Οι οικονομικές προϋποθέσεις για την καθαρή έξοδο από το πρόγραμμα έχουν διαμορφωθεί. Η χώρα βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να είναι και δυναμική. Οι τεχνικές και πολιτικές προϋποθέσεις της καθαρή εξόδου μπορούν να διαμορφωθούν στη συζήτηση μετά την 3η αξιολόγηση. Εφικτός και επιτεύξιμος ο στόχος αυτοδύναμης εξόδου στις αγορές μετά τον Αύγουστο του 2018.
ΒΗΜΑΤΑ ΕΩΣ ΤΟΝ ΑΥΓΟΥΣΤΟ ΤΟΥ 2018
Πρώτα η ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης – απόφαση Eurogroup 22/1 – απόφαση ESM. Κατόπιν η εκκίνηση συζήτησης που αφορά:
1) ολοκλήρωση μέτρων που απομένουν για να έχουμε και τυπική λήξη των δεσμεύσεων από τη συμφωνία του 2015 (η λεγόμενη 4η αξιολόγηση),
2) συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος ώστε οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες εως 15% του ΑΕΠ,
3) Πλαίσιο εποπτείας της ελληνικής οικονομίας την επόμενη ημέρα. Η συζήτηση αυτή θα ξεκινήσει Φλεβάρη και θα ολοκληρωθεί εντός του καλοκαιριού για να μπορέσουμε από τον Αύγουστο να περάσουμε στην επόμενη μέρα.
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΒΛΥΝΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ ΤΩΝ ΜΝΗΜΟΝΙΩΝ
Παράλληλα, από το Σεπτέμβρη του 2015, έχουν γίνει πολλά για την άμβλυνση των κοινωνικών συνεπειών των μνημονίων. Πρωτοβουλίες κοινωνικής προστασίας, ανθρωπιστική κρίση, εισόδημα αλληλεγγύης, πρόσβαση ανασφαλιστων στο εθνικό σύστημα υγείας, μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα, κοινωνικά μερίσματα του 2016 και 2017. Το ότι προχωράμε σε τέτοιες πρωτοβουλίες δεν μπορεί να θεωρηθεί οτι αποτελεί προεκλογικού χαρακτήρα πολιτική και αυτό θα αποδειχθεί και στην πράξη. Όσοι το λένε, απλώς δεν μπορούν να κατανοήσουν τις κοινωνικές αναφορές αυτής της κυβέρνησης.
ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ – ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΕΚΑΣ
Κατά τη διαπραγμάτευση το 2015 προσπαθήσαμε να αποτρέψουμε την περικοπή του ΕΚΑΣ αλλά οι δανειστές ήταν αδιάλλακτοι. Καταφρέραμε μόνο η περικοπή του ΕΚΑΣ να γίνει σταδιακά. Ας μείνουμε στις δηλώσεις των αρμόδιων Υπουργών που κάνουν λόγο για σκέψεις και προκαταρκτικέςεργασίες για την αναπλήρωση του κενού που έχει δημιουργηθεί.
ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΗ
ΣΧΙΝΑΣ: Έχουμε μαζί μας τον κύριο Τζανακόπουλο, τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο. Είναι μαζί μας στην τελευταία συνέντευξη του χρόνου για την εκπομπή. Τον ευχαριστούμε ιδιαίτερα τον κύριο Τζανακόπουλο γι’ αυτή την τιμή.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Δική μου η τιμή.
ΣΧΙΝΑΣ: Να είστε καλά και χρόνια πολλά, κύριε Τζανακόπουλε.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Χρόνια πολλά.
ΣΧΙΝΑΣ: Κλείνει μια χρονιά. Και το 2018, έχετε κι εσείς υποστηρίξει με πολύ καθαρό τρόπο -μάλιστα στην πρόσφατη ομιλία σας για τον προϋπολογισμό στη Βουλή- ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις, για να υπάρξει αυτό που ονομάζεται καθαρή έξοδος από τα μνημόνια ή έξοδος από την επιτροπεία.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Οι οικονομικές προϋποθέσεις, νομίζω, έχουν διαμορφωθεί. Δηλαδή, η χώρα έχει περάσει σε μια φάση ανάκαμψης για την οποία εργαζόμαστε, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο δυναμική. Οι τεχνικές προϋποθέσεις, όπως και οι πολιτικές προϋποθέσεις, μπορούν να διαμορφωθούν στο πλαίσιο της συζήτησης που θα ξεκινήσει μετά την ολοκλήρωση της 3ης αξιολόγησης. Νομίζω ότι ο στόχος για την αυτοδύναμη έξοδο της χώρας στις αγορές, μετά τον Αύγουστο του 2018, είναι και εφικτός και επιτεύξιμος.
ΣΧΙΝΑΣ: Έχω την εντύπωση ότι στα τρέχοντα επίπεδα έχει δημιουργηθεί μια κατάσταση, η οποία μπορεί να πει κανείς ότι χαρακτηρίζεται από το εξής: Ότι οι ορατές πλέον και χειροπιαστές επιτυχίες στο μέτωπο της οικονομίας, αλλά και κυρίως στο μέτωπο της δημοσιονομικής διαχείρισης, αλλά και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, δίνουν τη δυνατότητα για την κυβέρνηση να αναιρεί κάποιες από τις αρνητικές συνέπειες της επιβολής των μνημονίων για σχεδόν μια επταετία στη χώρα.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Θα σας έλεγα το εξής, κύριε Σχινά. Ότι από τον Σεπτέμβρη του 2015, όταν και πήραμε εντολή να εφαρμόσουμε και να ολοκληρώσουμε τη Συμφωνία, στην οποία κατέληξε η ελληνική κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2015 με τους δανειστές, έχουν γίνει πάρα πολλά για την άμβλυνση ακριβώς των κοινωνικών συνεπειών των μνημονίων. Και του πρώτου και του δεύτερου, αλλά και της δημοσιονομικής προσαρμογής που επιβλήθηκε από το τρίτο πρόγραμμα.
ΣΧΙΝΑΣ: Κύριε Εκπρόσωπε, υπάρχει ένα μπαράζ όμως, ας μου επιτραπεί η έκφραση, τον τελευταίο καιρό τέτοιων μέτρων και κάποιοι φτάνουν στο σημείο να μιλούν για προεκλογικές παροχές.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι, δεν πρόκειται περί αυτού. Δεν μπορούν να κατανοήσουν τη λογική αυτής της κυβέρνησης, δεν μπορούν να κατανοήσουν την πολιτική της τοποθέτηση, δεν μπορούν να κατανοήσουν τις κοινωνικές της αναφορές. Και γι’ αυτό τον λόγο οποτεδήποτε προχωράμε σε παρεμβάσεις, οι έχουν χαρακτήρα κοινωνικής υποστήριξης, θεωρούν ότι εμείς το κάνουμε σε ένα πλαίσιο προεκλογικής προετοιμασίας. Ε, δεν πρόκειται περί αυτού. Αυτό θα επιβεβαιωθεί από τα πράγματα. Πέρα από τον λόγο μας, τίποτα άλλο δεν μπορεί να το επιβεβαιώσει πέρα από το πέρασμα του χρόνου.
ΣΧΙΝΑΣ: Μόνο οι πράξεις.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Άρα, λοιπόν, σας λέω το εξής. Εμείς από τον Σεπτέμβρη του 2015 προσπαθήσαμε να πάρουμε πρωτοβουλίες κοινωνικής υποστήριξης και κοινωνικής προστασίας. Το κάναμε και με την ανθρωπιστική κρίση και με το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης και με τη δυνατότητα πρόσβασης των ανασφάλιστων, δυόμισι εκατομμυρίων ανασφάλιστων, στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Και με μία μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα που κατά κύριο λόγο στόχευε να προστατεύσει και να ενισχύσει τα χαμηλά εισοδήματα. Και με το κοινωνικό μέρισμα που δώσαμε, την εφάπαξ 13η το 2016. Και τώρα, εξαιτίας του γεγονότος ότι και τεχνικά είμαστε πιο έμπειροι και πιο έτοιμοι, σε σχέση με το 2016, είχαμε τη δυνατότητα να υπολογίσουμε ακριβώς το ύψος του υπερπλεονάσματος. Είχαμε τη δυνατότητα να εξασφαλίσουμε ένα ποσό που προσεγγίζει το 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ και αυτό το χρησιμοποιήσαμε, όπως οφείλαμε και όπως είχαμε καθήκον, ώστε να επιστρέψουμε στην κοινωνία αυτό το οποίο της οφείλουμε. Τι είναι αυτό; Είναι το κοινωνικό μέρισμα, είναι η ενίσχυση των ανέργων, είναι η ενίσχυση της ΔΕΗ, έτσι ώστε το κοινωνικό τιμολόγιο να παραμείνει στα χαμηλά επίπεδα που βρίσκεται σήμερα. Και μια σειρά από άλλες παρεμβάσεις, όπως ήταν για παράδειγμα και τα 350 περίπου εκατομμύρια, τα οποία επιστράφηκαν στους συνταξιούχους, εξαιτίας του γεγονότος ότι το 2012 έως το 2015 υπήρχε ένας λανθασμένος υπολογισμός των εισφορών τους και γι’ αυτό τον λόγο ήταν αχρεωστήτως καταβληθέντα κάποια χρήματα που είχαν δώσει. Επομένως, το γεγονός ότι εμείς προχωράμε σε πρωτοβουλίες άμβλυνσης των κοινωνικών συνεπειών και κοινωνικής υποστήριξης, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ότι αποτελεί προεκλογικού χαρακτήρα πολιτική. Δεν λειτουργούμε με αυτό τον τρόπο. Αλλά σας ξαναλέω ότι αυτό μένει να αποδειχθεί και στην πράξη.
ΣΧΙΝΑΣ: Κύριε Υπουργέ, θα μου επιτρέψετε να σας μεταφέρω κάτι γιατί δεχόμαστε πολλά τηλεφωνήματα τον τελευταίο καιρό –και με την αλλαγή της χρονιάς. Ξέρετε ήδη έχουν καταβληθεί και οι συντάξεις του Δεκεμβρίου. Στα πλαίσια συμφωνιών που ήταν δεσμευμένη η κυβέρνηση να εφαρμόζει, έχει γίνει περικοπή του ΕΚΑΣ σε ευάριθμο σύνολο χαμηλοσυνταξιούχων. Και η κυρία Αχτσιόγλου, αλλά και ο κύριος Πετρόπουλος, πριν από λίγες ημέρες μας είπαν ότι υπάρχουν σκέψεις για το πώς αυτό το πράγμα θα μπορέσει να αντιμετωπιστεί, διότι μιλάμε για ανθρώπους που κινούνται στη σφαίρα των 400, 350, 500 ευρώ.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Είναι πλήρως κατανοητό.
ΣΧΙΝΑΣ: Σας το μεταφέρω, γιατί νομίζω ότι ηθικά είναι δίκαιο. Τώρα πρέπει και να γίνει κάποια στιγμή, νομίζω.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Τώρα πρέπει να βάλουμε τη συζήτηση στην ορθή της διάσταση. Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι το καλοκαίρι του 2015 υπογράφηκε μια Συμφωνία στην οποία, παρά το γεγονός ότι προσπαθήσαμε να αποφύγουμε και να αποτρέψουμε την περικοπή του ΕΚΑΣ, η θέση των δανειστών σε σχέση με αυτό ήταν πλήρως αδιάλλακτη. Απαίτησαν να κοπεί το ΕΚΑΣ για λόγους που είχαν να κάνουν με το γεγονός ότι δεν ήταν απολύτως ορθά προσανατολισμένο και δεν δινόταν με εισοδηματικά κριτήρια και ότι θα έπρεπε να αναδιαμορφωθεί, εν πάση περιπτώσει, το πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής. Δεν έχει σημασία να μπούμε στα επιχειρήματα εκείνης της περιόδου. Αυτό το οποίο καταφέραμε ήταν η περικοπή του ΕΚΑΣ να γίνει…
ΣΧΙΝΑΣ: Σταδιακά.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Σταδιακά, ακριβώς. Να μην γίνει μια κι έξω. Τώρα, από εκεί και πέρα, εγώ κρατάω τις δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών. Της υπουργού Εργασίας, αλλά και του αρμόδιου υφυπουργού για την κοινωνική ασφάλιση, σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν και σκέψεις, αλλά και προκαταρκτικές επεξεργασίες, έτσι ώστε να αναπληρωθεί αυτό το μεγάλο κενό το οποίο έχει δημιουργηθεί και να επιλυθεί μια μεγάλη κοινωνική αδικία.
ΣΧΙΝΑΣ: Τώρα, σε ό,τι αφορά το 2018, ο βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι να φτάσουμε στον Αύγουστο και να βγει η κοινωνία όρθια -όπως λέτε- και με ψηλά το κεφάλι από τη μνημονιακή περίοδο. Τα βασικά βήματα που πρέπει να γίνουν μέχρι εκεί, ποια είναι, κύριε Υπουργέ;
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κατ’ αρχάς πρέπει να ολοκληρώσουμε την τρίτη αξιολόγηση. Στο Eurogroup της 22ας Ιανουαρίου θα υπάρξει έκθεση συμμόρφωσης εκ μέρους των θεσμών και από εκεί και πέρα νομίζω ότι με μια απόφαση του Eurogroup και στη συνέχεια με μια αντίστοιχη απόφαση του ESM θα μπορέσουν και τυπικά να ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες που απαιτούνται. Το επόμενο βήμα είναι να εκκινήσει η συζήτηση που αφορά, κατ’ αρχάς, τρία διαφορετικά πράγματα: Ο πρώτος πυλώνας της συζήτησης θα σχετίζεται με την ολοκλήρωση όλων μέτρων που απομένουν για να έχουμε και μία τυπική λήξη των δεσμεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης από τη συμφωνία του 2015, η λεγόμενη 4η αξιολόγηση. Ο δεύτερος πυλώνας της συζήτησης αφορά την περαιτέρω συγκεκριμενοποίηση των μέτρων για το ελληνικό χρέος, στη βάση της απόφασης Eurogroup της 15ης Ιουνίου, σύμφωνα με το οποίο θα πρέπει να εφαρμοστούν μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, έτσι ώστε να εκπληρωθεί ο στόχος, που είναι ότι το ελληνικό δημόσιο δεν θα πρέπει να έχει ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες άνω του 15% του ΑΕΠ για το μεσοπρόθεσμο διάστημα. Επομένως, ότι μέτρα χρειάζεται να εφαρμοστούν για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, θα εφαρμοστούν μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018, αλλά θα πρέπει να συγκεκριμενοποιηθούν προηγουμένως. Και τρίτος πυλώνας, φυσικά, του προγράμματος αφορά το πλαίσιο εποπτείας της ελληνικής οικονομίας την επόμενη ημέρα. Νομίζω ότι αυτοί οι τρεις διαφορετικοί πυλώνες εξαντλούν τη συζήτηση, η οποία θα εκκινήσει τον Φεβρουάριο και είμαστε βέβαιοι ότι θα ολοκληρωθεί εντός του καλοκαιριού, για να μπορέσουμε από τον Αύγουστο του 2018 και μετά να περάσουμε στην επόμενη ημέρα. Μεταμνημονιακή ημέρα για τη χώρα.
ΣΧΙΝΑΣ: Κύριε Υπουργέ, να σας ευχαριστήσω θερμά, να ευχηθώ ό,τι καλύτερο και προσωπικά για το 2018 και θα τα ξαναπούμε το νέο έτος. Χρόνια πολλά.
ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Να είστε καλά. Χρόνια πολλά.
