«Καλημέρα. Έχουμε τη χαρά να έχουμε αντιπροσωπείες από 15 κράτη, είτε μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε υποψήφια, διότι η προοπτική τους είναι να γίνουν κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πήραμε, τα 4 μέλη που είμαστε μια ομάδα εντός της Ευρωπαϊκή Ένωσης από τα Βαλκάνια, μία απόφαση με την ομάδα του Visegrad. Θα κάνουμε συναντήσεις για το Μέλλον της Ευρώπης, ώστε και μικρότερα και μεσαίου μεγέθους κράτη, να αποκτήσουν τη μέγιστη επιρροή στη συζήτηση που γίνεται.
Ξεκινήσαμε με πρότασή μου στη Βουδαπέστη, είχα κάνει και τότε την εισήγηση, και συνεχίζουμε σήμερα στο Σούνιο. Θέλω να σας πω ότι τελικά είναι πολύ καλή επιλογή που ήρθαμε εδώ, διότι η τοποθεσία είναι μαγευτική σύμφωνα με τους ξένους, και θα συμβάλει στην πολύ πετυχημένη πορεία του τουρισμού στην Ελλάδα.
Θα τα πούμε αργότερα, αφού πρώτα συζητήσουμε με τους συνάδελφούς μας.
Ευχαριστώ όλους σας που ήρθατε μέχρι εδώ, και ελπίζω να είναι η μέρα μας καλή, παρόλο που λέει ότι θα βρέξει το απόγευμα. Να είστε καλά, καλή σας μέρα».
1. Όπως είχαμε συμφωνήσει στη Βουδαπέστη, και σας ευχαριστώ για παρουσία σας, πραγματοποιούμε εδώ στο Σούνιο τη δεύτερη συνάντηση των Βίσεγκραντ και των Β4, μαζί με τα κράτη της διεύρυνσης των Δυτικών Βαλκανίων. Ως τελευταίο τμήμα της συνάντησής μας θα διεξαχθεί η συνεδρίαση για το μέλλον της ενεργειακής διπλωματίας, συνεργασίας και μεταφοράς στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή του Υπουργού ενέργειας και περιβάλλοντος, καθηγητή Σταθάκη.
2. Θέλουμε μια ΕΕ πιο ενωμένη, πιο δημοκρατική και κοινωνικά δίκαιη. Μια ΕΕ ισχυρότερη στον κόσμο που να φροντίζει τους πολίτες της. Μια ΕΕ ισχυρή έναντι τρίτων, στηριγμένη στην αρχή της επικουρικότητας. Που να φροντίζει για τη δημοκρατική συμμετοχή κρατών, περιφερειών και ιδιαίτερα πολιτών. Να υπερβαίνει τυχόν αντιθέσεις στο εσωτερικό της ανάμεσα στον Νότο και το Βορά, τη Δύση και την Ανατολή, πλούσιες και φτωχές περιοχές. Μια ΕΕ που καταπολεμά την αδιαφάνεια και τη διαφθορά. Που στοχεύει στην καλυτέρευση της καθημερινής πολιτικής των πολιτών της. Η οποία δίνει προοπτική, θετικές προσδοκίες και οράματα, ιδιαίτερα για τις νέες γενιές.
3. Είναι ανάγκη να βρεθεί ο δρόμος υπέρβασης από την ΕΕ των δυσκολιών που αντιμετωπίζει στην αντιμετώπιση της μεταναστευτικής-προσφυγικής κρίσης. Στη μη φιλική προς την κοινωνία επίλυση πολλών οικονομικών προβλημάτων. Όλα αυτά είναι απαραίτητα προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αναπτυσσόμενη σκεπτικότητα σε όλες τις χώρες κράτη μέλη της ΕΕ για την αναγκαιότητά της, αλλά και ως προς την ικανότητα αντιμετώπισης των προβλημάτων της.
Δεν μπορεί η ΕΕ να υπογραμμίζει την ανάγκη των μνημονίων, των κυρώσεων, των μέτρων –όπως το εμπάργκο- έναντι τρίτων και να υποβαθμίζει τις απαιτήσεις που προκύπτουν από τις συνθήκες για υλοποίηση θεμελιακών αξιών (όπως ελευθερίες, δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα, κυριαρχία του κανόνα δικαίου και της δικαιότητας).
4. Η ΕΕ είναι ένα κέντρο που δημοκρατικά πρέπει συνεχώς να διεκδικεί μια καλύτερη θέση στον κόσμο στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Να διασφαλίζει την ασφάλεια για τους πολίτες της σε ένα κόσμο που αλλάζει, στο εσωτερικό, στα σύνορα και στον περίγυρό της. Την δημοσιονομική ισορροπία και την ασφάλεια ως προς την απασχόληση. Την προώθηση της έρευνας, της ανάπτυξης και της εκτεταμένης εφαρμογής των νέων τεχνολογιών για τον μετασχηματισμό της ΕΕ σε μια δημοκρατική, ασφαλή και δίκαιη ψηφιακή Ευρώπη. Αν δεν προωθηθούν όλα αυτά, κινδυνεύει από πιο πλούσια περιοχή στον κόσμο να μετατραπεί σε μια περιοχή παρακμής.
5. Προκειμένου η ΕΕ να προοδεύσει θα πρέπει να ενισχυθεί η ενότητά της. Η ενίσχυση αυτή δεν μπορεί να είναι προϊόν υποταγής των μικρότερων στους ισχυρότερους, ούτε αγνόησης των εθνικών παραδόσεων και των επιθυμιών των πολιτών της. Κάθε άλλο.
6. Προκειμένου να γίνουν τα πιο πάνω, απαιτείται περισσότερος και πιο οργανωμένος διάλογος με τους πολίτες. Καταπολέμηση της πλατιάς διαδεδομένης αδιαφορίας ή και απογοήτευσης για το ευρωπαϊκό project. Από την άλλη πρέπει εκ νέου να γίνει παραδεκτό ότι η ισχύς της ΕΕ δεν βρίσκεται στη μονολιθικότητα αλλά στην ποικιλία, στη διαφορετικότητα, στον πλούτο των εθνών και των κρατών μελών της. Στην υπεράσπιση αυτής της ποικιλίας, όπως και των δικαιωμάτων του ανθρώπου.
7. Χωρίς την κινητοποίηση των πολιτών, η ΕΕ θα είναι μη αξιόπιστη και εντέλει δεν θα μπορεί να αντιμετωπίσει τα πραγματικά της προβλήματα. Θα δημιουργούνται συνεχώς προβλήματα νομιμοποίησης έναντι τους. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να δώσει η ΕΕ ξανά ένα όραμα και ένα πειστικό επιχείρημα για την ύπαρξή της.
8. Η ΕΕ γνώρισε τα τελευταία χρόνια πολλαπλές κρίσεις: χρηματοπιστωτική, αντιμετώπισης του προσφυγικού, εξόδου του ΗΒ κ.ο.κ. Με ένα τρόπο η ΕΕ βρέθηκε εγκλωβισμένη σε μια «παγίδα» σύνθετης κρίσης. Το κυριότερο είναι ότι η ΕΕ δεν συγκινεί σήμερα εξίσου με το παρελθόν τους ίδιους τους πολίτες των κρατών-μελών της.
Μια αιτία αυτών των κρίσεων, είναι ότι πολλοί στην Ευρώπη προτιμούν να μην λαμβάνονται αποφάσεις εν γένει (η εξουσία επί του χρόνου από εκείνο που διαθέτει περισσότερη ισχύ) ειδικότερα δε, να μην λαμβάνονται αποφάσεις που περικλείουν ένα ρίσκο. Βέβαια, με αυτή τη νοοτροπία μπορεί κάποια στιγμή να τεθεί σε κίνδυνο το όλο εγχείρημα.
9. Στην ΕΕ πρέπει να μάθουμε να σκεφτόμαστε και πάλι στρατηγικά και να μην υποτάσσεται η πολιτική μας αδιάλειπτα και μονοσήμαντα στη συγκυρία και σε βραχυπρόθεσμες ανάγκες. Πρέπει να μάθουμε να λέμε την αλήθεια και να συζητάμε με ειλικρίνεια για την κατάστασή μας. Να μην αφήνουμε, δηλαδή, να ωραιοποιούνται καταστάσεις. Οι κανόνες που συμφωνούνται να ισχύουν για όλους.
10. Η ΕΕ κινδυνεύει σήμερα να γίνει ένα εγχείρημα των ελίτ, πολιτικών και οικονομικών, ομάδων ειδικών συμφερόντων και επιλογών σκοπιμότητας. Να αποκοπεί από τον κοινωνικό περίγυρό της. Η αιτιολόγηση σκοπού: ειρήνη στη γηραιά ήπειρο δεν επαρκεί σήμερα, ¾ περίπου αιώνα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Απαιτείται να επαναφέρει η ΕΕ στη πρώτη γραμμή αυτοπροσδιορισμού τις αρχές και τις αξίες της, έναντι των οποίων συχνά δείχνει διπλά μέτρα στην εφαρμογή τους και εργαλειακή χρήση τους. Δημοκρατία, Ελευθερία, Αλληλεγγύη, Κοινωνικά δικαιώματα πρέπει να αποκτήσουν και πάλι ρόλο και τη θέση τους στο σύστημα της ΕΕ. Ο στόχος της κοινωνικής συνοχής θα πρέπει να τεθεί εκ νέου. Η ΕΕ οφείλει να αναπτυχθεί ως μια μηχανή, ένα σύστημα θεσμών, εργαλείο, εκσυγχρονισμού όλων μας και της ίδιας. Φάρος εφαρμογής, προώθησης και διάχυσης του «rule of Law», υπερασπιστής αυτής της αρχής στην παγκόσμια κοινότητα.
Ακόμα, η ΕΕ, πρέπει να αποδείξει στους πολίτες της ότι δεν είναι μόνο ένα σύστημα μνημονίων, εμπάργκο και κυρώσεων, αλλά πρωταρχικά παραγωγός ευμάρειας και ασφάλειας για τους πολίτες και τα κράτη μέλη της, για όλους όσους συνεργάζονται μαζί της. Για την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της.
11. Η ΕΕ πρέπει να αναπτύξει παραπέρα τον παγκόσμιο ρόλο της με τρόπο που να υπερασπίζεται τα συμφέροντα όλων των μελών της και όχι μόνο κάποιων επιλεκτικά. Να συμβάλλει στη συνολική ανάπτυξη της οικονομίας και της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ έναντι των άλλων κέντρων ισχύος στο σημερινό κόσμο. Ακόμα, η ΕΕ πρέπει να δρα και επιδρά περισσότερο θετικά στην υπέρβαση των διαφορών βορρά-νότου και ακόμα περισσότερο δύσης-ανατολής στο εσωτερικό της.
12. Μια από τις αιτίες των προβλημάτων της ΕΕ ήταν και είναι η αλλαγή των απόψεων της Γερμανίας που έστω και με μια υστέρηση, απέκτησε μετά την ενοποίησή της μια περισσότερο «εθνική ματιά», ενώ η Γαλλία τα τελευταία χρόνια, μέχρι την εμφάνιση του Μακρόν, έδειχνε να μην έχει τις ίδιες διαθέσεις έναντι της προοπτικής της ΕΕ όπως στο παρελθόν, ενώ η κατά το παρελθόν πλέον φιλική προς το εγχείρημα της ΕΕ χώρα, η Ιταλία, έγινε αρκετά εσωστρεφής.
13. Η ΕΕ πρέπει να αλλάξει σε πολλά, να προσαρμοστεί σε άλλα και να αναδείξει τα υπάρχοντα θετικά της. Με βάση μια τέτοια πολιτική, επιτρέψτε μου να σας θυμίσω ορισμένα βασικά ερωτήματα τα οποία μπορούν, ασφαλώς, να επανέλθουν στη σημερινή μας συζήτηση:
[Α] Αλλαγές στο κόσμο και στη θέση της ΕΕ, σημασία αυτών των αλλαγών για το μέλλον της ΕΕ, αλλά και γενικότερα της Ευρώπης.
[Β] Υποστήριξη της ισχυροποίησης της ΕΕ; Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Εδώ μπορεί κανείς να εξετάσει σειρά από εναλλακτικές:
i. Ισχυροποίηση των κοινοτικών οργάνων ή όχι; Και αν ναι πώς και ποιών;
ii. Υπέρ ορισμένων ισχυρών κρατών ή ομάδων κρατών;
iii. Ισχυροποίηση ή υποβάθμιση του εθνικού κράτους εντός της ΕΕ. Με αυτό το ερώτημα είναι συνδυασμένο ένα άλλο :
– ποια θα είναι η ισορροπία στο μέλλον ανάμεσα στα εθνικά κράτη και τα κοινοτικά όργανα/θεσμούς, αλλά και
– ποιά θα είναι η σχέση/ισορροπία ανάμεσα στα τελευταία, την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο.
iv. Ισχυροποίηση και πώς της δημοκρατίας μέσα στην ΕΕ;
– Με εκδημοκρατισμό των κοινοτικών θεσμών;
– Με ενίσχυση του κοινοβουλίου σε βάρος των άλλων θεσμών;
– Με ενίσχυση του εθνικού κράτους/εθνικών θεσμών και οργάνων και του ελέγχου που ασκεί (ασκούν) στην ΕΕ, ιδιαίτερα στο ενωσιακό επίπεδο, ή τέλος
– Με την περισσότερη εμπλοκή των εθνικών οργάνων με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
V. Ισχυροποίηση της κοινωνίας; Και αν ναι,
– με πιο τρόπο;
– κύρια, ποιές κοινωνικές ομάδες και δυνάμεις;
[Γ] Ποια θα είναι η ισορροπία ανάμεσα στη διεύρυνση της ΕΕ και την εμβάθυνση. Διότι κάθε βήμα υλοποίησης μιας διεύρυνσης συνοδεύεται με την (συχνά προηγούμενη) θεσμική μεταρρύθμιση της Ένωσης. Προς το παρόν γίνεται μια πρώτη συζήτηση για τις αλλαγές ως προς το Ευρωκοινοβούλιο εξαιτίας του Brexit.
[Δ] Οι θεσμικές αλλαγές που γίνονται στο όνομα και σε συνδυασμό με τη κάθε φορά διεύρυνση καλό είναι να τις έχουμε κατά νου πριν από τις όποιες δεσμεύσεις για την γεωγραφική αρχιτεκτονική της ΕΕ, αλλά και της Ευρώπης συνολικά. Ιδιαίτερα ως προς
– Τη σύνθεση της Επιτροπής (διότι θα είναι δύσκολο να διασφαλιστούν χαρτοφυλάκια για 35 και πάνω κράτη), αν θα έχουν όλα τα κράτη Επιτρόπους, αν θα υιοθετηθεί η αρχή της εκ περιτροπής ή θα επιδιώξουν κάποιοι να χωριστεί η Επιτροπή σε κράτη που θα διαθέτουν μόνιμα μέλη και σε εκείνα που δεν θα διαθέτουν. Αν θα υπάρχουν senior and junior μέλη της Επιτροπής και πώς θα γίνεται η κατανομή των χαρτοφυλακίων.
– Τη μεταρρύθμιση της σχέσης των θεσμών.
– Τη συγκρότηση και λειτουργία των Συμβουλίων, ιδιαίτερα της σύνθεσης των Προεδριών. Είναι πιθανά να επανέλθει η πρόταση για επικεφαλής από την Επιτροπή επί των διάφορων μορφοποιήσεων των Συμβουλίων ή έστω για μόνιμους προέδρους τους.
– Εκλογή Προέδρου και Επιτρόπων;
– Ρόλος και λειτουργία των κομμάτων, εθνικών και / ή ενωσιακών, στα πλαίσια της ΕΕ και στους θεσμούς της.
– Μεγάλη σημασία έχει για κράτη του δικού μας μεγέθους η σύνθεση των επικεφαλής και αναπληρωτών διευθυντών των διευθύνσεων Επιτροπής, Συμβουλίου και Ευρωβουλής. Υπάρχει μια σαφή καταγραφή προς όφελος ορισμένων μεγάλων κρατών με τρόπο ανισόρροπο,
– Θα υπάρχουν δυνατότητες παρέμβασης των κοινωνιών και πώς; Ο ρόλος και οι δυνατότητες δημοψηφισμάτων.
Από τα πιο πάνω προκύπτει η ανάγκη οργάνωσης της συνεργασίας ανάμεσα σε μικρομεσαία κράτη, αλλά και μεταφοράς πείρας σε τέτοιου είδους αλλαγές και μεταρρυθμίσεις από παλαιότερα κράτη μέλη σε νεότερα που δεν έχουν λάβει μέρος σε ανάλογες διαπραγματεύσεις στο παρελθόν.
[Ε] Διεύρυνση και περίγυρος της ΕΕ:
Ι. Ο πρώτος κύκλος ερωτημάτων αναφέρεται στον άμεσο περίγυρο της ΕΕ:
– το πρώτο ερώτημα είναι τι θα κάνει η ΕΕ με τις ειδικές σχέσεις που έχει με πλούσια ευρωπαϊκά κράτη της ΕΕ όπως είναι η Ελβετία και η Νορβηγία, αλλά και μικρές κρατικές οντότητες (Ανδόρα, Άγιος Μαρίνος, Λιχτενστάιν, Μονακό).
– το δεύτερο και πιο σημαντικό ερώτημα αφορά τα χρονοδιαγράμματα και τις τυχόν ομαδοποιήσεις για ένταξη στην ΕΕ κρατών των Δυτικών Βαλκανίων.
– το τρίτο ερώτημα είναι η τύχη της υποψηφιότητας της Τουρκίας και αν αυτή θα μετασχηματιστεί σε ειδική σχέση.
– Ειδικό ζήτημα παραμένει αυτό των σχέσεων με τη Ρωσία.
ΙΙ. Ο δεύτερος κύκλος αφορά τις χώρες που βρίσκονται στον παραπέρα περίγυρο της ΕΕ:
– Από τη μια είναι η ομάδα της ανατολικής γειτονίας, αν θεωρούμε ότι οι σχέσεις μας πρέπει να είναι με όλες ίδιες ή τις διαχωρίζουμε σε δύο ομάδες των τριών (είτε με πολιτικό κριτήριο, είτε με γεωγραφικό).
– Από την άλλη είναι η ομάδα των μεσογειακών κρατών, ιδιαίτερα Ισραήλ και Τυνησία.
– Γενικότερα η πολιτική έναντι των συνδεδεμένων κρατών
[ΣΤ] Η αναπτυσσόμενη ΕΕ θα πρέπει να κινείται με τους ρυθμούς των προπορευόμενων σε ενοποίηση, ή με τους ρυθμούς των πιο αργών; Ή έστω με «μέσους όρους»;
[Ζ] Πεδία πολιτικής της ΕΕ
Από τη συζήτηση που διεξάγεται ιδιαίτερα στις ισχυρότερες χώρες της ΕΕ, όπως είναι η Γαλλία και η Γερμανία κύριο θέμα που έχει προκύψει είναι σε ποιές θεματικές, τομείς πολιτικής, θα πρέπει να αναπτυχθεί η ΕΕ, αλλά και ποια μπορεί να είναι η θεσμική οργάνωση της ΟΝΕ και γενικότερα της οικονομικής πτυχής της ΕΕ.
Ως προς το πρώτο ζήτημα, πέραν εκείνου του εκδημοκρατισμού του όλου συστήματος της ΕΕ, που δεν θα μπορούσε να γίνει μέλος του εαυτού της αν κρινόταν με το ίδιο το «acquis» της, υπάρχουν οι εξής τομείς ανάπτυξης:
– Κοινωνικός τομέας, και αν θα είναι μοχλός περιορισμού του κοινωνικού κράτους σε εθνικό επίπεδο ή θα διευκολύνει την ενδυνάμωσή του.
– Κοντά σε αυτή τη θεματολογική είναι το μεγάλο πρόβλημα της πολιτικής μετανάστευσης και της τύχης/μετατροπής του Πλαισίου του Δουβλίνου. Στη μετανάστευση, η ΕΕ δεν μπόρεσε να αποδείξει ότι διαθέτει μια δική της, ποιοτικά ανώτερη, μεταναστευτική και προσφυγική πολιτική. Δεν μπόρεσε να λύσει το πρόβλημα ανάμεσα στις επιθυμίες των εθνικών κρατών και μια συνολική ευρωπαϊκή πολιτική.
– Ο αμυντικός τομέας, όσο και εκείνος της ασφάλειας, που προσδιορίζετε από τη σχέση ανάμεσα στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. Αν, δηλαδή, θα αποκτήσει αυτοτελή αμυντική λειτουργία ή θα αποτελεί έναν περιφερειακό εταίρο των δύο άλλων. Χωρίς αμυντικό πυλώνα, η ΕΕ θα παραμένει ένας οικονομικός γίγαντας με πήλινα πόδια.
– Επίσης αν η συνεργασία ανάμεσα σε ΕΕ και ΝΑΤΟ θα είναι σε επίπεδο κρατών, ή με αυτονομία -όπως γίνεται και υποστηρίζω από πλευράς μου- οργανισμός προς οργανισμό.
– Η παραπέρα ανάπτυξη του νομισματικού-οικονομικού που μιλώ παρακάτω.
– Στήριξη του αγροτικού τομέα, των σύγχρονων υπηρεσιών, της βιομηχανίας νέας τεχνολογίας και εκείνης που στηρίζεται σε αυτές.
[Η] Η ΕΕ έχει ένα θεμελιακό πρόβλημα, ότι κατασκευάζει θεσμικά συστήματα, όπως είναι εκείνο της ευρωζώνης χωρίς προβλέψεις από τις συνθήκες και χωρίς να εξασφαλίζει ρόλο στο ευρωκοινοβουλίου σε αυτά, γενικότερα δε, συχνά, με τρόπο αντιδημοκρατικό. Το θεσμικό σύστημα της ευρωζώνης πρέπει να τεθεί κάτω από τον έλεγχο του κοινοβουλευτισμού και να είναι διασφαλισμένη η παρουσία στα όργανά της τόσο του ευρωκοινοβουλίου, όσο και της Επιτροπής με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπουν οι Συνθήκες.
Από την ευρωζώνη, επιπλέον, απουσιάζουν τα απαραίτητα εργαλεία ώστε να μπορεί να αντιδράσει έγκαιρα σε αλλαγές και προβλήματα της οικονομικής συγκυρίας. Δυστυχώς τα προβλήματά της δεν τα συζητάμε στην Ευρώπη με ψυχρό κεφάλι, αλλά με καρδιά σε κατάσταση υπερθέρμανσης.
[Θ] Ειδικά θέματα εμπεριέχονται στις προτάσεις που διατυπώθηκαν από Παρίσι και Βερολίνο. Οι περισσότερες από το πρώτο με μη ουσιαστική αποδοχή τους από το δεύτερο. Ανάμεσα σε αυτές ξεχωρίζει η πρόταση για ενίσχυση του προϋπολογισμού της ΕΕ, που θυμίζει -σε άλλο πλαίσιο-παλαιότερες προτάσεις των ομοσπονδιστών. Η καθιέρωση ειδικού προϋπολογισμού για την ευρωζώνη, πρόταση ίσως προβληματική. Συνολικά, αν η Ευρωζώνη δικαιούται και θα ήταν χρήσιμο να έχει τα δικά της ξεχωριστά όργανα και θεσμούς ή όχι;
Η επιλογή ή μη Ευρωπαίου «Υπουργού» Οικονομικών, όπως συνέβη αντίστοιχα στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, θεσμός που εκτιμώ ότι λειτούργησε θετικά. Η μετεξέλιξη ή όχι του Ευρωπαϊκού συστήματος διάσωσης(Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) σε ένα είδος ευρωπαϊκού νομισματικού ταμείου (όπως το ΔΝΤ, αλλά διαφορετικά συγκροτημένου, με τη διατήρηση ή όχι του διακυβερνητικού του χαρακτήρας). Ακόμα υπάρχουν οι προτάσεις για την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης καθώς και της έκδοσης ευρωπαϊκού ομόλογου.
Ένα ειδικό ζήτημα είναι, το θέμα της τύχης του ενωσιακού προϋπολογισμού και σε σχέση με το Brexit. Γνώμη μου είναι ότι μπορεί ο προϋπολογισμός να αυξηθεί, ενώ πρέπει να μελετηθεί ο τρόπος και τα ποσοστά κατανομής του ανάμεσα σε αναγκαίες για το σήμερα πολιτικές και σε εκείνες που είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση του μέλλοντος. Ανάμεσα σε διαφορετικούς τρόπους για την εμβάθυνση της διαδικασίας ενοποίησης, της προώθησης της οικονομικής σύγκλισης και ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής. Πρόκειται, ασφαλώς, για τη συζήτηση για τις νέες δημοσιονομικές προοπτικές και πλαίσιο.
Το κύριο και θεμελιακό είναι η ΕΕ να ξαναποκτήσει τα χαρακτηριστικά μιας οικονομικής και νομισματικής ένωσης, και όχι μόνο το τελευταίο. Δημοκρατική στη συγκρότησή και στον τρόπο δράσης της. Που ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο και τον φροντίζει: Από την καταπολέμηση της ανεργίας μέχρι την ποιότητα ζωής.
[Ι] Πολλά από τα τελευταία ερωτήματα συνδέονται με εκείνα του τρόπου ανάπτυξης της ΕΕ: ως όλου; Ταυτόχρονα όλοι όλα; Ως μια ατμομηχανή που τρέχει πιο γρήγορα από τον μέσο όρο (όπως συνέβη σε τέτοιες περιπτώσεις όπως με την ΟΝΕ και το σύστημα Σένγκεν) αλλά ανοικτό να συνδεθεί με άλλα βαγόνια μόλις αυτά είναι έτοιμα, ή με το σπάσιμο σε διαφορετικές ταχύτητες: με σταθερό διαχωρισμό σε πρώτη, δεύτερη και επόμενη ταχύτητα;
Μια πολιτική, όμως, σταθερής διαφοροποίησης, ενώ φαίνεται ελκτικό στα πλουσιότερα και παλαιότερα κράτη μέλη της Ένωσης ουσιαστικά σταθεροποιεί και αυξάνει τις υπάρχουσες σήμερα διαφορές. Υποβαθμίζει το ίδιο το ενωσιακό εγχείρημα και το διασπά, έστω και αν με αυτό λύνονται τρίτα προβλήματα, όπως ένταξη σε έναν υποβαθμισμένο κύκλο νέων κρατών μελών, τόσο μελλοντικών διευρύνσεων, όσο και της ειδικής περίπτωσης της Τουρκίας.
Συνολικά είναι ανάγκη να εργαστούμε σε μια νέα αιτιολόγηση και όραμα της ΕΕ. Σε μεταρρυθμίσεις του θεσμικού της συστήματος με τρόπο δημοκρατικό και κοινωνικά δίκαιο. Σε ανάπτυξη της θεματολογίας της, πάντα με μέτρο, ώστε να ενδυναμώσει η παρουσία της στο σημερινό κόσμο και η οικονομική της ανταγωνιστικότητα με τρόπο που να προστατεύει το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Καλησπέρα σας. Καλωσορίσατε στη συνέντευξη τύπου με το πέρας των εργασιών της σημερινής υπουργικής συνάντησης μεταξύ της ομάδας Visegrad και των Ευρωπαϊκών χωρών της περιοχής των Βαλκανίων και υποψηφίων κρατών – μελών από τα Δυτικά Βαλκάνια. Θα αρχίσουμε μία τοποθέτηση του Υπουργού Εξωτερικών κυρίου Κοτζιά και θα ακολουθήσει η τοποθέτηση του Υπουργού Εξωτερικών της Ουγγαρίας κυρίου Szijjarto και προεδρεύοντος της ομάδας Visegrad. Μετά θa υπάρξει και χρόνος για κάποιο περιορισμένο αριθμό ερωτήσεων. Σας ευχαριστώ πολύ. Κύριε Υπουργέ.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ευχαριστώ πολύ. Νομίζω ότι από χθες που ξεκινήσαμε τις συζητήσεις μας, είχαμε μια πολύ γόνιμη συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων και ιδεών, και διερευνήσαμε τα θέματα που συνδέονται με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα ενεργειακά ζητήματα. Ήμασταν 15 κράτη, εκ των οποίων 10 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τους Υπουργούς τους. Λείπανε δύο και εκπροσωπούνταν και 5 κράτη των Δυτικών Βαλκανίων που είτε είναι υποψήφια κράτη για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είτε το σχεδιάζουν. Κάναμε επίσης ένα ειδικό τραπέζι με 4 καθηγητές, που θέλω να τους ευχαριστήσω, από το εξωτερικό και από την Ελλάδα. Αυτό που λέμε ένα brainstorm, μία θύελλα ανταλλαγής απόψεων, με στόχο να δούμε από διαφορετικές οπτικές, πέρα των πολιτικών και των υπουργών, τα ζητήματα που εξετάζαμε. Και ήταν μία πάρα πολύ δημιουργική συζήτηση. Όπως πάντα, και όπως και στην προηγούμενη συνάντηση στη Βουδαπέστη, μιλήσαμε ανοιχτά με ειλικρίνεια, κάτι που δεν γίνεται πάντα στις τυπικές συζητήσεις για το μέλλον της Ευρώπης. Κουβεντιάσαμε τον τρόπο που βλέπουμε να αναπτύσσει τις λειτουργίες της, τα ερωτήματα που τίθενται για το θεσμικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο μέλλον, καθώς και τις θεματικές στις οποίες θέλουμε να αναπτυχθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το τι υπογράμμισα ο ίδιος προσωπικά εκ μέρους της Ελληνικής Κυβέρνησης, μπορείτε να το βρείτε στην ομιλία μου που έχει αναρτηθεί στα ελληνικά και στα αγγλικά στο site του Υπουργείου, στην ιστοσελίδα του, και δεν νομίζω ότι χρειάζεται να επανέλθω.Είδαμε επίσης τα προβλήματα σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικού κράτους και νομίζω ότι αυτό που συμφωνήσαμε όλοι, είναι ότι πρέπει στο επίκεντρό μας να έχουμε τον πολίτη και όχι κάποια μεταφυσικά σχήματα ή να φοβόμαστε να πάρουμε τολμηρές πρωτοβουλίες.Μιλήσαμε επίσης για ζητήματα του ρόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο μέλλον, στο παγκόσμιο πεδίο. Για τη σχέση ανάμεσα στην εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής διαδικασίας και τη διαδικασία της διεύρυνσης, και υπογραμμίσαμε την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση και όλοι μας, μαζί με το ρόλο του πολίτη να θυμηθούμε και τη σημασία των αρχών της αλληλεγγύης. Μας απασχόλησε και το ζήτημα της συνδεσιμότητας, για το οποίο, όπως ξέρετε, την προηγούμενη εβδομάδα αποφασίσαμε στη Θεσσαλονίκη να κάνουμε και ένα μεγάλο ειδικό διεθνές συνέδριο. Γιατί μαζί με τη διεύρυνση, συζητήσαμε και για τις σχέσεις μας με τα 6 κράτη της Ανατολικής Γειτονίας, καθώς και με τις σχέσεις που πρέπει να έχει στο μέλλον η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά με τον περίγυρό της.
Μιλήσαμε για την ανάγκη να συσσωματωθούν, να ενσωματωθούν τα υποψήφια κράτη, τα συνδεδεμένα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη γενικότερη συζήτησή μας και πολιτική και ένας από τους στόχους σήμερα ήταν ότι, από τη στιγμή που μιλάμε για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να συμμετέχουν και τα κράτη που ενδιαφέρονται, ελπίζουν, και ελπίζουμε και εμείς, ότι θα είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης του μέλλοντος, για το οποίο συζητάμε. Επίσης, υποστηρίξαμε την ανάγκη της επιτάχυνσης ήδη για τις δύο χώρες που ξεκινήσανε, Μαυροβούνιο και Σερβία, για την επιτάχυνση του ανοίγματος των Κεφαλαίων και της όλης διαδικασίας και να μην εγκλωβιστεί αυτή σε γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Είδαμε θέματα που συνδέονται με τη μελλοντική πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και στην ευρύτερη δικιά μας περιοχή και στην Ανατολική Μεσόγειο. Και σας θυμίζω, τελειώνοντας, ότι 21 με 22 Ιουνίου έχουμε την 3η Διάσκεψη της Ρόδου, που θα ασχοληθεί με την οργάνωση ενός θεσμικού συστήματος ασφάλειας και σταθερότητας στην Ευρώπη, όπως είχε γίνει στη δεκαετία του ’70 για την Ευρώπη στη Συνθήκη του Ελσίνκι, να δούμε ανάλογες μορφές και δομές για την Ανατολική Μεσόγειο. Ξεκινήσαμε, όπως θυμόσαστε, τη συνάντηση της Ρόδου με 11 κράτη – μέλη. Σήμερα, μαζί με τις Αραβικές Ενώσεις, είμαστε στα 24 και είμαστε πάρα πολύ περήφανοι για αυτές τις πρωτοβουλίες που παίρνει η χώρα μας, που της δίνουν έναν ιδιαίτερο ρόλο και αναπτύσσει φιλίες με χώρες και κράτη που μπορεί να έχουν διαφορετική ιστορική διαδρομή, διαφορετικές πολιτικές αντιλήψεις, αλλά πολύ συχνά συμπίπτουμε στο δια ταύτα.
Είναι μεγάλη μου ευτυχία και χαρά, ότι αυτή τη συνδιάσκεψη σήμερα τη συνδιοργανώνουμε μαζί με τον Πέτρο, τον Peter, τον Υπουργό Εξωτερικών της Ουγγαρίας και θα συνεχίσουμε τη συνεργασία της Βορειοανατολικής και της Νοτιοανατολικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί είναι ανάγκη να συζητάμε, να επεξεργαζόμαστε θέσεις και να μην εγκαταλείπουμε τις τύχες του μέλλοντος της Ευρώπης μόνο στη σκέψη ή στις πρωτοβουλίες της μίας ή άλλης μεγάλης χώρας ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Χρειάζεται και η δικιά μας σκέψη, η δικιά μας σοφία, η δικιά μας κοινή βούληση.
[…]
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Θα δεχθούμε έναν περιορισμένο αριθμό ερωτήσεων. Παρακαλώ να δηλώνετε το όνομα και το μέσο που εκπροσωπείτε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, μετά από αυτή τη δεύτερη συνάντηση όπου από όπου καταλάβαμε έγινε ένας γόνιμος διάλογος, ποια πιστεύετε ότι είναι απαραίτητα να γίνουν, ποιος δρόμος ανοίγεται για τα επόμενα βήματα και πότε βλέπετε ή αν συμφωνήσατε την επόμενη συνάντησή σας; Ευχαριστώ.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Καταρχάς θέλω να σας πω ότι πιστεύω ακράδαντα όπως και ο Υπουργός, ο Peter, ότι πρέπει να συζητάμε και τις συμφωνίες μας και τις διαφωνίες μας, διότι και τα δύο είναι απαραίτητα για να αναπτυχθεί μια δημοκρατική Ευρώπη. Είπαμε να προσανατολιστούμε να κάνουμε την επόμενη συνάντηση προς τον Οκτώβρη, Νοέμβρη και να γίνει σε χώρα του Βίζενγκραντ στα βόρεια ώστε η επόμενη συνάντηση που θα γίνει τέτοια εποχή του χρόνου να είναι στο νότο, διότι πρέπει να σας πω, ήταν πραγματική διαφήμιση για όλους το να γνωρίσουν το Σούνιο και να δουν και οι τηλεοράσεις και τα μέσα των χωρών τους αυτή την περιοχή.
Για τη θεματολογία διατύπωσα μια σειρά από προτάσεις, διατύπωσαν και οι χώρες του Βίζενγκραντ και συμφωνήσαμε ότι το επόμενο διάστημα θα κάνουμε γραπτές προτάσεις πάνω σε αυτό. Νομίζω ότι το θέμα, όπως θα καταλάβατε και από την ομιλία του συναδέλφου μου, το θέμα της μετανάστευσης θα είναι από τα θέματα που πιθανόν να μας απασχολήσουν. Το ζήτημα τη συνδεσιμότητας και της αλληλεγγύης θα μας απασχολήσει και γενικά θα μας απασχολήσει η ανάγκη να ανοίξει ένας δημοκρατικός διάλογος στην Ευρωπαϊκή Ένωση που να βλέπει συνολικά την πορεία της στο μέλλον και όχι να λύνουμε αποσπασματικά, χωρίς κριτήρια, κάτω από την πίεση των γεγονότων, τα θέματα που αντιμετωπίζουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, επειδή η συζήτηση αφορούσε και την διεύρυνση, προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσε η Ελλάδα να δεχθεί να δοθεί ημερομηνία για να ξεκινήσει η γειτονική σας χώρα η «beautiful Macedonia», όπως είπατε ενταξιακές διαπραγματεύσεις χωρίς να υπάρξει λύση για το όνομα; Τώρα τον Ιούνιο δηλαδή. Ευχαριστώ.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Θέλω να πω ότι συζητήσαμε για την αξία, τη σημασία και τα θετικά αποτελέσματα κάθε διεύρυνσης. Και για αυτό συζητήσαμε και για τις σχέσεις μας με αυτό που ονομάζουμε Ανατολική Γειτονία που αφορά έξι χώρες, οι τρεις εκ των οποίων είναι στην Ευρώπη. Με τον όρο που χρησιμοποιήσαμε «της όμορφης», είναι ο όρος που χρησιμοποιούμε στην διαπραγμάτευση πριν καταλήξουμε στον όρο που θα χρησιμοποιήσουμε. Δεν είναι γεωγραφικός προσδιορισμός, είναι ένας προσδιορισμός… Νομίζω ότι από τη στιγμή που θα συμφωνήσουμε, και θα υπάρξει η νομική επικύρωση αυτής της συμφωνίας, ο δρόμος για να ανοίξει η διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ανοιχτός.
Αύριο, όπως ξέρετε, στις 10:30, θα κάνουμε τον επόμενο γύρο των διαπραγματεύσεων. Έρχεται και ο κος Νίμιτς. Η προηγούμενή μας διαπραγμάτευση έγινε στη Θεσσαλονίκη χωρίς την παρουσία του. Νομίζω ότι εφόσον το θελήσουμε πραγματικά μέσα από τα βάθη της καρδιάς μας και οι δυο πλευρές θα τελειώσουμε με ένα πρόβλημα που δεν θα έπρεπε να εκκρεμεί. Και, όπως λέω με το συνάδελφό μου το Νικόλα Δημητρόφ, ως υπουργοί έχουμε κληθεί να λύσουμε ένα πρόβλημα που δεν το δημιουργήσαμε και θέλω αυτό να το υπογραμμίσω. Και το οποίο παγοποιήθηκε, παρέμεινε, χάλασε με την περίοδο του Γκρουέφσκι. Πήγαμε στους αρχαϊσμούς, χωρίς, ούτε εκείνος ούτε εγώ, είτε οι σημερινές μας κυβερνήσεις, να ευθύνονται. Έχουμε όμως μια ευθύνη απέναντι στην περιοχή να το λύσουμε το πρόβλημα. Πιστεύω βαθιά ότι η λύση αυτών των προβλημάτων όπως και η επικύρωση των συμφωνιών που κάνουμε με την Αλβανία, και είδατε υπογράψαμε και σήμερα, είναι και θέματα καθημερινότητας, ζωής των ανθρώπων, ότι αυτό θα καλυτερεύσει τις ζωές των πολιτών μας, θα μεγαλώσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα των χωρών μας και της περιοχής.
Δεύτερον, πιστεύω και το λέω κάθε φορά, θα το έχετε μάθει και εσείς απέξω, η ιστορία δεν πρέπει να είναι φυλακή, πρέπει να είναι σχολείο. Και μας φυλάκισε σε πολλά ζητήματα. Είναι ζητήματα που άλλες χώρες τα λύσανε στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και ας ήταν σε διαφορετικά στρατόπεδα, που σε εμάς όμως αναδείχθηκαν μετά από τον Ψυχρό Πόλεμο. Διότι, το συγκεκριμένο πρόβλημα με την φίλη χώρα δεν υπήρχε με αυτή τη μορφή όσο υπήρχε η Ομοσπονδία της Γιουγκοσλαβίας. Άρα, επειδή μερικοί μας κοιτούν που ασχολούμαστε με τέτοια προβλήματα, μας προέκυψε μετά.
Θέλω επίσης να σας πω ότι η Κυβέρνησή μας πιστεύει ότι, τώρα που βγαίνουμε από την κρίση, χρειαζόμαστε να μην βγούμε μόνοι μας, χρειαζόμαστε να βγούμε σε συνέργεια με τις γειτονικές μας χώρες, και δη τις Βαλκανικές, ώστε η ανάπτυξη να είναι συνολική όλων μας. Και η ανάπτυξη κάθε χώρας στην περιοχή είναι σίγουρο ότι θα συμβάλει και στην περαιτέρω ανάπτυξη της Ελλάδος. Όπως σίγουρο είναι ότι η ανάπτυξη της Ελλάδος θα διευκολύνει και αυτές τις χώρες. Πιστεύουμε ότι χρειάζεται μια συνολική ανάπτυξη αυτή η περιοχή, διότι η άλλη περιοχή, προς ανατολική Μεσόγειο, Μέση Ανατολή, ανατολικά μας, και βόρεια Αφρική έχει πάρα πολλές δυσκολίες, λόγω των γνωστών κρίσεων, εμπόλεμων καταστάσεων, συνθηκών έντασης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, όπως προαναφέρατε, στα τεχνικά θέματα και στα θέματα της καθημερινότητας μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας πάτε πολύ καλά. Υπάρχει όμως στο καλάθι των θεμάτων που συζητάτε, υπάρχουν θέματα ιστορικά και πιο δύσκολα όπως είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Αν υπάρχει κάπου πρόοδος πάνω σε αυτά, πρώτον. Και δεύτερον, βέβαια δεν είναι δικό σας θέμα απλά θα έχετε μια άποψη, αν ξέρετε, αν γνωρίζετε πότε επιτέλους θα πραγματοποιηθεί το ταξίδι του Πρωθυπουργού στην Αλβανία και πριν ή μετά τις εκλογές;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ποιες εκλογές;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τις εδώ εννοώ.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Αυτό σίγουρα πριν γιατί οι εκλογές είναι σε ενάμισι χρόνο. Το ταξίδι του Πρωθυπουργού θα είχε γίνει πιο νωρίς αν η διαδικασία των συμφωνιών δεν είχε εμπλακεί με το θεσμικό ζήτημα που προέκυψε στην Αλβανία μεταξύ Κυβέρνησης-Προέδρου που καθυστέρησε την όλη διαδικασία. Νομίζω ότι στα θέματα των οικονομικών ζωνών, έχουμε κάνει τις πρώτες συναντήσεις. Νομίζω ότι αυτές είναι καλές και πιστεύω ότι οι επόμενες συναντήσεις που έχουν προγραμματιστεί θα οδηγήσουν σε μια δίκαιη, στη βάση του διεθνούς δικαίου συμφωνία. Είμαι αισιόδοξος για αυτή τη συμφωνία. Επίσης, πρέπει να σας πω ότι μαζί με αυτή τη συμφωνία θα έχουμε ένα προεδρικό διάταγμα για την κατάργηση του εμπολέμου, που είναι μια σχιζοφρένεια ιστορική, καθώς και ορισμένες συμφωνίες και για τα χερσαία σύνορα που αφορούν στον καθορισμό και προσδιορισμό των πυραμίδων.
Νομίζω ότι οι πολιτικοί πρέπει να είναι παρόντες για να λύνουν προβλήματα και να λύνουν τα χέρια της χώρας τους από βαρίδια του παρελθόντος. Όπως ξέρετε εγώ δεν είμαι πολιτικός καριέρας, πρώτη φορά ήμουν υποψήφιος το ’15, δεν είχα ξαναγίνει υποψήφιος ποτέ στη ζωή μου. Έχω ωραία δουλειά, θεωρώ τη δουλειά του καθηγητή πανεπιστημίου την πιο ωραία, κακοπληρωμένη δουλειά του κόσμου, αλλά είναι η πιο ωραία δουλειά του κόσμου. Είμαι πολιτικό ον και ελπίζω στη διάρκεια της θητείας μου να λύσω, χάρη στην πολιτική που έχει ο Αλέξης, ο Τσίπρας, προβλήματα που εκκρεμούσαν, διότι δεν τόλμαγαν να τα λύσουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης που κυβέρνησαν 40 χρόνια αυτόν τον τόπο. Ελπίζω να συμπεριφερθούν με ορθολογισμό και να στηρίξουν αυτές τις λύσεις. Είχαμε μια συζήτηση εχθές στη Βουλή για τη συμφωνία παροχής βοήθειας στα ευρωπαϊκά ζητήματα της Αλβανίας. Κόμματα της αντιπολίτευσης το στηρίξανε, αλλά η Αξιωματική Αντιπολίτευση δυσκολεύτηκε. Πρέπει να σας πω ότι δεν το κατάλαβα, διότι, λέει, έπρεπε να βάλουμε προϋποθέσεις, conditionality. Μα, όταν κάνεις μια συμφωνία ότι θα βοηθήσεις τον άλλον θα του βάλεις conditionality για το πώς θα του δώσεις; Αυτά είναι άλλων εποχών αντιλήψεις.
Νομίζω ότι θα τα λύσουμε, έχουμε λύσει και μικρά και μεγάλα, και αυτό με τους οδηγούς κλπ. Και νομίζω ότι είμαστε αποφασισμένοι να αναπτύξουμε τη συνεργασία μας. Και θέλω να σας πω τη βαθιά μου πεποίθηση ότι σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση των 35 μέχρι 40 κρατών-μελών, κράτη μικρά, ή έστω και μεσαία, δεν θα μπορούν να παίξουν ρόλο αν δεν έχουν συνεργαστεί και δεν έχουν μια κοινή αντίληψη, όπως έχουν οι Visegrad, οι Benelux. Οι μεγάλες δεν το χρειάζονται. Αυτό, για να γίνει, δεν μπορεί να προκύψει αφού γίνουν όλη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σήμερα που υπάρχουν οι δυσκολίες, που υπάρχουν οι διαπραγματεύσεις, αυτό σφυρηλατείται ώστε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υπάρχει αυτή η κοινή πορεία. Και θέλω να σας πω η συνεργασία με τις Visegrad είναι και μια συνεργασία -πλην της Πολωνίας που είναι πιο ισχυρή χώρα στα μεγέθη της- μικρομεσαίων κρατών που θα πρέπει να υπερασπιστούν και τα δικαιώματά τους στις επερχόμενες θεσμικές αλλαγές. Επειδή έχω κάνει πάρα πολλές διαπραγματεύσεις, ξέρω ότι ξεκινάνε οι διαπραγματεύσεις στην Ευρώπη από τη διεύρυνση και, πριν τελειώσει αυτή η διαδικασία, φέρνουν τις θεσμικές αλλαγές στο όνομα της διεύρυνσης, οι οποίες δεν είναι πάντα εύκολες και ευχάριστες. Άρα η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης έχει και αυτή την πλευρά.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επανέρχομαι λίγο στο θέμα των Σκοπίων και στην αυριανή συνάντηση που έχετε. Αν καταλαβαίνουμε σωστά αυτό το οποίο μπορεί να συζητάτε με τον κύριο Δημητρόφ αφορά και την υπογραφή μιας διεθνούς συμφωνίας που θα έχει σαφές χρονοδιάγραμμα, θα προβλέπει βήματα και εκατέρωθεν υποχρεώσεις από τις δυο χώρες ώστε εφόσον σε ένα διάστημα ενός έτους, δυο ετών, τριών ετών καταλήξουμε σε αυτά που ζητάει η μια και η άλλη πλευρά να προχωρήσουμε;
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ακούω από το πρωί ένα χρονοδιάγραμμα που δεν έχω καταλάβει από πού προέκυψε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το έχει πει ο κος Τζανακόπουλος στον Alpha.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ναι, είπε τι για δυο-τρία χρόνια;
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν είπε για δυο-τρία χρόνια απλά μίλησε για ένα χρονοδιάγραμμα.
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Εγώ δυο-τρία χρόνια δεν έχω ακούσει, δεν έχω διαπραγματευτεί, δεν έχω προτείνει, δεν μου προτείνανε, το λέω για να είμαι σαφής. Εμείς έχουμε τον κύριο Νίμιτς που διαμεσολαβεί. Ο κος Νίμιτς έχει, με βάση την 817 και 845 Απόφαση του ΟΗΕ, έχει αναλάβει να απαντήσει στον ΟΗΕ πότε οι χώρες θα έχουν λύσει το ονοματολογικό, προκειμένου να επικυρωθεί από τον ΟΗΕ. Ο κος Νίμιτς έχει ένα δικό του σχέδιο νομικού χαρακτήρα που θα καταθέσει στο ΟΗΕ, όταν έρθει η ώρα του. Και δίπλα σε αυτό έχουμε υποβάλει εμείς μια πρόταση προς το έτερο μέρος που αφορά τη λύση ορισμένων ζητημάτων, όπως είναι ο αλυτρωτισμός και η διαμόρφωση ενός κοινού προγράμματος για τη μελλοντική συνεργασία ανάμεσα στα δυο κράτη. Δηλαδή, και ανάμεσα στο G2G να υπάρχουν συναντήσεις κυβερνήσεων, διευθύνσεων, συνεργασία στην ασφάλεια, στα οικονομικά, στον πολιτισμό, στην παιδεία. Αυτό, γιατί θέλουμε την ημέρα που θα εμφανίσουμε, και θα την εμφανίσουμε, θα έρθει, ελπίζω βαθύτατα, η συμφωνία πάνω στο ονοματολογικό και τα συνακόλουθά του, αυτό να εντάσσεται σε πλαίσιο μιας συνολικής συμφωνίας φιλίας και συνεργασίας. Δεν θα ήθελα μια συμφωνία που απλώς θα έλεγε λύσαμε κάποια αρνητικά του παρελθόντος χωρίς θετικά στο μέλλον.
Όσον αφορά αυτό το κομμάτι της προόδου, της προοπτικής κλπ. δεν έχουμε προβλήματα. Βλέπετε το μέλλον αποδεικνύεται πιο εύκολο από το παρελθόν. Ελπίζω να τελειώσουμε και να αποδείξουμε ότι το παρελθόν ανήκει στο παρελθόν και το μέλλον ανήκει και στους δυο μας.
Ευχαριστώ πολύ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Σας ευχαριστούμε.
