«Θέτουμε τις βάσεις για μια ανάπτυξη που δεν θα είναι για τους λίγους & διαπλεκόμενους αλλά μια βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη»

Σας βλέπω πολύ ανυπόμονους εδώ στη Θράκη. Πάντοτε ήσασταν ανυπόμονοι. Καλό πράγμα είναι, να είστε ανυπόμονοι. Όμως, θέλω να σας πω ότι έχουμε εγκαινιάσει έναν θεσμό, πρωτότυπο θεσμό, τον θεσμό των αναπτυξιακών περιφερειακών συνεδρίων. Έναν θεσμό που δεν υπήρχε στον τόπο, διότι το προνόμιο του σχεδιασμού της ανάπτυξης – και ίσως γι’ αυτό δεν ήρθε ποτέ πραγματική και δίκαιη ανάπτυξη και ισομερώς κατανεμημένη – ανήκε στα γραφεία των Αθηνών. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και ούτε που θα διανοούταν κάποιος στο παρελθόν να καθίσει ισότιμα, ο πρωθυπουργός, οι υπουργοί, με τον περιφερειάρχη, τους δημάρχους, τους εκπροσώπους των κοινωνικών και παραγωγικών φορέων και από κοινού να συζητήσουν, να ανταλλάξουν απόψεις, να ακούσουν κριτική. Ξέρετε, το κάνουμε εμείς αυτό, που στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν έχουμε περιφερειάρχες ή δημάρχους που να τους θεωρούμε δικούς μας, αλλά η άποψή μας είναι ότι τα προβλήματα είναι δικά μας, όλων. Δεν έχει νόημα, λοιπόν, να φοβόμαστε την κριτική, την διαφορετική άποψη, αλλά να κάτσουμε με ειλικρίνεια, όμως, να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα.

Όταν ξεκινήσαμε, λοιπόν, αυτόν τον πρωτότυπο θεσμό κάποιοι που ίσως να μην μπορούσαν να κατανοήσουν την αξία του διαλόγου και τη σύνθεση σε τοπικό επίπεδο, έσπευσαν να μιλήσουν για επικοινωνιακό πυροτέχνημα. Και προσπάθησαν, μάλιστα, να αποτρέψουν τα αυτοδιοικητικά τους στελέχη να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια.

Σήμερα απ’ ό,τι βλέπετε εδώ, ο χάρτης αρχίζει και γεμίζει. Είναι το 6^ο αν δεν κάνω λάθος στη σειρά, Αναπτυξιακό Περιφερειακό Συνέδριο. Η εξαιρετική επιτυχία όλων των προηγούμενων αποδεικνύει, όχι μόνον ότι αυτή η μηδενιστική προσέγγιση δεν έχει σχέση με την αλήθεια, αλλά αυτό που προσπάθησα να σας πω ποιο πριν: ότι ένας από τους λόγους που οποιοσδήποτε αναπτυξιακός σχεδιασμός στο παρελθόν, δεν κατάφερνε να βγει από τα όρια της Αττικής και να αγγίξει την περιφέρεια, είναι γιατί δεν συζητήθηκε και δεν σχεδιάστηκε ποτέ με τους ανθρώπους της περιφέρειας. Και υπ’ αυτήν την έννοια, αγαπητοί φίλοι και φίλες, θα ήθελα να σας πω ότι δεν πειράζει καθόλου, αν μακρηγόρησε ο αγαπητός περιφερειάρχης. Διότι έχουμε ανάγκη την παρουσία της Αυτοδιοίκησης, ακόμα και αν δεν συμφωνούμε με αυτά που μας λέει. Έχουμε ανάγκη τον αντίλογο, τη διαφορετική άποψη. Είναι στοιχείο της δημοκρατίας αλλά και της κοινής μας προσπάθειας να συνθέσουμε και να προχωρήσουμε μπροστά. Και θέλω να πω, ότι σήμερα δεν υπάρχει – θέλω να πιστεύω τουλάχιστον – κανείς καλόπιστος πολίτης ό,τι κόμμα κι αν υποστηρίζει, που να θεωρεί ότι δεν είναι το συνέδριο αυτό, που σήμερα κλείνει τις εργασίες του αλλά το αποτέλεσμά του θα συνεχίσει να αποτελεί τον οδικό χάρτη πάνω στον οποίο θα προχωρήσουμε το επόμενο διάστημα, προκειμένου να αναδείξουμε τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του τόπου σας – που να μην θεωρεί, λοιπόν, ότι το συνέδριο αυτό αποτέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί μία ευκαιρία για την περιοχή. Είναι ευκαιρία για όλους μας να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αποφασίσουμε, να δεσμευτούμε η κυβέρνηση πρώτα απ’ όλα αλλά και εγώ προσωπικά.

Θα σας πω όμως κάτι, κατά τη γνώμη μου, σοβαρό που προκύπτει από αυτού του είδους τον μηδενισμό στον οποίον αναφέρθηκα αρχικά: Ξέρετε κάτι; Από το πώς αντιμετωπίζει ο καθένας τις προσπάθειες όχι της κυβέρνησης, αλλά των παραγωγικών τάξεων και της ίδιας της χώρας να ανοίξουν δρόμοι ανάπτυξης. Από το πώς αντιμετωπίζει τη διανομή του κοινωνικού μερίσματος, που ανακοινώθηκε χθες. Από το πώς αντιμετωπίζει κάθε μέτρο και κάθε βήμα, που αποσκοπεί στο να ξεκολλήσει η Ελλάδα από την στασιμότητα. Από το πώς αντιμετωπίζει τον αγώνα κατά της διαφθοράς, της διαπλοκής, της φοροδιαφυγής, των φορολογικών παραδείσων και των offshore. Κρίνεται. Αποδεικνύει, ποια σχολή σκέψης, ήθους, συνέπειας, σοβαρότητας, εθνικής ευθύνης εκπροσωπεί.

Δεν θέλω να επιμείνω πολύ σε αυτό. Καθένας άλλωστε που θέλει να καταλάβει, καταλαβαίνει τη διαφορά ανάμεσα στη Θράκη και στα νησιά Κέιμαν. Είναι μεγάλη η απόσταση άλλωστε. Ωστόσο, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στο γεγονός, ότι κάποιοι σήμερα προσπάθησαν στα μέσα ενημέρωσης με κάποιες συνεντεύξεις που έδωσαν, λαλίστατοι συνεχώς, να μας ενημερώσουν, ότι το να παρκάρεις αφορολόγητα λεφτά στους εξωχώριους παραδείσους αποτελεί ηθικό, μάλιστα, δικαίωμα όσων προσπαθούν να γλιτώσουν τα εισοδήματά τους από την υπερφορολόγηση. Αφού έτσι, μας λένε, λειτουργεί στον καπιταλισμό το παγκόσμιο σύστημα. Δεν θα σχολιάσω καν την ουσία αυτών των απόψεων. Θα σας πω μόνον ένα πράγμα: ότι, αν βρεθήκαμε ως χώρα σε αυτό το σημείο, σε αυτό το σημείο της χρεοκοπίας, δεν είναι, γιατί δεν είχαμε δυνατότητες ούτε, γιατί, όπως μας λέγανε, ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας και από τις ικανότητές μας. Αλλά, γιατί πάντοτε σε αυτόν τον τόπο συνυπήρχαν δύο Ελλάδες: Η Ελλάδα της παραγωγής και της δημιουργίας, με την οποία ήρθαμε σήμερα σε επαφή και χθες και σήμερα σε αυτό εδώ το Συνέδριο με τους εκπροσώπους της και από την άλλη μεριά η Ελλάδα της διαφθοράς και της αρπαχτής. Αυτή είναι η αλήθεια.

Η πρώτη, η Ελλάδα της παραγωγής, του μόχθου, της δημιουργίας πάσχιζε να αναδείξει τις παραγωγικές δυνατότητες του τόπου, να χτίσει, να δημιουργήσει, να κινήσει τον τροχό της ιστορίας προς τα εμπρός.

Η δεύτερη, κοίταζε πάντα πως θα απομυζήσει τον κόπο και τις δυνατότητες της πρώτης και να βρίσκει τρόπους πάντοτε να νομιμοποιεί αυτή την λεηλασία. Και τώρα, σαν να μην έφτανε αυτό, έχουμε και την άποψη που λέει, ότι εκτός από νόμιμη, αυτή η λεηλασία ήταν και ηθική.

Εγώ, λοιπόν, αντί απάντησης σε όλα αυτά, θα επιμείνω σε ένα. Η Ελλάδα της αρπαχτής, χρεοκόπησε μαζί με την Ελλάδα της κρίσης. Δεν πρόκειται να επιστρέψει, δεν θα την αφήσουμε να επιστρέψει. Από δω και στο εξής, έχουμε όλοι μαζί την ευθύνη, έχουμε όλοι μαζί την υποχρέωση να χτίσουμε ξανά στα πόδια της την Ελλάδα της δημιουργίας. Και εμείς σε αυτό θα επιμείνουμε. Στην προσπάθεια να θεμελιώσουμε, να χτίσουμε, να δώσουμε ώθηση στην Ελλάδα του μόχθου και της δημιουργίας, κλείνοντας ταυτόχρονα με όλα τα μέσα τον δρόμο για την παράδοση της χώρας, για άλλη μία φορά, στους παραδείσους εκείνων των λίγων που οδηγούν στην κόλαση των πολλών.

Θέλω λοιπόν, φίλες και φίλοι, ξεκινώντας την τοποθέτησή μου, να διαβεβαιώσω, πρώτα απ’ όλα τον δήμαρχο της Κομοτηνής που με βλέπει ως πρωθυπουργό για δεύτερη φορά, να μην στενοχωριέται, γιατί θα έρθω ακόμα αρκετές φορές μέχρι να γίνουν οι εκλογές το Φθινόπωρο του 2019, με αυτή την ιδιότητα. Και σκοπεύω να έρχομαι και μετά με τη δική σας θέληση και τη θέληση του ελληνικού λαού. Δεν φταίω, άλλωστε, εγώ, που προηγούμενοι πρωθυπουργοί ερχόντουσαν στην Κομοτηνή και στη Θράκη μόνον όταν είχαν εκλογική διαδικασία. Εγώ πιστεύω πραγματικά, ότι αυτός ο ιδιαίτερος τόπος έχει πολύ σημαντικές παραγωγικές δυνατότητες που πρέπει να αξιοποιηθούν. Ταυτόχρονα, όμως, πιστεύω ότι, αν θέλουμε, να αξιοποιήσουμε τη γεωγραφική και γεωπολιτική τοποθεσία της χώρας, αν θέλουμε να μετατρέψουμε την Ελλάδα σε κόμβο ενεργειακό, κόμβο εμπορίου, κόμβο μεταφορών, δεν έχουμε παρά να επικεντρωθούμε στη Θράκη και να την αξιοποιήσουμε.

Σήμερα, λοιπόν, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης βρίσκεται σε μια διαδικασία μετάβασης: Από το καθεστώς της περιθωριοποίησης, τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο, τείνει να μετατραπεί σε πόλο σημαντικών εξελίξεων, που αξιοποιούν και ισχυροποιούν την θέση της Ελλάδας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Αυτή η μετάβαση, είναι στενά συνδεδεμένη με την δυνατότητα της Περιφέρειας να σχεδιάσει και να υλοποιήσει μια ανασυγκρότηση, όχι μόνο παραγωγική, αλλά επίσης κοινωνική και περιβαλλοντική.

Θέλω, λοιπόν, να ξεκινήσω από τον πρωτογενή τομέα τις αναφορές μου στον αναπτυξιακό σχεδιασμό αυτής της ιδιαίτερης Περιφέρειας. Διότι υπάρχουν μεγάλες και ορατές δυνατότητες ανάκαμψης της πρωτογενούς παραγωγής.

Η ανυπαρξία σχεδίου και η αποσπασματική και πελατειακή πολιτική είχε πράγματι καταστροφικά αποτελέσματα στον αγροτικό τομέα, όχι μόνον στην περιφέρειά σας, αλλά σε όλη την Ελλάδα. Για να στηρίξουμε, λοιπόν, μία προσπάθεια ανάκαμψης, δώσαμε προτεραιότητα στην καταβολή των ενισχύσεων και των αποζημιώσεων που δικαιούνται οι αγρότες. Καταβάλαμε κάθε προσπάθεια αύξησης των συνδεδεμένων ενισχύσεων στο πλαίσιο, βεβαίως, που επιτρέπουν οι κανονισμοί. Και ανοίγουμε πλέον τη διαδικασία σύγκλισης των δικαιωμάτων, προκειμένου να αποκατασταθούν αδικίες εις βάρος κυρίως των νέων αγροτών, καθώς και μονομέρειες υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων. Έτσι ώστε οι παραγωγικές δυνάμεις στον αγροτικό χώρο, να αρχίσουν να αναπτύσσονται και πάλι με νέα δυναμική και με εξωστρέφεια.

Σημαντικό εργαλείο σε αυτή την κατεύθυνση, αποτέλεσε το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται έργα συνολικού προϋπολογισμού 334 εκατομμυρίων ευρώ. Από τα οποία έχουν ήδη καταβληθεί περίπου τα 90 εκατομμύρια ευρώ.

Από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης έχουν εκχωρηθεί στην Περιφέρεια συνολικά περίπου 75 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό, μαζί με τα προγράμματα Leader ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια ευρώ. Τα ποσά αυτά θα αξιοποιηθούν για έργα εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

Για έργα δημόσιων υποδομών για την ανάπτυξη της γεωργίας. Για την εγκατάσταση νέων γεωργών. Για την εκκίνηση νέων επιχειρήσεων. Για τη στήριξη μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Για έργα συνεργασίας και καινοτομίας,.

Ταυτόχρονα, προχωρούν έργα που αποτελούν ανειλημμένες υποχρεώσεις  και της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου. Αφορούν τους τομείς των εγγειοβελτιωτικών έργων, αρδευτικών δικτύων και φραγμάτων ύψους 17 περίπου εκ. ευρώ,  όπως και έργα υποδομής και εκσυγχρονισμού από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας, ύψους 2,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ.

Θέλω εδώ να σημειώσω το εξής: Τα  κλειδιά για την ενίσχυση του δυναμισμού και της εξωστρέφειας του πρωτογενούς τομέα, καθώς και για τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα, είναι δύο:

Η είσοδος νέων ανθρώπων στην αγροτική παραγωγή και η στήριξη νέων και υγειών συνεργατικών εγχειρημάτων. Η νέα γενιά των αγροτών πρέπει να ηγηθεί αυτής της παραγωγικής διαδικασίας. Και θα την ενισχύσουμε  με κάθε διαθέσιμο τρόπο και μέσο. Η επιλογή ενίσχυσης των νέων αγροτών και επιστημόνων του αγροτικού τομέα θα είναι αποτυπωμένη σε όλα τα μέτρα  του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης που ακολουθούν.

Ειδικότερα για το πρόγραμμα των νέων αγροτών για να απαντήσω και σε κάτι που ακούστηκε πριν υπό τη μορφή αιτήματος είναι επιλογή μας σε περιοχές ειδικών συνθηκών όπως εδώ στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, να ενταχθεί, πέρα από τους ήδη ενταγμένους και η μεγάλη πλειοψηφία των επιλαχόντων. Κάτι που θα γίνει με την ορθή διαδικασία.

Παράλληλα επιδιώκουμε να αναδιοργανώσουμε τις συλλογικές μορφές της επαγγελματικής οργάνωσης των παραγωγών. Όπως οι οργανώσεις παραγωγών, οι ομάδες παραγωγών και οι κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις. Μια αναδιοργάνωση που θα προχωρήσει με όρους δημοκρατικής λειτουργίας, ελέγχου και δικαιοσύνης, με στόχο τη δημιουργία κλίμακας μεγέθους στην παραγωγή.

Επικουρικά προς την κατεύθυνση αυτή, θα λειτουργήσει και μια σειρά από δράσεις και πρωτοβουλίες που έχουν ήδη δρομολογηθεί. Ενδεικτικά αναφέρομαι σε αυτές που αφορούν την ανάπτυξη της έρευνας και καινοτομίας στον αγροτικό χώρο, τη λειτουργία  τράπεζας γενετικού υλικού, το νόμο κατά των ελληνοποιήσεων, την θεσμοθέτηση και έναρξη λειτουργίας ενός φορέα διαχείρισης της δημόσιας αγροτικής περιουσίας, ώστε να αξιοποιηθεί για παραγωγικούς και ερευνητικούς σκοπούς.

Και ακόμα, την ανάπτυξη ενιαίας ταυτότητας για τα προϊόντα του αγροδιατροφικού τομέα και τις συναφείς υπηρεσίες που χρησιμοποιούν ή αξιοποιούν τα προϊόντα αυτά. Το σχετικό πρόγραμμα, η έναρξη του οποίου έχει ήδη ανακοινωθεί από το Υπουργείο Ανάπτυξης,  θα βελτιώσει τη θέση των ελληνικών προϊόντων αγροδιατροφής και θα τους επιτρέψει να διεκδικήσουν καλύτερους όρους και μεγαλύτερο μερίδιο στις διεθνείς αγορές. Με όχημα βέβαια πάντοτε, την εξαιρετική τους ποιότητα.

Το όφελος για την οικονομία της ΑΜΘ από το πρόγραμμα αυτό αναμένεται να είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού πολλά προϊόντα της περιφέρειας πληρούν όλες τις προδιαγραφές για να είναι ανταγωνιστικά στην παγκόσμια αγορά.

Και θέλω να σημειώσω και κάτι τελευταίο:

Το μεγάλο ενδιαφέρον της Περιφέρειας για τον τομέα της αγροδιατροφής αποτυπώνεται και στις υποβολές που είχαμε στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο. Το 46,2% των αιτήσεων της Περιφέρειας αφορούν στην αγροδιατροφή. Συνολικά έχουν υποβληθεί 24 προτάσεις με συνολικό προϋπολογισμό 33,4 εκατ. ευρώ. Με κύρια κατεύθυνση την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων και την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της εξαγωγικής δραστηριότητας.

Και αυτό είναι μια εξαιρετικά θετική ένδειξη. Για μια δυναμική που αναπτύσσεται και που πρέπει να υποστηρίξουμε με όλα τα διαθέσιμα εργαλεία που έχουμε.

Έρχομαι τώρα στον δευτερογενή τομέα. Η στήριξη της βιομηχανίας και της μεταποίησης είναι βασικός στόχος ενός σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης για την περιφέρεια. Στην Περιφέρεια σας, υπάρχουν σημαντικές υποδομές βιομηχανικής συγκέντρωσης.  Οι 8 ολοκληρωμένες Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές δίνουν ιδιαίτερη δυναμική. Υπάρχει μια ομάδα σημαντικών βιομηχανικών επιχειρήσεων που αναπτύσσονται και πραγματοποιούν  επενδύσεις στο πλαίσιο μιας υγιούς επιχειρηματικότητας. Σήμερα είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ μια από αυτές.

Στον τομέα της βιομηχανίας, οι συνολικές υποβολές στο Νέο Αναπτυξιακό Νόμο για την Περιφέρεια ΑΜΘ, ανέρχονται μέχρι σήμερα στις 17 με συνολικό ύψος  99 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο πρέπει να παραδεχθούμε ότι εδώ υπάρχουν θέματα προς αντιμετώπιση. Τα οποία, μάλιστα, δεν είναι κατά κύριο λόγο αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης. Είναι το προϊόν μιας μακρόχρονης κακοδιαχείρισης που έχει οδηγήσει βιώσιμες επιχειρήσεις στην κατάρρευση ή το κλείσιμο. Είναι γνωστές οι εμβληματικές περιπτώσεις-και θέλω να αναφερθώ σε αυτές- των Λιπασμάτων της Νέας Καρβάλης, της Βιομηχανίας Ζάχαρης και της ΕΝΚΛΩ.

Σε ότι αφορά τα Λιπάσματα: Βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι η αποκατάσταση της νομιμότητας και της ομαλότητας. Η εφαρμογή δηλαδή όλων των αποφάσεων εκείνων που δικαιώνουν τους εργαζόμενους. Η λειτουργία του εργοστασίου με όρους υγείας και ασφάλειας. Η τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Στρατηγικός στόχος που θα έλεγα που αφορά όχι μόνο την Καβάλα αλλά το σύνολο της Περιφέρειας είναι η εξυγίανση  της επιχείρησης και η αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή που θα δώσει αναπτυξιακή ώθηση στην επιχείρηση αλλά και στην ευρύτερη περιοχή. Βάζοντας ξανά και την επιχείρηση και ολόκληρη την περιοχή στον βιομηχανικό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Σε ότι αφορά την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης: Η πολιτική των προηγούμενων κυβερνήσεων και η κακοδιαχείριση των διοικήσεων που διόριζαν, απαξίωσε συστηματικά τη μεγαλύτερη αγροτική βιομηχανία της χώρας και την οδήγησε ουσιαστικά σε χρεωκοπία, αποφασίζοντας τελικά το συνολικό ξεπούλημα  της Βιομηχανίας Ζάχαρης. Εμείς από την πρώτη στιγμή κάναμε τιτάνιο αγώνα να στηρίξουμε την   Βιομηχανία Ζάχαρης,  η οποία λόγω της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης του μεγαλύτερου μετόχου της εταιρείας, της Αγροτικής Τράπεζας, βρίσκεται σε ένα ιδιότυπο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Τον ρόλο του μετόχου έχει αναλάβει η εκκαθαρίστρια εταιρεία. Άνοιξαν όμως τα εργοστάσια της ΕΒΖ και στο Πλατύ Ημαθίας και στην Ορεστιάδα. Στηρίχθηκε οικονομικά και με τρόπο συμβατό με τους περιορισμούς της νομοθεσίας για τις κρατικές ενισχύσεις. Οικονομικά σκάνδαλα με ανείσπρακτες οφειλές 50 εκ ευρώ και πάνω στάλθηκαν στις Αρχές. Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν στη Δικαιοσύνη υποθέσεις κακουργηματικής δίωξης εναντίον στελεχών διοίκησης της ΕΒΖ. Ως προς τη φετινή χρονιά, ολοκληρώθηκε η καμπάνια στο εργοστάσιο στο Πλατύ Ημαθίας και είναι σε εξέλιξη στο εργοστάσιο της Ορεστιάδας.

Εμείς λοιπόν θα συνεχίσουμε τις απαραίτητες ενέργειες για να κρατηθεί ζωντανή τη Βιομηχανία Ζάχαρης και να ενισχύσει τη λειτουργία της βιομηχανίας αυτής που αφορά ολόκληρη την περιοχή αλλά εγώ θα έλεγα και ολόκληρη τη χώρα, διότι δεν αφορά μόνο τους εργαζόμενους αφορά και τους παραγωγούς. Είναι ίσως μια από τις σημαντικότερες βιομηχανίες στον χώρο τον αγροτικό. Θα συνεχίσουμε λοιπόν, θα κάνουμε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να την κρατήσουμε ζωντανή.

Τέλος για την ΕΝΚΛΩ: Η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή στάθηκε στο πλευρό των εργαζομένων της ΕΝΚΛΩ, συστήνοντας ειδική επιτροπή και αξιολογώντας και βελτιώνοντας  μέσω ανεξαρτήτων εμπειρογνωμόνων το επιχειρηματικό σχέδιο που κατέθεσαν, με δική τους επιλογή. Παράλληλα επισπεύστηκαν νομοθετικά  οι διαδικασίες που αφορούν τις πτωχεύσεις και οι οποίες καθυστερούσαν την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης πτώχευσης. Αλλά  δυσκόλευαν και την παραγωγική επαναλειτουργία της αδρανούς βιομηχανικής περιουσίας σε όλη τη χώρα. Η διέξοδος για το θέμα της ΕΝΚΛΩ είναι να οδηγηθούμε στην μόνη νόμιμη και καθαρή λύση: την άμεση πτωχευτική διαδικασία και τους ανοικτούς δημόσιους πλειστηριασμούς. Έτσι ώστε να δοθεί η δυνατότητα επαναλειτουργίας κάποιων από τα εργοστάσια με βάση το σχέδιο των εργαζόμενων. Και φυσικά  με την συμβολή  των επενδυτικών σχημάτων που θα προκριθούν. Δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Είναι μια δύσκολη υπόθεση. Αυτό που έχω να διαβεβαιώσω τους ενδιαφερόμενους είναι ότι παρακολουθούμε στενά και με ιδιαίτερη έγνοια για το δικό τους μέλλον και το μέλλον της ευρύτερης περιοχής.

Έρχομαι τώρα, φίλες και φίλοι, στον τομέα της ενέργειας ο οποίος θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά σημαντικός και βεβαίως είναι εξαιρετικά σημαντική η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης για το στρατηγικό μας σχέδιο στο χώρο της ενέργειας συνολικά, διότι βρίσκεται στο επίκεντρο του συνολικού σχεδιασμού για το φυσικό αέριο που αφορά όλη την Ευρώπη. Κεντρικό ρόλο στο σχέδιο αυτό, παίζει ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (TAP) ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας και Ελλάδας στην υπόλοιπη Ευρώπη. Έχει ήδη κατασκευαστεί με γρήγορους ρυθμούς είναι αλήθεια το 50% του έργου, με σχέδιο να είναι ολοκληρωμένο το έργο μέχρι το 2020.

Παράλληλα, προχωρούν οι διαδικασίες για την υλοποίηση του κάθετου Διασυνδετήριου Αγωγού Φυσικού Αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), που θα διοχετεύσει το φυσικό αέριο από τον TAP στο δίκτυο της Βουλγαρίας.

Τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε δεσμευτήκαμε, έφερα τον Βούλγαρο πρωθυπουργό στην Καβάλα, δεσμευτήκαμε να ξεκινήσει η κατασκευή του αγωγού IGB μέχρι το καλοκαίρι του 2018 και βέβαια μαζί με την Ιταλία εντατικοποιούμε τις προσπάθειές μας για την κατασκευή αγωγού για τη μεταφορά και ρωσικού φυσικού αερίου από την Τουρκία στην Ελλάδα και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη. Εμείς έχουμε μια αντίληψη μια πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και μια πολυδιάστατης αντιμετώπισης και στα θέματα της ενέργειας που κακά τα ψέματα αποτελούν βασικό κορμό της γεωστρατηγικής σφαίρας και της εξωτερικής πολιτικής.

Τον ενεργειακό χάρτη της Περιοχής, συμπληρώνουν δύο εθνικά έργα που θα τροφοδοτούν την εγχώρια αγορά, καθώς και τις αγορές των Βαλκανίων -και δυνητικά της Ευρώπης- με φυσικό αέριο.

Τα έργα αυτά είναι:

Η αξιοποίηση του υπό εξάντληση κοιτάσματος της Καβάλας ως υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου για λόγους ασφάλειας και ανεφοδιασμού και βεβαίως η κατασκευή του πλωτού σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη. Η πλωτή μονάδα θα συνδέεται  στο εθνικό σύστημα φυσικού αερίου με αγωγό μήκους 28 χλμ. Μέσω αυτού του αγωγού το υγροποιημένο φυσικό αέριο θα αεριοποιείται και θα προωθείται  τόσο στην εσωτερική αγορά όσο και στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δημιουργώντας μία νέα πύλη εισόδου φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές.

Μέσω αυτού του αγωγού, το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο θα αεριοποιείται και θα προωθείται, τόσο στην εσωτερική αγορά, όσο και στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, δημιουργώντας μία νέα πύλη εισόδου φυσικού αερίου στις ευρωπαϊκές αγορές. Με εξαιρετικά σημαντικές προοπτικές, θα έλεγα εγώ, δεδομένων και των μελλοντικών δυνατοτήτων εξαγωγής σχιστολιθικού αερίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες, πράγμα το οποίο είχαμε τη δυνατότητα να συζητήσουμε και κατά την επίσκεψή μας στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Συνεπώς, η Αλεξανδρούπολη και με αυτό το έργο αποκτά μια βαρύνουσα σημασία στον χάρτη της περιοχής, στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής.  Όλα τα παραπάνω είναι έργα σημαντικά, όχι μόνο γιατί αναδεικνύουν τη χώρα ως σημαντικό ενεργειακό παίκτη. Είναι έργα σημαντικά για την περιοχή γιατί δίνουν και θέσεις εργασίας και δίνουν προοπτική ανάπτυξης στην τοπική οικονομία. Την ίδια στιγμή, η στρατηγική μας στοχεύει στην επέκταση του δικτύου και συνεπώς της χρήσης φυσικού αερίου εντός της χώρας, καθώς αντιλαμβανόμαστε τα οφέλη που θα έχουμε από τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τις επιχειρήσεις και τους τελικούς καταναλωτές.

Έτσι λοιπόν, η Εταιρεία Διανομής Αερίου Λοιπής Ελλάδας (ΔΕΔΑ), θα προχωρήσει άμεσα στην επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης, ώστε να περιλαμβάνει τις μεγάλες πόλεις, την Αλεξανδρούπολη, την Κομοτηνή, τη Δράμα, την Ξάνθη και την Ορεστιάδα, την Καβάλα. Με την ολοκλήρωση της επέκτασης του δικτύου, προβλέπεται να έχει συνδεθεί περίπου το 50% της Περιφέρειας και αντιλαμβάνεστε πόσο σημαντικό είναι αυτό για τους πολίτες, για τους καταναλωτές, για τις επιχειρήσεις και ότι αυτό σημαίνει φτηνότερη ενέργεια. Πέρα, όμως, από το Φυσικό Αέριο, σημαντικός παράγοντας μιας ολοκληρωμένης ενεργειακής στρατηγικής, είναι η αξιοποίηση των νέων μορφών ενέργειας, όπως για παράδειγμα η γεωθερμία, τα αιολικά, η βιομάζα,  το βιοαέριο. Τέτοιες μορφές ενέργειας, συνδυασμένες με την αγροτική παραγωγή, ειδικά στα θερμοκήπια και στις κτηνοτροφικές μονάδες, επισκέφτηκα σήμερα ένα απ’ αυτά που χρησιμοποιεί θερμοκήπιο, που χρησιμοποιεί γεωθερμία, μπορούνε λοιπόν να παίξουνε καθοριστικό ρόλο για την αύξηση της παραγωγικότητας, για την ενεργειακή αναβάθμιση και την αυτονομία της περιοχής.

Ειδικά για την γεωθερμία, πρέπει να αναφερθεί ότι για πρώτη φορά συγκροτημένα το Υπουργείο Υποδομών, ενέταξε τρεις μελέτες για όλη τη Βόρειο Ελλάδα, προκειμένου να μελετηθούν δίκτυα γεωθερμίας για τη στήριξη της πρωτογενούς παραγωγής, και της μεταποίησης και βεβαίως και παραγωγικών μονάδων, μεταποιητικών και παραγωγικών μονάδων. Και εξ όσων γνωρίζω στην ίδια δράση προχωρούμε και στη Σαμοθράκη. Ταυτόχρονα, πρόκειται να έρθει άμεσα στην Βουλή  νομοσχέδιο, κατά την άποψη μου νομοσχέδιο τομή, που αφορά τις Ενεργειακές Κοινότητες. Τι είναι αυτό; Πρόκειται για μια θεσμική πρωτοβουλία που δίνει την δυνατότητα σε απλούς πολίτες, σε οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σε μικρές και μεσαίες τοπικές επιχειρήσεις, να συμμετάσχουν σε ενεργειακά σχήματα ως παραγωγοί ενέργειας. Ενώ μέσα στις δυνατότητες των, ας το πούμε έτσι, των αυτοπαραγωγών θα είναι και ο συμψηφισμός της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγουν με την συνολική ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνουν. Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο τομή πραγματικά. Τέλος, οι πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας κατέχουν, θα έλεγα, ξεχωριστή θέση στο νέο ενεργειακό μείγμα που σχεδιάζουμε. Έχουν, δε, βαρύνουσα σημασία σε περιοχές όπως η δική σας, με ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες το χειμώνα.

Με το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ’ οίκον» το ενδιάμεσο, καλύψαμε τα προβλήματα που κληρονομήσαμε από παρελθόν, εξασφαλίζοντας όμως πόρους για να ενταχθούν σε αυτό, όσο το δυνατόν περισσότεροι δικαιούχοι. Παράλληλα,  προχωρούμε άμεσα το νέο «Εξοικονομώ κατ’ οίκον», το οποίο θα ξεκινήσει μέσα σ΄ αυτό το μήνα, μέσα στο Νοέμβριο, στοχευμένο ιδιαίτερα στα μεσαία και χαμηλότερα εισοδήματα, με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους των νοικοκυριών. Εκτός, όμως, από την ενίσχυση των νοικοκυριών, σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό μας, έχει επίσης η δημιουργία ενός ειδικού προγράμματος, για την ενεργειακή αναβάθμιση σε δημόσια και δημοτικά κτίρια. Τα στοιχεία δείχνουν πως σχεδόν το 40% της ενέργειας που καταναλώνεται αφορά τον τριτογενή τομέα, δηλαδή, υπηρεσίες, τα κτίρια όπου στεγάζονται οι υπηρεσίες.

Φίλες και Φίλοι,

θα αναφερθώ τώρα στον τομέα των υποδομών. Άλλωστε, είναι ένας από τους τομείς, όπου απασχολεί ίσως περισσότερο και δικαίως κάθε συζήτηση για το αναπτυξιακό σχέδιο, την αναπτυξιακή προοπτική του τόπου και στην κατ’ ιδίαν συζήτηση που είχαμε εντός πριν από λίγο μας απασχόλησαν κάποιες διαφωνίες, κάποιες διαφορετικές σκέψεις σε σχέση με τις απαραίτητες υποδομές, τον σχεδιασμό των δρόμων.

Εγώ θα ήθελα εισαγωγικά να σας πω ότι οι  υποδομές είναι πράγματι το κλειδί για να μετασχηματιστεί η Θράκη και η Ανατολική Μακεδονία, από μια ακριτική περιοχή της χώρας σε ένα σταυροδρόμι παραγωγής, εμπορίου και πολιτισμού. Και βεβαίως το οδικό δίκτυο παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό, δεν υπάρχει αμφιβολία.

Σε ότι αφορά λοιπόν το οδικό δίκτυο έχουμε τους κάθετους οδικούς άξονες της  Εγνατίας. Ολοκληρώσαμε τον Κάθετο άξονα της Ροδόπης από την Κομοτηνή, Νυμφαίο μέχρι τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Σε λίγες μέρες, παραδίδεται το τμήμα «Μάνδρα – Ψαθάδες» και εντός του 2018 το «Τμήμα Αρδάνιο-Μάνδρα». Και έτσι πιστεύω ότι επιτέλους ο Έβρος αποκτά μετά από αίτημα δεκαετιών  έναν ασφαλή κάθετο άξονα.

Σε δεκαπέντε ημέρες δημοπρατείται το πρώτο τμήμα του κάθετου άξονα της Εγνατίας «Ξάνθη-Εχίνος-ελληνοβουλγαρικά Σύνορα», προϋπολογισμού 35 εκατομμυρίων ευρώ. Ενώ πρόσθετα το Υπουργείο Υποδομών εξασφάλισε έργα οδικής ασφάλειας ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ που θα καλύψουν ολόκληρη την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Η σύνδεση τώρα της Δράμας, με την Καβάλα αλλά και με την Αμφίπολη είναι η διχογνωμία για την οποία αναφέρθηκα πριν, οι διαφορετικές οπτικές. Εγώ θα έλεγα ότι η δική μας δέσμευση σε αυτό το σημείο είναι ότι η μελετητική ωρίμανση και των δύο έργων θα προχωρήσει. Θα προχωρήσουν οι απαραίτητες εκείνες ενέργειες για να έχουμε πλήρη την εικόνα της βιωσιμότητας, ώστε τα έργα να μπορέσουνε να υλοποιηθούν. Και θα έλεγα ότι υπάρχει χρησιμότητα και στις δύο πλευρές. Η μία χρησιμότητα αφορά την πιο άμεση, την πιο γρήγορη μετακίνηση των πολιτών της Δράμας που δικαίως πολλές φορές παραπονιέται ότι ίσως είναι από τις ξεχασμένες πόλεις της περιφέρειας, προς τις Σέρρες, την Αμφίπολη, τις Σέρρες και τη Θεσσαλονίκη.

Η άλλη εκδοχή αφορά την μελλοντική προοπτική της διασύνδεσης της Καβάλας, της Δράμας με τη γειτονική Βουλγαρία.

Συνεπώς η δέσμευση μας είναι ότι η μελετητική ωρίμανση των έργων θα προχωρήσει ώστε να μπορέσουν να υλοποιηθούν. Ενώ οι συνδέσεις τώρα των λιμανιών της Αλεξανδρούπολης της Καβάλας και της Θεσσαλονίκης με την Εγνατία είναι έργα τα οποία ήδη βρίσκονται στη φάση της μελέτης.

Μέσα στο χρόνο επίσης και αυτό είναι κρίσιμο δημοπρατείται το ηλεκτρονικό αναλογικό σύστημα διοδίων, ώστε η Εγνατία να είναι ο πρώτος αυτοκινητόδρομος στον οποίον θα εγκατασταθεί αναλογικό σύστημα διοδίων. Όσο δηλαδή δρόμο διανύεις αναλόγως θα πληρώνεις. Και αυτή ήταν μία δέσμευσή μας που την κάναμε πράξη. Τα διόδια που θα λειτουργήσουν στον ενδιάμεσο χρόνο θα έχουνε τη χαμηλότερη δυνατή χρέωση 0,03 ευρώ ανά χιλιόμετρο και θα υπάρχουν προβλέψεις για απαλλαγή των μετακινήσεων των συμπολιτών μας με προβλήματα αναπηρίας σε όλο το οδικό δίκτυο αλλά και απαλλαγή των μόνιμων κατοίκων της περιοχής.

Έρχομαι τώρα στα σιδηροδρομικά έργα.

Γιατί πιστεύω ότι στη χώρα μας δυστυχώς ο σιδηρόδρομος αδικήθηκε. Η βασική επιλογή ήταν οι αυτοκινητόδρομοι. Ίσως να ταίριαζε αυτό και στο μοντέλο ανάπτυξης που ακολουθήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια, ίσως να ταίριαζε και στην ανάγκη των αυτοκινητοβιομηχανιών να έχουν περισσότερα κέρδη.

Παρόλα αυτά μια από τις  βασικές υποδομές για μία χώρα – από την περίοδο του Τρικούπη, όχι τώρα – έμεινε πάρα πολύ πίσω. Εμείς, λοιπόν, έχουμε ένα όραμα, το οποίο και προωθούμε. Τη λεγόμενη σιδηροδρομική Εγνατία.  Προωθούμε άμεσα και σε ότι αφορά το σκέλος από τη Θεσσαλονίκη στην Καβάλα, από την Καβάλα στην Αλεξανδρούπολη και από εκεί στο Μπουργκάς, στη Βάρνα, στο  Ρούσε και επιπλέον και στη Ρουμανία. Ένα σχέδιο, το οποίο θα έχει την άμεση χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πράγμα το οποίο διασφαλίσαμε στην από κοινού συνάντηση  που είχαμε μετά τη σχετική συμφωνία και τις υπογραφές μνημονίου συνεργασίας, εγώ, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός και ο Ρουμάνος πρωθυπουργός και τη συνάντηση που είχαμε με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Γιούνκερ.

Τα σιδηροδρομικά έργα που θα ενταχθούν στη σιδηροδρομική Εγνατία έχουν ενδιαφέρον.

Πρώτη μας προτεραιότητα είναι η σύνδεση με τα λιμάνια. Και βεβαίως αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο για το λιμάνι της Καβάλας όπου θα δημιουργηθεί νέα μονή σιδηροδρομική γραμμή- διότι η Καβάλα- κακώς, κάκιστα- δεν είχε μέχρι σήμερα σιδηρόδρομο και θα συνδεθεί με την υφιστάμενη σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη-Αλεξανδρούπολη στην περιοχή Τοξότες της Ξάνθης.

Έχει ολοκληρωθεί η πρώτη και η δεύτερη φάση μελετών ενώ η τρίτη φάση των μελετών είναι σε φάση δημοπράτησης της σύμβασης. Ακόμα το έργο εκσυγχρονισμού της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής Αλεξανδρούπολης-Ορμένιου έχει κατατεθεί και αυτό για χρηματοδότηση από το σχέδιο Γιούνκερ.

Το πιο όμως το πιο σημαντικό, όπως σας είπα, είναι το μεγάλο αυτό έργο, το μεγάλο αυτό όραμα, που συνδέει το Αιγαίο ουσιαστικά με τη Μαύρη Θάλασσα και τον Δούναβη.

Θα ήθελα ακόμα να σταθώ, πριν ολοκληρώσω την τοποθέτησή μου για τα έργα των υποδομών, στο βάρος που δίνουμε στα αντιπλημμυρικά έργα στην περιοχή και βεβαίως στη στήριξη των περιοχών που έχουν πληγεί. Τόσο για τη Σαμοθράκη, όσο και για τον Έβρο, έχει δρομολογηθεί συνολικός σχεδιασμός για αντιπλημμυρικά έργα, προκειμένου να λυθεί αυτό το τεράστιο και διαχρονικό πρόβλημα. Όσο θυμάμαι τουλάχιστον στον Έβρο αντιμετωπίζουμε προβλήματα πλημμυρών. Το ίδιο ισχύει και για την Καβάλα, όπου ολοκληρώνεται η διαδικασία για την μελέτη στα Τενάγη.

Φίλες και Φίλοι,

να περάσω στα θέματα που αφορούν το μέλλον, τις υποδομές του μέλλοντος. Γιατί πράγματι η συζήτηση για τη νέα εποχή είναι η συζήτηση που αφορά την ψηφιακή οικονομία, την ψηφιακή ανάπτυξη, που εμείς θέλουμε να είναι δίκαιη, να δίνει δυνατότητα πρόσβασης σε όλους τους πολίτες στα εργαλεία της νέας εποχής, σε όποιο σημείο της χώρας κι αν κατοικούν, γιατί για εμάς αυτό πρωτίστως είναι ζήτημα Δημοκρατίας.

Στο πλαίσιο αυτό, η  πρώτη ενέργεια που κάναμε ήταν να αντιμετωπίσουμε το «μαύρο» στους τηλεοπτικούς δέκτες 410.000 νοικοκυριών σε όλη τη χώρα, όπως επιβλήθηκε κατά τη μετάβαση στο ψηφιακό σήμα της Digea.

Και αναφέρομαι στη  δράση για την «Επιχορηγούμενη Δορυφορική Πρόσβαση των Μόνιμων Κατοίκων των Απομακρυσμένων Περιοχών της Χώρας στους Ελληνικούς Τηλεοπτικούς Σταθμούς Ελεύθερης Λήψης», πρόγραμμα το οποίο ξεκίνησε εδώ από τη Θράκη, την  περασμένη Άνοιξη. Γιατί για εμάς δεν υπάρχουν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, όπου κι αν αυτοί βρίσκονται σε όποιο Θεό και αν πιστεύουν.

Ως τις 8 Νοεμβρίου 2017, είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα 5.191 νοικοκυριά των Περιφερειακών Ενοτήτων Έβρου, Ξάνθης και Ροδόπης. Η περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας θα καλυφθεί από το πρόγραμμα τηλεοπτικής κάλυψης των «λευκών περιοχών» ολόκληρης της Επικράτειας. Ενώ σε ότι αφορά τη δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο για κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση οπτικών ινών, στο πλαίσιο του προγράμματος Rural Broadband.  Στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη καλύπτονται 157 οικισμοί, δηλαδή 40.135 κάτοικοι.

Στον τομέα της Παιδείας, της Έρευνας και της Καινοτομίας θα έλεγα ότι μία  από τις ενδείξεις του δυναμισμού της περιοχής είναι η ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας σε πολλαπλούς επιστημονικούς τομείς και βεβαίως η λειτουργία με παραδειγματικό τρόπο του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, που δίνει τη δυνατότητα όχι μόνο να βγαίνουν εξαιρετικοί επιστήμονες αλλά και να έχουμε πολύ σημαντικά προγράμματα με διεθνή αναγνώριση.

Η πρόκληση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι διπλή: να βρούμε τρόπο ώστε οι ερευνητές, οι νέοι επιστήμονες να παραμείνουν στη χώρα αλλά και να συνδεθεί η έρευνα και η καινοτομία με την επιχειρηματικότητα, προσφέροντας πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην οικονομία.

Με το πρόγραμμα «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» ενισχύουμε την έρευνα και την καινοτομία και τη σύζευξή τους με την παραγωγή.  Στο πλαίσιο αυτό στον  τομέα της Έρευνας από Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, δρομολογούνται  έργα με τη συμμετοχή 21 επιχειρήσεων με προϋπολογισμό δημόσιας δαπάνης 2,33 εκατ. ευρώ.

Ενώ στον τομέα των Συμπράξεων Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς έχουν υποβληθεί προτάσεις προϋπολογισμού 55 εκατ. ευρώ, με 269 συμμετοχές επιχειρήσεων και ερευνητικών οργανισμών.

Τέλος, στον τομέα της επιχειρηματικότητας, συνολικά 30,2 εκατ. ευρώ θα διατεθούν σε επιχειρήσεις της Περιφέρειας, από τις τέσσερις προσκλήσεις του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα- Επιχειρηματικότητα-Καινοτομία».

Έρχομαι όμως αυτό που σας είπα αρχικά. Στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, το ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, και τμήμα του Ερευνητικού Κέντρου «Αθηνά», η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, θα έλεγα λοιπόν, ότι διαθέτει πολύ σημαντικές νησίδες επιστημονικής αριστείας. Δεν θα  αναφερθώ αναλυτικά στο υψηλού επιπέδου ερευνητικό τους έργο. Αξίζει όμως να αναφέρω, για να ακουστεί και έξω από αυτή την αίθουσα, είναι πολύ σημαντικό, στη συνεργασία του ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης με το γνωστό και φημισμένο CERN. Άρα εδώ βλέπουμε προσπάθειες πολύ σημαντικές που βγαίνουν έξω από τα σύνορα της χώρας και είναι λάθος να αυτομαστιγωνόμαστε θεωρώντας ότι δεν έχουμε το επιστημονικό υπόβαθρο και τεχνολογικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα άξια της στήριξης και της υποστήριξής μας για να πάνε ακόμη πιο μπροστά.

Ώριμοι τομείς έρευνας είναι στο Πανεπιστήμιο είναι ο τομέας της αγροδιατροφής, της μοριακής βιολογίας, της ιατρικής, οι ανθρωπιστικές επιστήμες. Ενώ στο Πολυτεχνείο, η ενέργεια, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών κάνουν εξαιρετική δουλειά.

Υποστηρίζονται ήδη start-ups επιχειρήσεις και στον τομέα των αρωματικών φυτών, των mobile εφαρμογών, των ενσωματωμένων σε υφάσματα συσκευών δηλαδή σε τομείς όπου η καινοτομία και η νέα τεχνολογία παίζουν καθοριστικό ρόλο.

Θέλω όμως εδώ να αναφερθώ και στο ερευνητικό δυναμικό της Περιφέρειας. Έχει επίσης τη δυνατότητα αξιοποίησης των πρωτοβουλιών της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας που αφορούν και τομείς ιδιαίτερης σημασίας όπως ο τομέας του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς της εξατομικευμένης ιατρικής, τις αλυσίδες αξίας στην αγροδιατροφή, τομείς όπου μπορεί πραγματικά να γίνουν πολύ σημαντικά επιτεύγματα.

Ενώ, μια νέα δράση είναι αυτή  που αφορά τη δικτύωση των ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων και τη συνεργασία τους με τον ιδιωτικό τομέα, που μπορεί να αξιοποιηθεί από τα ιδρύματα της Περιφέρειας.

Φίλες και Φίλοι,

επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό, μια αναφορά σε ένα εντελώς ειδικό για την Περιφέρεια αυτή θέμα, που θα έλεγε κανείς ότι δεν αφορά την ανάπτυξη. Αλλά υπό μία έννοια αφορά την ανάπτυξη. Διότι εμείς δεν θέλουμε μόνο ανάπτυξη, θέλουμε δίκαιη ανάπτυξη. Και η δικαιοσύνη και η ισονομία είναι στοιχείο του σχεδιασμού μας για τη δίκαιη ανάπτυξη.

Θέλω να αναφερθώ σε ένα ειδικό θέμα που αφορά τους Έλληνες πολίτες που ανήκουν στην μουσουλμανική μειονότητα.  Η κυβέρνησή μας υλοποιεί με συστηματικό τρόπο ένα σχέδιο αντιμετώπισης των ελλείψεων και των ανισοτήτων που αφορούν τον μειονοτικό πληθυσμό, λαμβάνοντας συγκεκριμένα μέτρα.

Πρώτον, στην Παιδεία, όπου το μήνυμά μας είναι σαφές. Στηρίζουμε και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τη δημόσια παιδεία. Στο πλαίσιο αυτό μεταξύ άλλων προβαίνουμε στις κινήσεις που χρειάζονται ώστε τα δημόσια νηπιαγωγεία να ανταποκρίνονται και στις ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών της μειονότητας. Παράλληλα ωστόσο οφείλουμε να  εξασφαλίζουμε ασφαλείς και αξιοπρεπείς συνθήκες για τα παιδιά που πηγαίνουν σε μειονοτικά σχολεία, όπως για παράδειγμα στο μειονοτικό γυμνάσιο Ξάνθης και εργαζόμαστε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση.

Δεύτερον,  ενισχύουμε και θα ενισχύουμε και την επόμενη περίοδο, όπου αυτό είναι αναγκαίο τις προσπάθειες για χρηστή διοίκηση και διαφάνεια.

Υπάρχει όμως και άλλο ένα ζήτημα σημαντικό.

Σήμερα οι Έλληνες πολίτες που είναι μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας – και αυτό δεν ξέρω αν το γνωρίζουν οι περισσότεροι συμπολίτες μας,  είναι μια πραγματικότητα που δυστυχώς συμβαίνει – δεν έχουν το δικαίωμα να πάνε στα αστικά δικαστήρια για θέματα προσωπικού και κληρονομικού δικαίου. Δεν είναι κάτι που μας περιποιεί τιμή ως χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν είναι κάτι που μας περιποιεί τιμή ανεξάρτητα από τις πολιτικές τοποθετήσεις μας, πεποιθήσεις μας σε ό,τι αφορά την – θέλω να πιστεύω – κοινή αντίληψη όλων για την υπεράσπιση των στοιχειωδέστερων εκ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γνωρίζετε όλοι τις αποφάσεις του Αρείου Πάγου, οι οποίες αναφέρουν ότι τα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας για τις κληρονομικές τους υποθέσεις δεν έχουν το δικαίωμα να κάνουν διαθήκες, όπως όλοι οι άλλοι Έλληνες πολίτες.

Εμείς, λοιπόν, σήμερα αποφασίσαμε αυτή την πραγματικότητα να την αλλάξουμε και  να σπάσουμε τα δεσμά του παρελθόντος και να ανοίξουμε τον δρόμο του μέλλοντος καταργώντας την υποχρέωση και δίνοντας το δικαίωμα της επιλογής. Μετατρέποντας έτσι τα δεσμά σε δικαίωμα. Ένα δικαίωμα, ένα προνόμιο, που βασίζεται στον σεβασμό μας προς την ιδιαίτερη θρησκευτική και πολιτιστική ταυτότητα της μουσουλμανικής μειονότητας.

Μέσα στις επόμενες μέρες θα καταθέσουμε νομοθετική ρύθμιση στη Βουλή, η οποία θα υπηρετήσει τους ακόλουθους πέντε στόχους:

Πρώτον, θα καθιστά, ρητά και σαφώς, τη δικαιοδοσία του Μουφτή προαιρετική και υπό την προϋπόθεση ότι συμφωνούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι. Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή εάν δεν συμφωνούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, η υπόθεση θα υπάγεται υποχρεωτικά στα αστικά δικαστήρια.

Δεύτερον, θα ορίζει σαφώς, για πρώτη φορά, ότι τα αστικά δικαστήρια έχουν το τεκμήριο δικαιοδοσίας.

Τρίτον, θα καθοριστούν με Προεδρικό Διάταγμα οι αναγκαίοι δικονομικοί κανόνες ώστε ο Μουφτής να ασκεί τις αρμοδιότητές του μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο θα προστατεύει απολύτως τα δικαιώματα των διαδίκων.

Τέταρτον, θα διατυπώνεται ρητά ότι οι κληρονομικές σχέσεις των μελών της μειονότητας καθορίζονται από τον αστικό κώδικα και όχι από τον ισλαμικό νόμο, εκτός αν κάποιος επιλέγει εγγράφως το αντίθετο. Βεβαίως, οποιαδήποτε στιγμή το θελήσει, θα μπορεί να αλλάξει την δήλωσή του ή απλώς να συντάξει μια διαθήκη κατά τον αστικό κώδικα οπότε και μόνο αυτή θα ισχύει.

Και πέμπτο, θα διασφαλίζει ότι όλες οι δημόσιες διαθήκες που έχουν συνταχθεί μέχρι σήμερα, είναι ισχυρές και εφαρμόζονται.

Σας καταθέτω τις προτάσεις μας αλλά και τις δεσμεύσεις θα έλεγα απέναντι στους πολίτες. Φυσικά είμαστε ανοιχτοί, σε ιδέες, σε παρατηρήσεις, σε απόψεις και θα κάνουμε διάλογο  για να βελτιωθεί η πρόταση που θα καταθέσουμε και από αύριο υπό τον συντονισμό του υπουργείου Παιδείας θα αρχίσει η σχετική διαβούλευση.

Μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι οι αλλαγές που επιδιώκουμε αφορούν μόνο τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας. Ωστόσο εγώ θα έλεγα ότι οι αλλαγές που επιδιώκουμε μας αφορούν όλους. Γιατί είναι αξιακού χαρακτήρα και δίνουν τη δυνατότητα οι αξιακοί κώδικες και της πλειονότητας και της μειονότητας  να βρούνε ακόμη περισσότερα κοινά στοιχεία. Κάθε κοινό στοιχείο που προσθέτουμε σε όσα μας ενώνουν κάνει ακόμη πιο ισχυρή την κοινωνική συνοχή, τους δεσμούς μας που εγγυώνται ότι πορευόμαστε μαζί και ισότιμα σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς για όλους θα καταφέρουμε να φέρουμε μεταρρυθμίσεις και αλλαγές προς όφελος όλων, προς όφελος της κοινωνίας. Και προς όφελος της χώρας μας, της χώρας αυτής που υπηρετούμε όλοι ανεξάρτητα- επαναλαμβάνω από διακρίσεις.

Φίλες και φίλοι,

ξέρω ότι η τοποθέτησή μου σε αυτό το Συνέδριο ίσως να είναι η μακρύτερη τοποθέτηση από όλα τα συνέδρια αλλά ο διάλογος που αναπτύχθηκε αυτές τις δύο ημέρες ήταν εξαιρετικά γόνιμος.

Και ξέρετε ο πρωθυπουργός έχει μια ευθύνη, να μην παραλείψει κάτι,  αυτά που λέει αποτελούν ταυτόχρονα και τον οδικό χάρτη γιατί είναι δεσμεύσεις. Και αυτό που έχει σημασία να πω αγαπητέ δήμαρχε και αγαπητέ περιφερειάρχη είναι ότι δεν θα τελειώσουμε εδώ. Αυτή η διαδικασία θα συνεχιστεί και ο διάλογος αλλά και η παρακολούθηση της υλοποίησης του σχεδιασμού μας και των όσων εξαγγέλθηκαν. Μετά το τέλος των 13 περιφερειακών συνεδρίων τότε θα αρχίσει και η πιο ουσιαστική ίσως διαδικασία.

Όπου θα κληθείτε εσείς οι φορείς όλοι, οι δήμαρχοι αλλά και οι παραγωγικοί φορείς. Θα έρθετε εσείς στους υπουργούς, μικρά υπουργικά συμβούλια με τις τοπικές κοινωνίες θα κοιτάξουν αυτό που αν δεν κάνω λάθος εδώ στον τόπο σας το λέτε «follow up.» Δηλαδή τη δυνατότητα να έχουμε την παρακολούθηση και την ανάδραση για να προχωρήσουμε στον σχεδιασμό που από κοινού έχουμε αποφασίσει.

Επιτρέψτε λοιπόν να πω δύο λόγια για τα περιβαλλοντικά θέματα, για το τουρισμό, αλλά και για την υγεία, πριν κλείσω την τοποθέτηση μου.

Σε ό,τι αφορά τα περιβαλλοντικά θέματα, ο χρυσός μας φέρνει πιο κοντά, ποιος το είπε αυτό; Εσείς γλυτώσατε νωρίς. Βλέπω εδώ και το δήμαρχο της Αλεξανδρούπολης Ο εθνικός σχεδιασμός  για την ανακύκλωση έχει πλέον ολοκληρωθεί, και στο πλαίσιο της διαχείρισης στερεών απορριμμάτων προωθούνται εμβληματικά έργα υποδομών αλλά και ώριμες παρεμβάσεις για τη συλλογή οργανικών αποβλήτων.

Από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» θα χρηματοδοτηθούν Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων στην Αλεξανδρούπολη και τη Καβάλα, ενώ από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθούν έργα όπως ο ΧΥΤΥ του Ανατολικού Τομέα ΑΜΘ, και ο ΧΥΤ Ξάνθης.

Σε ό,τι αφορά την λατομική και εξορυκτική δραστηριότητα, εκσυγχρονίζουμε το θεσμικό πλαίσιο αλλάζοντας την υφιστάμενη απαρχαιωμένη, πολύπλοκη και αποσπασματική λατομική νομοθεσία των τελευταίων 30-40 χρόνων.

Πρόκειται για ένα πάγιο αίτημα, όλων των κοινωνικών εταίρων που σχετίζονται με τον εξορυκτικό κλάδο. Ώστε να διασφαλιστεί η δημιουργία ευνοϊκού επιχειρηματικού κλίματος, αλλά παράλληλα και η προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και η προάσπιση της ασφάλειας και της δημόσιας υγείας. Και αφορά ιδιαίτερα την Περιφέρεια όπου η εξόρυξη μαρμάρου και η ανάπτυξη μεταλλευτικών δραστηριοτήτων αποτελούν σημεία αιχμής στην περιοχή.

Τέλος, δημιουργούμε ένα σαφές πλαίσιο πολιτικής για το χωροταξικό σχεδιασμό. Εργαλεία για την πολιτική αυτή είναι το νομοσχέδιο για τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμηση που ψηφίστηκε με μεγάλη πλειοψηφία στη Βουλή, η ανάρτηση των δασικών χαρτών και η επικείμενη θεσμοθέτηση του ενιαίου φορέα του Κτηματολογίου, η ενοποίηση Υποθηκοφυλακείων και Κτηματολογίου, η ολοκλήρωση της θεσμοθέτησης των 11 Περιφερειακών Πλαισίων και η εκπόνηση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων. Έτσι ώστε να μπορούμε να μιλάμε για βιώσιμη ανάπτυξη, με διαφάνεια, με ασφάλεια δικαίου και με κανόνες κοινούς και σεβαστούς απ’ όλους.

Έρχομαι στον Τουρισμό: Ο φυσικός πλούτος σε συνδυασμό με την πλούσια ιστορία του τόπου σας και τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά που συγκεντρώνει μπορούν να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης για την τοπική οικονομία.

Πρόσφατα ανακοινώθηκαν και τα αποτελέσματα για τη δράση που χρηματοδοτεί την αναβάθμιση τουριστικών επιχειρήσεων. Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης αξιολογήθηκαν 168 προσωρινοί δικαιούχοι οι οποίοι θα επιδοτηθούν με 8,23 εκατ. ευρώ.

Επίσης, στον Αναπτυξιακό Νόμο έχουν υποβληθεί από τουριστικές επιχειρήσεις της Περιφέρειας, προτάσεις συνολικού προϋπολογισμού 37 εκατ. ευρώ.

Τα δημόσια έργα συμβάλλουν ουσιαστικά στην τουριστική ανάπτυξη. Για αυτό, πόροι του ΕΣΠΑ χρησιμοποιούνται και προς αυτήν την κατεύθυνση.

Επιλεκτικά θα ήθελα να αναφερθώ στην ολοκλήρωση του νέου Μουσείου Αλεξανδρούπολης, στο καταφύγιο τουριστικών σκαφών στα Λιμενάρια της Θάσου, στα έργα για την ανάδειξη παρόχθιων περιοχών, στην χρηματοδότηση έργων βιώσιμης αστικής ανάπτυξης στις πόλεις της Αλεξανδρούπολης, της Καβάλας και της Δράμας. Καθώς και στην «Πολιτιστική Διαδρομή Εγνατίας Οδού» που εφαρμόζεται στις περιοχές που περιβάλλουν την Εγνατία Οδό, με έργα διατήρησης φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, βελτιώσεις οδικού δικτύου και επιχειρηματικότητας.

Τελευταίο λοιπόν, αλλά όχι έσχατο, το θέμα της  Υγείας. Εδώ θα μου επιτρέψει ο αγαπητός Περιφερειάρχης να διαφωνήσω μαζί του, είναι άλλο πράγμα τα Κέντρα Υγείας που αφορούν όχι τις αστικές περιοχές, αλλά τις αγροτικές, ορεινές περιοχές, και άλλο πράγμα οι Τοπικές Μονάδες Υγείας. Όπου αποτελεί, κατά την άποψη μου, μια εμβληματικού χαρακτήρα μεταρρύθμιση, μετά το ΕΣΥ είναι η μεταρρύθμιση που αφορά την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Ένας από τους λόγους που ξέρετε – όχι ο βασικός, γιατί άλλος είναι ο βασικός: υποχρηματοδότηση, διαφθορά, τα ξέρετε αυτά – αλλά ένας από τους λόγους της επιβάρυνσης και της αδυναμίας λειτουργίας των νοσοκομείων, είναι το γεγονός ότι δεν έχει σχεδιαστεί στην χώρα, αυτό που λέμε Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Είμαστε στην τελική ευθεία της έναρξης λειτουργίας του νέου μοντέλου ΠΦΥ.

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης έχουν σχεδιαστεί 17 Τοπικές Μονάδες Υγείας, και στο αμέσως επόμενο διάστημα να ξεκινήσει η λειτουργία σε 5 από αυτές. Είναι 2 στην Κομοτηνή και από 1 σε Αλεξανδρούπολη , Ξάνθη και Καβάλα.

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, υπάρχει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο χρηματοδότησης, που αφορά τις δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, καθώς και τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό των νοσοκομείων.

Και θέλω εδώ να κάνω μία ιδιαίτερη αναφορά. Το καλοκαίρι που μας πέρασε ο εκπρόσωπος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ο Ανδρέας Δρακόπουλος, με επισκέφθηκε στο γραφείο μου και μου ανέπτυξε ένα σχέδιο που είχε, κάποιοι του είχαν προτείνει – θέλω να πω ότι το Ίδρυμα αυτό έχει μία εξαιρετική συνεισφορά και μία διάθεση να συνεισφέρει όχι σε έργα βιτρίνας αλλά σε έργα ουσίας – να ξοδέψει ένα μεγάλο ποσό, περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ στον Ευαγγελισμό, στο κεντρικό νοσοκομείο της Αθήνας. Τότε εγώ του είπα: «ξέρεις κάτι Ανδρέα, αν θέλεις πραγματικά να αφήσεις έργο, έλα να συζητήσεις με τον Ανδρέα Ξανθό και τον Παύλο Πολάκη για τις πραγματικές ανάγκες που έχουμε στο Σύστημα Υγείας». Και του είπα: «ξέρεις δεν υποτιμώ την ανάγκη εκσυγχρονισμού του Ευαγγελισμού και όλων των μεγάλων νοσοκομείων, αλλά αυτό που πραγματικά θα άφηνε σημαντικό αποτύπωμα τούτη την ώρα, την ώρα δηλαδή που πραγματικά ο χώρος της δημόσιας υγείας λεηλατήθηκε και πριν τα μνημόνια από τους λογής αετονύχηδες από τα ΚΕΕΛΠΝΟ, Novartis και όλα αυτά τα σκάνδαλα».

Και πραγματικά υπάρχουν ουσιαστικές ανάγκες, αποτύπωμα σημαντικό θα άφηνε το νοσοκομείο της Κομοτηνής και η Παιδιατρική [Κλινική] Θεσσαλονίκης. Είχα επισκεφτεί το νοσοκομείο σας – όχι ως πρωθυπουργός, Δήμαρχε – αλλά ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πράγματι είναι ένα από τα πιο απαρχαιωμένα νοσοκομεία που έχω επισκεφτεί. Θεωρώ, λοιπόν ότι η συμφωνία που έγινε με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για την ίδρυση νέου σύγχρονου νοσοκομείου στην Κομοτηνή είναι μια εμβληματική παρέμβαση για την αναβάθμιση του ΕΣΥ στην περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Μια δωρεά που θα πιάσει τόπο και θα έχει πολύ ουσιαστικό, ανταποδοτικό αποτέλεσμα στην καθημερινότητα των πολιτών, εδώ στην Κομοτηνή.

Φίλες και φίλοι, λοιπόν θεωρώ ότι με όσα σας είπα έχω καλύψει ένα ευρύτατο σκέλος παρεμβάσεων σχεδιασμού, που αφορούν την επόμενη μέρα του αναπτυξιακού σχεδιασμού μιας κρίσιμης περιοχής για την χώρα. Εμείς, φίλες και φίλοι, θεωρούμε ότι η επόμενη μέρα και ο σχεδιασμός της βρίσκεται ήδη εδώ. Δεν θα περιμένουμε τον Αύγουστο του 2018, τον Αύγουστο του 2018 θα τελειώσουμε, θα ξεκλειδώσουμε τις καγκελόπορτες τις οποίες η χώρα ήταν κλεισμένη για επτά και πλέον χρόνια θα ανακτήσουμε την κυριαρχία μας.

Αλλά ο σχεδιασμός για την επόμενη μέρα αφορά πρωτίστως ένα άλλο μοντέλο συνεννόησης. Το θάρρος, την τόλμη παρά τις διαφωνίες μας να καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι, να συζητάμε, να συνθέτουμε, να βρίσκουμε λύσεις και να τσακωνόμαστε αν χρειάζεται. Αυτό επιχειρούμε με αυτά τα Συνέδρια. Θέλουμε οι φορείς της δημιουργίας και της παραγωγής, οι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης να μην είναι κομπάρσοι και χειροκροτητές σε προκατασκευασμένες ομιλίες αλλά να είναι συμμέτοχοι στην επόμενη μέρα της ανάπτυξης για τον τόπο.

Πρέπει όμως να σας πω και  κάτι ακόμα. Αν κάποιοι νομίζουν ότι θα βγούμε από την κρίση μόνο επειδή εξασφαλίσαμε, με πόνο και με μάχη, την δημοσιονομική ισορροπία και επειδή καταφέραμε, εκεί που άλλοι απέτυχαν, πετυχαίνουμε τώρα την έξοδο από αυτήν την επιτροπεία, την σκληρή, την βάναυση, γελιούνται. Από την κρίση θα βγούμε οριστικά αν συνειδητοποιήσουμε ότι πρέπει να αλλάξουμε και το μοντέλο που μας οδήγησε σε αυτή. Το παραγωγικό μοντέλο που μας οδήγησε στην κρίση. Τις βασικές δυσλειτουργίες και παθογένειες που μας οδήγησαν στην κρίση.

Χρειάζεται λοιπόν συναίνεση, συνεννόηση, σύνθεση. Και να με συγχωρείτε, εγώ αυτό των εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης, της πλειοψηφίας τους, που την σέβομαι και φυσικά όλα θα τεθούν σε διάλογο, σε διαβούλευση, αυτό το να λένε όλοι, και αυτοί μαζί σε όλους τους τόνους, κάνετε συναίνεση και συνεννόηση αλλά αρκεί η συναίνεση να μην αφορά εμάς, να αφορά τους άλλους, δεν το καταλαβαίνω. Δεν καταλαβαίνω πώς είναι δυνατόν να κυβερνιούνται χώρες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στα πράγματα, δυνάμεις μεγάλες, τεράστιες, με συνεργασίες, όπως η Γερμανία, ακόμα κάνουν τρεις μήνες κάνουν για κάνουν κυβέρνηση, να μην υπάρχει θέμα, γιατί έγινε νόμος του κράτους η απλή αναλογική και θα εφαρμοστεί στις μεθεπόμενες εκλογές, αλλά όταν η συναίνεση εμάς, μακριά η συναίνεση.

Δεν μπορούμε να προχωρήσουμε, αγαπητοί μου φίλοι, χωρίς να βάλουμε κάτω το Εγώ στο Εμείς. Και θέλετε δεν θέλετε όλοι θα βρεθούμε στο τραπέζι της συναίνεσης, του διαλόγου, θέλουμε δεν θέλουμε, της σύνθεσης, γιατί είναι μακρύς ο δρόμος που θα προχωρήσουμε μπροστά μας και θα πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτός ο δρόμος θα διανυθεί με λιγότερους εγωισμούς.

Η απλή αναλογική λοιπόν είναι ένα μοντέλο που θα θεσμοθετεί την ανάγκη συνεννόησης, πρέπει να εφαρμοστεί και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πρέπει να εφαρμοστεί σε κάθε κύτταρο της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Αυτή είναι η άποψη μου και τη λέω ευθέως.

Κλείνω, φίλες και φίλοι, λέγοντας το εξής: Ο δρόμος που διανύσαμε ήταν μακρύς, δύσκολος, ανηφορικός, για πρώτη φορά είναι περισσότερο από ορατό το ξέφωτο, το ίσιωμα. Δεν έχουνε τελειώσει ακόμα οι δυσκολίες, δεν έχουν τελειώσει ακόμα οι ανηφόρες και τα εμπόδια, όμως τούτη την ώρα όσο και αν κάποιοι πιστεύουν ή ελπίζουν ότι στο τέλος της διαδρομής θα σκοντάψουμε, θα σας το πω από ψυχής, δεν σκοντάψαμε στα δύσκολα, τώρα θα την τελειώσουμε την διαδρομή και θα την τελειώσουμε  σαν να είναι μία απόσταση που θα την διανύσουμε πολύ γρήγορα.

Το μεγάλο ζήτημα όμως –επαναλαμβάνω – είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι και στο τέλος της διαδρομής, έχει ακόμα δρόμο που πρέπει να διανύσουμε και να από τώρα δεν προετοιμαστούμε, δεν θα τα καταφέρουμε. Αυτό λοιπόν υλοποιούμε μέσα από αυτόν το θεσμό των συνεδρίων για την ανάπτυξη σε περιφερειακό επίπεδο. Υπάρχει θέση και χώρος για όλους, κανείς δεν περισσεύει σε αυτή την προσπάθεια, υπάρχει θέση και χώρος για όλες τις απόψεις και αυτόν τον μικρό δρόμο που απομένει αλλά και το μεγάλο ταξίδι για την ενίσχυση της χώρας και το ρόλου της, την ισχυροποίηση της χώρας. Μιας χώρας δικαιοσύνης και προκοπής  για τι το αξίζουν οι Έλληνες, αυτό το μεγάλο ταξίδι, πάλι μαζί θα το περπατήσουμε, πάλι μαζί θα το σχεδιάσουμε, πάλι μαζί θα το φτάσουμε στο τέλος. Διότι έχουμε πίστη αυτοπεποίθηση και όραμα. Η Ελλάδα μπορεί να σταθεί στα πόδια της και να πάει μπροστά. Το αξίζουν οι Έλληνες, το αξίζει ο κόσμος της δημιουργίας, το αξίζει το κόσμος της παραγωγής.

Γεια σας!

Βρισκόμαστε στο έκτο κατά σειρά Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση.

Έπειτα από κάθε Συνέδριο διαπιστώνουμε τα προβλήματα που έχει συσσωρεύσει η κρίση αλλά και τις μεγάλες δυνατότητες, καθώς και τους πλούσιους υλικούς και ανθρώπινους πόρους που κρύβουν οι Περιφέρειες της χώρας μας.

Έπειτα από κάθε Συνέδριο ενισχύεται η πεποίθησή μας ότι αν κινηθούμε με σχέδιο, αν αξιοποιήσουμε με τρόπο συντονισμένο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα και κινητοποιήσουμε με τρόπο στοχευμένο τις δυνάμεις που κρύβει η κάθε Περιφέρεια, τότε μπορούμε να βγούμε από την κρίση και την κατάσταση χρεοκοπίας. Και όχι μόνο να βγούμε από την κρίση όπως-όπως, για να επιστρέψουμε στην προηγούμενη κατάσταση, αλλά να βγούμε από την κρίση θέτοντας ως κοινωνία φιλόδοξους συλλογικούς στόχους.

Διότι δεν αρκεί η μεγέθυνση της υπάρχουσας οικονομίας, αλλά πρέπει να έχουμε ως στόχο τη διαμόρφωση ενός νέου υποδείγματος Δίκαιης και Βιώσιμης Ανάπτυξης. Με βάση το οποίο να διεκδικήσουμε μια αναβαθμισμένη θέση της οικονομίας μας στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας, που στην εποχή μας αλλάζει με τρόπο ανατρεπτικό. Να δημιουργήσουμε μια δίκαιη και αλληλέγγυα κοινωνία ισότιμων πολιτών. Και μπορούμε να το πετύχουμε εάν βγάλουμε τα σωστά συμπεράσματα από την κρίση, εάν ξεκόψουμε οριστικά από τις παθογένειες που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία, τις λογικές του εύκολου κέρδους και των εύκολων λύσεων, εάν επενδύσουμε στο ανθρώπινο δυναμικό, τη  γνώση και την έρευνα, εάν δείξουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις συλλογικές μας δυνατότητες και αξιοποιήσουμε με όρους κοινού συμφέροντος την πλεονεκτική γεωστρατηγική μας θέση.

Οικοδομώντας τη συνεργασία και την αμοιβαία εμπιστοσύνη

Όταν αρχίσαμε αυτά τα Περιφερειακά Αναπτυξιακά Συνέδρια, κάποιοι, κλεισμένοι σε γραφεία των Αθηνών, έκαναν λόγο για επικοινωνιακές φιέστες. Τα γεγονότα τους διέψευσαν. Η ανταπόκριση των Περιφερειών, των Δήμων, των φορέων της Αυτοδιοίκησης καθώς και των παραγωγικών φορέων δείχνει την ανάγκη για διάλογο και συνεργασία για το μέλλον των Περιφερειών και της χώρας. Τα Συνέδρια έδειξαν όχι μόνο την ανάγκη αυτή, αλλά αποκάλυψαν και μια ωρίμανση που φαίνεται να έχει συντελεστεί μέσα από τη δοκιμασία της κρίσης, μια συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι ο διάλογος και η συνεργασία που υπερβαίνει τις κομματικές περιχαρακώσεις είναι προϋπόθεση για να βγούμε από την κρίση, είναι όρος για την αντιμετώπιση ειδικότερα των προβλημάτων της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης. Και αυτό γιατί η αντιμετώπιση των προβλημάτων κατά κανόνα απαιτεί τη συνέργεια Δήμων, Περιφέρειας, κράτους, κοινωνίας. Όσο πιο εναρμονισμένη και συντονισμένη είναι η δράση όλων αυτών των φορέων και των ακόμη περισσότερων εποπτευόμενων Οργανισμών, τόσο πιο πιθανό είναι να επιτύχουμε θετικό αποτέλεσμα.

Αυτά ισχύουν παντού αλλά ιδιαίτερα σε μια περιοχή που, όπως η Θράκη, ο διάλογος, η ανοιχτή διαβούλευση και η βάση της ισονομίας είναι όρος συνοχής αλλά και προόδου της περιοχής. Και θα ήθελα στο σημείο αυτό να συμφωνήσω με την κοινή δήλωση των τεσσάρων Μητροπολιτών της περιοχής και την επισήμανση τους ότι «οπωσδήποτε είναι “λυτρωτικό” να διαβουλευόμαστε δημόσια, με τη γλώσσα της “αλήθειας που ελευθερώνει”, προκειμένου ο λαός μας να μην αισθάνεται “μοιραίος κι άβουλος” θεατής αποφάσεων, που υποπτεύεται ότι λαμβάνονται για την περιοχή μας “ερήμην του”».

Μέσα από τα Συνέδρια αυτά, λοιπόν, οι τοπικοί φορείς συμμετέχουν σε έναν αμφίδρομο διάλογο, σε μία άμεση και ανοιχτή διαβούλευση με τον Πρωθυπουργό, τους Υπουργούς, στελέχη της κεντρικής Διοίκησης. Δείχνουν ότι θέλουν να είναι συμπρωταγωνιστές στην προσπάθειά για τη διαμόρφωση ενός νέου υποδείγματος, Δίκαιης και Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Οι Υπουργοί της Κυβέρνησης, από την πλευρά τους έρχονται στα Περιφερειακά Συνέδρια για να μιλήσουν απευθείας με τις τοπικές κοινωνίες και τους παραγωγικούς φορείς, να ακούσουν από «πρώτο χέρι» αλλά και να έρθουν άμεσα οι ίδιοι σε επαφή με τα προβλήματα, να δώσουν άμεσες λύσεις, όπου αυτό είναι δυνατόν, και να συμβάλουν στο συνολικό σχεδιασμό.

Παράλληλα,  τα Συνέδρια δίνουν τη δυνατότητα να ελεγχθούν τα υπουργεία σε ό,τι αφορά την υλοποίηση παλαιότερων εξαγγελιών, να δοθούν εξηγήσεις για ενδεχόμενες καθυστερήσεις, να γίνουν διορθωτικές κινήσεις, αν αυτό κριθεί αναγκαίο.

Συνολικά, λοιπόν, τα Περιφερειακά Συνέδρια πετυχαίνουν:

• Τη συμμετοχή της κοινωνίας μέσω συλλογικών φορέων στο σχεδιασμό της περιφερειακής ανάπτυξης.
• Το συντονισμό κυβέρνησης και Περιφέρειας για την επίτευξη κοινών στόχων.
• Την προτεραιοποίηση των στόχων της ανάπτυξης από κοινού μεταξύ κυβέρνησης και Περιφέρειας.
• Την κυβερνητική δέσμευση με χρονοδιάγραμμα για εμβληματικά έργα στην κάθε Περιφέρεια.
• Τον έλεγχο της κυβέρνησης και των υπουργείων σε ό,τι αφορά την υλοποίηση των δεσμεύσεών τους.

Τα Περιφερειακά Συνέδρια υπηρετούν και έναν άλλο στόχο. Εντάσσονται και σε μια ευρύτερη διαδικασία που αποσκοπεί στη διαμόρφωση της Νέας Αναπτυξιακής Στρατηγικής και του Εθνικού Σχεδίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση. Οι κεντρικοί άξονες έχουν τεθεί, όμως οι κλαδικές και οι περιφερειακές εξειδικεύσεις θα γίνουν με τρόπο ώστε να ενσωματώνουν τα πορίσματα των Περιφερειακών Συνεδρίων και του διαλόγου με τους φορείς. Στόχος είναι στο Εθνικό Αναπτυξιακό Σχέδιο η κάθε Περιφέρεια να εκπροσωπείται με τις προτάσεις, τις εξειδικεύσεις και τις προτεραιότητες που θα έχουν συμφωνηθεί.

Μηχανισμός παρακολούθησης με στόχο το διαρκή έλεγχο της υλοποίησης των αποφάσεων

Τελικός στόχος των Περιφερειακών Αναπτυξιακών Συνεδρίων είναι να αναπτυχθούν σχέσεις εμπιστοσύνης όχι μόνο ανάμεσα στην κυβέρνηση, την Αυτοδιοίκηση και την κοινωνία αλλά να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη προς την πολιτική και τη Δημοκρατία. Αυτό είναι και το τελικό ζητούμενο.

Ακριβώς γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία να διασφαλίσουμε ότι, οι όποιες αποφάσεις, θα υλοποιηθούν στην ώρα τους. Είναι ένα θέμα αξιοπιστίας όχι μόνο της κυβέρνησης, όχι μόνο της Περιφέρειας αλλά και της ίδιας της διαδικασίας.

Στόχος μας είναι, σε συνεργασία με όλους τους θεσμικούς φορείς να συμφωνήσουμε σε ένα μηχανισμό παρακολούθησης της υλοποίησης των αποφάσεων των Περιφερειακών Συνεδρίων, που με λειτουργική και διοικητική επάρκεια, θα εξετάζει σε ποια φάση εξέλιξης βρίσκεται το κάθε θέμα, κατά πόσο υλοποιείται κανονικά, αν χρειάζονται διορθωτικές κινήσεις κ.λπ.

Το τέλος των Μνημονίων και η προτεραιότητα του Αναπτυξιακού Σχεδίου

Ο ιστορικός κύκλος των μνημονίων και της σκληρής επιτροπείας φθάνει στο τέλος του. Έπειτα από μια μακρά περίοδο βαθιάς ύφεσης, η οικονομία μπήκε σε μια φάση σταθεροποίησης και από φέτος μπαίνει σε μια τροχιά ανάκαμψης που αναμένεται να επιταχυνθεί τα επόμενα έτη. Αυτή η τάση αντικατοπτρίζεται στην εξέλιξη της παραγωγής, των εξαγωγών, των επενδύσεων. Τόσο οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές όσο και οι εξελίξεις στην πραγματική οικονομία δείχνουν ότι έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για να περάσουμε στη μεταμνημονιακή φάση.

Όμως, όπως έχει επανειλημμένα επισημάνει και ο Πρωθυπουργός, δεν υπάρχει χώρος για εφησυχασμό. Αντίθετα, τώρα που ο κύκλος των μνημονίων φτάνει στο τέλος του, οι ευθύνες του πολιτικού συστήματος και βεβαίως οι δικές μας ευθύνες ως κυβέρνηση, γίνονται μεγαλύτερες.

Πρώτον, διότι πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το τέλος των μνημονίων θα είναι οριστικό, «καθαρό», χωρίς νέα προαπαιτούμενα και, δεύτερον, γιατί η έξοδος από τα μνημόνια και τη σκληρή επιτροπεία μας θέτει το καθήκον να σχεδιάσουμε έγκαιρα τη μεταμνημονιακή Ελλάδα. Και στο κέντρο αυτού του σχεδιασμού είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Η κρίση που βιώνουμε δεν  ήταν μόνο δημοσιονομική. Ήταν μια κρίση του παραγωγικού υποδείγματος και του συστήματος εξουσίας που το στήριζε, ενός πελατειακού, κρατικοδίαιτου και εν πολλοίς «παρασιτικού καπιταλισμού», όπως σήμερα, σχεδόν όλοι αναγνωρίζουν.

Ακριβώς γι’ αυτό, η απάντηση στην κρίση δεν μπορεί να είναι ο παρωχημένος νεοφιλελευθερισμός, ούτε μπορούμε να εναποθέσουμε την ανάπτυξη της χώρας στους αυτοματισμούς των αγορών. Μια ανάπτυξη χωρίς σχέδιο και κοινωνικές δεσμεύσεις δεν είναι εφικτή. Και αν υπάρξει, θα είναι μη διατηρήσιμη και καταστροφική για την κοινωνία και το περιβάλλον.

Οι στόχοι μας – Νέο παραγωγικό Υπόδειγμα – Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας – Η θέση της χώρας στο διεθνή καταμερισμό εργασίας

Για να προχωρήσουμε μπροστά χωρίς πισωγυρίσματα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα νέο υπόδειγμα ανάπτυξης πάνω σε ισχυρές παραγωγικές βάσεις, σε τομείς και δραστηριότητες με υψηλή προστιθέμενη αξία, ικανή να δημιουργεί θέσεις πλήρους και καλά αμειβομένης εργασίας.

Νέο υπόδειγμα ανάπτυξης δεν σημαίνει να αφήσουμε τους υφιστάμενους τομείς και κλάδους της οικονομίας στην τύχη τους. Το νέο δεν μπορεί να προκύψει από την καταστροφή του παλιού, αλλά με τη στήριξη από το μετασχηματισμό του, ώστε να γίνει μέρος του νέου παραγωγικού συστήματος.

Νέο υπόδειγμα ανάπτυξης δεν σημαίνει να αφήνουμε τις τάσεις αποβιομηχάνισης και συρρίκνωσης της πρωτογενούς παραγωγής να συνεχίζονται, όπως γινόταν μέχρι πρόσφατα. Πρέπει ν’ αντιστρέψουμε τις τάσεις αυτές, έτσι ώστε το ειδικό βάρος της μεταποίησης και της πρωτογενούς παραγωγής στο εθνικό εισόδημα να αυξηθεί σημαντικά.  Και είναι σημαντικό που τέτοιες τάσεις αντιστροφής βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη και δυναμώνουν.

Πιο συγκεκριμένα πρέπει να διπλασιάσουμε τα επόμενα χρόνια το ποσοστό της μεταποίησης στο ΑΕΠ από το 8-9% που βρίσκεται σήμερα, αρχικά στο 15% και στη συνέχεια στο 20%. Παράλληλα, πρέπει να συνδέσουμε τον πρωτογενή τομέα με τη μεταποίηση αλλά και τους δύο αυτούς τομείς με τον τουρισμό, προκειμένου μεγάλο μέρος της τουριστικής κατανάλωσης να καλύπτεται από εγχωρίως παραγόμενα προϊόντα. Με την έννοια αυτή, ο τουρισμός αποκτά στο πλαίσιο της νέας εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής διπλό ρόλο: πέραν της αυτόνομης συμβολής του στην απασχόληση και το εισόδημα, μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως μοχλός για τη τόνωση της εγχώριας παραγωγής, τη χρήση και διεθνή προβολή των εγχωρίως παραγόμενων προϊόντων και ειδικά των προϊόντων διατροφής και της ελληνικής γαστρονομίας.

Ορισμένοι θεωρούν ότι το ζήτημα της βιομηχανίας και της εκβιομηχάνισης είναι υπόθεση του περασμένου αιώνα. Μιλούν για μεταβιομηχανική εποχή και για οικονομίες των υπηρεσιών. Κάνουν λάθος. Μπερδεύουν τη μορφή με το περιεχόμενο των συντελούμενων διαδικασιών. Όχι μόνο δεν έχει τελειώσει η σημασία της βιομηχανίας, αλλά βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας φάσης ανάπτυξής της. Νέα υλικά, νέες τεχνολογίες, νέες μέθοδοι παραγωγής, νέες ανάγκες και νέοι τρόποι ικανοποίησής τους συνθέτουν ένα νέο ψηφιακό σύμπαν που βρίσκεται υπό διαμόρφωση και πολλοί αποκαλούν νέο τεχνολογικό κύμα ή 4η βιομηχανική επανάσταση. Πολλές χώρες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, ως την Ισπανία, κ.λπ. υπό τον τίτλο «Industry 4.0» επεξεργάζονται σχέδια για την αξιοποίηση των νέων τάσεων.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, την ταχεία ανάπτυξη της μεταποίησης σε σύγχρονες βάσεις. Πρώτον, για να μετατρέψουμε, υπό συνθήκες οικολογικής προστασίας, τις πρώτες ύλες που διαθέτουμε και τα αγροτικά μας προϊόντα σε τελικά προϊόντα σε όσο γίνεται μεγαλύτερο βαθμό. Δεύτερον, για να συνδεθούμε με το νέο κύμα τεχνολογικών καινοτομιών και να εντοπίσουμε εκείνες της δραστηριότητες στις οποίες μπορούμε να διεκδικήσουμε παρουσία. Στη βάση αυτή θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε καλά αμειβόμενες θέσεις εξειδικευμένης εργασίας και να ανακτήσουμε επιστημονικό δυναμικό που έχει φύγει στο εξωτερικό.

Διαψεύδονται επομένως απόψεις που θεωρούν την πρωτογενή παραγωγή παρωχημένη και τη μεταποιητική βιομηχανία ανέφικτη. Και  σε αυτό συνηγορεί και το γεγονός ότι σε όλη την Ευρώπη το ζήτημα της βιομηχανίας και της βιομηχανικής πολιτικής έχει αποκτήσει ξανά κεντρική θέση. Ταυτόχρονα, έγκυρες μελέτες δείχνουν ισχυρή τάση αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης για ποιοτικά και πιστοποιημένα προϊόντα αγροδιατροφής κατά τις επόμενες δεκαετίες.

Στη χώρα μας, με ευθύνη όχι μόνο των κυβερνήσεων του παρελθόντος αλλά και των φορέων της ελληνικής επιχειρηματικότητας, έχουμε μείνει πίσω. Το ελληνικό Δημόσιο «αφοπλίστηκε» από εργαλεία, δομές και διαδικασίες διαμόρφωσης βιομηχανικής πολιτικής. Ακόμη και η έννοια των κλαδικών πολιτικών έχει εξοβελιστεί από το πολιτικό λεξιλόγιο.

Όμως -όπως είπα και στην αρχή- μπορούμε να κερδίσουμε το χαμένο χρόνο, αν κινηθούμε γρήγορα και με σχέδιο.

Όλα τα παραπάνω απαιτούν επενδύσεις στην Έρευνα και την Καινοτομία, στόχευση σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, τα οποία γίνονται αναγνωρίσιμα στο εξωτερικό ή υποκαθιστούν μέρος των εισαγόμενων προϊόντων στη χώρα μας.

Η θέση της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης στο νέο υπόδειγμα ανάπτυξης

Ποια είναι όμως η θέση της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης στο υπό διαμόρφωση παραγωγικό υπόδειγμα; Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι αποτελεί μια Περιφέρεια που βρίσκεται σε φάση έντονου μετασχηματισμού. Αλλάζει κατά τρόπο ριζικό η θέση της στον αναπτυξιακό χάρτη της χώρας και της Ευρώπης. Από μια ακριτική και σχετικά υστερούσα και απομονωμένη Περιφέρεια, μετασχηματίζεται σε πύλη της χώρας και της Ευρώπης, σε σημαντικό ενεργειακό και διαμετακομιστικό κόμβο διεθνούς σημασίας. Η ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού και των κάθετων αξόνων, οι επενδύσεις που σχεδιάζονται στα λιμάνια και τις σιδηροδρομικές γραμμές, η υλοποίηση του αγωγού φυσικού αερίου και η διασύνδεση του με γειτονικές χώρες, οι προοπτικές για τη μεταφορά υγροποιημένου αερίου και πολλά έργα υποδομών που βρίσκονται στη φάση της εκτέλεσης ή του σχεδιασμού μαρτυρούν την αναβάθμιση του στρατηγικού ρόλου της Περιφέρειας.

Οι προωθητικές δυνάμεις που βρίσκονται πίσω από αυτόν το μετασχηματισμό είναι το άνοιγμα των βόρειων συνόρων, η ένταξη γειτονικών χωρών στην Ε.Ε., καθώς και νέα γεωπολιτικά δεδομένα που καθιστούν την Περιφέρεια «σταυροδρόμι» νέων εμπορικών και ενεργειακών δρόμων και δικτύων. Αυτοί οι εξωγενείς παράγοντες συναντώνται με σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής.

Πρόκειται για μια εξέλιξη στρατηγικής σημασίας και μακροχρόνιας εμβέλειας που υπό όρους και προϋποθέσεις μπορεί να μετατρέψει χαρακτηριστικά της περιοχής, που σε άλλες εποχές και άλλες συνθήκες λογίζονταν ως μειονεκτήματα, σε πλεονεκτήματα, και ο διασυνοριακής χαρακτήρας της περιοχής από παράγοντας περιχαράκωσης και απομόνωσης να γίνει παράγοντας ενδογενούς ανάπτυξης, πολλαπλών διασυνδέσεων και εξωστρέφειας. Μπορούμε, λοιπόν, να πούμε ότι από την άποψη των αντικειμενικών δεδομένων η περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης μπορεί να καταστεί όχι μόνο ενεργειακός και διαμετακομιστικός κόμβος, αλλά και σημαντικός περιφερειακός πόλος οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης.

Απ’ την άλλη μεριά η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη είναι μια απ’ τις φτωχότερες περιοχές της χώρας, με χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από τον μέσο εθνικό, με χαμηλότερη παραγωγικότητα της εργασίας και συγκριτικά περιορισμένους ανθρώπινους πόρους.

Δεκαετίες λανθασμένων επιλογών είχαν καταδικάσει την περιοχή στην ελλειμματική ανάπτυξη, εάν όχι στην υπανάπτυξη, στην αποβιομηχάνιση, με ανεπαρκείς διασυνδέσεις με την υπόλοιπη χώρα και την Ευρώπη, με κυριαρχία παραδοσιακών και εν πολλοίς παρωχημένων κλάδων έντασης εργασίας και χαμηλής ειδίκευσης. Όποια σχέδια υπήρξαν και όποια κίνητρα δόθηκαν ήταν αποσπασματικά και άστοχα, που αντικειμενικά στήριξαν ένα είδος επιχειρηματικότητας με περιορισμένη κοινωνική ευθύνη και κοινωνική ανταποδοτικότητα.

Ωστόσο, μελέτες που έχουν γίνει αλλά και εμπειρικά δεδομένα δείχνουν ότι η Περιφέρεια μπορεί να γίνει η βάση για ένα σύμπλεγμα δραστηριοτήτων με έμφαση την πρωτογενή παραγωγή και τη μεταποίηση, με παράλληλη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων για ειδικές μορφές τουρισμού. Η Περιφέρεια διαθέτει επίσης σημαντικές ενεργειακές δυνατότητες και κοιτάσματα ορυκτών πρώτων υλών. Η αξιοποίηση αυτών των δυνατοτήτων με όρους όμως οικολογικής προστασίας και κοινωνικής αποδοχής, και αυτή είναι μια θεμελιακή συνθήκη, μπορεί να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και εισόδημα στην περιοχή. Τέλος, η Περιφέρεια, με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο διαθέτει μια ισχυρή επιστημονική βάση που πρέπει να ενισχυθεί και να αξιοποιηθεί για τη διασύνδεση της έρευνας με τη μεταποίηση και την πρωτογενή παραγωγή.

Συμπερασματικά, η καίρια γεωστρατηγική θέση, η ιδιαίτερη πολιτισμική ταυτότητα και το φυσικό κεφάλαιο της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης μπορούν να αποτελέσουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Περιφέρειας για τη βιώσιμη ανάταξη της τοπικής οικονομίας. Ο φυσικός πλούτος της Περιφέρειας σε συνδυασμό με τις νέες υποδομές που σχεδιάζει και υλοποιεί η Κυβέρνηση στην περιοχή αποτελούν ένα σταθερό υπόβαθρο για βιώσιμη, εξωστρεφή και κοινωνικά ισότιμη ανάπτυξη.

Η βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη της περιοχής θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις προϋποθέσεις ώστε η περιοχή να αποτελέσει, όπως ήδη αποτελεί, ένα θετικό διεθνές παράδειγμα ειρηνικής και δημοκρατικής συμβίωσης σε πείσμα όσων κηρύσσουν τη ξενοφοβία και τις διακρίσεις.

Οι εργασίες αυτού του διήμερου Συνεδρίου μας δίνουν την ευκαιρία  με τη συμμετοχή υπουργών και τοπικών φορέων να συζητήσουμε κάθε τομέα και θέμα ξεχωριστά, ώστε να συγκεκριμενοποιήσουμε τα συστατικά ενός τέτοιου σχεδίου που θα δώσει κοινωνικό περιεχόμενο στο συντελούμενο μετασχηματισμό της Περιφέρειας και θα τον συνδέσει με τις ανάγκες και τις δυνατότητες της τοπικής οικονομίας, για την αναβάθμιση του παραγωγικού συστήματος, του ανθρώπινου κεφαλαίου και της απασχόλησης, την καταπολέμηση της φτώχειας και των ανισοτήτων.

Η πρόκληση με την οποία είμαστε αντιμέτωποι  είναι ότι αυτές οι δυνατότητες και τα οφέλη από την αξιοποίησή τους δεν μπορούν  να προκύψουν από μόνα τους, ούτε από την αυθόρμητη δράση των αγορών, ούτε αφήνοντας τα πράγματα στο χρόνο και στην τύχη τους.

Η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη χρειάζεται μια νέα αρχή, μια δυνατή επανεκκίνηση για να καλυφθεί ο χαμένος χρόνος και να ανακτηθεί το χαμένο έδαφος, με συντονισμό δυνάμεων, με συνεκτικό σχέδιο, με προοδευτικές δημόσιες πολιτικές. Και αυτά σήμερα μπορούμε να τα εξασφαλίσουμε. Διότι ξεκινούμε με ισχυρή πολιτική βούληση, χωρίς δουλείες προς το παρελθόν ή εξαρτήσεις από κατεστημένα συμφέροντα.

Με ποιες παραγωγικές  και κοινωνικές δυνάμεις

Είτε μιλάμε για την Περιφέρεια είτε για τη χώρα συνολικά το ερώτημα που γεννάται είναι εύλογο. Πώς και κυρίως με ποια υποκείμενα θα γίνει αυτή η ανασυγκρότηση;

Τα ερωτήματα αυτά δείχνουν ότι η παραγωγική ανασυγκρότηση δεν είναι μια ουδέτερη κοινωνικά, τεχνική διαδικασία. Μπορεί να νοηθεί και να υλοποιηθεί μόνο ως μέρος ενός ευρύτερου αναπτυξιακού, κοινωνικού και πολιτικού σχεδίου που θα φέρνει την κοινωνία στο κέντρο της αναπτυξιακής διαδικασίας. Ήρθε πλέον η ώρα να συνειδητοποιήσουμε ότι το υποκείμενο της ανάπτυξης δεν είναι ούτε το Κράτος, ούτε οι αγορές ούτε οι επιχειρήσεις από μόνες τους, είναι τελικά η ίδια η κοινωνία, με τους θεσμούς που διαμορφώνει, τις επιλογές που κάνει, το πλαίσιο που δημιουργεί  για τη λειτουργία του κράτους, των αγορών, των επιχειρήσεων.

Η πιο κρίσιμη απαίτηση, λοιπόν, είναι η ενεργή συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην ανάπτυξη. Και είναι ταυτόχρονα και μια δύσκολη απαίτηση, διότι έχουν επικρατήσει αντιλήψεις και πρακτικές που θέλουν τους πολίτες θεατές και τις κοινωνίες παθητικές και αμέτοχες ή κατακερματισμένες σε στενούς τοπικιστικούς ανταγωνισμούς. Όμως μόνο έτσι από μια κοινωνία της ανάθεσης θα γίνουμε μια κοινωνία της συμμετοχής και της συλλογικής ευθύνης.

Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας δεν μπορεί να στηριχθεί στα συντρίμμια της εργασίας, αλλά στην αυξημένη απασχόληση, τις ποιοτικές και βιώσιμες θέσεις εργασίας, σε ένα περιβάλλον σεβασμού των εργασιακών δικαιωμάτων.

Η άναρχη και σε πολλές περιπτώσεις ληστρική ανάπτυξη, η κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα, αποτελούν ένα παρελθόν που πρέπει να υπερβούμε. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να συγκρουστούμε με συμφέροντα που θέλουν να λειτουργούν ανεξέλεγκτα, να σπάσουμε κλειστά συστήματα εξουσίας και εστίες διαφθοράς και διαπλοκής, όπου και αν βρίσκονται, στο κέντρο και την περιφέρεια.

Το νέο μοντέλο ανάπτυξης απαιτεί μια κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα, που καινοτομεί, σέβεται τους εργαζόμενους και τα δικαιώματά τους, σέβεται το περιβάλλον και επανεπενδύει τα κέρδη της δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης.

Στο νέο υπόδειγμα ανάπτυξης αναδεικνύεται και η σημασία των νέων θεσμών και των νέων μορφών κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Είναι ο λεγόμενος τρίτος τομέας της οικονομίας, πέραν του κράτους και της ιδιωτικής επιχείρησης Αναφέρω ενδεικτικά τις τρεις αιχμές αυτών των θεσμών, για τις οποίες η κυβέρνηση είτε έχει θεσμοθετήσει το πλαίσιο είτε θα το κάνει άμεσα:

• Κοινωνική οικονομία
• Ενεργειακές κοινότητες
• Συλλογικά σχήματα παροχής μικροπιστώσεων

Αυτό είναι το σχέδιό μας και οι βασικές αρχές που το διέπουν τόσο για τη χώρα όσο και για την Ανατολική Μακεδονία – Θράκη ειδικότερα.

Στη βάση αυτή και με το ρόλο που ο καθένας μας θα διαδραματίσει στην όλη διαδικασία, ευελπιστώ ότι σε ένα χρόνο από σήμερα θα κάνουμε απολογισμό και θα έχουμε μαζί, κυβέρνηση, περιφερειακή αυτοδιοίκηση και τοπική κοινωνία, την ηθική ικανοποίηση ότι, συνεργαζόμενοι, συμβάλλαμε στο να γίνουν βήματα για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Περιφέρειας. Ότι είχαμε τη δίκη μας συμβολή, στη θεμελίωση μιας νέας βιώσιμης διατηρήσιμης και δίκαιης ανάπτυξης για όλους και στη χώρα και στη περιφέρεια.

«Ανάπτυξη χωρίς προστασία της εργασίας είναι η ανάπτυξη που μας έφερε στην κρίση», τόνισε η Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Έφη Αχτσιόγλου, στην ομιλία της στο Περιφερειακό Αναπτυξιακό Συνέδριο Ανατολικής Μακεδονίας– Θράκης στην Κομοτηνή. «Το νέο παραγωγικό μοντέλο», πρόσθεσε, «πρέπει να στηρίζεται σε σταθερές βάσεις, δηλαδή στην επένδυση στην εργασία και σε υγιείς εργασιακές σχέσεις και να υποστηρίζεται από μηχανισμούς κοινωνικής συνοχής».

Εξειδικεύοντας τις παρεμβάσεις στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας– Θράκης, η Υπουργός Εργασίας σημείωσε ότι από το 2015 έως σήμερα έχουν ενταχθεί σε προγράμματα ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης 13.171 άνεργοι και ο συνολικός προϋπολογισμός για τα προγράμματα που ολοκληρώθηκαν και για αυτά που βρίσκονται σε εξέλιξη ανέρχεται στα 57.233.718 ευρώ. Παράλληλα, προανήγγειλε την ίδρυση Τμήματος Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων στην Ορεστιάδα και την ενίσχυση με προσωπικό των τμημάτων του Σ.ΕΠ.Ε. στους νομούς Καβάλας, Δράμας, Ροδόπης και Έβρου.

«Το Υπουργείο Εργασίας θεσπίζει τα απαραίτητα εργαλεία που μας επιτρέπουν να δημιουργήσουμε ένα πλέγμα προστασίας των εργαζομένων. Ένα τέτοιο εργαλείο είναι και το πρόγραμμα για τους εγκλωβισμένους εργαζόμενους που αφορά όλες εκείνες τις περιπτώσεις εργαζομένων, που είναι απλήρωτοι για μεγάλο διάστημα, βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας ή απασχολούνται σε κλάδους με φθίνουσα πορεία», ανέφερε η κα. Αχτσιόγλου, τονίζοντας ότι «στο πλαίσιο αυτής της δράσης, θα μπορέσουν  να υποστηριχθούν  οι εγκλωβισμένοι σήμερα εργαζόμενοι της επιχείρησης Καλώδια Ξάνθης».

Η Υπουργός Εργασίας σημείωσε πως, στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας– Θράκης «υπάρχουν πολλές εμβληματικές περιπτώσεις επιχειρήσεων που πτώχευσαν τα προηγούμενα χρόνια. Σε κάθε μια από αυτές η κυβέρνηση έδειξε ιδιαίτερη μέριμνα. Σε κάποιες περιπτώσεις είχαμε θετικά αποτελέσματα και αλλού χρειάζεται ακόμη δουλειά». Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε στην επέκταση του ειδικού προγράμματος επανειδίκευσης, κατάρτισης και απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας για τους πρώην εργαζόμενους της εταιρίας Θράκη Α.Ε. από την σημερινή κυβέρνηση.

Επιπλέον, η κα. Αχτσιόγλου προανήγγειλε την καταβολή του έκτακτου επιδόματος των 1.000 ευρώ στους πρώην εργαζόμενους των επιχειρήσεων ΕΝ.ΚΛΩ και ΣΕΛΜΑΝ, προκειμένου να καλύψουν κάποιες από τις πιεστικές τους ανάγκες.

Αναφορικά, τέλος, με την ενίσχυση των δομών κοινωνικής προστασίας, η Υπουργός Εργασίας μίλησε για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης «ένα δομικό πρόγραμμα τεράστιας κοινωνικής σημασίας», και σημείωσε ότι μόνο στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας– Θράκης το λαμβάνουν 44.260 άτομα, ενώ προανήγγειλε την επιδότηση, εντός του 2018, 15 δήμων της περιοχής για τη λειτουργία 21 νέων  βρεφονηπιακών σταθμών, που θα καλύψουν 525 νέες θέσεις παιδιών, με κόστος που ξεπερνά το 1 εκατομμύριο ευρώ.

Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Το μεγάλο γεωγραφικό πλεονέκτημα της περιοχής, πρέπει επιτέλους να το καρπωθεί και η περιοχή και οι κάτοικοι και η χώρα. Με βάση αυτό, προχωρήσαμε μετά από πολύ σκληρή δουλειά, στη συμφωνία που πρόσφατα υπογράφηκε στην Καβάλα, με τη Βουλγαρία προκειμένου να συνδεθούν τα τρία λιμάνια της βορείου Ελλάδας, η Αλεξανδρούπολη η Καβάλα, τα δύο είναι στη δική σας περιφέρεια, και η Θεσσαλονίκη με τα δύο λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα το Μπουργκάς και τη Βάρνα και το Ρούσε στο Δούναβη.

Όταν ξεκινήσαμε να μιλάμε για τη σιδηροδρομική Εγνατία οι δυνάμεις που γνωρίζετε όλοι πάρα πολύ καλά μας χλεύαζαν:  «Ποια σιδηροδρομική Εγνατία πάτε να κάνετε; και είναι ψέματα αυτά και δεν υπάρχει ωριμότητα. Είναι στη φαντασία των ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ». Κάπως έτσι. Πριν ένα μήνα ο πρόεδρος Γιούνκερ παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Βούλγαρου προέδρου δήλωσε ότι στηρίζει το έργο και τη χρηματοδότησή του. Πριν τρεις μέρες δεχτήκαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αίτημα να ενταχθεί και η Ρουμανία στο έργο. Και καταλαβαίνετε στην περιοχή εδώ, πάρα πολύ καλά, τι σημαίνει για τη χώρα μας και τι σημαίνει για τη Θράκη, επιτέλους ο μισός πλανήτης, -είτε έχει να κάνει με την ενδοχώρα των Βαλκανίων είτε με τις παρευξείνιες χώρες είτε με τους δρόμους του μεταξιού-, τι σημαίνει στις συνδυασμένες μεταφορές να μπορούμε να παρακάμψουμε τα Δαρδανέλια, άρα να παρακάμψουμε το μεγάλο χρόνο αλλά και το μεγάλο κόστος που χρειάζεται ένα πλοίο για να περάσει από τα στενά. Εδώ το καταλαβαίνουμε πιο καλά από κάθε άλλη περιοχή της Ελλάδας, ποια είναι τα πλεονεκτήματα. Και δεν είναι ο στόχος μας να κάνουμε ένα ωραίο εμπορευματικό κέντρο στην Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα για να κουβαλάει κοντέινερ και να βγάλουμε και ένα διαγωνισμό για ένα επίσης μεγάλο εμπορευματικό κέντρο στη Θεσσαλονίκη.

Ο στόχος, είναι, να αξιοποιηθούν αυτά τα εμπορευματικά κέντρα για να μπορέσουμε να μεταφέρουμε και να ιδρύσουμε μεταποιητικές δραστηριότητες νέας τεχνολογίας, μεταποιητικές δραστηριότητες πρωτογενούς παραγωγής διακίνησης των προϊόντων μας σε χώρες της ενδοχώρας των Βαλκανίων, και της  Κεντρικής Ευρώπης. Να είμαστε πραγματικά ένας κόμβος που θα παίζει κρίσιμο ρόλο στις συνδυασμένες μεταφορές του πλανήτη. Ποια είναι η διαφορά με το χθες; την έχουμε επίσης βιώσει στην περιοχή πάρα πολύ καλά. Έχουμε κάνει έναν υπέροχο δρόμο σαν χώρα την Εγνατία οδό, έχουμε έναν οδικό άξονα λατρευτό από τεχνικής άποψης, από τη μία άκρη ως την άλλη της βορείου Ελλάδας. Σχεδιάστηκε, εντάχθηκε στα ευρωπαϊκά δίκτυα για να μπορούν να έχουν πρόσβαση οι οδικές μεταφορές από την κεντρική Ευρώπη στην Ασία και κανείς δε μπήκε στον κόπο να εντάξει αυτό το μεγάλο έργο στις δικές μας ανάγκες. Στις εθνικές μας ανάγκες. Δεν μπήκε κανείς στον κόπο να εντάξει τη σύνδεση των λιμανιών της χώρας με την Εγνατία οδό. Δεν μπήκε στον κόπο να συνδέσει τις τουριστικές περιοχές της βορείου Ελλάδας με την Εγνατία οδό τις βιομηχανικές περιοχές.

Αυτή η πολιτική πρέπει να εγκαταλειφθεί. Όταν γίνονται υποδομές, μεγάλες υποδομές, όταν αυτές οι υποδομές σχετίζονται με μεγαλύτερα από το μπόι μας σχέδια, όπως αυτά των διευρωπαϊκών δικτύων, επιτέλους πρέπει να υπάρχει και ένα πολιτικό σύστημα το οποίο θα εντάσσει τον εθνικό σχεδιασμό, στον Ευρωπαϊκό και στο διεθνές σχεδιασμό, σε ότι έχει να κάνει με τις μεταφορές με την ενέργεια είτε ακόμη με τις τεχνολογίες, είτε με οτιδήποτε. Κι αυτό κάνουμε. Γιατί προφανώς την παράκαμψη στα Δαρδανέλια και την εναλλακτική δίοδο και τη σιδηροδρομική Εγνατία τη θέλει ο μισός πλανήτης! Αλλά εμείς δε θα πάμε να κάνουμε μία μεγάλη σιδηροδρομική ηλεκτροκίνητη υποδομή για να περνάνε τα ξένα εμπορεύματα. Θα πάμε να συνδέσουμε τα δικά μας λιμάνια, -για αυτό είναι και η συμφωνία που υπογράφτηκε έτσι-, τις δικές μας υποδομές και περιοχές σε αυτή τη γραμμή.

Είναι περίεργο γιατί δε γινόταν όλα αυτά τα χρόνια ένας τέτοιου είδους σχεδιασμός. Όσοι έχουν ασχοληθεί εδώ οι δήμαρχοι, οι αντιπεριφερειάρχες, οι μηχανικοί συνάδελφοι που είναι η δουλειά τους, γνωρίζουν, ότι δεν είχαμε στη δημόσια διοίκηση καμία δομή στρατηγικού σχεδιασμού. Δηλαδή επί της ουσίας, δεν είχαμε σχεδιασμό. Δεν υπήρχε, από τότε που ιδρύθηκε το ελληνικό κράτος, στο παλιό υπουργείο Δημοσίων Έργων και στη σύγχρονη Γενική Γραμματεία Υποδομών ή στη Γενική Γραμματεία Μεταφορών, ένα τμήμα, ένα, που να σχεδιάζει τα έργα, να μαζεύει τις ανάγκες που έχουμε από όλη την Ελλάδα, να τις ιεραρχεί και να ξέρουμε όλοι, ποιες είναι οι υπολειπόμενες, οι απαιτούμενες υποδομές που έχει ανάγκη η χώρα. Θέλω να σας πω, ότι σε αυτόν τον άξονα θα κινηθούμε, και θα αναφέρων, όχι τι θα κάνουμε αλλά τι έχουμε ήδη κάνει. Στο υπουργείο ιδρύθηκαν δύο Γενικές Διευθύνσεις Στρατηγικού Σχεδιασμού: μία στη Γενική Γραμματεία Υποδομών για τις υποδομές όλης της χώρας και μία στην Γενική Γραμματεία Μεταφορών για τις συνδυασμένες μεταφορές. Άρα, επιτέλους έχουμε μία μεγάλη δομή που θα φιλοξενήσει και τα ηλεκτρονικά συστήματα, προκειμένου να παρακολουθούμε ποια έργα έχουμε ανάγκη, να ξέρουμε ποια έργα γίνονται στη χώρα μας.

Όλες αυτές τις δεκαετίες, δεν ξέραμε ποια έργα γίνονται στη χώρα μας. Να υπάρχει ένας συντονισμός, όταν είναι κεντρική επιλογή να γίνει ένα έργο όπως είναι η Εγνατία, ποια έργα σχεδιάζει και εντάσσει στο ΠΕΠ, στον προγραμματισμό της η περιφέρεια, ο δήμος. Δεν έχουμε τίποτα τέτοιο όλο αυτό τον καιρό. Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης δεν είναι συνδεδεμένο με την Εγνατία. Δεν θα ήταν ούτε με το σιδηρόδρομο. Το λιμάνι της Καβάλας το ίδιο. Έτσι για να μιλήσουμε για την περιοχή στην Ξάνθη ψιλο μπερδεύεσαι για να μπεις και στην πόλη. Αν μη τι άλλο, είναι τραγικός ο σχεδιασμός που έχουμε.

Αυτό θα αλλάξει. Γιατί είναι αναγκαιότητα να αλλάξει. Γιατί δε μπορεί κατά τη γνώμη μου, όταν θέλεις να έχεις σχεδιασμό, να σχεδιάσεις για την επόμενη δεκαπενταετία- εικοσαετία, σε βάθος χρόνου, να προχωρήσουν κάποιοι,- όσο χαρισματικοί και καλοί επιστήμονες να είναι οι άνθρωποι και τα στελέχη στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη- στην επιλογή των έργων, αλλά και ποιών αναγκών από αυτά θα πρέπει να ικανοποιήσουμε, με την απουσία των τοπικών κοινωνιών. Και για αυτό η αναγκαιότητα που υπάρχει να γίνουν αυτά τα περιφερειακά συνέδρια είναι μεγάλη.

Οι φορείς της Θράκης, της κάθε περιοχής, ξέρουν καλύτερα από τον καθένα και τα πλεονεκτήματα, ξέρουν καλύτερα από τον καθένα και τις ανάγκες. Ωστόσο πρέπει να μπουν και στη βάσανο να ξεφύγουν από τον παλιό δογματισμό που υπήρχε και από τις παλιές συνήθειες που υπήρχαν:  Ερχεται ο υπουργός, ο βουλευτής, ο δήμαρχος, ο περιφερειάρχης και τους λένε: «να κάνουμε τον δρόμο ή την πλατεία». Τα έχουμε ανάγκη, είναι και αυτά κοινωνικές υποδομές.  Αλλά θα πρέπει να δούμε όλοι μαζί, επειδή δεν είμαστε στις εποχές του χθες, δεν έχουμε άπειρη χρηματοδότηση, δεν έχουμε μεγάλα ποσά από το ΕΣΠΑ, άρα πρέπει να καλύψουμε από το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και από το ΕΣΠΑ, έργα, και κοινωνικές υποδομές, όπως τα αντιπλημμυρικά έργα που δεν είναι,  έτσι και της… μόδας. Δεν είναι ωραίο να βγαίνουν φωτογραφία δίπλα σε έναν αγωγό ομβρίων ο υπουργός με τον Δήμαρχο, αλλά κάθε χρόνο τρέχουμε για να δούμε ποια περιοχή πλημμύρισε. Και να δούμε βέβαια τις συνέπειες, τις κατεστραμμένες περιουσίες, τις κατεστραμμένες ελλιπείς υποδομές και όλα τα υπόλοιπα.

Αρα, το ζητούμενο δεν είναι να λέμε μπράβο στον Δήμαρχο, στον Αντιπεριφερειάρχη, στον Υπουργό όταν γίνεται πλημμύρα που πηγαίνει εκεί. Και θα λέμε και αλήθειες. Ούτε βέβαια, γίνεται να έχουμε εθίσει μία συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού να κλαίει στη Θράκη στον Έβρο όταν δεν έχουμε πλημμύρα. Όχι όταν έχουμε. Και αυτός είναι και ο λόγος που προχωράμε σε προγραμματική συμφωνία, το υπουργείο Υποδομών το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και καλούμε και την περιφέρεια να συμμετέχει σε αυτό, για να αντιμετωπίσουμε ολιστικά το θέμα. Έχουμε ξεπεράσει διάφορες κακές συνήθειες που είχαμε στο παρελθόν, όπως παραδείγματος χάριν, η κυβέρνηση είναι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, η περιφέρεια  είναι Νέα Δημοκρατία κανένα πρόβλημα, επιτέλους. Αυτό το έχουμε κατακτήσει σαν κοινωνία και είναι καλό τώρα μία και είναι ο κ. Λαμπάκης εδώ και θυμόμαστε μερικά θέματα, ακούω μερικούς ψιθύρους ότι, -το είχα ακούσει και όταν ήμουνα πρόεδρος στο ΤΕΕ- ότι υπάρχουν μερικά στελέχη στην κυβέρνηση που θέλουν την αξιοποίηση του χρυσού στην περιοχή. Καμία σχέση. Θα το πάρουν πάλι τα κανάλια και θα με βρίζουν ότι είμαι ενάντια στις επενδύσεις.  Εγώ όμως θέλω να τον συγχαρώ και από αυτό το πόστο, γιατί είχαμε κοινούς αγώνες όταν ήμουνα πρόεδρος του ΤΕΕ με τον δήμαρχο και με άλλους φορείς με το περιφερειακό τμήμα του ΤΕΕ στην περιοχή, τον αγώνα που κάνανε για το συγκεκριμένο θέμα στην περιοχή και τη στάση του δημάρχου. Τότε είχες δείξει μία λεβέντικη στάση και πρέπει να το αναγνωρίζουμε. Τώρα πρέπει να μπούμε και στον πειρασμό για τις συγκεκριμένες υποδομές. Πρέπει να μπούμε, γιατί είναι ανάγκη, γιατί είναι έργα τα οποία δεν τα έχουμε συζητήσει,  τα έχουμε συζητήσει πάρα πολύ, αλλά τα έχουμε συζητήσει τόσο πολύ, που έχουν σαπίσει. Παραδείγματος χάριν,  δεν είναι δυνατόν να συζητάμε 100 χρόνια για τους κάθετους άξονες. Πότε θα γίνει επιτέλους, πότε θα ολοκληρωθεί ο κάθετος άξονας στον Έβρο. Δηλαδή εμείς έχουμε μία συνήθεια, είχαμε μία παράδοση με το γεφύρι της Άρτας. Εχτισαν εκεί και τη γυναίκα του πρωτομάστορα αλλά το πήραμε σκοινί κορδόνι σε όλα τα έργα

. Στους αυτοκινητόδρομους που υλοποιήσαμε,  ευτυχώς δε χτίσαμε την γυναίκα μου ή του πρωθυπουργού ευτυχώς τη γλίτωσαν για να τελειώσουν. Το ίδιο ισχύει με τα έργα στον Έβρο. Είναι δύο έργα, το ένα τελειώνει από ότι με ενημερώνει η Εγνατία, είναι εδώ ο Πρόεδρος και η διευθύνουσα σύμβουλος,  το ένα από τα δυο  επιτέλους μετά από χρόνια τελειώνει μέσα στο Νοέμβριο. Και το άλλο, το πρώτο εξάμηνο – επτάμηνο του 18. Τελείωσε ο κάθετος άξονας στη Ροδόπη. Έχει γίνει κρούση στους συναδέλφους στη Βουλγαρία για να μπορούν να κατεβαίνουν και λεωφορεία, έχουν κάποια θέματα οι άνθρωποι και δεν έχουν άδικο για την οδική ασφάλεια. Θα τα λύσουμε με την εβδομαδιαία συνεργασία που έχουμε για το σιδηρόδρομο. Θα έχουμε συνεργασία και για αυτό. Και για το συγκεκριμένο κάθετο άξονα αλλά και για τους Κήπους, που είναι συναρμοδιότητα με το υπουργείο Οικονομικών, θα σας τα πει και η  Κατερίνα Παπανάτσιου. Επιτέλους θα σταματήσει η ντροπή που υπάρχει στις κτιριακές εγκαταστάσεις στην είσοδο της χώρας και στον Έβρο και στη Ροδόπη. Σε 15 ημέρες από σήμερα δημοπρατείται το πρώτο τμήμα του κάθετου άξονα στην Ξάνθη. Είναι προϋπολογισμού 35 εκατομμυρίων, ο κάθετος αυτός άξονας έχει χωριστεί σε τέσσερα τμήματα, έχουμε πλήρη μελετητική ωριμότητα, έχουμε εντάξει το δρόμο σε τρία διαφορετικά προγράμματα και η περιφέρεια που βοηθάει και το interreg και το ΕΣΠΑ του υπουργείου και άρα ένας από τους στόχους που συζητούσαμε, όταν εγώ ήμουν φοιτητής και ο Παναγιώτης βουλευτής στην Ξάνθη επιτέλους πήρε το δρόμο της υλοποίησης. Θα ήθελα να πω όμως, ότι άλλα που συζητούσαμε για δεκαετίες, όπως το να αξιοποιήσουμε τη γεωθερμία που μπορεί να κάνουμε τη Θράκη και την Ανατολική Μακεδονία και τις Σέρρες μέχρι τη Φλώρινα μια «Κρήτη» σε θερμοκήπια, σε πρωτογενή παραγωγή, σε κτηνοτροφικές μονάδες, σε μεταποίηση, ήδη στα γεωθερμικά πεδία της Ξάνθης κάτι έχει γίνει και στο τωρινό πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων εντάχθηκαν επιτέλους οι μελέτες για να γίνουν τα δίκτυα των γεωθερμικών πεδίων και στην Ανατολική Μακεδονία και στη Θράκη.  Μία δεύτερη μελέτη για την Κεντρική Μακεδονία και μία τρίτη για τη Δυτική Μακεδονία, και αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί τα πλεονεκτήματα που έχουμε, τα πλεονεκτήματα που έχουμε ως περιοχή για να στηρίξουμε την πρωτογενή παραγωγή, για να στηρίξουμε τη μεταποίηση, να φτιάξουμε την παραγωγική δομή που θέλουμε σαν χώρα, δεν μπορεί να μην αξιοποιήσουμε το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που είναι το πολύ χαμηλό κόστος ενέργειας από τα γεωθερμικά πεδία. Δεν γίνεται!

Κι όπως είπα και νωρίτερα, θα κινηθούμε με άξονα το τι θέλει η κάθε τοπική κοινωνία. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που θέλει εκείνη να έχει σε σχέση με την παραγωγή της. Και βέβαια όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν αν δεν εξορθολογήσουμε τις διαδικασίες. Και είναι αρκετοί δήμαρχοι εδώ. Τα λέω γιατί πρέπει να έχουμε, και έχετε και ευθύνη και εσείς, να εξηγείται καθημερινά και η περιφέρεια στους πολίτες, πώς υλοποιούμε τα έργα. Πρέπει να ξέρει ο κάθε πολίτης, -να μην έχουμε διαφορετικό επίπεδο ενημέρωσης-, ότι για να γίνει ένα έργο πρέπει να έχουμε απαλλοτριώσεις. Δεν είχαμε στο παρελθόν και κάναμε… 102 χρόνια. Στον Έβρο για αυτούς τους λόγους – και όχι μόνο- δεν υλοποιήθηκε  ο οδικός άξονας και οι αρχαιολογικές εργασίες. Εγινε όμως, η τομή, έγιναν οι θεσμικές αλλαγές: Σήμερα δεν μπορεί να δημοπρατηθεί ένα έργο αν δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαλλοτριώσεις και δεν έχουν γίνει και οι απαραίτητες αρχαιολογικές εργασίες. Το λέω γιατί κάποιοι δήμαρχοι, όχι από τη Θράκη, -έτσι για να δούμε και τα πλεονεκτήματα που έχει η περιοχή και σε κουλτούρα και στο ανθρώπινο δυναμικό της-, διαμαρτύρονται για το σύστημα των απευθείας αναθέσεων. Θυμάστε εκεί οι Θεσσαλονικείς, είχαν μία έφεση στο δήμο της Θεσσαλονίκης και στην περιφέρεια να υπάρχουν απευθείας αναθέσεις στον ίδιο μελετητή, στον ίδιο εργολήπτη, είτε με πρόχειρους διαγωνισμούς, είτε με άλλα θέματα. Αυτό άλλαξε, γίνεται μία εκδήλωση ενδιαφέροντος, και γίνεται ηλεκτρονική κλήρωση. Κάθε ένας που παίρνει απευθείας ανάθεση βγαίνει από την κληρωτίδα και πάει στον επόμενο. Και αυτά πρέπει να τα λέμε στον κόσμο, όχι για κανένα άλλο λόγο για να μη βρίζουν μετά τον Λαμπάκη ότι έκανε μία απευθείας ανάθεση στον Πετρίδη. Αλλά να μην αφήνουμε και περιθώρια σε συγκεκριμένους δημάρχους που θέλουν, ή  περιφερειάρχες ή υπουργούς, να συνεχίσουν το πάρτι των απευθείας αναθέσεων, να διαμαρτύρονται και να διαμαρτύρονται για άλλους λόγους, αλλά ουσιαστικός λόγος είναι αυτός.

Τώρα υπάρχει ένας πλούσιος κατάλογος για τα έργα που τρέχουν ή που έχουν σχεδιαστεί στην περιοχή. Εγώ θέλω να πω ότι τα σημαντικότερα, δεν θα μπω σε λεπτομέρειες, δεν θα μπω σε λεπτομέρειες γιατί για εμάς τα σημαντικότερα έργα ή το σημαντικότερο αν θέλετε έργο για τη Θράκη και τη χώρα, είναι η σιδηροδρομική σύνδεση των λιμανιών της βορείου Ελλάδας με τα λιμάνια της μαύρης θάλασσας, είναι η ολοκλήρωση των κάθετων αξόνων, και αυτά γίνονται. Δεν είμαι στη λογική να έρθουμε για να κάνουμε εξαγγελίες. Μιλάμε για τα έργα που έχουν δημοπρατηθεί που έχουν μελετητική ωριμότητα ή που βρήκαμε λεφτά για να κάνουμε τις μελέτες. Οι κάθετοι άξονες, τα αντιπλημμυρικά έργα.  Οπου μπορούμε, γιατί υπάρχουν δήμοι που δεν έχουν το στελεχιακό δυναμικό να ωριμάσουν έργα και να τα τρέξουν, τόσο η Εγνατία Οδός Α.Ε. όσο και το Υπουργείο και οι υπόλοιποι κεντρικοί φορείς είναι στη διάθεση των δήμων και της περιφέρειας για να γίνουν προγραμματικές συμβάσεις και να στηρίξουμε την υλοποίηση μικρότερων έργων που χρειάζεται στην περιοχή.

Θα ήθελα να πω ότι η σημερινή συζήτηση δεν τελειώνει εδώ. Εγώ θέλω να προτείνω να γίνουν πέντε εκδηλώσεις στις πρωτεύουσες των πέντε περιφερειακών ενοτήτων της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με τη συμμετοχή όλων των φορέων. Η θεματολογία κατά τη γνώμη μου πρέπει να είναι αντιπλημμυρική προστασία – κοινωνικές υποδομές. Η δεύτερη ενότητα να είναι σιδηροδρομικές υποδομές και τα εμπορευματικά κέντρα. Η τρίτη ενότητα να είναι οι λιμενικές υποδομές, -ας μη μαλώσει Αλεξανδρούπολη με την Καβάλα που θα γίνει… H τέταρτη ενότητα να είναι οι νέες τεχνολογίες και oι υποδομές. Γιατί ο συνδυασμός των έργων και αυτά που κάνουμε με το υπουργείο ψηφιακής πολιτικής, ο Νίκος ο Παππάς, είναι πολύ σημαντικά για την περιοχή αλλά θα είναι ακόμα πιο σημαντικά όταν η Εγνατία Οδός Α.Ε. λάβει τη χρηματοδότηση, στο προσεχές διάστημα, να περάσει οπτική ίνα από τη μία άκρη της Εγνατίας στην άλλη. Και θα είναι πολύ σημαντικό όχι μόνο για τα ηλεκτρονικά συστήματα της Εγνατίας και του οδικού δικτύου, θα είναι πολύ σημαντικό για τη σύνδεση των πόλεων μας της βορείου Ελλάδας και την ποιότητα των Τηλεπικοινωνιών. Και η επόμενη ενότητα να είναι το θεσμικό πλαίσιο για να γίνουν γνωστές οι αλλαγές, οι τομές και τα συστήματα πλέον που δεν θα επιτρέπουν να έχουμε τις στρεβλώσεις του χθες.

Να πω επίσης, επειδή έχει γίνει μεγάλη συζήτηση και να κλείσω με αυτό, κάτι για τα διόδια. Έχει απασχολήσει πολύ την περιοχή, έχει γίνει μεγάλη συζήτηση.

Φίλες και φίλοι, είναι ντροπή όλες αυτές τις δεκαετίες, να έρχονται υπουργοί και να λένε να μη μπουν διόδια στην Εγνατία. Είναι επιεικώς ντροπή. Θέλουμε να κάνουμε τον κάθετο άξονα στη Δράμα, στη Ξάνθη. Θέλουμε να συνδέσουμε το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας με την Εγνατία αλλά μπορούμε εδώ πέρα, είμαστε οι καταλληλότεροι άνθρωποι, να δούμε τι προϋπολογισμό  πληρώνει το υπουργείο, η περιφέρεια και οι δήμοι κάθε χρόνο, και η Εγνατία, για τη συντήρηση της Εγνατίας και του παράπλευρου οδικού δικτύου για να περνάν ξένες νταλίκες από την Ηγουμενίτσα στην Τουρκία, από την Αλβανία στη Θεσσαλονίκη και ούτω καθεξής.

Αυτό είναι έτσι μία μαυρογιαλούρικη πολιτική που δεν μπορεί να συνεχιστεί και δεν μπορεί ο κάτοικος ενός μικρού νησιού στα Δωδεκάνησα, που δεν έχει -όχι τις υποδομές που έχει η Θράκη ούτε το ένα χιλιοστό, και τη διασύνδεση, – να πληρώνει και τα δάνεια για να κατασκευαστεί η Εγνατία αλλά και τους φόρους και τις εισφορές για να μπορέσει το ελληνικό δημόσιο να συντηρήσει αυτές τις υποδομές, είτε είναι το υπουργείο είτε είναι οι δήμοι, είτε είναι η περιφέρεια. Λοιπόν τα διόδια πρέπει να μπουν, όπως και τα διόδια δεν μπορεί να είναι στη λογική του 1815, δηλαδή να είναι μετωπικά διόδια και να κάνουμε εκατόν τόσους σταθμούς στην Εγνατία, από τη μία άκρη στην άλλη, για να έχουμε τα γνωστά φαινόμενα. Δυστυχώς οι θεσμοί έχουν επιβάλλει για μία σειρά από υποδομές της χώρας την παραχώρησή τους, μέσα σε αυτούς είναι και ο δρόμος της Εγνατίας. Κάνουμε μία σκληρή διαπραγμάτευση. Δεν έχουν πειστεί για πάρα πολλά πράγματα, οι σταθμοί που έχουν γίνει θα λειτουργήσουν. Η χρέωση είναι με 0,03 ευρώ το χιλιόμετρο σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελλάδα που είναι 0,062 αλλού – 0,065 αλλού. Δεν θα υπάρχουν διόδια στους όμορους δήμους, δηλαδή σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας όπως είχαμε πει. Δεν θα υπάρχουν διόδια στους συμπολίτες μας με ειδικά προβλήματα, με αναπηρία, πουθενά. Και φαντάζομαι ότι η Εγνατία θα προχωρήσει και τις ενδοπεριφερειακές μελέτες που πρέπει να κάνει για να προβλεφθούν μεγάλα εκπτωτικά πακέτα μεταξύ των περιφερειακών ενοτήτων, των παλιών νομών δηλαδή. Όπως έγινε και στη διαπραγμάτευση που κάναμε με τους ιδιώτες. Εμάς η δέσμευσή μας ήταν και είναι, ότι μέχρι τέλος του χρόνου το υπουργείο θα βγάλει το διαγωνισμό για τα ηλεκτρονικά αναλογικά διόδια ανεξάρτητα από αυτά που είπα και είμαστε έτοιμοι να τον βγάλουμε.

Ο πρώτος δρόμος που θα γίνει υλοποίηση θα είναι η Εγνατία Οδός και θα επιβληθεί και στους υπόλοιπους αυτοκινητόδρομους σε όλη τη χώρα. Εκδόθηκε η υπουργική απόφαση που απαγορεύει την όδευση βαρέων οχημάτων από το εναλλακτικό και το παράπλευρο οδικό δίκτυο. Αρα δεν θα έχουμε τα γνωστά προβλήματα να περνάν βαριές νταλίκες μέσα από τους οικισμούς μας και να κάνουν λαμπόγυαλο και τους δρόμους αλλά και να έχουμε πολλά ατυχήματα. Υπάρχουν οι εξαιρέσεις που πρέπει να υπάρχουν, αν κάποια μεταφορική εταιρεία έχει έργο σε αυτές τις περιοχές, αν  έχει την έδρα της, αν έχει παραγγελίες, με πολύ απλό τρόπο θα μπορεί να πηγαίνει στο παράπλευρο δίκτυο χωρίς να έχει συνέπειες. Να ξέρετε ότι θα υπάρχουν διόδια σε κάθε είσοδο της χώρας. Να ξέρετε ότι όλα τα επαγγελματικά οχήματα και επομένως και τα ξένα βαριά οχήματα θα είναι εφοδιασμένα με τον αντίστοιχο τρανσμίτερ, γιατί δεν μπορεί τα φιατάκια να είναι στις εθνικές οδούς και να πληρώνουν διόδια και οι ξένες νταλίκες να είναι στο παράπλευρο δίκτυο και να πληρώνουμε όλοι μας τη συντήρησή του και τη λειτουργία του. Να πούμε επίσης,  ότι εμείς δε θα πάμε σε μία λογική σαν και αυτή που είχατε συνηθίσει, όποιο και να είναι το πολιτικό κόστος. Δεν μίλησα για τον τομέα των μεταφορών, δηλαδή για το νομοσχέδιο που τις επόμενες μέρες θα πάει στη Βουλή. Δεν θα υπερασπιστούμε τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας και δε φορολογούνται εδώ αλλά στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους ή στα Κέιμαν ή στον Παναμά ή στους φορολογικούς παραδείσους. Αυτοί που τα κάνουν αυτά, να τα χαίρονται, είτε στον κύκλο τους είτε στις γκρίζες ζώνες που έχουν διαμορφώσει στις μεταφορές και στις συγκοινωνίες. Στη συνέχεια όμως θα λέτε στην κ. Παπανάτσιου πρέπει να μειωθεί η φορολογία και στην Έφη Αχτσιόγλου να μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές. Και το πιστεύουμε και εμείς. Αλλά πώς να μειωθούν; Όταν  διευθύνοντες σύμβουλοι των τεσσάρων τραπεζών έχουν δικές τους εταιρείες έξω -για να μην το πάω παρακάτω και μετά μου λέτε ότι κατηγορώ σε προσωπικό επίπεδο άλλους. Λοιπόν ολοκληρώνω λέγοντας κάτι που δεν θα κουραστούμε να το λέμε συνεχώς: Τα έργα υποδομών δεν ανήκουν σε καμία κυβέρνηση, σε κανέναν υπουργό, σε κανέναν περιφερειάρχη ή δήμαρχο. Ανήκουν σε αυτόν που τα πληρώνει στον ελληνικό λαό. Εμείς κρινόμαστε από τη διαφάνεια, την αποτελεσματικότητα, το κόστος των έργων και εκεί θέλουμε να μας κρίνετε.

Και οι σημερινές οι συναντήσεις που έχουμε,  ο διάλογος που έχουμε, γίνεται τώρα, και όχι προεκλογικά, για να επαναληφθεί την προεκλογική περίοδο και να μας κρίνετε σε τι από αυτά που δεσμευτήκαμε τα υλοποιήσαμε και σε ποια από αυτά που δεσμευτήκαμε δεν τα υλοποιήσαμε, για να έχετε και ένα μέτρο σύγκρισης με αυτό που είχε συνηθίσει η ελληνική κοινωνία στο παρελθόν.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.

Η Υγεία στα περιφερειακά αναπτυξιακά Συνέδρια . 

Η πρόβλεψη ειδικής θεματικής ενότητας για την Υγεία στα περιφερειακά  αναπτυξιακά συνέδρια στέλνει το πολιτικό μήνυμα ότι η συζήτηση για την ανάπτυξη της χώρας δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στην οικονομική  μεγέθυνση  και στο κατά κεφαλήν  ΑΕΠ,   αλλά είναι ανάγκη  να συμπεριλάβει ποιοτικούς στόχους που αφορούν τους δείκτες καλής υγείας του πληθυσμού , την παροχή ποιοτικής  δημόσιας υγειονομικής φροντίδας , τη μέριμνα για την  κοινωνική συνοχή και ευημερία  των ανθρώπων . Η Υγεία για την κυβέρνηση είναι ένας τομέας υψηλής κοινωνικής και πολιτικής  προτεραιότητας και , ακριβώς γι’ αυτό , ένας χώρος που τα φορολογικά βάρη και οι ασφαλιστικές εισφορές που επωμίζονται οι πολίτες καταβάλλεται τεράστια προσπάθεια να έχουν μετρήσιμη  κοινωνική ανταποδοτικότητα  . Χωρίς να υιοθετούμε λογικές success story , είναι πλέον κοινώς παραδεκτό και από τους ανθρώπους του Συστήματος Υγείας αλλά και από του πολίτες , ότι το ΕΣΥ είναι πιο προσβάσιμο και  πιο λειτουργικό και ότι βελτιώνονται συνεχώς οι παρεχόμενες υπηρεσίες.  ‘Ισως  όχι με τον ίδιο τρόπο και με την ίδια πληρότητα   παντού ,  γιατί οι ανισότητες ανάμεσα στις διάφορες περιοχές της χώρας είναι υπαρκτές  και διαχρονικές , αλλά κανείς δεν αμφισβητεί ότι η περίοδος της εγκατάλειψης , της απαξίωσης και της αποδιοργάνωσης της δημόσιας περίθαλψης έχει κλείσει οριστικά.  Η συζήτηση για τις υποδομές του ΕΣΥ και τις πολιτικές δημόσιας υγείας στα αναπτυξιακά συνέδρια έχει στόχο να αναδείξει τα ελλείμματα και τις ακάλυπτες ανάγκες στην ελληνική περιφέρεια και κυρίως να αναζητηθούν οι κατάλληλες ιεραρχήσεις και οι αναγκαίες συνέργειες με την Αυτοδιοίκηση  και τους τοπικούς φορείς για να περιοριστεί η «ψαλίδα» στην επάρκεια και αποτελεσματικότητα του Δημόσιου Συστήματος Υγείας.   Η παρέμβαση αυτή  οφείλει να είναι κεντρικό στοιχείο ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου για την  μετά το μνημόνιο περίοδο ,  με βάση το οποίο ο σχεδιασμός της ανάπτυξης των υπηρεσιών του ΕΣΥ και του Κοινωνικού Κράτους θα γίνεται με δημοκρατικό και συμμετοχικό τρόπο, δηλαδή με βάση τις τεκμηριωμένες υγειονομικές και κοινωνικές ανάγκες κάθε περιοχής και όχι με βάση τις χρεωκοπημένες νοοτροπίες του τοπικισμού, του παραγοντισμού και της πελατειακής – ψηφοθηρικής λειτουργίας του πολιτικού συστήματος.  Μόνο έτσι μπορεί το Κράτος να έχει την απαίτηση από τους  πολίτες να  συνεισφέρουν ανάλογα με τις δυνατότητες τους στην επάρκεια των φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων , περιορίζοντας δραστικά τη  φοροδιαφυγή  που στερεί πολύτιμους δημόσιους πόρους και πλήττει την ικανότητα της Πολιτείας να στηρίξει τις  ευάλωτες κοινωνικές ομάδες  και τα συλλογικά αγαθά.

• Αναβάθμιση των  υποδομών  Υγείας στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης

Στο πλαίσιο της συνολικότερης προσπάθειας να στηριχθούν και να ενδυναμωθούν οι δημόσιες δομές υγείας , υπήρξε ειδική μέριμνα και την ακριτική περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης .  Για τις δομές ΠΦΥ ολοκληρώθηκαν από το προηγούμενο ΕΣΠΑ έργα προμήθειας ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού Κέντρων Υγείας και η κατασκευή του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Δοξάτου Δράμας , συνολικού ύψους 475.000 ευρώ. Επίσης έχουν ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ (ΠΕΠ ΑΜΘ  2014-2020) έργα εκσυγχρονισμού των  ακτινολογικών εργαστηρίων και του λοιπού εξοπλισμού 12 Κέντρων Υγείας της περιοχής συνολικής αξίας 1,73 εκ.  ευρώ .

Για τα νοσοκομεία όλης της Περιφέρειας έχουν ενταχθεί στο ΠΕΠ ΑΜΘ έργα προμήθειας νέου εξοπλισμού ύψους 3,2 εκ. , έχει δοθεί έγκριση σκοπιμότητας και αναμένεται να ενταχθούν άμεσα έργα  ύψους 4 εκ. και υπάρχουν επίσης πολύ σημαντικά έργα εκσυγχρονισμού του  ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού όλων  των  νοσοκομείων   συνολικού ύψους 16,2 εκ. ευρώ τα οποία έχουν εξειδικευθεί  από την Επιτελική δομή ΕΣΠΑ και προχωρούμε σύντομα στην  έγκριση σκοπιμότητας από το Υπουργείο Υγείας .

Η πιο κρίσιμη όμως και εμβληματική παρέμβαση αναβάθμισης του ΕΣΥ στην Περιφέρεια της ΑΜΘ  είναι αναμφίβολα η χρηματοδότηση , μέσω δωρεάς από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ,  της ανέγερσης νέου σύγχρονου νοσοκομείου στην Κομοτηνή , κάτι που αποτελούσε εδώ και πολλά χρόνια καθολικό αίτημα των φορέων και των πολιτών της περιοχής.

Επίσης , από τις 3 Οκτωβρίου λειτουργεί στο Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης ο νέος γραμμικός επιταχυντής , δωρεά και αυτός του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος .

• ΠΦΥ :  η μεγάλη πρόκληση για το Σύστημα Υγείας

Είμαστε στην τελική ευθεία της έναρξης λειτουργίας του νέου μοντέλου ΠΦΥ με την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιλογής των γιατρών και των υπόλοιπων επαγγελματιών υγείας που θα  στελεχώσουν τις πρώτες Τοπικές Μονάδες Υγείας( ΤΟΜΥ) σε όλη τη χώρα. Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης έχουν σχεδιαστεί 17 ΤΟΜΥ και σύμφωνα με την εκτίμηση της 4^ης ΥΠΕ μπορούν στο αμέσως επόμενο διάστημα να ξεκινήσει η λειτουργία σε 5 από αυτές ( 2 στην Κομοτηνή και από 1 σε Αλεξανδρούπολη , Ξάνθη και Καβάλα ). Το 1^ο βήμα για τη μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ είναι γεγονός , παρά τις «Κασσάνδρες» που προφήτευαν την «κατάρρευση» της πριν καν νομοθετηθεί. Η αναδιοργάνωση του τοπίου  της  ΠΦΥ  θα προχωρήσει , αναπτύσσοντας νέες δημόσιες δομές μετά από 20 χρόνια με επίκεντρο τον οικογενειακό γιατρό και τη διεπιστημονική ομάδα υγείας  , αλλά και αναβαθμίζοντας τις σημερινές ( Κέντρα Υγείας υπαίθρου και πόλης) με στόχο την πληρέστερη κλινική και εργαστηριακή παρακολούθηση των χρονίως πασχόντων σε πρωτοβάθμιο επίπεδο και την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας των πολιτών που δεν χρειάζονται νοσοκομειακή υποστήριξη.   Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να τροποποιηθεί η  εδραιωμένη κοινωνική  αντίληψη  ότι η υψηλής  ποιότητας υγειονομική φροντίδα παρέχεται  μόνο στο νοσοκομείο και μόνο από πολύ εξειδικευμένους γιατρούς . Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η ΠΦΥ λόγω του «οριζόντιου» και ολιστικού  χαρακτήρα της εστιάζει τις δραστηριότητες της όχι μόνο στο άτομο  και στη νόσο αλλά ταυτόχρονα στην οικογένεια και στην κοινότητα , συμβάλλοντας πολύ πιο αποτελεσματικά στις πολιτικές πρόληψης και Δημόσιας Υγείας.

Ταυτόχρονα , η ΠΦΥ συνεισφέρει στην διασύνδεση του Συστήματος Υγείας με τις τοπικές κοινωνίες , προσεγγίζει τις ευάλωτες και αποκλεισμένες ομάδες του πληθυσμού και «ανιχνεύει» ακάλυπτες ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Με την αναγκαία δικτύωση των υπηρεσιών ΠΦΥ, Ψυχικής Υγείας, αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων και  Κοινωνικής Προστασίας ( Κέντρα Κοινότητας, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ, Βοήθεια στο Σπίτι ) , προωθείται η  ανάπτυξη  ενός  συνεκτικού και αποδοτικού συστήματος  πρόληψης της νόσου , προαγωγής της υγείας  και , κυρίως ,  ολοκληρωμένης  υγειονομικής και κοινωνικής  φροντίδας . Τα κύρια χαρακτηριστικά της ολοκληρωμένης φροντίδας είναι : 1. Η ελεύθερη πρόσβαση και η έγκαιρη φροντίδα πρώτης επαφής 2. Η συνεχής και όχι αποσπασματική φροντίδα που παρέχεται ανεξαρτήτως της ύπαρξης ασθένειας 3. Η συντονισμένη φροντίδα για την παροχή κατάλληλων και ευρέως φάσματος υπηρεσιών για το σύνολο των αναγκών υγείας 4.  Η φροντίδα με επίκεντρο την οικογένεια 5. Η προσανατολισμένη στην κοινότητα φροντίδα . Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά είναι στη φιλοσοφία του νέου μοντέλου οργάνωσης της ΠΦΥ , διασφαλίζουν ισότιμη , τεκμηριωμένη και ποιοτική φροντίδα υγείας και περιορίζουν δραστικά την προκλητή ζήτηση , τη σπατάλη πόρων και την περιττή κατανάλωση φαρμάκων, εξετάσεων και ιατρικών πράξεων .

Ποιος είναι όμως ο αντίλογος στη μεταρρύθμιση της ΠΦΥ ; Είναι πολύ ενδεικτική η κριτική που ασκείται από την αξιωματική αντιπολίτευση στο σχέδιο της κυβέρνησης .  Ο πρόεδρος της ΝΔ κ.Μητσοτάκης στο προσυνέδριο στα Γιάννενα χαρακτήρισε τις ΤΟΜΥ ως « φαραωνικού , σοβιετικού τύπου δομές» ! Δεν τον ενημέρωσαν οι σύμβουλοι του ότι πρόκειται για μικρά πολυιατρεία ( εμβαδού το πολύ 150 τμ2 ) χωρίς ειδικό εξοπλισμό και με ελάχιστο λειτουργικό κόστος , τα οποία στην πλειοψηφία τους θα στεγαστούν σε δημόσια κτήρια ;  Εκτός εάν η ενόχληση προέρχεται από το γεγονός ότι η αλλαγή στην ΠΦΥ έχει ως σημείο αναφοράς την περίφημη Διακήρυξη της Αλμα Άτα   (πρωτεύουσα του Καζακστάν της πρώην ΕΣΣΔ) και της στρατηγικής του ΠΟΥ  «Υγεία για όλους» .  Και ότι με βάση τη  Διακήρυξη αυτή , οι ανισότητες στην Υγεία θεωρούνται ως κοινωνικά , οικονομικά και πολιτικά απαράδεκτες .  Είναι  γνωστό  βέβαια ότι ο κ.Μητσοτάκης θεωρεί οικονομική και κοινωνική νομοτέλεια τις ανισότητες  και την ισότητα μη συμβατή με την ανθρώπινη φύση. Γι’αυτό και προτάσσει τον ανταγωνισμό μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα , που όλοι ξέρουμε ότι  ειδικά σε περίοδο οικονομικής κρίσης αποβαίνει εις βάρος του πρώτου και οδηγεί σε διεύρυνση των ανισοτήτων στην Υγεία . Σύμφωνα με το «νόμο της αντίστροφης φροντίδας» του Julian Hart  η αγορά ευνοεί την ανάπτυξη υπηρεσιών εκεί που υπάρχει προσδοκία υψηλών εισοδημάτων για τους γιατρούς  και αυτό με τη σειρά του οδηγεί στην παροχή επαρκούς φροντίδας  σε αυτούς που την έχουν λιγότερο ανάγκη .  Ενώ οι ηλικιωμένοι, οι χρονίως πάσχοντες, τα χαμηλά στην κοινωνική ιεραρχία στρώματα του πληθυσμού και όσοι δεν έχουν οικογενειακή και  κοινωνική υποστήριξη , δηλαδή οι πιο ευάλωτοι , συνήθως για λόγους  οικονομικής αδυναμίας, δεν έχουν την κατάλληλη φροντίδα.  Επίσης, σύμφωνα με μελέτη του ΠΟΥ μια μείωση 1% της ανισότητας στην Υγεία συμβάλλει κατά 0,15% στην αύξηση του ΑΕΠ . Η πολιτική λοιπόν της καθολικότητας και της ισότητας στην Υγεία  που ακολουθεί η κυβέρνηση , με κορυφαίο  «δείγμα γραφής» το νόμο 4368/2016 για τους ανασφάλιστους , πέρα από την προφανή θετική συνεισφορά της στα υγειονομικά standars της χώρας και στην κοινωνική συνοχή και αξιοπρέπεια , έχει και αναπτυξιακή διάσταση .

Και επειδή η ΠΦΥ  είναι πρωτίστως ένα πρόταγμα ισότητας , έχει ανάγκη από πολιτικά σχέδια, πολιτικές δυνάμεις και πολιτικές ηγεσίες που που έχουν στις ιδεολογικές τους «αποσκευές» και στο αξιακό τους πρότυπο την ιδέα της ισότητας των ανθρώπων και της κοινωνικής αλληλεγγύης και όχι της αγοράς και του ανταγωνισμού.

Όλοι πλέον παραδέχονται ότι έχει ανοίξει ο δρόμος για την έξοδο της χώρας μας στις αγορές και το τέλος των μνημονίων.

Ταυτόχρονα, βέβαια όλοι εμείς στη Κυβέρνηση και στο ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουμε  ότι αυτό θα συμβεί, αν με όλες μας τις δυνάμεις υπηρετήσουμε την ανάπτυξη.

Μια ανάπτυξη που για τη χώρα μας είναι πρωτίστως συνδεδεμένη με την παραγωγική της ανασυγκρότηση.

Είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να σταθεροποιήσει την πορεία μας προς μια περίοδο θετικών προοπτικών, μετά την κρίση και τη βαθιά ύφεση που κατέστρεψε-εξαφάνισε περίπου το 25% του ΑΕΠ μας .

Σ’ αυτή την προσπάθεια ο αγροτικός χώρος θα πρωταγωνιστήσει. Κι αυτό φαίνεται να το συνειδητοποιούν ολοένα και περισσότεροι.

Τι κάναμε εμείς ως κυβέρνηση για να υπηρετήσουμε αυτή την αντίληψη;

Θα σταθώ μόνο σε 3 βασικά ζητήματα του αγροτικού χώρου που κυριαρχούν στις συζητήσεις:

1) ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ

Τι βρήκαμε; Το νόμο της συγκυβέρνησης Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ 4172/2013 που φορολογούσε από το πρώτο ευρώ με 13% όχι μόνο το καθαρό εισόδημα αλλά και το σύνολο των αποζημιώσεων και των επιδοτήσεων και την απαίτηση των δανειστών για φορολόγηση από το πρώτο ευρώ με 26% .

Τι κάναμε; Θεσμοθετήσαμε για την αγροτική δραστηριότητα να είναι η μόνη επιχειρηματικού χαρακτήρα απασχόληση στη χώρα μας που έχει ατομικό αφορολόγητο .

Μην το ξεχνάμε αυτό. Ο συνολικός φόρος που κλήθηκε να πληρώσει ο αγροτικός χώρος το πρώτο χρόνο εφαρμογής της ρύθμισης, δηλαδή το 2017 για τα εισοδήματα του 2016, ήταν μικρότερος της προηγούμενης χρονιάς και μάλιστα χωρίς τον υπολογισμό των επιστροφών.

2) ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ

Έχω πει και το επαναλαμβάνω ήταν ιστορική η ημέρα που θεσπίστηκε η εθνική σύνταξη για τον αγροτικό χώρο.

Τη στιγμή που η αγροτική σύνταξη ως βοήθημα πήγαινε προς μηδενισμό, εντάξαμε και τους αγρότες στον ενιαίο φορέα, διασφαλίζοντάς τους την εθνική σύνταξη των 360 ευρώ και τα ασφάλιστρα που πληρώνει να λειτουργήσουν ανταποδοτικά για να πάρει την επιπλέον σύνταξη.

Αυτή τη διαπραγμάτευση κάναμε εμείς κι αυτά διασφαλίσαμε για τους αγρότες.

3) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ

Τι κάναμε γι’ αυτό;

Κατ΄ αρχήν εξασφαλίσαμε την ομαλή καταβολή των ενισχύσεων, νοικοκυρεύοντας μάλιστα όλες τις παλιές εκκρεμότητες (ακόμα και από το 2008). Έχουν πληρωθεί από την αρχή της χρονιάς περί το 1,5 δις και μέχρι τέλους θα φτάσουμε τα 2,8 δις. Κι επειδή με τη πρόσφατη πληρωμή του 70% της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης υπήρξε μια παραπληροφόρηση σχετική με τη μείωσή της, ξεκαθαρίζω για μια ακόμη φορά τα πράγματα:

Το συνολικό ποσό δεν μειώνεται, απλά ένα μικρό ποσοστό μετακινείται σε συγκεκριμένες πολιτικές στοχεύσεις. Με την έγκριση της Ε.Ε. παρακρατήσαμε ένα ποσοστό 4,5 % για τη δημιουργία αποθέματος, με σκοπό τη χορήγησή του για πρώτη φορά σε νεαρής ηλικίας και νεοεισερχόμενους αγρότες και δικαιούχους της φόρμας 6.

2.200 νέοι αγρότες που είχαν πρόβλημα με δικαιώματα από το 2014 μπαίνουν από το 2017 σε κανονική διαδικασία.

Όπως επίσης παρακρατήσαμε ένα ποσοστό 3,5 % για να καλύψουμε την αύξηση που κάναμε στις συνδεδεμένες ενισχύσεις σε στοχευμένα προϊόντα .

Έτσι, ενώ είχαμε προηγουμένως συνολικά 63 εκατομμύρια ευρώ συνδεδεμένες ενισχύσεις στη ζωική παραγωγή, τις αυξήσαμε στα 124 εκατομμύρια ευρώ, ανατρέποντας τη σχέση φυτικής προς ζωική παραγωγή, προς όφελος της ζωικής.

Πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι τα 3,3 δις περίπου που παίρνουμε συνολικά στον αγροτικό χώρο κάθε χρόνο, προέρχονται από ένα ταμείο τη ΚΑΠ, στο οποίο συμβάλλουν όλες οι χώρες – μέλη της Ε.Ε. και η κατανομή τους γίνεται με βάση συγκεκριμένους κανονισμούς, τους οποίους πρέπει να ακολουθούμε.

Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι συνεχίζουμε να δίνουμε μάχες για να απαλύνουμε τις επιπτώσεις από τα πρόστιμα και τους καταλογισμούς, που οι κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ επεφύλαξαν στον αγροτικό κόσμο και που ακόμη μέχρι σήμερα, για δικές τους κακοδιαχειρίσεις, μας έρχονται.

Έχουμε στα χέρια μας για την ανάπτυξη του αγροτικού χώρου κοινοτικούς και εθνικούς πόρους της τάξης των 6 δις €.

Σε μόλις 20 μήνες από την έγκριση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 περισσότερα από 3,2 δις € δημόσια δαπάνη έχουν δεσμευθεί σε προκηρύξεις και συνεχιζόμενα έργα, δηλαδή περισσότερο από το μισό.

Σε αντίθεση με το παρελθόν αποτελεί στρατηγική μας επιλογή στην υλοποίηση του νέου Προγράμματος η συνεργασία μας με τις Περιφέρειες της χώρας, εκχωρώντας σε αυτές σημαντικές αρμοδιότητες αλλά και πόρους που ξεπερνούν το 37,4 % των πόρων του ΠΑΑ.

Τι θέλουμε εμείς για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης στον πρωτογενή τομέα ;

Να αξιοποιήσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει μέσα από δραστηριότητες που θα ενισχύουν την τοπική ταυτότητα και θα σέβονται το περιβάλλον και την πολιτισμική ιστορία του τόπου.

Ποιες δραστηριότητες αναπτύσσονται σήμερα στη Περιφέρειά σας;

Το καλλιεργητικό προφίλ αφορά κατά κύριο λόγο τα ελαιόδεντρα, το αμπέλι, τα ακρόδρυα, τα μηλοειδή, τα κηπευτικά. Σημαντικές είναι επίσης οι καλλιεργούμενες εκτάσεις σε σιτηρά (σιτάρι, κριθάρι, αραβόσιτος και βρώμη) και σε κτηνοτροφικά φυτά. Έντονη είναι η καλλιέργεια σε βιομηχανικά φυτά ( βαμβάκι, καπνός, ζαχαρότευτλα), ενώ υπάρχουν και εκτάσεις καλλιέργειας αρωματικών, ανθοκομικών και λοιπών φυτών. Και βέβαια πρέπει να αναφερθώ στην καλλιέργεια ενεργειακών φυτών και ιδιαίτερα ηλίανθου καθώς και στην καλλιέργεια σπαραγγιών .

Τα σπαράγγια της Καβάλας κατατάσσονται στα καλύτερα της ευρωπαϊκής αγοράς και παρουσιάζουν αξιόλογη εξαγωγική επίδοση, πράγμα που το ενισχύσαμε με την ένταξή τους  στο καθεστώς των άμεσων ενισχύσεων.

Ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο για την Περιφέρεια αποτελεί η κτηνοτροφία, που προσφέρει σε όλη την ελληνική αγορά αλλά και στο εξωτερικό παραδοσιακά προϊόντα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Επίσης αξιόλογη δραστηριότητα παρουσιάζει ο κλάδος της αλιείας και των λιμνοθαλασσών. Η Βιστωνίδα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα δημόσια ιχθυοτροφεία στη χώρα). Και βέβαια σε ανοδική πορεία βρίσκεται η μελισσοκομία.

Πριν αναφερθώ σε λεπτομέρειες κατά κλάδο Θέλω ιδιαίτερα να σημειώσω ότι υπάρχει ήδη πολύ καλή συνεργασία του Υπουργείου με τις Περιφέρειες και ιδιαίτερα με την Περιφέρειά σας για την παρακολούθηση της εφαρμογής των μέτρων του ΠΑΑ που έχουν εκχωρηθεί στις Περιφέρειες .

Ειδικότερα στην Περιφέρειά σας έχουν εκχωρηθεί 74,9 εκατ. €, που μαζί με τα 34,15 εκ. €  του Leader και τα 4,55 εκ. € των τοπικών προγραμμάτων μονοταμειακής προσέγγισης ΕΤΘΑ, φτάνουν στα 113,6 εκατ. ευρώ.

Συνολικά στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020,στην Περιφέρεια ΑΜΘ θα ενταχθούν και θα υλοποιηθούν έργα προϋπολογισμού 334 εκατ. €,  εκ των οποίων έχουν ήδη πληρωθεί περί τα 89,7 εκατ. €.

Για την Εγκατάσταση Νέων Γεωργών έχει κατανεμηθεί για την Περιφέρεια το ποσό των 23,4 εκατ. ευρώ. Υποβλήθηκαν 1555 αιτήσεις στήριξης όπου μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης προέκυψαν 1221 δικαιούχοι, στους οποίους έχει ήδη καταβληθεί το 70% της ενίσχυσης, 65 απορρίφτηκαν και 269 κρίθηκαν επιλαχόντες.

Από τους επιλαχόντες στόχος μας είναι να ενταχθούν στο μέτρο οι περισσότεροι. Θα χρησιμοποιηθεί γι’ αυτούς το ποσό που δεν θα απορροφηθεί από τις 5 Περιφέρειες που επαναπροκηρύχθηκε το μέτρο, η υπερδέσμευση του 10%, δηλαδή τα 24 εκατ. ευρώ επί του συνόλου των πόρων του μέτρου, όπως προβλέπεται και στο Σύστημα Διαχείρισης του ΠΑΑ, αλλά και κάθε δυνατότητα υπερδέσμευσης.

Όσον αφορά στο Μέτρο των Ομάδων Παραγωγών που ενισχύει τις λειτουργικές τους δαπάνες υπογράφηκε ήδη η σχετική Υπουργική Απόφασης για τον καθορισμό των λεπτομερειών εφαρμογής του και την ερχόμενη Πέμπτη θα γίνει η προκήρυξή του.

Θέλω να κάνω γνωστό, επειδή αυτή την περίοδο γίνεται μεγάλη συζήτηση για τα αγροτοπεριβαλλοντικά μέτρα, ότι τα διαθέσιμα χρήματα δεν μας επιτρέπουν να ικανοποιήσουμε όλα τα αιτήματα. Γι’ αυτό και ξεκινάμε με μία βασική αρχή: Οι εντάξεις θα αφορούν ένα και μόνο περιβαλλοντικό μέτρο για κάθε εκμετάλλευση.

Στην κτηνοτροφία έχουμε κάνει μια στρατηγική επιλογή: Να αξιοποιήσουμε κάθε δυνατότητα ο κλάδος της αιγοπροβατοτροφίας να ενισχυθεί μέσα από κίνητρα, διευκολύνσεις, στοχευμένες πολιτικές και «εργαλεία», ώστε να μπορέσει να ξεπεράσει τις δομικές του αδυναμίες και να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος για την παραγωγική ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα της χώρας. Οφείλω λοιπόν να πω τι κάναμε:

Το πρώτο βήμα για την υλοποίηση αυτής της στρατηγικής υπήρξε ο νόμος για τις βοσκήσιμες γαίες, μια μικρή επανάσταση που δεν έγινε απολύτως κατανοητή καθώς, δυστυχώς, τα αγροτικά θέματα προσελκύουν τα φώτα της δημοσιότητας μόνον όταν κατεβαίνουν τα τρακτέρ στους δρόμους…

Αντιμετωπίστηκαν 2 βασικά ζητήματα:

η επιλεξιμότητα για τις ενισχύσεις της κτηνοτροφίας ύψους 550 εκατ. ευρώ. Με την αλλαγή του ορισμού του βοσκότοπου πετύχαμε σε επίπεδο Ε.Ε.  επιπλέον 8 εκατ. στρ. επιλέξιμων εκτάσεων και

η διαχείριση 60 εκατ. στρεμμάτων δασικών εκτάσεων που σήμερα βόσκονται .

Με μια κουβέντα, με το νόμο αυτό, δεν λύσαμε απλώς το θέμα της απρόσκοπτης καταβολής των επιδοτήσεων στους κτηνοτρόφους, αλλά δημιουργήσαμε τις προϋποθέσεις για την αειφορική διαχείριση και αύξηση της «βοσκοϊκανότητας» των γαιών αυτών .

Τα δικαιώματα χρήσης βοσκής σε κτηνοτρόφους-κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις θα στηρίζονται πλέον σε εγκεκριμένα διαχειριστικά σχέδια βοσκής τα οποία συντάσσονται ήδη.

Έχουμε πει, όταν ψηφίζαμε το νόμο για τις βοσκήσιμες γαίες ότι θα κατανείμουμε αυτές τις εκτάσεις σε επιμέρους λιβαδικές μονάδες ώστε κάθε κτηνοτροφική εκμετάλλευση να έχει τη δική της λιβαδική μονάδα. Αυτός είναι ο στόχος μας μέχρι τέλους του 2019 .

Σε αυτή την περίπτωση θα είναι εύκολη και η συνεργασία των κτηνοτρόφων με τη δημιουργία ομάδων παραγωγών που θα μπορούν όχι μόνο να προβαίνουν από κοινού στην αγορά των εφοδίων τους και την πώληση των προϊόντων τους, αλλά και να δημιουργούν σε κατάλληλες θέσεις εντός των εκτάσεων που τους έχουν χορηγηθεί, τις βασικές υποδομές, από αλμεκτήρια μέχρι αποθήκες και γιατί όχι και μικρά τυροκομεία.

Και μια και μιλάμε για την αιγοπροβατοτροφία πολλοί θα αναρωτηθείτε  τι  κάναμε εμείς ως Κυβέρνηση  για τη προστασία της φέτας στις διεθνείς αγορές .

Στο πρώτο κιόλας Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας, το Μάρτιο του 2015, καταγγείλαμε τις συμφωνίες με Νότια Αφρική και Καναδά, που παγίωναν την κατάχρηση του όρου «φέτα» από όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνταν στις δύο χώρες, είτε ως τύπου φέτα, είτε ως φέτα Καναδά  ή Νότιας Αφρικής.

Με επιμονή και μεθοδικότητα (κάποια περίοδο βέβαια οι συνάδελφοί μου στο Σ.Υ. με είχαν ταυτίσει με τη φέτα) καταφέραμε να ανοίξουμε ένα θέμα που ήταν τελειωμένο και η διαπραγματευτική αποφασιστικότητά μας έφερε καρπούς σε ένα παιχνίδι που είμαστε μόνοι μας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε υπόψη τις ανησυχίες της Ελλάδας και δεσμεύτηκε εντός της μεταβατικής περιόδου (όλες οι συμφωνίες έχουν μεταβατική περίοδο) να αναθεωρήσει τις 2 συμφωνίες, προς τη κατεύθυνση της πλήρους προστασίας όλων των Γ.Ε. της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της φέτας.

Δηλαδή με απλά λόγια με τη λήξη της μεταβατικής περιόδου των 5 χρόνων δεν θα χρησιμοποιείται ο όρος φέτα σε κανένα προϊόν της Νότιας Αφρικής και του  Καναδά.

Ταυτόχρονα εμείς συνεχίσαμε μια πολύ έντονη προσπάθεια για να είναι ακόμη καλύτερες οι καινούριες συμφωνίες της Ε.Ε. με άλλες χώρες. Και καταφέραμε με πρώτη αυτή  με την Ιαπωνία εκείνο που κάποιοι θεωρούσαν ακατόρθωτο .

Την πλήρη προστασία των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων μας από τη πρώτη στιγμή.

Δίνουμε αυτή την ώρα μάχες για τη συμφωνία με Σιγκαπούρη, Κίνα και ΗΠΑ.

Είχαμε μιλήσει πολλές φορές για την ανάγκη να μπουν ξεκάθαροι κανόνες και διαφάνεια στην αγορά του γάλακτος και του κρέατος . Καταφέραμε μετά από μεγάλη επιμονή στις Βρυξέλες να θεσμοθετήσουμε την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας αρμέγματος του γάλακτος σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα  και της χώρας προέλευσης του κρέατος στους χώρους πώλησής του. Θα γνωρίζει πλέον ο Έλληνας καταναλωτής το ελληνικό γάλα.

Όπως επίσης νομοθετήσαμε την υποχρεωτική πληρωμή μέχρι 60 ημέρες και μάλιστα με αυστηρά διοικητικά πρόστιμα στο μεγαλύτερο ποσοστό των αγροτικών προϊόντων, ώστε να πάψει ο έλληνας αγρότης να είναι ο βασικός πιστωτής του χονδρεμπορίου και των πολυκαταστημάτων.

Όλα αυτά βέβαια για να υπηρετηθούν αποδοτικά για το χώρο προϋποθέτουν και τη δική σας οργανωμένη συμμετοχή. Και μια και μιλάμε για τη διακίνηση των τροφίμων το πρόβλημα που υπάρχει σε μερικές πόλεις στην Ελλάδα, όπως στη Δράμα, με τις αγορές παραγωγών θα λυθεί άμεσα με νομοθετική μας πρωτοβουλία.

Είναι όμως αδιανόητο να αναφερόμαστε σε ένα μείγμα πολιτικών πρωτοβουλιών για την τόνωση της ελληνικής κτηνοτροφίας, χωρίς να έχουμε κατά νου την ρεαλιστική προσέγγιση του προβλήματος που αφορά στην καταγραφή του πραγματικού αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων

Ήδη έχει σχεδιαστεί να καταστεί υποχρεωτική (Ιούλιος 2019) η εισαγωγή της ηλεκτρονικής σήμανσης των βοοειδών, με τη χρήση ενδοστομαχικού βόλου, στο πλαίσιο και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

Μήπως πρέπει να δούμε και τη χρήση του ίδιου τρόπου σήμανσης στην καταγραφή των αιγοπροβάτων;

Και λίγα λόγια για την αλιεία.

Ήδη έχουμε ξεκινήσει μια σειρά νομοθετικών πρωτοβουλιών, με τις οποίες θέλουμε να ενισχύσουμε τον τομέα, όπως η τροποποίηση του ν.δ. 420/70, η οποία θα ενισχύσει το συνδικαλιστικό κίνημα και τους αλιείς, ώστε να μπορέσουμε να συζητήσουμε μαζί τους  τις νομοθετικές ρυθμίσεις που θέλουμε να προωθήσουμε και τις έχει ανάγκη ο κλάδος, καθώς το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο είναι απαρχαιωμένο και δεν εξυπηρετεί πλέον τις σύγχρονες ανάγκες.

Στην προσπάθειά μας αυτή έχουμε σύμμαχο και το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας, του οποίου οι συνολικοί πόροι, κοινοτικοί και εθνικοί υπερβαίνουν τα 520 εκατ. €, ενώ με την κινητοποίηση και της ιδιωτικής συμμετοχής θα ανέλθουν στα 780 εκατ. €.

Φίλες και φίλοι, αγαπητοί αγρότες, εμείς πιστεύουμε ακράδαντα ότι η παραγωγική ύπαιθρος μπορεί να σηκώσει το μεγάλο βάρος της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας μας και προσπαθούμε για το σκοπό αυτό να δημιουργήσουμε όλα τα απαραίτητα εργαλεία στήριξής σας.

Ταυτόχρονα διερευνούμε αποφασιστικά τις δυνατότητες και τις  λύσεις σε συζήτηση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για διάφορες εναλλακτικές λύσεις των ενισχύσεων στην παραγωγή, όπως:

άμεσης αναθεώρησης του συστήματος κατανομής των δικαιωμάτων και

άμεσης σύγκλισης (μέσα στον ίδιο κλάδο παραγωγής), προκειμένου να αποκατασταθούν αδικίες εις βάρος των νέων κυρίως αγροτών και μονομέρειες υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων, ώστε οι παραγωγικές δυνάμεις στον αγροτικό χώρο, με την περιφερειακή τους διάσταση, να αρχίσουν αργά αλλά σταθερά να αναπτύσσονται και πάλι με νέα δυναμική και εξωστρέφεια.

Υπάρχουν σημαντικοί φορείς που παράγουν νέα γνώση και αποτελούν νησίδες επιστημονικής ποιότητας στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, όπως το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, το ΤΕΙ και το Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου (ΙΕΛ / Ε.Κ. “Αθηνά”), τόνισε στην ομιλία του στο Αναπτυξιακό Συνέδριο στην Κομοτηνή,  ο Αναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης.

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ανέφερε ο Αναπληρωτής Υπουργός, σημειώνονται υψηλές επιστημονικές επιδόσεις από τους τοπικούς ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς φορείς, όπως για παράδειγμα στην Πληροφορική και στην Ιατρική, τομείς όπου καταγράφονται δείκτες απήχησης πολλαπλάσιοι εκείνων του παγκόσμιου μέσου όρου. Οι επιχειρήσεις, όμως, επισήμανε ο Κώστας Φωτάκης, παρουσιάζουν μόνο μέσες καινοτομικές επιδόσεις χωρίς να λείπουν βέβαια οι σημαντικές εξαιρέσεις, όπως για παράδειγμα καινοτόμες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πληροφορικής, της αγροδιατροφής και της ενέργειας.

Η Οικονομία της Γνώσης μπορεί να αποτελέσει πυλώνα ανάπτυξης για την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης, τόνισε ο κ. Φωτάκης, καθώς έχει διαμορφωθεί το κατάλληλο χρηματοδοτικό πλαίσιο για την ενίσχυση ερευνητικών προγραμμάτων και τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία για την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας με αξιοπρεπείς μισθούς. Σε αυτή την προσπάθεια αναμένουμε να πρωταγωνιστήσουν κυρίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Περιφέρειας.

Στην κατεύθυνση αυτή, οι συνολικές δαπάνες Έρευνας και Ανάπτυξης για την Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης ανέρχονται 0,68% επί του του Περιφερειακού ΑΕΠ το οποίο φτάνει στα 6,9 δις €.

Επιπλέον, στοχεύουμε στην ενίσχυση του επιστημονικού ανθρώπινου δυναμικού που διαθέτει η χώρα και στην ανάσχεση της μονόπλευρης φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, μέσω δράσεων του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της 1^ης Προκήρυξης για Υποτροφίες Υποψηφίων Διδακτόρων, από τις 2114 προτάσεις που υποβλήθηκαν θα χρηματοδοτηθούν 539 υποψήφιοι Διδάκτορες έως τρία έτη, οι 22 από τους οποίους προέρχονται από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Η διαμόρφωση του νέου παραγωγικού προτύπου που προωθούμε για όλες τις περιφέρειες της χώρας – και ιδιαίτερα για τη στρατηγικής σημασίας Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης – θα οδηγήσει στην ανάπτυξή τους με βάση την Οικονομία της Γνώσης και προς όφελος όλων των κατοίκων, κατέληξε στην ομιλία του ο Αν. Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης.

Στην έναρξη της ομιλίας του, ο Αν. Υπουργός, αναφερόμενος στις ιδιαιτερότητες της περιοχής, τόνισε: «Χαίρομαι που είμαι σήμερα μαζί σας,  στην πρωτεύουσα της Ροδόπης στην Θράκη και την Ανατολική Μακεδονία, έναν τόπο που από την αρχαιότητα βρέθηκε πάνω στον δρόμο του μεταξιού και που ένωνε την Ανατολή με την Δύση. Πέρα από την εύφορη γη που ποτίζεται από τους μεγάλους ποταμούς, πέρα από τις μαγευτικές λιμνοθάλασσες, πέρα από την Ροδόπη, που ίσως την πλουσιότερη χλωρίδα στην Ευρώπη, το ασύγκριτο πλεονέκτημα της περιοχής της Αν. Μακεδονίας και της Θράκης, είναι η θέση της στον χάρτη. Βέβαια οι πόλεμοι του 20^ου αιώνα γέννησαν σύνορα που περιθωριοποίησαν την περιοχή και δυστυχώς σήμερα είναι από τις πιο φτωχές περιοχές της Ευρώπης. Σήμερα όμως που ανοίγουν πάλι οι μεγάλοι δρόμοι, οφείλουμε να δούμε την κρίση ως ευκαιρία για μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης».

Στην ομιλία του ο Γιάννης Τσιρώνης αναφέρθηκε με στοιχεία στην μείωση της ανεργίας, την αύξηση της βιομηχανικής και αγροτικής παραγωγής και την ανάκαμψη του αγροτικού ΑΕΠ αναφέροντας πως «η κατάρρευση ξεκίνησε πριν την κρίση: Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία το 2004 ήταν 9,1 δις και πριν την κρίση το 2009 είχε μειωθεί στα 7,130 δις, δηλαδή είχε χαθεί το 22% του αγροτικού ΑΕΠ, πριν την κρίση. Από το 2009 μέχρι το 2014 είχε μειωθεί στα 6.031 δηλαδή χάθηκε άλλο ένα 15% Στο τέλος του 2016 διαμορφώθηκε στα 6.300, δηλαδή μία αύξηση 3,7% απόδειξη ότι η αγροτική οικονομία  ανακάμπτει ταχύτερα από την υπόλοιπη οικονομία». Παρόλα αυτά, σημείωσε, δεν μπορούμε ακόμα να θριαμβολογούμε, όσο υπάρχουν ακόμα κατάλοιπα πρακτικών που μας οδήγησαν εδώ.

Τονίζοντας ότι δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς πρωτογενή τομέα, ο Γ. Τσιρώνης αναφέρθηκε στη συνέχεια εκτενώς στο σημαντικό έργο που συντελείται για την Αν. Μακεδονία και Θράκη: «Χθες ήμουν στην Βιστωνίδα. Στον νέο νόμο για τα νωπά, επιλύσαμε με το άρθρο 10 προβλήματα αλιείας στις λιμνοθάλασσες που χρόνιζαν για δεκαετίες. Ξέρετε ότι αυτό το άρθρο το φτιάξαμε μαζί με τους αλιείς. Ακούστηκε επιτέλους η φωνή σας και η εμπειρία σας. Αντίστοιχο μόνιμο διάλογο έχουμε και με τους μελισσοκόμους. Αντίστοιχα σταθήκαμε πλάι στους κτηνοτρόφους της Σταυρούπολης, που είχαν χάσει το 40% του ζωικού τους κεφαλαίου από τη βρουκέλωση. Ξεκινήσαμε τον διάλογο για την αναβίωση της σηροτροφίας και ήδη το συναρμόδιο υπουργείο Οικονομίας έχει καταθέσει στον διάλογο το πρώτο οικονομικό σχέδιο. Ψηφίσαμε την άδεια καλλιέργειας της κλωστικής κάνναβης. Στο παρελθόν αυτή η εξαιρετικά προσοδοφόρα καλλιέργεια είχε παράδοση στην περιοχή της Αν. Μακεδονίας – Θράκης. Σήμερα συζητούμε και με την βιομηχανία για αντικατάσταση πλαστικών και δομικών υλικών με προϊόντα κάνναβης. Σειρά έχει σε λίγες εβδομάδες η ανάπτυξη καλλιέργειας της φαρμακευτικής κάνναβης».

Όσο αφορά στο συνολικό έργο που γίνεται, ο Γιάννης Τσιρώνης αναφέρθηκε στους Δασικούς Χάρτες, στις αγορές βιοκαλλιεργητών, στα Διαχειριστικά Σχέδια Βοσκήσιμων Γαιών, στις αδειοδοτήσεις για Σταβλικές Εγκαταστάσεις, στις ενέργειες για το Ελληνικό Σήμα  (Έλεγχος, βελτίωση, ταυτοποίηση), στον νέο νόμο για τα Νωπά, στα Προγράμματα Κοινωνικής Οικονομίας και στην σύνδεση του Τουρισμού με τον Πρωτογενή Τομέα. Για το τελευταίο σημείωσε ότι «αν αποκλειστικός γνώμονας ήταν το φυσικό τοπίο, τότε η Ροδόπη θα ήταν ασυναγώνιστος προορισμός σε σχέση με την Ελβετία ή την Αυστρία, ενώ οι ορεινοί όγκοι της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, οι λιμνοθάλασσες και τα μεγάλα ποτάμια της περιοχής είναι ιδανικός τόπος για τον πιο ακριβοπληρωμένο τουρισμό, τον πεζοπορικό τουρισμό».

Στο τέλος της ομιλίας του, ο Αν. Υπουργός υπενθύμισε στο ακροατήριο τους δύο πυλώνες που ως οικολόγος θεωρεί τους σημαντικότερους για την ανάπτυξη: Την  κυκλική οικονομία και την ενεργειακή αυτονομία.