Πρωτολογία ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιά, στην Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων κατά τη συζήτηση και ψήφιση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του Σ.Ν.: «Τροποποίηση του Κώδικα του Οργανισμού του ΥΠ.ΕΞ, και λοιπές διατάξεις» (07.02.17)
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Θα ήθελα –και το είπα και σε μια από τις πολύ σπάνιες δημόσιες συνεντεύξεις που δίνω- να ευχαριστήσω όλες και όλους για όλες τις παρατηρήσεις που ακούγονται. Πιστεύω ότι για όλα τα πράγματα υπάρχει η δυνατότητα να τα εξετάσει κανείς από διαφορετική σκοπιά.
Μια συνέντευξη έδωσα στην ΕΡΤ και ευχαρίστησα όλους όσους συμμετείχαν στη συζήτηση για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Και είπα ότι η πλειονότητα όσων ακούστηκαν, ανεξάρτητα αν τα υιοθετεί κανείς ή όχι, ήταν θετικά, σε ένα πνεύμα συνεννόησης πάνω στις εθνικές ανάγκες που έχει αυτός ο τόπος.
Έτσι ακούω και τις παρατηρήσεις σήμερα. Βέβαια, μέσα σε αυτές τις παρατηρήσεις δεν βάζω φαντασιώσεις περί φωτογραφικών διατάξεων. Δεν είναι στο είδος μου. Ακούω, ας πούμε, μια παρατήρηση ότι θέλουμε στο ΚΑΣ να αποσπώνται άνθρωποι, για να κάνω ρουσφέτια. Μα, έχω δέκα θέσεις για αποσπασμένους κι έχω πάρει μόνο δύο. Δύο χρόνια ολόκληρα δεν έχω βάλει τους άλλους οκτώ. Περίμενα να κάνω νομοσχέδιο για να πάρω αποσπασμένους και να κάνω δεν ξέρω κι εγώ τι; Δεν στέκουν αυτά και δεν αντιστοιχούν στην πολιτική μου ούτε στο είδος της προσωπικότητάς μου.
Εξάλλου, γι’ αυτό και δεν δέχτηκα και τροπολογίες επί του νόμου. Είπα ότι στον πρώτο νόμο που φέρνω ως Υπουργείο Εξωτερικών δεν θέλω τροπολογίες από άλλα Υπουργεία, για λόγους, κατά τη γνώμη μου, κοινοβουλευτικής τάξης.
Θα ήθελα, επίσης, να πω αρχικά για τον Οργανισμό –και θέλω να το διευκρινίσω ξανά- ότι αυτός ο νόμος φτιάχτηκε στα τέλη του 2015 προς αρχές του 2016. Τον Απρίλη του 2016 δόθηκε στη δημοσιότητα. Ο Οργανισμός άρχισε μετά, ανέβηκε στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, το είδατε.
Για διάφορους λόγους, που δεν έχουν σχέση με το Υπουργείο Εξωτερικών, αλλά ούτε και με την Κυβέρνηση –Γενικά Λογιστήρια κ.λπ.-, έμεινε σε εκκρεμότητα, υπήρξαν διάφορα ζητήματα, κάθε φορά κάτι άλλο ανακαλύπταμε, υπήρξαν έξωθεν δυνάμεις και γι’ αυτό καθυστέρησα. Όμως, αυτό δεν είναι λόγος για να τον αποσύρω και να περιμένω, δηλαδή αυτή την καθυστέρηση να την παρατείνω και από την πλευρά του ίδιου του Υπουργείου. Δηλαδή, ο Οργανισμός ήταν μια συνολική αλλαγή.
Θέλω τώρα να εξηγήσω πώς βλέπω και βλέπουμε στο Υπουργείο αυτές τις αλλαγές. Έχουμε ένα ερώτημα ως Υπουργείο Εξωτερικών, που από την ίδια του την φύση είναι το διεθνοποιημένο Υπουργείο, δημόσιος θεσμός της χώρας: Σε ποια εποχή ζούμε;
Νομίζω ότι οι αλλαγές που ζούμε είναι σε δύο κατευθύνσεις. Η μια αφορά το διεθνές ή αλλιώς συχνά λεγόμενο παγκόσμιο σύστημα. Είναι η παγκοσμιοποίηση και ο κατακερματισμός. Είναι ένας κόσμος που συνδέεται και αλληλοσυνδέεται όλο και περισσότερο και ταυτόχρονα, τμήματά του αποσυνδέονται. Είναι ένας κόσμος που συνδέεται με την ψηφιακή επανάσταση, αλλά ταυτόχρονα το 95% της ψηφιακής επανάστασης είναι σε εκατό πόλεις στον κόσμο.
Είναι, επίσης, μια εποχή που δίπλα στην παγκοσμιοποίηση αλλάζουν οι κοινωνικές συνθήκες της πολιτικής και έχουμε μεγάλα άλματα στην τεχνολογία. Είναι η εποχή που άλλοι την ονομάζουν δεύτερη εποχή των μηχανών και άλλοι την ονομάζουν τέταρτη βιομηχανική επανάσταση.
Το χαρακτηριστικό αυτής της εποχής, της δεύτερης εποχής των μηχανών ή της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, είναι η διάχυση της πληροφορίας. Είναι η αναπαραγωγή της ψηφιακής τεχνολογίας μέσα από την ίδια την τεχνολογία. Ρομπότ κατασκευάζουν ρομπότ. Είναι η σύγχρονη, η τρίτη γενιά της ρομποτικής. Είναι η εποχή δημιουργίας δικτύων, τα οποία εξελίσσονται σε όλες τις τεχνολογίες με έναν τρόπο που σε μεγάλο βαθμό θυμίζει φαινόμενα της βιολογίας και της φυσικής. Ζούμε σε μια εποχή μεγάλων αλμάτων.
Αν δείτε τη μεν παγκοσμιοποίηση και τον κατακερματισμό, από τη μια μεριά, που αφορά τις κοινωνικές επιστήμες, τη δε πολιτική και την τεχνολογία, από την άλλη, που αφορά και τις κοινωνικές επιστήμες, αλλά και τις φυσικές επιστήμες και τον τρόπο που θα διαχυθεί μέσα στην ίδια την πολιτική η φυσική, οι ανακαλύψεις, οι ανανεώσεις των φυσικών επιστημών, βγαίνει ένα συμπέρασμα, ότι ζούμε σε μια εποχή ανόδου της σημασίας της επιστήμης και για την κοινωνία ολόκληρη, αλλά και για την πολιτική.
Η ουσία των επειγουσών αλλαγών με τις οποίες ξεκίνησε ο νόμος πριν ενάμιση χρόνο ήταν ακριβώς να ενισχύσουμε την επιστημονικότητα του Υπουργείου Εξωτερικών και ακριβώς να δώσουμε τη δυνατότητα στο Υπουργείο Εξωτερικών να ανταποκριθεί σε αυτά τα νέα φαινόμενα, από τις φυσικές επιστήμες μέχρι την παγκοσμιοποίηση.
Με κατάπληξή μου ακούω ανθρώπους οι οποίοι σε αυτή την προσαρμογή σε κοσμοϊστορικές αλλαγές βλέπουν ρουσφέτια. Αυτό είναι καταπληκτικό φαινόμενο. Διότι σημαίνει δύο πράγματα. Πέρα από την πολιτικάντικη κατηγορία σε βάρος των κυβερνητικών κομμάτων και του Υπουργείου Εξωτερικών, σημαίνει ότι έχουμε να κάνουμε με πολιτικούς, με δημόσιους άνδρες, που κατά κανόνα είναι ικανότατοι, εξαιρετικοί και πολύ θέλω να έχω φιλικές σχέσεις μαζί τους, αλλά που δεν έχουν αντιληφθεί ότι υπάρχουν αλλαγές στον κόσμο και ότι το θεσμικό σύστημα της χώρας πρέπει να αλλάξει και ότι ένα Υπουργείο Εξωτερικών δεν μπορεί να ζει χωρίς επιστημονικό προσωπικό και να αντιστοιχεί σε ειδικού τύπου προβλήματα.
Επίσης, σε μια εποχή, όπως αυτή που ζούμε τώρα, ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών πρέπει να είναι σταθερά προσηλωμένο στις αξίες του, στην υπεράσπιση της χώρας, στην αναβάθμιση πατριωτικά του ρόλου που παίζει η χώρα στο παγκόσμιο και στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, ταυτόχρονα πρέπει να υπάρχουν σημεία στο Υπουργείο και όλοι οι άνθρωποι πρέπει να το κάνουν, όλοι οι υπάλληλοι μας, αλλά να υπάρχουν και θεσμικά σημεία που να μπορεί να γίνεται αναστοχασμός, κατά την αριστοτελική έννοια, στοχασμός δηλαδή πάνω στο γίγνεσθαι. Και αυτός ο αναστοχασμός πρέπει να δίνει τη δυνατότητα να διατυπώνονται ελεύθερα και δημοκρατικά στο Υπουργείο Εξωτερικών, με αυτό που λέγεται στην αγγλοφωνία brainstorming κ.λπ., εναλλακτικές λύσεις.
Πρέπει το Υπουργείο Εξωτερικών να μπορεί να αναπαράγει τη σκέψη του και να χρησιμοποιεί όσο το δυνατόν τα πιο καλά επιστημονικά όπλα που διαθέτει η χώρα, προκειμένου να κάνει εξωτερική πολιτική στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Και εσείς με καλείτε, μερικοί, να παραιτηθούμε από αυτές τις αναγκαιότητες και να κάνουμε ως να μην υπάρχουν αυτού του τύπου αλλαγές.
Αλλαγή έχουμε και πρέπει να συζητήσουμε σαν κοινωνία –αυτή είναι η πολιτική μου άποψη, δεν είμαι πολιτικός καριέρας, είμαι, όμως, πολιτικό ον από τα δώδεκα, δεκατρία μου. Πώς βλέπουμε ότι πηγαίνει ο κόσμος; Τί θέση νομίζουμε ότι πρέπει να έχει η χώρα σε αυτόν τον κόσμο; Και τι είδους Υπουργείο Εξωτερικών θέλουμε; Το ξεκινάμε σήμερα, προοίμιο των μεγάλων αλλαγών που πρέπει να γίνουν για τον Οργανισμό, αλλά που γίνονται καθημερινά εδώ και δύο χρόνια με τον τρόπο που διατυπώνουμε την εξωτερική πολιτική.
Τι ΥΠΕΞ θέλουμε; Ετοιμάζουμε σειρά νόμων. Σας το είπα και στην Επιτροπή. Έχουμε τον νόμο για το Ινστιτούτο της Βενετίας, τον νόμο για τον απόδημο ελληνισμό, για τη μεταφραστική υπηρεσία, για τον Οργανισμό. Πρέπει, όμως, να έχουμε κριτήρια. Και για να εμένα τα κριτήρια είναι οι αλλαγές που γίνονται στον κόσμο σε αυτούς τους δύο παράλληλους μηχανισμούς που συμπυκνώνονται σε ένα κοινό τοπίο.
Όμως, επίσης, για να είμαστε σαφείς, με τις αλλαγές προκύπτουν δύο ζητήματα: Ο μεν κατακερματισμός στον κόσμο προκαλεί πολέμους και εντάσεις που απαιτούν εξοπλισμούς και απαιτούν ισχυρή άμυνα για μια χώρα. Η δε παγκοσμιοποίηση ανοίγει τους ορίζοντες και φέρνει κράτη σε ένα διεθνές θεσμικό σύστημα που απαιτεί νομική γνώση καλή. Αλλά και σε μια διεκδίκηση κρατών, σαν το δικό μας, αυτό που προέχει δεν είναι οι ένοπλες συγκρούσεις στις σχέσεις των κρατών, αλλά το διεθνές δίκαιο. Και αν συμφωνούμε σε αυτό, τότε πρέπει να συμφωνήσουμε ότι χρειάζεται και μια βαριά επιστημονική κατάρτιση θεσμικών συστημάτων στην ελληνική επικράτεια και δη στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Τι πρέπει να κάνει το Υπουργείο Εξωτερικών; Να συγκεντρώσει τις καλύτερες δυνάμεις. Ακούω μερικούς που με βάζουν στο δίλημμα, λένε ότι υπάρχει και ΕΝΥ ή η ΕΝΥΕΚ η παλιά. Η ΕΝΥΕΚ η παλιά ασχολείται, όπως ξέρετε, με τις ευρωπαϊκές κοινότητες τότε, με την Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα. Η ΕΝΥ ασχολείται με τη συνεχή διαχείριση νομικών ζητημάτων.
Όμως, υπάρχουν ζητήματα πολιτικής που θέλουν μακρόχρονη στρατηγική στο νομικό ζήτημα. Παραδείγματος χάρη, μπορεί μόνο η ΕΝΥ –εγώ σας λέω και όλοι οι διπλωμάτες μας- να χαράξει χάρτες για την ΑΟΖ; Δεν χρειαζόμαστε ειδικούς;
Θέλετε να σας πω το τελευταίο και το πιο διαφορετικό; Πολλές διαφορές που υπάρχουν σε διεθνές ορίζοντα γύρω από την ΑΟΖ οφείλονται στο ότι υπάρχουν κράτη που κάνουν τις μετρήσεις πάνω στον χάρτη της ΑΟΖ με κάθετες γραμμές, ενώ η νέα μέθοδος και οι μηχανές που υπάρχουν επιλέγουν, συστήνουν -είναι η νομική δέσμευση- την υποτείνουσα. Απαιτώ εγώ τώρα από τον κάθε υπάλληλο ή από εμένα να ξέρουμε όλα τα μαθηματικά αυτής της συνάρτησης; Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε επιστήμονες οι οποίοι να ανταποκρίνονται σε αυτού τους είδους τις ικανότητες από την Υδρογραφική Υπηρεσία του Ελληνικού Ναυτικού, μέχρι καθηγητές που έχουν διδάξει σε αυτούς τα υδατογραφικά;
Δεν χρειάζεται, στον βαθμό που μπορούμε, με τις δυνατότητες που έχουμε, να συγκεντρώνουμε τις καλύτερες δυνάμεις, σε συνέργεια με τις υπηρεσίες του Υπουργείου; Διότι ένα τρίτο φαινόμενο της σύγχρονης εποχής είναι ότι τίποτα δεν παράγεται χωρίς συνέργεια.
Εγώ σας λέω να διαβάσετε όχι τα βαριά επιστημονικά, αλλά το πιο εκλαϊκευμένο βιβλίο περί του πώς έχει στηθεί το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και η Σίλικον Βάλεϊ. Πώς έχουν στηθεί; Με νέα συστήματα επιστημονικής έρευνας, δράσης, ακόμα και επιχειρηματικής. Τι είναι αυτά τα νέα συστήματα; Από διαφορετικούς κλάδους ή διαφορετικής έντασης γνώσεις κοινές ομάδες.
Και εμένα μου λέτε: «Ω, μην ακουμπάτε!». Να πάω στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης χωρίς να έχουμε μαζί ως Υπουργείο Εξωτερικών τους καλύτερους καθηγητές, που έχουν και τις καλύτερες γνώσεις για την ΑΟΖ, για αυτά τα ζητήματα ή που έχουν τη μεγαλύτερη εμπειρία ή που είναι οι δάσκαλοι των δικών μας υπηρεσιών;
Αυτό είναι το Επιστημονικό Συμβούλιο. Και μιλάμε για επτά ανθρώπους, οι οποίοι δεν θα είναι διπλοθεσίτες. Σιγά μην χρειάζεται, για να γίνει Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου –που έχει δεχθεί-, ο κ. Ροζάκης να είναι διπλοθεσίτης και να παίρνει δεν ξέρω εγώ τι λεφτά! Σιγά! Υποτιμάτε τους ανθρώπους και υποτιμάτε και τον τρόπο που δουλεύει το Υπουργείο Εξωτερικών.
Το Επιστημονικό Συμβούλιο έχει διαφορετικό ρόλο λοιπόν από την ΕΝΥ. Καταστρώνει νομική στρατηγική, συμμετέχει στη νομική υπεράσπιση της χώρας, στα διεθνή δικαστήρια και όπου αλλού είναι απαραίτητο να ληφθούν μακρόχρονα νομικά ζητήματα. Δεν μιλάμε για καθημερινή δουλειά των ανθρώπων, προσφορά κάνουν.
Πήγαμε στις συζητήσεις στην Ελβετία με έξι νομικούς καθηγητές. Δεν θα το κάνατε και εσείς; Ένας ειδικός για την FIR, ο άλλος ειδικός για τα Ομοσπονδιακά Διεθνή Συντάγματα, ο άλλος ειδικός για το Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης. Δηλαδή δεν θα τους παίρνατε; Και κοιτάξτε τους: πλην ενός, κανένας δεν είναι κοντά στα κυβερνητικά κόμματα από τους έξι. Αυτοί είναι οι καλύτεροι που έχει η χώρα, σε αυτό το αντικείμενο και με αυτούς θέλουμε να συστήσουμε το Επιστημονικό Συμβούλιο.
Η νέα συμφωνία για την Κύπρο δεν έχει ζητήματα; Οι επιθέσεις που κάνουν από την Τουρκία, δηλαδή στο εσωτερικό της Τουρκίας και σε σχέση με τις ελληνοτουρκικές θέσεις, οι απαιτήσεις περί τεσσάρων ελευθεριών στην Κύπρο, τα ζητήματα των τουρκικών «διεκδικήσεων» καταπάτησης του διεθνούς δικαίου, που αναφέρονται από δώδεκα και δεκαοχτώ ξερονησίδες ή νησιά και τις έχουν κάνει εκατόν τριάντα. Και θα το θυμόσαστε ότι εδώ και δέκα χρόνια λένε ότι ακόμα και η νήσος Γαύδος, κατοικημένη, στο πιο δυτικό σημείο του πιο νότιου σημείου της χώρας, είναι στα δικά τους χωρικά ύδατα. Με αυτούς τους παραλογισμούς δεν θα υπερασπιστούμε την χώρα με ό,τι καλύτερο νομικό μυαλό διαθέτει;
Τώρα, υπάρχει και ένα άλλο επιχείρημα που λέει: «Τα κάνετε για τα ρουσφέτια, θα πάρετε κόσμο». Αυτά είναι για να τα παίζουν τα δελτία ειδήσεων, για να παίζουν τα μισά. Διότι εμείς τις θέσεις που αλλάζουμε είναι εβδομήντα θέσεις που υπάρχουν, τις οποίες αντικαθιστούμε με δώδεκα θέσεις. Και από μισό εκατομμύριο μέχρι ενάμιση εκατομμύριο ευρώ τον χρόνο που σπαταλιόντουσαν το πάμε στο ποσό –για τις έρευνες λέω, τώρα- των 120.000 ευρώ.
Και ωρύεστε. Παίρνετε τις 120.000 και κάνετε έτσι. Ναι, αλλά είναι 1,5 εκατομμύριο που αντικαθίσταται, είναι σπατάλη αυτό; Και θα ξαναπώ ό,τι είπα στην Επιτροπή: Το 1,5 εκατομμύριο που γίνεται 120.000, στην Α΄ Δημοτικού να ήσασταν, θα ξέρατε ότι δεν είναι σπατάλη, είναι περιορισμός εξόδων. Είναι περιορισμός και εξορθολογισμός.
Και θα σας φέρω και ένα άλλο παράδειγμα. Το ΕΚΑΣ έβγαζε ένα περιοδικό, το οποίο κόστιζε στο Υπουργείο Εξωτερικών 150.000 ευρώ τον χρόνο και δεν το διάβαζε και κανένας. Και εμείς αυτό το περιοδικό το κάναμε ηλεκτρονικό. Κόστος; Μηδέν. Βέβαια, με αυτά που ακούω, θα πείτε ότι οι 150.000 είναι λιγότερες του μηδενός και άρα το μηδέν είναι η μέγιστη δυνατή μαθηματική σπατάλη. Κόβουμε, λοιπόν, δαπάνες και τις εξορθολογίζουμε. Περιορίζουμε θέσεις.
Αν ήθελα να έχω θέσεις, γιατί να κάνω τέσσερις θέσεις στο ΚΑΣ και να μην πάρω τις είκοσι τρεις θέσεις που είχε το ΕΚΕΜ και να κάνω είκοσι τρεις προσλήψεις; Κλείνω το ΕΚΕΜ με τις είκοσι τρεις θέσεις και βάζω τέσσερις θέσεις στο ΚΑΣ. Και μου λένε κάποιοι ότι είναι σπατάλη, ότι κάνουμε ρουσφέτια. Νομίζω ότι και οι μαθητές που μας παρακολουθούν ξέρουν ότι το είκοσι τρία είναι μεγαλύτερο του τέσσερα και άρα το τέσσερα είναι περιορισμός.
Μου λένε τώρα τι το θέλετε το νομοθετικό γραφείο, γιατί βιάζεστε; Κοιτάξτε καταπληκτική εικόνα: Δεν έχει κανένας άλλος, λέει, πλην του Υπουργείου Άμυνας, το άκουσα από αυτή εδώ την έδρα. Λοιπόν, τέτοιο γραφείο έχει το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το Υπουργείο Εργασίας, το Υπουργείο Πολιτισμού, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Υποδομών, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξής, το Υπουργείο Τουρισμού, όλα φτιαγμένα με νόμο δικό σας, της σημερινής Αντιπολίτευσης, το 2012.
Γιατί το χρειάζεται τώρα το Υπουργείο Εξωτερικών; Θα σας πω. Το Υπουργείο Εξωτερικών στη ΣΤ΄ Διεύθυνσή του έχει τμήμα Νομικών Υποθέσεων. Ξέρετε ότι είχε δύο άτομα; Η μία υπάλληλος είχε κάνει Εμπορικό Δίκαιο –λες και είμαστε εμείς εμπορικό μαγαζί στο Υπουργείο Εξωτερικών- και η άλλη ήταν διοικητικός υπάλληλος και έκρινε νομοθετήματα και νομοθετικές περιπτώσεις και το κυριότερο; Τις συμβάσεις και τις προμήθειες, κυρίες μου και κύριοι!
Και αν τους έπιανες να κάνουν κανένα λάθος, όπως έγινε τον πρώτο χρόνο, σου έλεγαν: «Εγώ, κύριε Υπουργέ, δεν ξέρω». Αλλά να βάζετε διοικητικούς για να βλέπουν τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της χώρας και τις νομικές υποθέσεις του Υπουργείου, έχει καλώς. Το να βάλω νομικούς-νομικούς είναι ύποπτο.
Και τι άλλο έχει αυτό το γραφείο; Έχει γνωμοδοτικές αρμοδιότητες, έχει αρμοδιότητες στη διαδικασία δημοσίων συμβάσεων, για τη νομιμότητα των διοικητικών εγγράφων. Είμαστε στο Υπουργείο συχνά σε μια κατάσταση που ουδείς είναι σίγουρος αν ένα νομοθέτημα είναι αρκούντως ορθό.
Θέλω να πω και κάτι εδώ –γιατί μου το λένε πάρα πολλοί και από άλλα κόμματα και με πολύ καλές προτάσεις, όπως η Ένωση Κεντρώων και το Ποτάμι, και τους ευχαριστώ για άλλη μια φορά, όπως και το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής– για εκείνους τους υπαλλήλους, που επειδή ο νόμος θα γίνει το 2017, τον Δεκέμβρη του 2016 το χάνουν. Και αν πάρουμε τον Δεκέμβρη του 2016, είπα στην Επιτροπή, τι θα γίνει;
Και με το ΕΚΕΜ να θυμηθώ ότι ο νόμος σε δύο σημεία λέει ότι το Υπουργείο Εξωτερικών θα αναλάβει όλες τις οικονομικές απαιτήσεις που υπάρχουν έναντι του ΕΚΕΜ, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα χρέη τα αναλαμβάνει το Υπουργείο Εξωτερικών και θα τα εξετάσει με τη νομική τους διαδικασία. Σε αυτό είμαστε σύμφωνοι.
Στο άλλο δεν είμαι σύμφωνος. Αυτή η κακή ελληνική αρχή ότι λαμβάνουμε τα τέλη του 2016 και μετά σε επόμενο νομοσχέδιο έρχεται η τροπολογία που λέει: «μα γιατί πήρατε τον Φλεβάρη του 2017 και τον Δεκέμβρη του 2016 και δεν παίρνετε και του Νοέμβρη»; Πείτε μου γιατί θα σταματήσω να πάρω του Δεκέμβρη και όχι του Νοέμβρη και γιατί δεν θα πάρω και του Σεπτέμβρη και του Αυγούστου;
Αυτές οι φωτογραφικές διατάξεις –είναι θέμα προσωπικής μου αρχής- δεν έχουν τελειωμό, συνάδελφοι και συναδέλφισσες. Όταν ανοίξεις την πόρτα που λέει ότι ο νόμος εφαρμόζεται αναδρομικά, ποιος κρίνει μέχρι πού πάει το αναδρομικό και είναι δίκαιο; Και γιατί είναι δίκαιο να πάρω αυτόν που ήταν μέχρι πριν τρεις μήνες; Και αφού τον πάρω αυτόν, δεν είναι δίκαιο να πάρω και αυτόν που ήταν έναν μήνα πριν από αυτόν; Έτσι φτιαχνόταν το ελληνικό κράτος μέχρι σήμερα.
Η δική μου γνώμη είναι ότι όταν έχουμε ειδικούς νόμους –αν είναι γενικοί νόμοι δεν πιάνουν φωτογραφικά- και αφορούν τέσσερα ή πέντε άτομα, πάει για φωτογραφία το πράγμα και από πίσω άλλους πέντε ή δέκα, που θα θέλουν τη δική τους φωτογραφία. Δεν γίνεται. Εγώ είμαι της αρχής ότι ο νόμος πρέπει να εφαρμόζεται από την στιγμή που ψηφίζεται. Αυτό είναι το ορθό. Κρίμα που δεν ψηφίστηκε πριν από δύο χρόνια, κρίμα που δεν ψηφίστηκε πριν από δέκα. Αλλά αυτό είναι το ορθό κατά τη δική μου γνώμη.
Τώρα, σχετικά με τα απόρρητα. Είναι μια τολμηρή πράξη. Άκουσα την πρόταση που λέει να ορίσουμε έναν δικαστικό, τον Γενικό Γραμματέα και τον Πρόεδρο της Βουλής. Προσέξτε να δείτε, ο Γενικός Γραμματέας –ο υπηρεσιακός, δεν μιλάμε για πολιτικό, αυτός είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου- είναι αυτός που διαχειρίζεται και ελέγχει τις δαπάνες από τα απόρρητα. Δεν μπορεί να είναι και αυτός που αποφασίζει.
Δεύτερον, ο δικαστικός να έρθει και στο Υπουργείο. Έρχονται οι δικαστικοί. Αλλά το νόημα του νόμου δεν είναι να ορίσω κάποιον παραπάνω πάνω στο Υπουργείο. Αν χρειαστεί, να βάλουμε και δέκα. Το νόημα του νόμου είναι ότι δεν μπορεί να υπάρχει τίποτα που να είναι μυστικό από τη Βουλή. Δεν υπάρχει καμία πολιτική ενέργεια που να μπορεί να αποκλείσει κανείς από τα δικαιώματα της Βουλής.
Κατά συνέπεια, πρέπει η Βουλή να τα βλέπει. Δεν είναι θέμα να τα βλέπει ένας πρόεδρος δικαστηρίου. Η Βουλή πρέπει να τα βλέπει.
Πώς να τα βλέπει; Συνεννοηθήκαμε με τον Πρόεδρο της Βουλής, ένα εξαιρετικό Βουλευτή και κοινοβουλευτικό άντρα, και φέραμε τη συγκεκριμένη τροποποίηση. Να το βλέπει η Επιτροπή, να μην το μοιράζεται, να το διαβάζει εκεί, να αποφασίζει, να πηγαίνουν πίσω στο Υπουργείο Εξωτερικών επιτόπου.
Έχει δίκιο ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας ότι πρέπει να διασφαλίζουμε τα ζητήματα της διαφάνειας, αλλά στους εκπροσώπους των κομμάτων, που είμαι πεπεισμένος ότι με ευθύνη τα κόμματα θα τους διορίσουν ή θα τους προτείνουν για αυτήν την Επιτροπή, γιατί να έχω εγώ λιγότερη εμπιστοσύνη από ό,τι έχω στους διοικητικούς υπαλλήλους που βλέπουν τις απόρρητες δαπάνες; Δεν εμπιστεύομαι την ελληνική Βουλή λιγότερο από το ελληνικό Δημόσιο. Αυτή είναι η άποψή μας και για αυτήν τη διαφάνεια συζητάμε.
Όσον αφορά τις γλώσσες, είναι σωστό ότι πρέπει να έχουμε και ανθρώπους που ξέρουν αλβανικά, τουρκικά, κινέζικα. Για αυτό παίρνουμε εμπειρογνώμονες. Για τα κινέζικα δεν πήραμε δυστυχώς. Η καλύτερη υποψηφιότητα δεν συμπλήρωνε τα τριάντα δύο χρόνια. Είναι μια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνο. Διδάσκει στο Πανεπιστήμιο περί εξωτερικής πολιτικής της Κίνας. Τους τελευταίους που πήραμε, αν είδατε, ήταν για ρωσικά, αλλά αυτοί είναι εμπειρογνώμονες. Ο διπλωμάτης πρέπει να έχει ευρύτερο χαρακτήρα και για αυτό οι γλώσσες που βάλαμε είναι γλώσσες που είναι οι επίσημες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στον ΟΗΕ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς, με τις οποίες μπορεί να κινηθούν σε μεγάλες περιφέρειες και σε μεγάλες περιοχές.
Θέλω να πω κάτι ακόμα, επειδή το άκουσα και εδώ και στην Επιτροπή. Λέει, «είναι υπό τον Υπουργό Εξωτερικών». Στο Υπουργείο Εξωτερικών -και όποιος έχει παραστάσεις από το Υπουργείο Εξωτερικών το ξέρει- υπάρχουν ορισμένοι θεσμοί που υπάγονται απ’ ευθείας στον Υπουργό Εξωτερικών. Παραδείγματος χάριν, ο πιο ισχυρός, που είναι και ο τρίτος στην ιεραρχία, ο διπλωμάτης που προΐσταται, είναι η Γενική Επιθεώρηση. Η Γενική Επιθεώρηση είναι αυτή που ελέγχει τον νόμιμο και το καλώς έχειν της λειτουργίας των Διευθύνσεων και των Πρεσβειών. Και ο νομοθέτης σοφά αυτό το διπλωματικό αρχείο κ.λπ., δεν τα υπέβαλε στον κόπο, ας το πω έτσι, του ελέγχου από Διευθύνσεις. Τα έβαλε χωριστά. Προΐσταται απ’ ευθείας ο Υπουργός επειδή υπάρχει αυτή η αντίφαση. Και δεν είναι μόνο έτσι η Ελλάδα. Δεν υπάρχει σοβαρό Υπουργείο Εξωτερικών που να μην είναι έτσι.
Θέλουν οι μεν να πάρουν παράδειγμα την Κίνα, τη Ρωσία ή δεν ξέρω ποια άλλη; Θέλουν οι δε να πάρουν παράδειγμα τη Γαλλία ή τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής; Όλοι αυτοί οι θεσμοί -και υπάρχουν σε όλα τα σοβαρά Υπουργεία επιστημονικά συμβούλια και ΚΑΣ-, υπάγονται στον Υπουργό, διότι ο Υπουργός θα τους δώσεις τις οδηγίες και υπάγονται σε συνεννόηση με την υπηρεσία. Αλλά η υπηρεσία που πρέπει να εφαρμόζει μια πολιτική δεν μπορεί να είναι αυτή που θα ελέγχει αν ο θεσμός ΚΑΣ παράγει με επάρκεια εναλλακτικές πολιτικές από τις οποίες μετά πρέπει να επιλέξει και η ίδια η υπηρεσία.
Κατηγορήθηκα την προηγούμενη φορά στην Επιτροπή για δύο πράγματα. Πρώτον, για ρουσφετολογικές προτιμήσεις, που απέδειξα με αριθμούς ότι δεν αληθεύουν και δεύτερον, ότι έστησα τον νόμο για να διώξω μερικούς. Ακούστηκε από έναν κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο κόμματος –πήρα τα Πρακτικά- το εξής. Ο κ. Καλομοίρης, ο οποίος δεν είναι στον δικό μας πολιτικό χώρο, ήρθε σε επαφή με εμάς για τα θέματα που αφορούσαν διατάξεις συνταξιούχων του Υπουργείου Εξωτερικών με τον κύριο Υπουργό και είχε τεθεί ένα θέμα. «Ο κ. Καλομοίρης λέει ότι ο Υπουργός σε συνομιλία μαζί του είπε ότι έκανε αυτή τη διάταξη για να διώξει υπαλλήλους». Ο Αντιπρόεδρος της ΑΔΕΔΥ κάνει μια τέτοια βαριά καταγγελία και ζητήθηκε στο όνομα αυτής της βαριάς καταγγελίας να κληθεί. Διαβάζω το επόμενο Πρακτικό. Έλειπα ταξίδι, ήρθα σήμερα το πρωί. «Δεν έχω κάνει», λέει ο κ. Καλομοίρης, «καμία καταγγελία για τον Υπουργό Εξωτερικών με αυτό το περιεχόμενο». Είναι σαφές ότι και οι δύο καταγγελίες «πέφτουν» και αυτό που κάνει ο νόμος είναι να ανοίγει την πόρτα αναβάθμισης και προσανατολισμού του Υπουργείου Εξωτερικών με πιο ισχυρούς θεσμούς στις μεγάλες αλλαγές που κάνει ο σημερινός κόσμος, στις αλλαγές που συνδέονται με την παγκοσμιοποίηση, τη νέα πολιτική, τις νέες τεχνολογίες, τις κοινωνικές ανάγκες.
Ευχαριστώ πολύ.
