Κοινό Ανακοινωθέν του εναρκτήριου Στρατηγικού Διάλογου ΗΠΑ-Ελλάδας
Οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας εγκαινίασαν την έναρξη του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας στην Ουάσινγκτων στις 13 Δεκεμβρίου 2018. Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Mike Pompeo, και ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Γιώργος Κατρούγκαλος, εγκαινίασαν τον διάλογο στον οποίο υπήρξε συμμετοχή σε υψηλό επίπεδο των αρμοδίων υπηρεσιών των δύο χωρών.
Ο Στρατηγικός Διάλογος είναι το επιστέγασμα ενός έτους εντατικών διαβουλεύσεων, υπογραμμίζει τη δύναμη των διμερών σχέσεων και επιβεβαιώνει την αμοιβαία δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους στους τομείς που περιγράφονται κατωτέρω.
Περιφερειακή συνεργασία
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα αντάλλαξαν απόψεις για την Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, καταγράφοντας το κοινό τους όραμα για μια ειρηνική και ευημερούσα περιοχή, την ανάγκη ενσωμάτωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στους ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς, σύμφωνα με την επιθυμία των λαών τους, και τον στόχο της περαιτέρω διασύνδεσης των εταίρων στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω πολιτικών και οικονομικών δεσμών. Οι δύο χώρες υπογράμμισαν τη σημασία του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών ως κατευθυντήριας αρχής για τις σχέσεις καλής γειτονίας και ως μέσου για την επίλυση των προβλημάτων και της αντιμετώπισης των εντάσεων. Οι ΗΠΑ χαιρέτησαν τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας και το όραμά της για την προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας και συνεργασίας και ειδικότερα τις πρωτοβουλίες της Αθήνας στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια που αποσκοπούν σε κοινά περιφερειακά οφέλη στον τομέα της οικονομίας και της ασφάλειας, καθώς και για την επίτευξη της Συμφωνίας των Πρεσπών με τα Σκόπια και τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την υλοποίησή της. Οι δύο πλευρές εξέτασαν επίσης την ανάπτυξη επενδύσεων και υποδομών στα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα υπογράμμισε τις συνεχείς προκλήσεις που συνδέονται με το προσφυγικό και μεταναστευτικό ρεύμα προς την Ευρώπη και οι δύο κυβερνήσεις συζήτησαν τη δυνατότητα υποστήριξης εκ μέρους των ΗΠΑ στον τομέα αυτό. Η Ελλάδα συζήτησε τα τριμερή σχήματα συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν το ενδιαφέρον να αυξήσουν τη στήριξή τους στον τριμερή διάλογο μεταξύ Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου, ως έχουν προσκληθεί.
Άμυνα και Ασφάλεια
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συζήτησαν κοινούς προβληματισμούς σε θέματα ασφάλειας, όπως είναι η διεθνής τρομοκρατία και η αστάθεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να ενισχύσουν περαιτέρω την εταιρική τους σχέση στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας, η οποία προωθεί τη σταθερότητα και την ευημερία στην περιοχή και συμβάλλει στην ενίσχυση του ΝΑΤΟ. Οι δύο κυβερνήσεις εξέφρασαν την επιθυμία τους να εκσυγχρονίσουν και να επεκτείνουν τις πολύπλευρες αμυντικές τους σχέσεις, προκειμένου να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες των δύο χωρών και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τις περιφερειακές και παγκόσμιες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, ενώ αναφέρθηκαν στις επιτυχίες που σημειώθηκαν προσφάτως στις κοινές συνδυαστικές ασκήσεις κατάρτισης και ασφάλειας καθώς και στην αύξηση των κοινών τους δράσεων.
Επιβολή Νόμου και Καταπολέμηση της τρομοκρατίας
Και οι δύο πλευρές υπογράμμισαν τη σημασία της συνεργασίας τους σε ζητήματα επιβολής του νόμου και καταπολέμησης της τρομοκρατίας, η οποία οδήγησε σε πολλές σημαντικές επιτυχίες όπως σε καταδικαστικές αποφάσεις, στην κατάσχεση όπλων και μεγάλων ποσοτήτων ναρκωτικών, στον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων καθώς και στην εξάρθρωση διεθνών εγκληματικών οργανώσεων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τη συμμετοχή της Ελλάδας στο Πρόγραμμα Απαλλαγής Θεωρήσεων (Visa Waiver Program) και τη θετική πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα στην εκπλήρωση των δεσμεύσεών της που αποτυπώνονται στο Κοινό Ανακοινωθέν του 2016. Οι δύο κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε ζητήματα επιβολής του νόμου, μεταξύ άλλων σε τομείς όπως, η ανταλλαγή πληροφοριών, η συνεργασία για την ασφάλεια των συνόρων και η αντιμετώπιση των παράνομων δραστηριοτήτων.
Εμπόριο και επενδύσεις
Αξιοποιώντας τη θετική δυναμική της Διεθνούς Έκθεσης της Θεσσαλονίκης, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες ανέλαβαν τη δέσμευση να ενισχύσουν το διμερές εμπόριο και τις επενδύσεις, σε βασικούς τομείς όπως, μεταξύ άλλων, στον τομέα της ενέργειας, της άμυνας, των νέων τεχνολογιών, της ψυχαγωγίας και των υποδομών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχάρησαν την Ελλάδα για την έξοδο από τα προγράμματα οικονομικής προσαρμογής και για το άνοιγμα ενός νέου οικονομικού κεφαλαίου, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τις προκλήσεις που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η χώρα, καθώς συνεχίζει την πορεία της προς την ανάκαμψη.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τον αυξανόμενο ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού, μεταφορικού και εμπορικού κόμβου στην περιοχή, ενώ οι δύο χώρες ανέλαβαν τη δέσμευση να συμβάλλουν στην περαιτέρω ενίσχυση αυτού του ρόλου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα ανέλαβαν την υποχρέωση να εργαστούν από κοινού προκειμένου να ενισχύσουν την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα. Οι ΗΠΑ επαναβεβαίωσαν τη στήριξή τους στις ελληνικές προσπάθειες για την πραγματοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, ενώ οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν τη συνεργασία τους μέσω της Ομάδας Εργασίας για το Εμπόριο και τις Επενδύσεις.
Ενέργεια
Οι δύο κυβερνήσεις σημείωσαν την ανάγκη βελτίωσης της ενεργειακής ασφάλειας και διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας της Ευρώπης, υπογραμμίζοντας την πρόσφατη άμεση αγορά αμερικανικού φυσικού αερίου από την Ελλάδα και τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για μια μακροπρόθεσμη συμφωνία προμήθειας. Οι ΗΠΑ επαίνεσαν την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα στον τομέα των ενεργειακών έργων για την επέκταση της περιφερειακής διασυνδεσιμότητας, μεταξύ των οποίων ο τερματικός σταθμός φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας, ο Διαδριατικός Αγωγός φυσικού αερίου (TAP) και ο αγωγός διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας (ΙGB) και εξέφρασαν τη στήριξή τους στην κατασκευή πρόσθετων υποδομών για τη διαφοροποίηση των οδών μεταφοράς και του εφοδιασμού, όπως ο προτεινόμενος τερματικός σταθμός φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και ο αγωγός EastMed, όπου αυτό είναι εμπορικά εφικτό.
Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης τη συνεργασία τους στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των αποδοτικών τεχνολογιών καθαρού άνθρακα. Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών, καθώς και τις σχετικές προσπάθειες για την ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας μεταξύ Βορά και Νότου στην Ευρώπη.
Επαφές των Πολιτών
Οι δύο πλευρές αναγνώρισαν τους ισχυρούς δεσμούς που συνδέουν τους δύο λαούς, καθώς και τον ζωτικό ρόλο που αυτές οι σχέσεις διαδραματίζουν για την ενίσχυση των διμερών σχέσεων. Οι δύο κυβερνήσεις συζήτησαν τρόπους για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ μουσείων, των προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών καθώς και των προγραμμάτων εκμάθησης της αγγλικής γλώσσας και χαιρέτισαν την έναρξη του προγράμματος ανταλλαγής FLEX το καλοκαίρι του 2019. Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την επιλογή της Ελλάδας ως φιλοξενούσας χώρας της πρώτης Περιφερειακής Διάσκεψης Κορυφής του προγράμματος υποτροφιών Gilman που αναμένεται να λάβει χώρα το 2019. Οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν επίσης τη δέσμευσή τους για τη συνέχιση του προγράμματος Fulbright που συμπλήρωσε 70 χρόνια λειτουργίας.
Οι ΗΠΑ και η Ελλάδα προσμένουν στη συνέχιση αυτών των συζητήσεων καθ ‘όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους, με στόχο τον απολογισμό της επιτευχθείσας προόδου κατά την πραγματοποίηση του επόμενου διαλόγου που θα πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα το 2019.
