Καλό μεσημέρι και καλό μήνα σε όλες και όλους.
Για την πανδημία και τους εμβολιασμούς
Έχουμε επισημάνει εδώ και καιρό ότι η πανδημία έχει δυναμικό χαρακτήρα. Έχουμε ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι με τον COVID δεν έχουμε τελειώσει ακόμη. Όσο υπάρχουν ανεμβολίαστοι, ο ιός βρίσκει πρόσφορο πεδίο εξάπλωσης.
Όπως καταγράφεται από τον ΕΟΔΥ υπάρχει σταδιακή αύξηση των κρουσμάτων και των νοσηλειών. Η αύξηση αυτή είναι πολύ μεγαλύτερη σε περιοχές που παρουσιάζουν χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι ο κίνδυνος διασποράς εξαρτάται από το επίπεδο της εμβολιαστικής κάλυψης κάθε περιοχής. Με απλά λόγια, όσο περισσότεροι είναι οι ανεμβολίαστοι, τόσο περισσότερα είναι τα κρούσματα, οι νοσηλείες και δυστυχώς οι απώλειες. Ο κίνδυνος γίνεται πολύ μεγαλύτερος κατά τη χειμερινή περίοδο, αφενός διότι ο ιός είναι ανθεκτικότερος σε χαμηλές θερμοκρασίες και αφετέρου διότι περιοριζόμαστε σε κλειστούς χώρους.
Για όλους αυτούς τους λόγους, η ανάγκη περαιτέρω επέκτασης της εμβολιαστικής κάλυψης σε εθνικό επίπεδο είναι ακόμα πιο πιεστική. Θρηνούμε ανθρώπινες απώλειες, εξαιτίας του μη εμβολιασμού, και αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνεχιστεί. Και από την άλλη πλευρά η κοινωνία, η οικονομία και η εκπαίδευση δεν γίνεται, δεν πρέπει και δεν θα γυρίσουν σε ένα καθεστώς περίκλειστο. Η Πολιτεία έχει κάνει το άπαν ώστε η ζωή να αποκατασταθεί στην πληρότητά της.
Η άρνηση εμβολιασμού είναι πράξη δυνάμει αυτοκτονική, για τους ανθρώπους που το αρνούνται για τον εαυτό τους και συνάμα είναι ζημιογόνα και ανεύθυνη κοινωνικά. Στερείται οποιουδήποτε ερείσματος. Είναι καθήκον κάθε Έλληνα πολίτη να προστατεύσει την υγεία του, να φροντίσει τα αγαπημένα του πρόσωπα, να μην παρεμποδίζει την ζωή των άλλων. Όλα αυτά προϋποθέτουν να έχουμε την υγεία μας, προσωπική και δημόσια. Προϋποθέτουν να εμβολιαστούμε.
Η Κυβέρνηση συνεχίζει με ένταση και με κάθε τρόπο την προσπάθεια ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για τον εμβολιασμό. Βρίσκεται σε εξέλιξη η προσωπική επικοινωνία, με την αποστολή μηνυμάτων για την χορήγηση της 3ης δόσης. Το πρόγραμμα «Eλευθερία» συνεχίζεται, όπως συνεχίζεται και η προσπάθεια ενημέρωσης των πολιτών με όλα τα διαθέσιμα μέσα.
Υπενθυμίζεται ότι -σύμφωνα με μελέτη που πρόσφατα παρουσίασε ο καθηγητής, Σωτήρης Τσιόδρας- η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έναντι θανάτου από κορονοϊό για τους πλήρως εμβολιασμένους είναι της τάξεως του 91%. Ανάλογα είναι και τα πρόσφατα συμπεράσματα μελέτης στην Μ. Βρετανία -στην οποία μετείχαν 5,5 εκατομμύρια άτομα- καθώς έδειξε ότι τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά για τη μείωση της θνητότητας σε ποσοστό 90% και 91% αντίστοιχα, ανάλογα με τύπους εμβολίου. Στο ίδιο συμπέρασμα οδηγούν και τα στοιχεία που παίρνουμε καθημερινά από τα νοσοκομεία όλης της χώρας.
Οι ειδικοί, τόσο στη χώρα μας όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, ομογνωμούν ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό. Αλλά και ότι η ανάγκη εμβολιασμού γίνεται ακόμη πιο επιτακτική στη χειμερινή περίοδο. Επισημαίνουν, ταυτόχρονα, την ανάγκη εμβολιασμού για τη γρίπη, καθώς η συνύπαρξή της με τον κορονοϊό θα κάνει ακόμη πιο δύσκολη υγειονομικά τη χειμερινή περίοδο. Υπενθυμίζεται σχετικά ότι, ήδη, ο ECDC απηύθυνε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες μήνυμα επαγρύπνησης και για τη γρίπη, εκτός από τον κορονοϊό.
Στο μεταξύ, το Υπουργείο Υγείας, παρακολουθώντας τα επιδημιολογικά δεδομένα σε όλη τη χώρα και ιδιαίτερα στις περιοχές που έχουν αυξημένο ιικό φορτίο -όπως η Βόρεια Ελλάδα και η Θεσσαλία- προχώρησε, ήδη, σε συμφωνία με πέντε ιδιωτικές κλινικές στη Θεσσαλονίκη, το Βόλο και τη Λάρισα, για τη διάθεση στο Ε.Σ.Υ. κλινών, τόσο για Covid όσο και για non-Covid περιστατικά.
Ταυτόχρονα, συνεχίζονται και επεκτείνονται οι έλεγχοι στο πλαίσιο της εφαρμογής του ισχύοντος πλαισίου, που έχουμε ανακοινώσει. Παράλληλα, εξετάζονται οι αναγκαίες προσαρμογές στο πλαίσιο αυτό, έτσι ώστε να αντιμετωπίζουμε την αυξανόμενη ένταση της πανδημίας.
Υπενθυμίζεται ακόμα ότι από σήμερα Δευτέρα μπαίνει σε λειτουργία η πλατφόρμα http://edupass.gov.gr για τις δημόσιες σχολικές μονάδες, έτσι ώστε ο διευθυντής κάθε σχολείου να μπορεί ανά πάσα στιγμή να επιβεβαιώνει ότι βρίσκονται σ’ αυτό μόνο πρόσωπα (μαθητές/τριες, εκπαιδευτικοί, επισκέπτες) που πληρούν τις προϋποθέσεις φυσικής παρουσίας στη δια ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία.
Σημειώνεται σχετικά ότι το ΣτΕ απέρριψε τις αιτήσεις 62 καθηγητών και γονέων μαθητών, που ζητούσαν να ακυρωθεί η απόφαση υποχρεωτικού διαγνωστικού ελέγχου σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και διοικητικό προσωπικό των σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κρίνοντας ότι το μέτρο ελήφθη για επιτακτικούς λόγους δημόσιας υγείας.
Από σήμερα, έως και το Σάββατο, οι μαθητές όλων των βαθμίδων μπορούν να προμηθεύονται δωρεάν μία συσκευασία πέντε αυτοδιαγνωστικών (self) τεστ από τα φαρμακεία, προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες ελέγχου έως τις 22 Νοεμβρίου.
Η Κυβέρνηση, υπεύθυνα και με σχέδιο, οργανώνει την άμυνα της χώρας ενάντια στην πανδημία και σε αυτή τη φάση. Κινητοποιώντας κάθε μέσο που μας προσφέρει η επιστήμη. Με πρωτοστάτες τους Έλληνες ειδικούς, δίνουμε τον αγώνα για τη ζωή στην πληρότητά της. Βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης του κορονοϊού, εδώ και περίπου δύο χρόνια. Δεν παρακολουθούμε την πανδημία ως σχολιαστές εξ αποστάσεως. Την αντιμετωπίζουμε με πράξεις, γιατί αυτές είναι που μετρούν και όχι οι αφορισμοί και τα παχιά λόγια.
Αύξηση 7% του εισοδήματος των νοικοκυριών
Περίπου δύο χρόνια μετά τις εκλογές του 2019 δρέπουμε τους καρπούς μας της οικονομικής μας πολιτικής. Παρά τις αλλεπάλληλες εισαγόμενες κρίσεις που αντιμετωπίσαμε και αντιμετωπίζουμε (Έβρος, πανδημία, ενεργειακό), έχουμε πετύχει εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ παράλληλα μειώνεται ταχύτατα η ανεργία. Ενισχύουμε αποτελεσματικά όσους επλήγησαν από τις κρίσεις. Όσο περισσότερο αποδίδει η οικονομική μας πολιτική, όσο περισσότερες επενδύσεις γίνονται στη χώρα μας, τόσο περισσότερα μέτρα υπέρ των πολιτών θα λαμβάνουμε.
Η ανάπτυξη για εμάς δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά έχει σαφή ανθρωπιστική στόχευση. Επιδιώκουμε μια ποιοτική ζωή για όλους, δίχως εξαιρέσεις και δίχως αποκλεισμούς. Και οι δείκτες θα βελτιωθούν περαιτέρω, γιατί λειτουργούμε βάσει ολοκληρωμένου σχεδίου θα μας δώσουν τη δυνατότητα να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τους πολίτες και την κοινωνία. Οι θετικές συνέπειες της οικονομικής και κοινωνικής μας πολιτικής αγγίζουν κάθε Έλληνα, δίχως εξαιρέσεις.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συνέχισε να βελτιώνεται το 2ο τρίμηνο του έτους, καταγράφοντας αύξηση 7% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό, ενώ αύξηση παρουσίασε και σε σχέση με το 1ο τρίμηνο του 2021. Η βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών αντανακλάται, ανάμεσα στ’ άλλα, και στη συνεχιζόμενη άνοδο των ιδιωτικών καταθέσεων.
Είναι προφανές ότι τα αποτελέσματα αυτά αποτελούν τον καρπό της ασκούμενης κυβερνητικής πολιτικής. Ιδίως μάλιστα των μεταρρυθμίσεων, της μόνιμης μείωσης των φορολογικών συντελεστών και των ασφαλιστικών εισφορών, αλλά και των πρωτόγνωρων σε ύψος μέτρων στήριξης της κοινωνίας και της οικονομίας που έχουν ληφθεί κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης.
Σε ό,τι αφορά τις γυναικοκτονίες
Δυστυχώς έχουμε μια ακόμη αποτρόπαια δολοφονία γυναίκας, αυτή τη φορά από τον σύζυγό της. Το ζήτημα της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας εναντίον γυναικών απασχολεί την Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε. Όπως αποτυπώνεται στην πρώτη ετήσια έκθεση απολογισμού του έργου των Υπηρεσιών Αντιμετώπισης της Ενδοοικογενειακής Βίας, η Αστυνομία διαχειρίστηκε το 2020 5.413 περιστατικά. Μόνο το διήμερο 31 Ιουλίου-1 Αυγούστου, για παράδειγμα, ανταποκρίθηκε σε 71 καταγγελίες και πραγματοποίησε 43 συλλήψεις.
Τον Νοέμβριο του 2019 η Κυβέρνηση ξεκίνησε να θέτει σε λειτουργία τα τμήματα αντιμετώπισης ενδοοικογενειακής βίας και προχώρησε στη στελέχωση των γραφείων τους -που βρίσκεται σε εξέλιξη- σε όλες τις Περιφέρειες με αστυνομικούς που στη συντριπτική πλειοψηφία έχουν και άλλες σχετικές επιστημονικές γνώσεις (ψυχολογία, κοινωνιολογία).
Παράλληλα, η Ελληνική Αστυνομία έχει αναπτύξει σχέδιο -που σε μεγάλο βαθμό έχει αρχίσει να υλοποιείται- σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση, για να υπάρχει έγκαιρα και γρήγορα καταγραφή περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας με στόχο την πρόληψη στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Υπενθυμίζεται ακόμη, ότι, η Πολιτεία διαθέτει Δίκτυο Δομών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση περιστατικών βίας κατά των γυναικών, αποτελούμενο από:
-Δεκαεννιά ξενώνες, όπου φιλοξενούνται γυναίκες θύματα βίας με τα παιδιά τους.
-Τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, στην οποία μπορούν να απευθύνονται γυναίκες θύματα βίας όλο το 24ωρο.
-Και 43 κέντρα εξειδικευμένων συμβούλων που παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες ψυχολογικής, κοινωνικής, νομικής και εργασιακής στήριξης στις γυναίκες που απευθύνονται σε αυτά.
Σημειώνεται, ακόμη, ότι με τις αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα αυστηροποιούνται οι ποινές εγκληματικών πράξεων σε όλη τους την έκταση και αυξάνεται η παραμονή στην φυλακή όσων διαπράττουν εγκλήματα.
Για τις ανθρωποκτονίες, μοναδική ποινή θα είναι πλέον η ισόβια κάθειρξη, ενώ επεκτείνεται και ο χρόνος παραγραφής περιστατικών έμφυλης βίας. Η χρήση βίας δεν είναι λύση για κανένα πρόβλημα και η Κυβέρνησή μας δεν ανέχεται έμφυλες προκαταλήψεις, που έρχονται από τα βάθη της προϊστορίας και της βαρβαρότητας, να επικαθορίζουν τις ζωές των γυναικών.
Συμμετοχή του Πρωθυπουργού στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26)
O Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στη Γλασκώβη για να συμμετάσχει και να μιλήσει στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26) με την παρουσία ηγετών από τις περισσότερες χώρες του κόσμου. Ο Πρωθυπουργός θα αναφερθεί στο μεγάλο πρόγραμμα της πράσινης μετάβασης που εφαρμόζει η Κυβέρνησή μας και σε αυτά που σχεδιάζουμε να εφαρμόσουμε στο μέλλον. Θα αναφερθεί στους στόχους για απολιγνιτοποίηση, αύξηση των ΑΠΕ, την πρωτοβουλία για πράσινη ναυτιλία, αλλά και το σχέδιο για τη μεταφορά πράσινης ενέργειας στην Ευρώπη με βάση την πρόσφατη συμφωνία με την Αίγυπτο και τις συζητήσεις που έκανε στη Σαουδική Αραβία.
Ευχαριστώ και παρακαλώ για τις ερωτήσεις σας.
Β. ΣΑΜΑΡΑ: Κύριε Εκπρόσωπε, θα επιμείνει η Κυβέρνηση να μην προχωρήσει σε lockdown ή σε λήψη άλλων μέτρων, ακόμη και αν επιβεβαιωθούν οι πιο δυσάρεστες προβλέψεις για πάνω από 5.000 κρούσματα τον Νοέμβριο; Θα εξετάσετε το ενδεχόμενο κάποιων μέτρων;
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Συνεχώς εξετάζουμε μέτρα. Όπως σας είπα και προηγουμένως, βρίσκονται σε εξέλιξη εντατικοί έλεγχοι για την εφαρμογή του πλαισίου που ήδη υπάρχει. Εξετάζουμε αναγκαίες προσαρμογές στο πλαίσιο αυτό, με βάση την ένταση της πανδημίας. Οι προσαρμογές αυτές δεν μπορεί παρά να αφορούν κυρίως τους ανεμβολίαστους. Εντατικοποιούμε τις προσπάθειές μας, τις οποίες δεν σταματήσαμε ποτέ με ενημερωτικά μηνύματα για την τρίτη δόση μέσα από τα κινητά τηλέφωνα, με συνεργεία εμβολιασμού που κάνουν κατά τόπους επισκέψεις, με το Πρόγραμμα «Ελευθερία» που εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη, με την τρίτη δόση που βρίσκεται σε εξέλιξη, με καμπάνια ενημερωτική που το επόμενο διάστημα θα τρέξει. Με κάθε διαθέσιμο μέσο που έχουμε, με τα στοιχεία για το πόσο βοηθάει ο εμβολιασμός και προστατεύει από τη βαριά νόσηση, την ανθρώπινη ζωή, έτσι ώστε να πείσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους συμπολίτες μας να εμβολιαστούν.
Παράλληλα, εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη η ενίσχυση του Συστήματος Υγείας, με κάθε τρόπο. Ήδη έχουν προστεθεί στο Σύστημα Υγείας κλίνες και για Covid και για no Covid περιστατικά, 300 κλίνες από τις οποίες οι 250 αφορούν τα περιστατικά Covid. Ψηφίζεται άμεσα τροπολογία, που θα δίνει κίνητρα και σε ιδιώτες γιατρούς, αλλά και σε γιατρούς του Δημοσίου να συμμετάσχουν και να στηρίξουν τις εφημερίες του Ε.Σ.Υ.. Εάν δεν υπάρξει η απαραίτητη ανταπόκριση, εδώ είμαστε να δούμε και άλλα μέτρα με τα οποία θα ενισχύσουμε το Σύστημα με ιδιώτες γιατρούς. Παρακολουθούμε την κατάσταση και στα τρία πλαίσια που σας είπα. Και στο πλαίσιο των μέτρων, και στο πλαίσιο ενίσχυσης του Ε.Σ.Υ., και φυσικά, στον μεγάλο αγώνα για την ενίσχυση των εμβολιασμών. Έχουμε 72% του ενήλικου πληθυσμού που είναι εμβολιασμένοι σήμερα και θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες για να το αυξήσουμε. Θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για ν’ αντιμετωπίσουμε και αυτή την αυξανόμενη πίεση της πανδημίας, που συμβαίνει στη χώρα μας, όπως συμβαίνει και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Γ. ΚΑΝΤΕΛΗΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, με δεδομένο ότι, πάνω-κάτω, τον αριθμό των ανεμβολίαστων τον γνωρίζαμε και βλέπαμε ότι είναι δύσκολο να μεταπειστούν και να εμβολιαστούν και με την κατάσταση, έτσι όπως έχει εξελιχθεί με τη σωρεία των κρουσμάτων, τους διασωληνωμένους, που ένα μέρος τους είναι και εμβολιασμένο, η Κυβέρνηση θεωρεί ότι έγινε κάποιο λάθος στον τρόπο που προσέγγισε το Φθινόπωρο, από άποψη μέτρων και διαχείρισης, ή πέταξε «λευκή πετσέτα», όπως λέει ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και σας κατηγόρησε;
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Η Κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή αντιμετωπίζει την πανδημία με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς, μου δίνετε την ευκαιρία να σας πω τα τελευταία στοιχεία, έτσι όπως έχουν επικαιροποιηθεί μέχρι σήμερα. Στις ηλικίες 12 μέχρι 17 ετών, που ο εμβολιασμός τους ξεκίνησε πιο αργά, έχουμε εμβολιασμένους κοντά στο 30%, 195.000 από τις 661.000. Στις ηλικίες 18 έως 29 ετών έχουμε εμβολιασμένους το 62%. Στις ηλικίες 30 με 44 ετών έχουμε εμβολιασμένους το 65,5%. Στις ηλικίες 45 με 59 ετών έχουμε εμβολιασμένους το 75,6%. Από τους 60 και πάνω έχουμε εμβολιασμένους το 80%. Στους εκπαιδευτικούς είναι εμβολιασμένοι το 83%. Στα Σώματα Ασφαλείας είναι εμβολιασμένοι το 71%. Στους υγειονομικούς είναι εμβολιασμένοι το 90%.
Σας είπα προηγουμένως στους ενήλικες είναι εμβολιασμένο το 73%. Η Κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή κλήθηκε να διαχειριστεί το αδιανόητο, σε σχέση με την πανδημία. Πήρε μέτρα πολύ γρηγορότερα και εγκαιρότερα από άλλες χώρες. Μ’ αυτόν τον τρόπο, η Κυβέρνηση βρήκε τον πολύτιμο χρόνο για να οργανώσει καλύτερα το Ε.Σ.Υ.. Θέλω να υπενθυμίσω, σε ό,τι αφορά το Εθνικό Σύστημα Υγείας, ότι τον Ιούλιο του 2019 η χώρα είχε διαθέσιμες 557 κλίνες Μ.Ε.Θ.. Σήμερα το 2021 η χώρα έχει διαθέσιμες κλίνες 1.075 κλίνες Μ.Ε.Θ.. Το 2020 και το 2021 προσθέσαμε στο Σύστημα Υγείας 1.736 γιατρούς και το σύνολο των εγκρίσεων που έχουν δοθεί σε ό,τι αφορά το επικουρικό προσωπικό, ιατρικό και μη, ξεπερνάει τις 15.000, είναι κοντά στις 17.500. Και η προσπάθεια ενίσχυσης και στήριξης του Ε.Σ.Υ. συνεχίζεται, με κάθε τρόπο, με κάθε μέσο, με κάθε δυνατότητα που έχουμε για ν’ αντιμετωπίσουμε την αυξανόμενη πίεση και ένταση που έχουμε.
Παρακολουθούμε το φαινόμενο και θα κάνουμε τις αναγκαίες προσαρμογές. Υπάρχουν, όμως, βασικές παραδοχές, από τις οποίες καταλαβαίνει ο καθένας ότι δεν μπορούμε ν’ αποκλίνουμε. Υπάρχουν σήμερα πάνω από 6,5 εκατομμύρια συμπολίτες μας που έχουν εμβολιαστεί. Υπάρχουν κοινωνικές δραστηριότητες, οικονομικές δραστηριότητες που έχουν επιστρέψει στην πληρότητά τους. Με βάση το εμβόλιο -που πρέπει να επεκτείνουμε- και την τήρηση των μέτρων, η χώρα θα συνεχίσει προς την κατεύθυνση αυτή, θωρακίζοντας ταυτόχρονα όσο περισσότερο μπορεί και ενισχύοντας το Σύστημα Υγείας, για ν’ αντεπεξέλθουμε σ’ αυτήν την πίεση που και εμείς και άλλα κράτη αντιμετωπίζουμε αυτήν την ώρα. Τα όσα σας ανέφερα, συνιστούν γεγονότα και συγκεκριμένες πράξεις, που σε καμία περίπτωση κανείς δεν μπορεί να τους προσδώσει τον χαρακτηρισμό «λευκής πετσέτας».
Δώσαμε από την πρώτη στιγμή τη μάχη απέναντι στον κορονοϊό με πράξεις, όχι με λόγια, όχι με μισόλογα, πρωταγωνιστώντας στην προσπάθεια να πείσουμε τη συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας να εμβολιαστεί, όταν άλλοι έκλειναν το μάτι στους αντιεμβολιαστές. Για πολύ καιρό, δεν είχαν καθαρή τοποθέτηση κι ακόμη και σήμερα δεν έχουν να προσθέσουν μία ουσιαστική πρόταση για το πώς μπορούμε ν’ αναχαιτίσουμε πιο ουσιαστικά και πιο αποτελεσματικά την πανδημία.
Υποστηρίζει κάποιος ότι πρέπει να σταματήσουν τα σχολεία και τα πανεπιστήμια να λειτουργούν δια ζώσης; Υποστηρίζει κάποιος ότι πρέπει να έχουμε μια υποτυπώδη οικονομική και επιχειρηματική λειτουργία; Υποστηρίζει κάποιος ότι υπάρχει κάτι που μπορούσε να γίνει στο κομμάτι του εμβολιασμού, στην ενημέρωση, στην επιμόρφωση, στην προσβασιμότητα του εμβολίου και δεν έγινε; Υπάρχει ένα πρωτοφανές έλλειμμα προτάσεων, για το πώς θα μπορούσε η χώρα πιο αποτελεσματικά να κάνει κάτι παραπέρα, από την πλευρά της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Κι αυτό για τον απλούστατο λόγο, ότι ενώ η Κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή κλήθηκε να διαχειριστεί το αδιανόητο και με συγκεκριμένες πράξεις αντιμετώπισε και συνεχίζει ν’ αντιμετωπίζει την πανδημία μ’ αυτόν τον τρόπο, η Αξιωματική Αντιπολίτευση παρακολουθούσε ως σχολιαστής και εξ αποστάσεως την πανδημία, αναζητώντας το να αποκομίσει μόνο πολιτικά οφέλη.
ΔΗΜ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Κύριε Εκπρόσωπε, θέλετε να μας πείτε πότε θα προσδιοριστούν και κυρίως πότε θα δημοσιοποιηθούν αυτές οι αναγκαίες, αυτές προσαρμογές και η έκτασή τους; Κι εάν γεωγραφικά θα είναι στοχευμένες.
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Όπως σας είπα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι συζητήσεις του Υπουργείου Υγείας με τους αρμόδιους και με τους ειδικούς επιστήμονες. Εάν κάτι πρόκειται να αλλάξει ή να προσαρμοστεί -το οποίο, επαναλαμβάνω, βασικά θα αφορά τους ανεμβολίαστους συμπολίτες μας, ενδεχομένως κάποιον αυξημένο διαγνωστικό έλεγχο για την προσβασιμότητά τους σε μεικτούς χώρους ή εν πάση περιπτώσει όποιες τέτοιες προσαρμογές- όταν αποφασιστεί θα ανακοινωθεί έγκαιρα το επόμενο διάστημα.
ΑΜ. ΚΑΤΖΟΥ: Κύριε Εκπρόσωπε, με δεδομένο ότι η πανδημία καλπάζει, υπάρχει σκέψη να δούμε κλειστά σχολεία ή πανεπιστήμια στις «κόκκινες» περιοχές; Γιατί σας κατηγορεί ο ΣΥΡΙΖΑ -έβγαλε και ανακοινώσεις μέσα στο Σαββατοκύριακο- ότι συγχωνεύετε τα τμήματα, δημιουργείτε τάξεις με 29 παιδιά, ότι η χώρα είναι σε χειρότερη θέση από πέρυσι και ότι ουσιαστικά εσείς «σφυρίζετε αδιάφορα». Υπάρχει μια τέτοια σκέψη;
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε η φετινή σχολική χρονιά, ακούμε μονότονα την ίδια κριτική. Και μέχρι σήμερα που μιλάμε, από τα περίπου 80.000 τμήματα, έχουν κλείσει τα επτά ή τα οκτώ. Γιατί συμβαίνει όλο αυτό; Γιατί όλο το σχέδιο λειτουργίας, έτσι όπως το είχαμε εκπονήσει και σχεδιάσει, φρόντιζε να αντιμετωπίζει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις δυσκολίες που θα βρήκαμε μπροστά μας. Υπάρχει ένας πολύ συχνός και τακτικός διαγνωστικός έλεγχος. Υπάρχουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα που τηρούνται και μέχρι στιγμής η διά ζώσης εκπαίδευση στα σχολεία και στα πανεπιστήμια λειτουργεί ομαλά με αυτό τον συγκεκριμένο τρόπο.
Από εκεί και πέρα, έχουμε απαντήσει πολλές φορές, και η αρμόδια Υπουργός. Κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε φέτος διάφορα αρνητικά φαινόμενα, σε ό,τι αφορά τη στελέχωση. Πολύ περισσότερες άδειες απ’ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, πολύ περισσότερες συνταξιοδοτήσεις απ’ ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Ήδη σήμερα αναλαμβάνουν υπηρεσία 2.200 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και αναμένεται το επόμενο διάστημα άλλοι 3.000 να ενταχθούν στο σύστημα, σύνολο περίπου 5.200. Με τον τρόπο αυτό κάνουμε ό,τι απαιτείται, ό,τι χρειάζεται, για να συνεχίζουμε να στηρίζουμε τη διά ζώσης εκπαίδευση στα σχολεία μας, στα δημοτικά, στα γυμνάσια, στα λύκεια και στα πανεπιστήμια.
Γ. ΣΚΙΤΖΗ: Κύριε Εκπρόσωπε, στο ίδιο θέμα θα επιμείνω κι εγώ. Τρία σκέλη έχει η ερώτησή μου. Το πρώτο σκέλος είναι, η αποστολή μηνυμάτων που ήδη ξεκίνησε προς τους ανεμβολίαστους – για να τους πείσει – υπάρχει και μία ένσταση, μία αντίρρηση, για παράδειγμα μία δημόσια τοποθέτηση έκανε ο κ. Μόσιαλος, που είπε ότι ενδεχομένως δεν θα μπορούσε να αλλάξει κάτι με αυτά τα μηνύματα. Ποια είναι η τοποθέτησή σας επ’ αυτού; Μετά την καταγγελία για προπηλακισμό από τον κ. Βασιλακόπουλο, στο κομμάτι των ελέγχων από τα καταστήματα, αν έχετε κάτι παραπάνω να μας πείτε. Αν θα εντατικοποιηθούν, ενδεχομένως. Και επίσης, επειδή είπατε ότι θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση, αν στη «φαρέτρα» σας υπάρχει επέκταση του υποχρεωτικού εμβολιασμού.
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Πρώτ’ απ’ όλα, σε ό,τι αφορά τα μηνύματα: Τα μηνύματα που αυτή τη στιγμή έχουν σταλεί αφορούν την ενημέρωση για εκείνους που έρχεται η σειρά τους να κάνουν την 3η δόση. Από εκεί και ύστερα, η Κυβέρνηση, όπως σας είπα, εξετάζει κάθε δυνατό τρόπο ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης όλων όσοι πρέπει να εμβολιαστούν και παραμένουν ανεμβολίαστοι. Οτιδήποτε παρακινήσει, ενημερώσει, ευαισθητοποιήσει, εμείς θεωρούμε ότι είναι κάτι που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Και εδώ, αυτό που πρέπει να σταθμίσει κανείς, είναι το συμφέρον της δημόσιας υγείας και το να εξαντλήσει κάθε δυνατό τρόπο που έχει στη διάθεσή του για να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει την ελληνική κοινωνία και την κοινή γνώμη.
Δεν κινούμαστε μόνο προς μία κατεύθυνση. Ούτε μόνο με μηνύματα, ούτε μόνο με ανάλυση και παρουσίαση των στοιχείων από επιστημονικές μελέτες, που αποδεικνύουν πόσο πολύτιμο και χρήσιμο είναι το εμβόλιο, ούτε μόνο με ενημερωτικές καμπάνιες. Η προσπάθειά μας να ευαισθητοποιήσουμε και να πείσουμε την ελληνική κοινωνία αξιοποιεί τα πάντα. Δεν θα υπάρχει κάτι που να μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε, που να μπορούσαμε να καταθέσουμε στην προσπάθεια και στη μάχη που γίνεται για να ευαισθητοποιήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους, που να μην το έχουμε κάνει. Τα περιστατικά προπηλακισμού, όπως καταλαβαίνετε, είναι αυτονόητα καταδικαστέα. Ουδείς μπορεί να μεταχειρίζεται τέτοιου είδους συμπεριφορές. Και επίσης, όλοι πρέπει να σκεφτούν σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, που και η κοινωνία έχει τις δικές της φορτίσεις και είναι κουρασμένη, να είναι πολύ προσεκτικοί και να μην στοχοποιούν ανθρώπους, που όλο το προηγούμενο διάστημα έχουν βάλει πολύ μεγάλη πλάτη, ο καθένας από το δικό του μετερίζι, για να αντιμετωπίσουμε την πανδημία.
Οι έλεγχοι προφανώς και γίνονται και θα συνεχίσουν να γίνονται. Θέλω, όμως, να πω, με την ευκαιρία της ερώτησής σας, ότι είναι και ευθύνη των επιχειρήσεων, είναι και ευθύνη των επιχειρηματιών, ακολουθώντας τις διατάξεις που έχουν ψηφιστεί και το πλαίσιο που υπάρχει, να κάνουν και εκείνοι τους δικούς τους ελέγχους. Αν συμφωνούμε ότι μέσα σε ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον, με όπλο το εμβόλιο -που έχουμε εμβολιασμένους το 72% των ενήλικων- και ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο που περιγράφει δραστηριότητες και προνόμια εμβολιασμένων και μη εμβολιασμένων και διαδικασίες που πρέπει να ακολουθεί ο καθένας για την κίνησή τους στον δημόσιο χώρο και στη δημόσια σφαίρα, αν συμφωνούμε ότι με αυτό το πλαίσιο θέλουμε να κρατήσουμε την κοινωνία και την οικονομία ανοιχτή, πρέπει και ο καθένας να έχει τη δική του ξεχωριστή συμβολή.
Αντιλαμβάνεται, νομίζω, ο καθένας ότι δεν είναι απλό και εύκολο -θα έλεγα ότι δεν είναι και εφικτό- τα ελεγκτικά όργανα της Πολιτείας και εν προκειμένω η ΕΛ.ΑΣ. να είναι σε κάθε εστιατόριο, σε κάθε ταβέρνα, σε κάθε χώρο διασκέδασης για να κάνει τον έλεγχο που προβλέπεται από τους Νόμους. Είναι ευθύνη των επιχειρηματιών, ταυτόχρονα, και είναι και προς το δικό τους όφελος, για να συνεχίσει αυτή η διαδικασία να πηγαίνει έτσι, να ακολουθούν τους Νόμους και τις διατάξεις και να κάνουν τους δικούς τους ελέγχους.
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Περιγράφοντας αυτό το πλαίσιο των μέτρων που περιμένουμε κάποια στιγμή αυτή την εβδομάδα ή όποτε τέλος πάντων το κρίνει η Κυβέρνηση, είπατε ότι θα εξετάσετε και το ζήτημα της πρόσβασης των ανεμβολίαστων σε κάποιους χώρους. Με δεδομένο το γεγονός ότι οι αμιγείς χώροι είναι η διασκέδαση, η ψυχαγωγία, τα νυχτερινά κέντρα και οι υπόλοιποι μεικτοί είναι μόνο οι εξωτερικοί χώροι σε αυτά τα καταστήματα, εμπορικά καταστήματα, σούπερ μάρκετ, εξετάζετε να βάλετε κάποιον «πάγο» ή κάποιο μπλόκο στην είσοδο ανεμβολίαστων σε τέτοιας υφής καταστήματα;
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Σας είπα ότι η Επιτροπή των ειδικών και του Υπουργείου Υγείας θα επεξεργαστούν τις αναγκαίες προσαρμογές, αν χρειαστεί να υπάρχουν, στο πλαίσιο των μέτρων που ήδη λειτουργούν. Κυρίως αυτά τα μέτρα θα αφορούν τους ανεμβολίαστους. Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορείς να κόψεις από στοιχειώδεις λειτουργίες την πρόσβαση ακόμα και ανεμβολίαστων σε μια σειρά από χώρους. Κάποιοι από αυτούς, είναι και αυτοί που περιγράψατε. Ενδεχομένως να χρειαστούν αυστηροποιήσεις τα μέτρα κάπου σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις. Σε κάθε περίπτωση, οι εισηγήσεις των ειδικών, σε συνεργασία με την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, θα αξιολογηθούν και πολύ σύντομα η κοινή γνώμη θα ενημερωθεί.
Επαναλαμβάνω, όμως, ότι τρία είναι τα βασικά κομμάτια για να αντιμετωπίσουμε την οξυμένη επίθεση της πανδημίας σε αυτή τη φάση που είμαστε. Ο εμβολιασμός, να παρακινήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους να εμβολιαστούν. Δυστυχώς, η αύξηση των κρουσμάτων, των νοσηλειών και των απωλειών, συνδέεται με τη χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη. Δεύτερον, η ενίσχυση και η θωράκιση του Συστήματος Υγείας, όπως κάναμε από την πρώτη στιγμή της πανδημίας, έτσι και τώρα, για να μπορέσει να αντέξει την πίεση, με δυνάμεις που θα προσθέσουμε από τον ιδιωτικό τομέα είτε σε κλίνες είτε σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, με οποιοδήποτε τρόπο χρειαστεί αυτό να γίνει. Και τρίτον, με τις αναγκαίες προσαρμογές, που πάντως στη συντριπτική τους πλειοψηφία θα αφορούν κυρίως τους ανεμβολίαστους.
ΔΗΜ. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Υποχρεωτικότητα υπάρχει για τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους ή εργοδότες; Θα υπάρξει στην εστίαση, στην ψυχαγωγία;
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Όπως έχουμε πει και άλλες φορές η λογική της υποχρεωτικότητας αξιοποιήθηκε από την Κυβέρνηση εκεί που ήταν απολύτως ξεκάθαρο νομικά και συνταγματικά και με βάση γνωμοδοτήσεις αρμόδιων επιστημόνων, ότι μπορούσε να εφαρμοστεί και ήταν πρώτης προτεραιότητας, όπως, για παράδειγμα, στον χώρο της υγείας. Αν δείτε αντίστοιχα και σε άλλες χώρες στον κόσμο, η υποχρεωτικότητα στον ιδιωτικό τομέα δεν εφαρμόζεται. Δεύτερον, υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα για όσους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα είναι ανεμβολίαστοι που πρέπει να εφαρμόζουν, ώστε να παρέχουν μια αυξημένη πιθανότητα κάλυψης πως δεν νοσούν τη χρονική στιγμή που επιτελούν το καθήκον τους. Και όπως σας είπα και προηγουμένως, σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες τα ποσοστά εμβολιασμού είναι σε αρκετά υψηλό επίπεδο. Αυτή την ώρα, δεν φαίνεται ότι η υποχρεωτικότητα, αφενός μεν νομικά και συνταγματικά είναι απολύτως κατοχυρωμένη για όλους τους κλάδους. Εξαιρώ τον κλάδο της υγείας για τους λόγους που σας είπα προηγουμένως και που έχουμε τα αποτελέσματα που έχουμε.
ΣΤ. ΜΟΥΡΕΛΑΤΟΥ: Ο κ. Θεοδωρικάκος έχει ανακοινώσει ένα πλαίσιο αλλαγών στη δομή και τη λειτουργία της Ελληνικής Αστυνομίας, στον απόηχο αυτού του αιματηρού γεγονότος που είχαμε προ ημερών. Ικανοποιούν την Κυβέρνηση αυτές οι παρεμβάσεις;
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Ο κ. Θεοδωρικάκος ανακοίνωσε πέντε συγκεκριμένες δράσεις και δύο θεσμικές παρεμβάσεις πριν από λίγο. Είναι δράσεις και μέτρα που συμβάλλουν στην ενίσχυση της επιχειρησιακής ικανότητας, της εκπαίδευσης, της παρουσίας της Ελληνικής Αστυνομίας, η οποία, έτσι κι αλλιώς, επιτελεί με πολύ μεγάλη επάρκεια και με επιτυχία ένα σπουδαίο ρόλο σε ό,τι αφορά τη ζωή μας, σε ό,τι αφορά τη λειτουργία του ομαλού κοινωνικού βίου. Αφορούν τη διαρκή εκπαίδευση των αστυνομικών, την καλύτερη οργάνωση της Αμέσου Δράσεως και των ανδρών της Ελληνικής Αστυνομίας που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της παρανομίας προς την κατεύθυνση αυτή. Αφορούν την προσθήκη και την αξιοποίηση μέσων της τεχνολογίας, έτσι ώστε να υπάρχει πολύ σαφής και καθαρή εικόνα, κάθε φορά που αστυνομικοί έρχονται αντιμέτωποι με περιστατικά επικίνδυνα.
Η Κυβέρνηση δεν θα σταματήσει να κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να στηρίζει τους άνδρες και τις γυναίκες της ΕΛ.ΑΣ. για να στηρίζει τον κρατικό οργανισμό, που λέγεται Ελληνική Αστυνομία, για να τη θωρακίζει και με τεχνολογικά μέσα και με τη δυνατότητα εκπαίδευσης και βελτίωσης της επιχειρησιακής της ικανότητας και καλύτερής οργάνωσης.
ΑΜ. ΚΑΤΖΟΥ: Να πάω σε ένα άλλο θέμα, στο θέμα της Εξεταστικής, για τις λίστες Πέτσα και τις δημοσκοπήσεις. Πού βρισκόμαστε; Πού βρίσκεται η σχετική διαδικασία και πότε αναμένεται να γίνει συζήτηση στη Βουλή ή να έχουμε κάποιες εξελίξεις.
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Νομίζω ότι η συζήτηση στη Βουλή θα γίνει τις επόμενες ημέρες ή τις επόμενες εβδομάδες. Η θέση μας είναι απολύτως καθαρή. Εμείς πιστεύουμε ότι το ζήτημα που έχει να κάνει με την κρατική χρηματοδότηση των Μ.Μ.Ε. και με τον τρόπο με τον οποίο διενεργούνται και προβάλλονται οι δημοσκοπήσεις, είναι ένα ζήτημα που πρέπει να συζητηθεί σε όλο του το χρονικό βάθος από το 2015 μέχρι σήμερα. Είναι προφανές ότι κάποιοι, για τους δικούς τους λόγους που πολλές φορές έχουμε αναλύσει, θέλουν να δραπετεύσουν από αυτή τη διάσταση. Η δική μας άποψη και η δική μας πρόθεση είναι να αξιοποιήσουμε κάθε δυνατό τρόπο που υπάρχει στο πλαίσιο του Συντάγματος, για να γίνει αυτό με πλήρη διαφάνεια, με απόλυτη λογοδοσία για τη χρονική περίοδο που σας περιέγραψα. Τώρα, μεθοδολογικά το πώς θα γίνει αυτό με τρόπο ο οποίος να ικανοποιεί τη συνθήκη για να το ψάξουμε σε όλο αυτό το χρονικό εύρος, να είναι και θεσμικά σοβαρός -μην πάμε, δηλαδή, σε διαδικασίες που θα ευτελίσουν αυτό καθ΄ αυτό που πάμε να ψάξουμε αλλά και που δεν θα οδηγήσουν σε συμπεράσματα- θα το δούμε κατά τη διάρκεια της συζήτησης.
Π. ΣΩΚΟΣ: Θέλω να επανέλθω λίγο στο θέμα της αποστολής μηνυμάτων στους ανεμβολίαστους. Από ό,τι κατάλαβα, δεν το διαψεύσατε. Είναι ένα ενδεχόμενο που εξετάζει η Κυβέρνηση. Σε αυτή την περίσταση γίνεται θέμα, από ό,τι ακούσαμε από τον κ. Μόσιαλο και από άλλους, προσωπικών δεδομένων. Και προσθέτουμε και κάποια ερωτήματα: Με ποιο τρόπο δημιουργήθηκε αυτό το αρχείο των ανεμβολίαστων και μάλιστα με προσωπικά στοιχεία, όπως είναι τα τηλέφωνα και για ποιο σκοπό; Αυτό είναι ένα ερώτημα που τίθεται σήμερα και υπάρχει στη δημόσια συζήτηση. Επίσης, θα ήθελα να ρωτήσω, σε σχέση με την παραίτηση του Ζόραν Ζάεφ. Η Κυβέρνηση πιστεύει ότι αυτή η παραίτηση θα επηρεάσει και προς ποια κατεύθυνση την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, όπου υπάρχουν ακόμα πάρα πολλές εκκρεμότητες και από τις δύο πλευρές.
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Σε ό,τι αφορά το πρώτο ερώτημά σας, τα στοιχεία έχουν προκύψει από τους ανθρώπους που έχουν δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα της Άυλης Συνταγογράφησης. Δεύτερον, πάντοτε υπάρχει μια στάθμιση σε θέματα που κινούνται κοντά σε μια οριακή γραμμή. Όπως η στάθμιση του αν επικρατεί η ανάγκη προστασίας κάποιων προσωπικών δεδομένων, τα οποία δεν τίθενται σε καμία έκθεση ευρύτερη. Σας είπα και πριν ότι είναι άνθρωποι που έχουν δηλώσει τα στοιχεία τους στο πρόγραμμα της Άυλης Συνταγογράφησης, έτσι κι αλλιώς. Αλλά η στάθμιση γίνεται από τη μια στα προσωπικά δεδομένα, αν κάποιος θεωρεί ότι κινδυνεύει και την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της δημόσιας υγείας.
Τώρα, σε ό,τι αφορά το δεύτερο ερώτημά σας, η Κυβέρνηση προφανώς και δεν σχολιάζει τις εσωτερικές εξελίξεις σε άλλα κράτη, ούτε στη Βόρεια Μακεδονία. Είναι σαφές ότι τα κράτη έχουν συνέχεια και δεσμεύονται, στο πλαίσιο της παρουσίας και της συνέχειας αυτής, από τις Συμφωνίες που έχουν υπογράψει.
Δ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Θα ήθελα να μας πείτε ποια αντανάκλαση διακρίνει, βλέπει η Κυβέρνηση, από τη χθεσινή συνάντηση του κ. Ερντογάν με τον κ. Μπάιντεν;
Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ: Νομίζω ότι ο κ. Μπάιντεν έθεσε μια σειρά από ζητήματα στον κ. Ερντογάν, που αφορούν την οπτική και τη σκοπιά που οι Η.Π.Α. βλέπουν την παρουσία και την πολιτική της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή. Από τη δική μας πλευρά, έχουμε καταστήσει πολλές φορές σαφείς τις θέσεις μας σε ό,τι αφορά την παραβατικότητα, την προκλητικότητα και την τακτική της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Σας ευχαριστώ.
