Αναμόρφωση του παλιού εργοστασίου της ΠΥΡΚΑΛ και μετατροπή του σε πάρκο

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε της Κυβέρνησης,  κυρία και κύριοι Υπουργοί, κύριε Δήμαρχε, κύριε Πρόεδρε, Διευθύνοντα Σύμβουλε των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων, κύριοι εκπρόσωποι των συνδικαλιστικών οργανώσεων, εκλεκτοί προσκεκλημένοι.

Βρισκόμαστε σήμερα σε έναν τόπο που πρόκειται να αλλάξει. Το νέο Κυβερνητικό Πάρκο είναι μία σύγχρονη κιβωτός πράσινου και αειφορικού σχεδιασμού που αναβαθμίζει αισθητά το δομημένο περιβάλλον διότι δίνει πνοή και αναζωογονεί τον αστικό ιστό. Συγκεντρώνει τις υπηρεσίες εννέα υπουργείων και τεσσάρων εποπτευόμενων φορέων, βελτιώνει τη διαλειτουργικότητα, αναβαθμίζει το περιβάλλον εργασίας των δημοσίων λειτουργών, αυξάνει την παραγωγικότητα ενώ δημιουργεί ένα σύγχρονο και φιλικό χώρο για τον πολίτη.

Αποδίδουμε στους κατοίκους τον ζωτικό χώρο που τους ανήκει στην καρδιά της πόλης τους που τώρα δεν μπορούν να απολαύσουν. Το κάνουμε με τη δημιουργία ενός πνεύμονα πρασίνου σε 80 στρέμματα και επιπροσθέτως άλλα 40 στρέμματα σε κοινόχρηστους χώρους όπως πλατείες και ποδηλατόδρομοι ενώ με το πάρκο απομακρύνουμε τα τείχη και οι πολίτες αποκτούν πρόσβαση σε ποδηλατόδρομος, πλατείες και χώρους πρασίνου και αναψυχής.

Πριν όμως μιλήσουμε για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Κυβερνητικού Πάρκου, ας σταθούμε στην πορεία μέσα στο χρόνο μιας εταιρείας που είναι ταυτόσημη με τη βιομηχανική ιστορία της πατρίδας μας. Η λειτουργία της ξεκινά το 1874, ουσιαστικά 53 χρόνια μετά την Επανάσταση και μέσα από μία αξιοσημείωτη πορεία φτάνει στο σήμερα. Ορόσημα στην πορεία της εταιρείας, το 1934 όπου μεταβιβάζονται οι μετοχές στον όμιλο Μποδοσάκη. Το 1982 με την κρατικοποίηση, το 1976 με τη δημιουργία της Ελληνικής Βιομηχανίας Όπλων και το 2004 με τη συγχώνευση ΠΥΡΚΑΛ και ΕΒΟ για τη δημιουργία των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων. Σήμερα, όμως, η λειτουργία της εγκατάστασης του Υμηττού εγκυμονεί περιβαλλοντικούς κινδύνους καθώς λειτουργεί εντός του αστικού ιστού. Η Πολιτεία λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθύνσεις  του γενικού πολεοδομικού σχεδίου, την ανάγκη αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος και το δημόσιο συμφέρον, προκρίνει τη μετεγκατάσταση της δραστηριότητάς του Υμηττού σε μία από τις άλλες τρεις λειτουργούσες εγκαταστάσεις που συγκεκριμένα βρίσκεται στο Λαύριο.  Η διαδικασία της μετεγκατάστασης θα ξεκινήσει άμεσα διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη λειτουργία της εταιρείας και των θέσεων εργασίας.

Ξεκινώντας από την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης των υπουργείων και οργανισμών προς μετεγκατάσταση, μπορούμε να αναφερθούμε στα 9 υπουργεία που είναι το Οικονομικών, το Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το Υγείας, το Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Πολιτισμού και Αθλητισμού, το Εσωτερικών, το Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το Τουρισμού, καθώς επίσης το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, με τις εταιρείες Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας και την εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου καθώς επίσης, και την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.  Συνολικά τα υπουργεία και οι οργανισμοί που πρόκειται να μετεγκατασταθούν καταλαμβάνουν σήμερα 127 κτίρια με συνολική επιφάνεια δομημένη 353.380 τετραγωνικά μέτρα και το ετήσιο κόστος λειτουργίας των μισθωμάτων με τις λειτουργικές δαπάνες ανέρχεται σε 33.161.000 ευρώ ετησίως. Αυτό χωρίς να λάβουμε υπόψη και ένα ποσοστό των κτιρίων τα οποία είναι ιδιόκτητα.

Τα οφέλη, τώρα, του νέου Κυβερνητικού Πάρκου. Ξεκινάμε καταρχάς με την απομάκρυνση από την κατοικημένη περιοχή των επικίνδυνων δραστηριοτήτων και νομίζω ότι και ο δήμαρχος μίλησε νωρίτερα για αυτή την πολύ σημαντική ανάγκη. Την εξυγίανση της επιφάνειας του ακινήτου από ρυπογόνες ουσίες καθώς έχει λειτουργήσει εδώ για πάνω από 100 χρόνια και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος χώρου. Τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος σε μία προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Την αστική ανάπλαση του δήμου Δάφνης-Υμηττού και ταυτόχρονα, με τη μετακίνηση των υπουργείων, την αποσυμφόρηση μερικώς του κέντρου της Αθήνας. Την αναβάθμιση του περιβάλλοντος εργασίας και ταυτόχρονα την αύξηση της παραγωγικότητας των δημοσίων λειτουργών και ουσιαστικά την κατασκευή μιας πολύ σημαντικής ενότητας αειφόρων κτιρίων δημόσιας διοίκησης.

Και να μπούμε τώρα σε κάποιες λεπτομέρειες σχετικά με τη μετεγκατάσταση και τί σημαίνει πραγματικά. Βλέποντας, λοιπόν, έναν ορίζοντα τριακονταετίας μπορούμε να υπολογίσουμε, με συντηρητικούς υπολογισμούς, το δημόσιο όφελος. Αυτό ανέρχεται σε 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Ας λάβουμε υπόψη ότι από τα 127 κτίρια το 85% είναι μισθωμένα. Έχουμε λοιπόν μείωση του λειτουργικού κόστους από μισθώματα και λειτουργικά έξοδα 520 εκατομμύρια. Από έσοδα και φόρους που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το έργο 210 εκατομμύρια και από την εκμετάλλευση των ακινήτων του δημοσίου, είναι τα κτίρια τα οποία απελευθερώνονται, συνολικά 270 εκατομμύρια. Σαφώς με την βελτίωση των υπηρεσιών, τις λειτουργικές συνέργειες, τη διαλειτουργικότητα, την αύξηση της παραγωγικότητας.

Παρουσιάζοντας στοιχεία του σχεδίου ανάπλασης, τα καθαιρούμενα κτίρια των σημερινών εγκαταστάσεων είναι συνολικά 66.  Από τα 91 υφιστάμενα κτίρια λοιπόν κατεδαφίζονται τα 66 κτίρια, διατηρούνται 25 κτίρια και δεν  υπάρχει καμία προσθήκη σε υφιστάμενο κτίριο αλλά χτίζονται νέα κτίρια.  Έτσι έχουμε συνολικό αριθμό κτιρίων με την ανάπλαση 32 και συνολική επιφάνεια δομημένη 133.000 τετραγωνικά μέτρα.

Τα διατηρούμενα κτίρια των σημερινών εγκαταστάσεων. Εδώ θα πρέπει να σταθούμε και να πούμε ότι έχουμε κατασκευές τριών αρχιτεκτονικών περιόδων. Η πρώτη είναι από το 1890 έως το 1930, η δεύτερη από το 1930 έως το 1950 και η τρίτη από το 1950 έως το 2000. Έχουμε λοιπόν τρεις αρχιτεκτονικές περιόδους. Εκεί, λοιπόν, έχουμε 25 κτίρια τα οποία θα συντηρηθούν,  θα αναδειχθούν και βεβαίως θα αξιοποιηθούν καθότι έχουν ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά. Εκεί θα δημιουργηθούν χώροι -δομές πολιτισμού,  μουσείο της εταιρείας και μουσείο της βιομηχανικής ιστορίας της χώρας.

Προχωρώντας, θα δούμε το βασικό  στοιχείο του σχεδιασμού που είναι η δημιουργία του Πάρκου πρασίνου και των κοινόχρηστων χώρων. Σήμερα στην περιοχή ισχύει ένας χαμηλός σχετικά συντελεστής 1,2 και βεβαίως το ποσοστό κάλυψης το οποίο επιτρέπεται είναι 60%. Με την προτεινόμενη δόμηση και ανάπτυξη του Κυβερνητικού Πάρκου, ο συντελεστής ο οποίος θα εφαρμοστεί είναι 0,9, είναι πολύ χαμηλός συντελεστής και το ποσοστό κάλυψης φτάνει στο 22%, το οποίο είναι πολύ μικρό για μία τέτοια έκταση. Εάν προσθέσουμε τώρα το τί συμβαίνει με το πράσινο και τους κοινόχρηστους χώρους, γιατί θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι όταν μιλάμε για κοινόχρηστους χώρους εννοούμε πλατείες, ποδηλατόδρομους, χώρους δηλαδή που αποδίδονται στην κοινωνία, στους πολίτες. Συνολικά έχουμε ένα πάρκο 80.000 τετραγωνικών μέτρων και 40.000 τετραγωνικά μέτρα κοινόχρηστους χώρους. Συνολικά λοιπόν, το πράσινο και οι κοινόχρηστοι χώροι θα καταλαμβάνουν το 77,4%.

Η υλοποίηση του έργου θα γίνει μέσω σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Θα πρέπει εδώ να πούμε ότι τα έργα ΣΔΙΤ διασφαλίζουν την ποιότητα των έργων. Ο χρόνος και το κόστος υλοποίησης είναι συγκεκριμένο,  επιτυγχάνονται σημαντικές συνέργειες από την ενσωμάτωση του σχεδιασμού της κατασκευής και της λειτουργίας σε μία σύμβαση μακροπρόθεσμης διάρκειας. Η πληρωμή του αναδόχου πραγματοποιείται σε βάθος χρόνου, μετά την παράδοση του έργου σε λειτουργία, γεγονός που συνεπάγεται ισχυρό κίνητρο τήρησης του χρονοδιαγράμματος. Επίσης, κάτι πολύ σημαντικό.  Ο ανάδοχος πληρώνεται βάσει ενός λεπτομερούς μηχανισμού πληρωμών ο οποίος αξιολογεί επί ποινή απομειώσεων την ποιότητα του έργου και των προσφερόμενων υπηρεσιών καθόλη τη διάρκεια του έργου.  Δηλαδή, αν αστοχήσει κατά τη διάρκεια του έργου ο ανάδοχος σε κάποια από τις υποχρεώσεις του τότε απομειώνεται η πληρωμή διαθεσιμότητας.  Επίσης, επειδή ο ανάδοχος έχει την υποχρέωση μακροχρόνιας συντήρησης του έργου αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχουν εκπτώσεις στην κατασκευή του έργου. Και θα πρέπει εδώ να τονίσουμε – κάτι πολύ σημαντικό- ότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς του έργου δεν αλλάζει. Είναι δημόσιο, παραμένει δημόσιο, απλώς έχουμε έναν ανάδοχο ο οποίος κατασκευάζει και συντηρεί το έργο.

Προβλέπεται ότι η ιδιωτική επένδυση ανέρχεται στα 250 εκατομμύρια ευρώ, η έναρξη κατασκευής το 2023 και η σταδιακή έναρξη λειτουργίας το 2025-2026.  Όμως, κατά τη διάρκεια αυτή και σε συνεννόηση με τον Δήμο, μπορεί να αποδίδονται χώροι για τη λειτουργία του Δήμου. Εντάσσοντας, λοιπόν, την οικολογική διάσταση  στον αναπτυξιακό μας σχεδιασμό, δημιουργούμε μία έκταση 120 συνολικά στρεμμάτων πρασίνου και χώρων αναψυχής, δημιουργούμε δηλαδή έναν θύλακα πράσινου μέσα στην καρδιά της πόλης. Αναδιαμορφώνουμε την αισθητική και τη μορφή του χώρου, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Χρησιμοποιούμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κι έτσι μειώνουμε το ενεργειακό αποτύπωμα, δημιουργούμε σύγχρονα βιοκλιματικά κτίρια και χρησιμοποιούμε απόλυτα έξυπνα ενεργειακά συστήματα, δηλαδή ευφυείς μετρητές κατανάλωσης ενέργειας, αισθητήρες θερμοκρασίας- υγρασίας και όλα αυτά τα συστήματα που προσφέρουν απομείωση. Να σημειώσουμε ότι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, οι συνολικές εκπομπές των ρύπων λόγω της χρήσης των υλικών που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν -φιλικών προς το περιβάλλον- μειώνουν κατά 60% τη ρύπανση του περιβάλλοντος ενώ, το πιο σημαντικό, είναι  ότι τα νέα βιοκλιματικά κτίρια θα έχουν ενεργειακή ανάγκη 80 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό μέτρο ανά έτος από 350 που έχουν σήμερα. Αντιλαμβάνεστε την μείωση των ενεργειακών αναγκών. Κατά περίπου 75%.

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η δημόσια διοίκηση πρέπει να χαρακτηρίζεται από ευελιξία ώστε να αντιμετωπίζονται οι νέες συνθήκες και ανάγκες των πολιτών. Σήμερα με το Κυβερνητικό Πάρκο, συνδυάζουμε τον αειφορικό σχεδιασμό των κτιρίων και του δομημένου περιβάλλοντος με την καινοτομία που επιταχύνει την αποτελεσματικότητα και τα θέτουμε στην υπηρεσία του Πολίτη. Αυτό υπηρετούμε ως Κυβέρνηση και αυτό υπηρετεί η πρότασή μας. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και θα ήθελα στο σημείο αυτό να καλέσω στο βήμα τον αξιότιμο κύριο Πρωθυπουργό, κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Σας ευχαριστώ.