρία Κεραμέως, βλέπουμε ότι για παράδειγμα, φέτος, έχουν γίνει 49.200 προσλήψεις, έναντι 34.000 το 2018. Δηλαδή, κάναμε 15.200 παραπάνω προσλήψεις, ακριβώς για να μην έχουμε προβλήματα στελέχωσης ενόψει του κορονοϊού. Αυτό αποδεικνύεται και από τη συγκριτική ανάλυση με τις χώρες του ΟΟΣΑ. Βλέπουμε ότι η Ελλάδα έχει τον τέταρτο μικρότερο αριθμό μαθητών ανά τμήμα κατά μέσο όρο μεταξύ των 33 χωρών. Έχουμε μικρότερο αριθμό από χώρες, όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Δανία, η Φινλανδία και η Γερμανία. Και μόνο το 3% των σχολικών τμημάτων έχουν πάνω από 25 μαθητές. Αυτό, όσον αφορά το θέμα της Παιδείας, όπου είναι πολύ ικανοποιητική η εξέλιξη και πολύ καλύτερη των προσδοκιών που είχαμε όταν άνοιγαν τα σχολεία μας, πριν από περίπου ενάμιση μήνα. Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί ανταποκρίνονται πραγματικά όπως πρέπει και τους αξίζουν συγχαρητήρια.
Όσον αφορά τα Μέσα Μεταφοράς, κάναμε ό,τι μπορούσαμε σε ένα τρίπτυχο αποσυμφόρησης στις ώρες αιχμές. Το τρίπτυχο περιελάμβανε, κατ’ αρχάς, τη δυνατότητα να έχουν κυλιόμενο ωράριο οι εργαζόμενοι, ώστε να μην πηγαίνουν όλοι την ίδια ώρα στον χώρο εργασίας τους και να μην είναι ίδια η ώρα αποχώρησής τους. Το δεύτερο ήταν η υποχρεωτική τηλεργασία, σε ποσοστό 40%, και για τον δημόσιο και για τον ιδιωτικό τομέα. Και το τρίτο, ήταν η ενίσχυση με λεωφορεία στις γραμμές του ΟΑΣΑ, προκειμένου να γίνει η αποσυμφόρηση σε ώρες αιχμής, πράγμα που εντείνεται με επιπλέον περίπου 200 λεωφορεία μέχρι τέλος Νοεμβρίου. Παράλληλα, τις ώρες αιχμής κάναμε στοχευμένα τεστ σε μεγάλους σταθμούς, όπως για παράδειγμα στο Σύνταγμα ή το Θησείο. Διαπιστώθηκε, για παράδειγμα, από τη δειγματοληψία που έγινε την προηγούμενη Τρίτη, ότι είχαμε 3.046 τεστ ανίχνευσης στο Σύνταγμα και μόλις 29 από αυτά ήταν θετικά. Δηλαδή, το ποσοστό θετικότητας ήταν κάτω από τη μονάδα, όταν στη χώρα είναι πάνω από 3. Δηλαδή, είναι υποτριπλάσιο το ποσοστό θετικότητας στα Μέσα Μεταφοράς, όπως έδειξε αυτή η τυχαία δειγματοληψία. Πράγμα που δείχνει ότι δεν είναι εκεί τόσο μεγάλη η εστία μετάδοσης όσο είναι αλλού. Στο Θησείο, για παράδειγμα σύμφωνα με τα στοιχεία, την Δευτέρα που έγινε τυχαία δειγματοληψία βρέθηκαν μόνο 8 θετικά κρούσματα και η διάμεση ηλικία ήταν στα 21,3 έτη. Αυτό δείχνει ότι σε σημεία όπου υπάρχει χώρος για διασκέδαση και μαζεύονται νεότερες ηλικίες, πέφτει πάρα πολύ ο μέσος όρος ηλικίας των θετικών κρουσμάτων. Γιατί οι νέοι μας, όπως είπα και πριν, ίσως να επέστρεψαν, μάλλον απότομα, σε μια κατάσταση κανονικότητας προ κορονοϊού. Εφιστούμε ξανά την προσοχή και κάνουμε ξανά έκκληση να προσέχουν διπλά ώστε να μην γίνουν εστία μετάδοσης, ούτε για τους φίλους, ούτε για τους οικείους τους. Άρα, συμπερασματικά, δεν είναι ούτε στα σχολεία, ούτε στα Μέσα Μεταφοράς η μεγαλύτερη ανησυχία. Είναι στην τήρηση των υφιστάμενων μέτρων, στα μέτρα ατομικής υγιεινής και προστασίας στις αποστάσεις. Είναι κρίσιμο να μην εφησυχάζουμε στους χώρους δουλειάς και γενικά στους χώρους που κινούμαστε.
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Ο Πρωθυπουργός, ακούσαμε και χθες, να επαναλαμβάνει την πρόταση, που έκανε την Παρασκευή στη Σύνοδο Κορυφής, για εμπάργκο πώλησης όπλων από ευρωπαϊκές χώρες προς την Τουρκία. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, πώς αυτό το επιχείρημα θα έχει βάση και μήπως είναι ένα πυροτέχνημα, το οποίο επί της ουσίας είναι κενό περιεχομένου.
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Ο Πρωθυπουργός φρόντισε, με αυτή του την τοποθέτηση στο τελευταίο Συμβούλιο Κορυφής, να ενισχύσει την εργαλειοθήκη των μέτρων που ήδη έχει η Ε.Ε. από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων του Αυγούστου, και με ακόμα ένα καθοριστικό εργαλείο, αυτό του εμπάργκο όπλων, που πλήττει τη γεωπολιτική ισχύ της Τουρκίας και ενδεχομένως θα την αναγκάσει να συμμορφωθεί και να ακολουθήσει τις συστάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Με αυτή την κίνηση που έκανε ο Πρωθυπουργός, στην ουσία άνοιξε έναν δημόσιο διάλογο στην Ευρώπη. Άνοιξε έναν δημόσιο διάλογο, όπως έχετε δει τις τελευταίες ημέρες, όχι μόνο στα Μ.Μ.Ε., αλλά και σε πολιτικό επίπεδο. Για παράδειγμα, το Κόμμα των Πρασίνων στη Γερμανία εξέφρασε τη θέση ότι οι εξαγωγές πολεμικών όπλων στην Τουρκία και ειδικά η παράδοση των υποβρυχίων, που έχουν παραγγελθεί στην ThyssenKrupp, θα έπρεπε να σταματήσουν άμεσα, καθώς το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό απειλεί τα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό είναι κάτι πολύ θετικό. Επίσης, πρόσφατα, το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι η γερμανική Κυβέρνηση δεν έχει εκδώσει νέες άδειες εξαγωγής για κρίσιμους, όπως τους χαρακτηρίζει, εξοπλισμούς, που θα μπορούσε η Τουρκία να χρησιμοποιήσει στο πλαίσιο περιφερειακών στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Άρα, αυτές οι δηλώσεις είναι πολύ σημαντικές. Δείχνουν ότι ο δημόσιος διάλογος γι’ αυτό το θέμα, το πολύ σημαντικό για την προστασία των συμφερόντων της Ε.Ε., έχει ανοίξει. Εμείς μετατρέπουμε, αυτή τη στιγμή, τη διπλωματία ως ένα δικό μας όπλο. Και είναι ξεκάθαρο, πλέον, ότι, όταν μπαίνει εμπάργκο σε αμερικανικά αεροσκάφη, που μπορεί να θίγουν ΝΑΤΟϊκά συμφέροντα, δεν μπορεί να μην μπαίνει εμπάργκο σε ευρωπαϊκά υποβρύχια, όταν μπορεί να θίγονται ευρωπαϊκά συμφέροντα. Δεν γίνεται η Ευρώπη να προμηθεύει σφαίρες στην Τουρκία, που μπορούν να στραφούν εναντίον της.
ΝΤ. ΟΣΤΖΑΝ: Για τις διερευνητικές επαφές και γενικώς για τον διάλογο, μήπως υπάρχει μια συνεργασία για να φτάσουμε στο σημείο που συναντήθηκαν οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών ή είμαστε πάλι στο σημείο μηδέν; Και μήπως υπάρχει μια σκέψη για μια λύση, όπως ήταν με την Αλβανία, κατευθείαν στη Χάγη;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Όσον αφορά το δεύτερο, εμείς πάντα -όπως έχουμε πει- επιδιώκουμε την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, και αν δεν μπορέσουμε να συμφωνήσουμε μεταξύ μας, τότε, ναι, είναι ανοιχτός ο δρόμος να πάμε και στο Δικαστήριο της Χάγης και να διευθετηθεί αυτή η διαφορά, που εδώ και τόσες δεκαετίες δημιουργεί μια εστία κινδύνου και ανάφλεξης, ανά πάσα στιγμή, στην Ανατολική Μεσόγειο, κάτι που δεν το θέλουμε. Επομένως, ναι, είμαστε έτοιμοι, ανά πάσα στιγμή, να πιάσουμε το νήμα των διερευνητικών επαφών.
Όσον αφορά το αν είναι πρόσφορες οι συνθήκες, αυτή τη στιγμή, με τη διαρκή ανανέωση Navtex στα όρια της κυριαρχίας των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, δίνεται το αντίθετο μήνυμα από την τουρκική πλευρά, ότι δεν επιθυμεί να καθίσουμε στο τραπέζι για τις διερευνητικές επαφές. Μακάρι να σταματήσει αυτή η συμπεριφορά.
Β. ΣΑΜΑΡΑ: Κύριε Εκπρόσωπε, συμφωνεί η Κυβέρνηση με την ιδεολογικοποίηση, από την πλευρά του κ. Άδωνι Γεωργιάδη, της πανδημίας του κορονοϊού; Ο κ. Γεωργιάδης υποστήριξε ότι η αύξηση των κρουσμάτων οφείλεται στη συγκέντρωση για τη δίκη της Χρυσής Αυγής. Και βρίσκετε λογικό να έγινε μια συγκέντρωση στην Αθήνα και να αυξήθηκαν τα κρούσματα σε Καστοριά, Σέρρες και Θεσσαλονίκη;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Άκουσα, χθες, τη συνέντευξη του κ. Γεωργιάδη. Αυτό ήταν ένα από τα στοιχεία, τα οποία επισήμανε για την αύξηση των κρουσμάτων. Γιατί και στην Αττική υπήρξε αύξηση των κρουσμάτων τις τελευταίες ημέρες, ιδίως χθες. Δεν συνέδεσε την αύξηση σε όλη την Επικράτεια με το θέμα αυτό. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η αύξηση των κρουσμάτων, είτε στη Δυτική Μακεδονία, είτε στην Κεντρική Μακεδονία, ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, έχει να κάνει περισσότερο με θέματα εφησυχασμού και χαλάρωσης στην τήρηση των μέτρων γενικότερα στον πληθυσμό. Άρα, είναι διττή η απάντηση: Ναι, χρειάζεται εγρήγορση και όχι εφησυχασμός, όταν υπάρχουν εστίες ενδεχόμενης υπερμετάδοσης, όπως αυτή στην οποία αναφερθήκατε. Από την άλλη, δεν πρέπει να αποσπά αυτό την προσοχή μας, από τη μάχη που δίνουμε σε όλα τα μέτωπα ενάντια στον εφησυχασμό. Επαναλαμβάνω ότι αυτός είναι ο βασικός κίνδυνος.
ΜΑΡ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ: Θα ήθελα να επανέλθω στην ερώτηση της κυρίας Μουρελάτου. Αν υπάρχει κάποια αντίδραση από πλευράς Ευρώπης, είτε σχετικά με την τελωνειακή ένωση Ε.Ε.-Τουρκίας -αναφέρομαι στις επιστολές του κ. Δένδια- είτε στην επιστολή που είχε στους ομολόγους του Γερμανίας, Ιταλίας, Ισπανίας. Αναφέρατε και εσείς, για παράδειγμα, την αντίδραση των Πρασίνων στη Γερμανία. Ωστόσο, φαντάζομαι ότι το θέμα με τα υποβρύχια παραμένει, καθώς ήταν μια απόφαση του 2009. Και στο ίδιο, επίσης, πλαίσιο, σήμερα είχαμε μια ανακοίνωση από το τουρκικό ΥΠΕΞ, που, μεταξύ άλλων, απορρίπτει τα αποτελέσματα της χθεσινής τριμερούς και μιλά πάλι για αβάσιμες δηλώσεις που έχουν ως στόχο την Τουρκία και μαξιμαλιστικές θέσεις Ελλάδας και Κύπρου.
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Για το δεύτερο, θέλω να σας παραπέμψω στην προηγούμενη απάντησή μου. Είμαστε έτοιμοι για επανάληψη διερευνητικών επαφών, εάν η άλλη πλευρά πραγματικά το εννοεί και αφήσει τις προκλητικές ενέργειες στην άκρη, προκειμένου να πιάσουμε το νήμα του διαλόγου από εκεί που το αφήσαμε τον Μάρτιο του 2016, για την επίλυση της μιας και μοναδικής διαφοράς μας, που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.
Όσον αφορά το θέμα των αντιδράσεων στην Ευρώπη, είναι σχετικά νωρίς για να έχουμε μια καταφατική ή μια άλλη απάντηση που θα μπορούσε να μας οδηγούσε σε περισσότερες συζητήσεις για το θέμα αυτό. Θέσαμε το ζήτημα και με τις επιστολές, στις οποίες αναφερθήκατε. Επίσης, πρέπει πρώτα να ξεκινήσει, από επίπεδο Κομισιόν, ο έλεγχος κατά πόσο υφίστανται παραβιάσεις στη Συνθήκη για την τελωνειακή ένωση Ε.Ε.-Τουρκίας, να καταγραφούν αυτές, να δούμε πόσο σοβαρές ή μη είναι και ανάλογα να δούμε πώς μπορεί να προχωρήσει η Ευρώπη έναντι της Τουρκίας. Και πάντα σε καταληκτικό στάδιο τίθεται και το θέμα της συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης, αν φανεί ότι υπάρχουν τόσο μεγάλες και σοβαρές παραβιάσεις, που να το δικαιολογούν. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η Ε.Ε., αυτή τη στιγμή, είναι μια μεγάλη αγορά για την Τουρκία. Είναι περίπου στο 10% του Α.Ε.Π. της Τουρκίας οι εξαγωγές. Άρα, η Ευρώπη, όταν θέλει να εμφανίζεται στο ύψος των περιστάσεων, πρέπει να αντιλαμβάνεται το μέγεθός της και τι πίεση μπορεί να ασκήσει σε κάποιον, όταν θέλει να ταυτίσει τα δικά της γεωπολιτικά συμφέροντα, τα οικονομικά συμφέροντα και γενικά το όνομά της, με κάτι που προάγει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.
Ν. ΑΝΑΝΙΑΔΗΣ: Σκέφτεται η Κυβέρνηση να θυσιάσει το Νοέμβριο για να σώσει τον Δεκέμβριο; Μιλώντας για τον κορονοϊό.
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Δεν υπάρχουν επιλογές οι οποίες να θυσιάζουν κάτι, για να κερδίσουν κάτι άλλο. Είναι μια συνολική στρατηγική, η οποία ξεδιπλώνεται.
ΑΙΜ. ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ: Ενόψει και της έκτακτης Συνόδου Κορυφής με τηλεδιάσκεψη την επόμενη εβδομάδα, που ανακοίνωσε ο κ. Μισέλ, έχετε ενημερωθεί αν υπάρχει πρόθεση από την πλευρά της Κομισιόν για πανευρωπαϊκές πολιτικές, για κοινοτικές πολιτικές στο επίπεδο της αντιμετώπισης του κορονοϊού;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Είναι νωρίς ακόμη, για να το πούμε αυτή τη στιγμή. Αλλά, αυτό που υπάρχει σίγουρα είναι μια μεγάλη ανησυχία, γιατί όπως είπαμε υπάρχει πολύ μεγάλη έκρηξη κρουσμάτων στην Ευρώπη. Και το γεγονός ότι συγκαλεί αυτή την έκτακτη Σύνοδο με τηλεδιάσκεψη, ο κ. Μισέλ, δείχνει ακριβώς, το μέγεθος της ανησυχίας. Είμαστε πάντα υπέρ της άποψης, που μιλά για κινητοποίηση νωρίς και με αποφασιστικότητα. Όχι εκ των υστέρων. Μην τρέχουμε πίσω από τα κρούσματα.
Γ. ΣΚΙΝΤΖΗ: Κύριε Εκπρόσωπε, ήθελα να ρωτήσω δεδομένης της κόπωσης και όλου αυτού που περιγράφετε και της αύξησης των κρουσμάτων: Τον Μάρτιο, που είχαμε την καραντίνα υπήρχαν πάρα πολλά τηλεοπτικά μηνύματα, που έλεγαν τις συστάσεις κλπ. Βλέπουμε ότι αυτό το διάστημα δεν υπάρχουν καθόλου. Γιατί; Σκέφτεστε να επαναφέρετε μια καμπάνια; Και δεύτερο: Περιμένουμε από τον Πρωθυπουργό το απόγευμα τα νέα μέτρα. Παράλληλα, έχει πει ο κ. Χρυσοχοΐδης χθες ότι εντείνεται η αστυνόμευση. Και το ερώτημα είναι: Είναι επαρκής ο αριθμός των Αστυνομικών για να γίνει κάτι τέτοιο και να είναι ουσιαστικό το αποτελεσματικό;
ΣΤ. ΠΕΤΣΑΣ: Ξεκινώντας από το δεύτερο ερώτημά σας. Ήδη, χθες, έγινε μια σύσκεψη, με τη συμμετοχή όλων των φορέων που που κάνουν ελέγχους. Δεν είναι μόνο η Αστυνομία. Είναι η Δημοτική Αστυνομία, είναι η ΔΙΜΕΑ από το Υπουργείο Ανάπτυξης, είναι η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, είναι και οι υπηρεσίες που υπάρχουν στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και φυσικά, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Όλοι εμπλέκονται και συνεισφέρουν στον βαθμό της ευθύνης τους, προκειμένου -είναι ένα πολύ δύσκολο έργο- να φέρουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ήδη στη Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, τις τελευταίες δύο μέρες έχουν εντατικοποιηθεί πάρα πολύ οι έλεγχοι, ιδίως σε χώρους υγειονομικού ενδιαφέροντος. Προχθές υπήρχαν 104 παραβάσεις οι οποίες εντοπίστηκαν. Πρέπει, όμως, οι έλεγχοι να είναι και στοχευμένοι εκεί που πραγματικά υπάρχει κίνδυνος για διασπορά. Προσπαθούμε να συντονίσουμε όλες τις ενέργειες που κάνουμε.
Όσον αφορά το πρώτο ερώτημά σας. Το «Μένουμε Σπίτι» και το «Μένουμε Ασφαλείς» ήταν μια καμπάνια ενημέρωσης στην αρχή της πανδημίας. Και τώρα έχουμε προχωρήσει στην υιοθέτηση ενός πλαισίου για μια καμπάνια ενημέρωσης, που έχουμε σχεδιάσει να ξεδιπλωθεί μέσα στον Νοέμβριο. Αλλά, ταυτόχρονα, έχουμε στο οπλοστάσιό μας και τα κοινωνικά μηνύματα. Ένα τέτοιο μήνυμα, έχω ήδη στείλει στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, έχει εγκριθεί και θα αρχίσει να προβάλλεται ενδεχομένως μέσα στις επόμενες ώρες ή από αύριο. Και αυτό ήταν πάντα στον σχεδιασμό μας. Δηλαδή, ο συνδυασμός των δωρεάν μηνυμάτων, με την έγκριση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, με μια επαγγελματική καμπάνια. Αυτό κάναμε στην πρώτη φάση της πανδημίας. Αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε και τώρα. Γιατί η ενημέρωση σώζει ζωές.
Σας ευχαριστώ πολύ.