Φίλες και φίλοι,
είναι η δεύτερη φορά που επισκέπτομαι το υπουργείο Υγείας με την ιδιότητα του Πρωθυπουργού, αλλά οι προλαλήσαντες μου θύμισαν ότι η πρώτη ήταν σε μια περίοδο πολύ μεγάλης έντασης, πολύ μεγάλης πίεσης. Και πρέπει να συνομολογήσουμε ότι όταν παραλάβαμε τη διακυβέρνηση, το Εθνικό Σύστημα Υγείας δεν ήταν απλά σε κρίσιμη κατάσταση, ήταν σχεδόν στα όρια της κατάρρευσης. Άλλωστε, οι επιπτώσεις από μια καταστροφική πενταετία για τον τόπο, 2010-2014, όπου συρρικνώθηκε το 25% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, χάσαμε το ένα τέταρτο του εθνικού μας πλούτου, ήταν δραματικές, κυρίως στον τομέα του κοινωνικού κράτους και της κοινωνικής προστασίας, όπου ο τομέας της Δημόσιας Υγείας βρέθηκε στο επίκεντρο αυτού του πρωτοφανούς «βομβαρδισμού».
Και βέβαια, θα ήθελα να πω, γιατί αυτό δεν πρέπει να το παραλείπουμε, ότι θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά. Αλλά, δεν έγινε τυχαία αυτή η επίθεση στο χώρο του κοινωνικού κράτους και ιδιαίτερα στο χώρο της Δημόσιας Υγείας. Διότι, αυτή η κατάσταση κατάρρευσης, την οποία εμείς αντικρίσαμε, δεν οφείλεται μονάχα στις δρακόντειες, όπως είπα πιο πριν, μνημονιακές υποχρεώσεις και στη δρακόντεια δημοσιονομική προσαρμογή. Ούτε θα έλεγα και στην ανικανότητα ή στην αδιαφορία όσων βρίσκονταν πιο πριν στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Σε μεγάλο βαθμό πιστεύω ότι υπήρξε συνειδητή στοχοποίηση της δημόσιας Υγείας, με ιδεολογικού χαρακτήρα επιλογές. Επιλογές που λένε –μας έλεγαν, μάλιστα, τότε εκείνη την εποχή και διαφήμιζαν- ότι ο καθολικός και δημόσιος χαρακτήρας της Υγείας είναι μια αντίληψη ξεπερασμένη. Και βεβαίως, επιλογές που είχαν ως στόχευση, θα έλεγα, τη συρρίκνωση της δημόσιας περίθαλψης, προκειμένου να ανοίξει το πεδίο στα ιδιωτικά συμφέροντα του χώρου. Και, βεβαίως, όσοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για υπηρεσίες Υγείας, αφήνονται στη μοίρα τους.
Και θα έλεγα ότι δεν είναι μόνο αυτό. Δεν είναι, δηλαδή, μόνο η σκληρή δημοσιονομική προσαρμογή σε συνδυασμό με μια ιδεολογική εμμονή, να τα αφήσουμε όλα στη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς, χωρίς καμία πρόνοια για κοινωνική προστασία. Είναι και το γεγονός ότι πριν την κρίση ο χώρος της Υγείας είχε γίνει ένα πεδίο, προνομιακό -θα έλεγα- για την κατασπατάληση πόρων, ένα πεδίο διαφθοράς, για προκλητικές υπερτιμολογήσεις φαρμάκων και προμηθειών, για βρώμικες συναλλαγές και αλισβερίσια. Μια διαρκής λεηλασία εξωφρενικής κλίμακας του δημόσιου συμφέροντος, με πρώτα θύματα τα ασφαλιστικά Ταμεία και τον κρατικό προϋπολογισμό.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ενώ οι δαπάνες μεγάλωναν πριν την κρίση, η ποιότητα των υπηρεσιών παρέμενε σε δραματικά χαμηλό επίπεδο. Ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, οι ιδιωτικές δαπάνες για υπηρεσίες υγείας αυξάνονταν επίσης σταθερά, καθιστώντας το ελληνικό σύστημα Υγείας σε ένα από τα πιο ιδιωτικοποιημένα συστήματα, όχι μονάχα στην Ευρώπη, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.
Να σημειώσουμε, λοιπόν, ότι παρά τις δραματικές περικοπές που επιβλήθηκαν στο χώρο της Υγείας με τα Μνημόνια –και εδώ, ίσως, είναι το πιο ανήθικο στοιχείο του πράγματος- το πάρτι αυτό της κατασπατάλησης δημόσιων πόρων, στο οποίο αναφέρθηκα πιο πριν, συνεχίστηκε. Συνεχίστηκε κανονικότατα μέχρι τον Γενάρη του 2015. Και στόχος, δυστυχώς, των μνημονιακών περικοπών της περιόδου 2010-2014, δεν ήταν η αδιαφάνεια και η διαπλοκή, αλλά το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών Υγείας που συμπιέστηκε ακόμα περισσότερο.
Η συναλλαγή με συμφέροντα και η διαφθορά παρέμειναν ανέγγιχτες, αλλά οι ελλείψεις προσωπικού και βασικών υλικών πολλαπλασιάστηκαν. Η ταλαιπωρία των ασθενών και των οικογενειών τους μεγάλωσε. Τα δημόσια νοσοκομεία μας οδηγήθηκαν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας και της λειτουργικής κατάρρευσης. Και μάλιστα – και αυτό είναι το πιο σοβαρό – σε περιόδους που ένα όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας δεν είχε πλέον άλλη επιλογή πέραν του Δημοσίου Συστήματος Υγείας.
Αυτή ήταν η κατάσταση που αντιμετωπίσαμε το 2015. Ξέραμε τις τεράστιες δυσκολίες που σχετίζονταν με τη γενικότερη δημοσιονομική κατάσταση. Γνωρίζαμε, επίσης, ότι μια κυβέρνηση σαν την δική μας, κρίνεται με πολύ πιο αυστηρά κριτήρια στα θέματα λειτουργίας του κοινωνικού κράτους. Αλλά το να σταθεί στα πόδια του ο χώρος της Υγείας ήταν και εξακολουθεί να είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες της κυβερνητικής πολιτικής.
Και πρέπει να ομολογήσω ότι δεν είναι μια εύκολη υπόθεση αυτή. Δεν ήρθα, σήμερα εδώ, για να παρουσιάσω μια εικόνα ωραιοποιημένη. Διότι, γνωρίζω και γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά ότι οι συνθήκες είναι εξαιρετικά δύσκολες και ότι η εικόνα στα δημόσια νοσοκομεία σήμερα δεν είναι αυτή που θα θέλαμε να είναι ακόμα, παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα. Και βεβαίως, δεν είναι εφικτό να μεταμορφωθεί πλήρως αυτή η εικόνα, που την παραλάβαμε στο όριο της κατάρρευσης.
Πρέπει, λοιπόν, να γίνουν πολλά βήματα ακόμα. Γνωρίζω, όμως, ταυτόχρονα ότι, τόσο η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, όσο και κυρίως θα έλεγα, το ιατρικό, νοσηλευτικό, παραϊατρικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων, δίνουν αυτά τα δύο χρόνια μια τεράστια μάχη, έναν τιτάνιο αγώνα για να ξαναστήσουν τα δημόσια νοσοκομεία στα πόδια τους. Και τη μάχη αυτή, θα τη στηρίξουμε όσο μπορούμε και πιστεύω ότι στο τέλος θα τη κερδίσουμε. Θα τα καταφέρουμε.
Η κυβέρνηση έθεσε, από την πρώτη στιγμή, κάποιες πολύ σημαντικές προτεραιότητες στο χώρο της Υγείας, που αφορούσαν:
Πρώτον, την καθολική πρόσβαση όλου του πληθυσμού σε δημόσιες υπηρεσίες Υγείας, με ιδιαίτερη έμφαση στην ιατροφαρμακευτική κάλυψη όλων των πολιτών και των ανασφάλιστων.
Δεύτερον, θέσαμε ως προτεραιότητα την ενίσχυση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και ιδιαίτερα των νοσοκομείων με πόρους και προσωπικό.
Τρίτον, την εξάλειψη των χρόνιων στρεβλώσεων και την αντιμετώπιση των φαινομένων σπατάλης και διαφθοράς, ιδιαίτερα στο φάρμακο και τις προμήθειες.
Μέχρι τώρα, και, επαναλαμβάνω, υπό εξαιρετικά δυσμενείς δημοσιονομικές συνθήκες, ο απολογισμός πάνω στις τρεις αυτές προτεραιότητες είναι θετικός και θα εξηγήσω γιατί.
Πρώτα και κύρια, έχει αντιμετωπιστεί το τεράστιο αυτό κοινωνικό πρόβλημα της ιατροφαρμακευτικής κάλυψης των ανασφάλιστων. Όλοι θα θυμόμαστε, ιδιαίτερα μετά την κρίση που εκατομμύρια συμπολίτες μας έμειναν χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, πήγαιναν μεν στα δημόσια νοσοκομεία, αλλά μετά ερχόταν το «μπουγιουρντί» μέσω της εφορίας. Υπήρχαν και προβλήματα, βεβαίως, με συμπολίτες μας που βρίσκονταν σε απόγνωση, για το λόγο ότι δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν προβλήματα υγείας, ακριβώς εξ αυτού του λόγου. Νομίζω ότι ήταν μια δύσκολη διαπραγματευτική μάχη και μια σημαντική κατάσταση εν μέσω της δύσκολης περιόδου που βιώνουμε το ότι καταφέραμε πέρυσι να ψηφίσουμε το παράλληλο πρόγραμμα και τη δωρεάν πρόσβαση 2.5 εκατομμυρίων συμπολιτών μας στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Σχεδόν το 1/3 από αυτούς, έχουν σήμερα μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα.
Επίσης, σε ό,τι αφορά τον δεύτερο στόχο, έχει ξεκινήσει μια συστηματική προσπάθεια για την κάλυψη του ΕΣΥ με το αναγκαίο προσωπικό. Ενώ, στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου 2015-2018, έχουν στηριχτεί αθροιστικά με πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ οι λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων και των δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας .
Προωθήθηκαν αλλαγές στο ζήτημα των ιδιωτικών εργολαβιών στη φύλαξη, την καθαριότητα και την σίτιση, με σημαντικά οφέλη για τη λειτουργία των νοσοκομείων και με σημαντική εξοικονόμηση χρημάτων για το δημόσιο Ταμείο, παρά τις δυσκολίες που διαρκώς αντιμετωπίζουμε σε κάθε τέτοια πρωτοβουλία, αλλά εμείς οι «αστοιχείωτοι» καταφέρνουμε και ξεπερνάμε, πολλές φορές, ακόμα και θεσμικά εμπόδια αυτών που έχουν ιδιαίτερη «στοιχείωση». Και να θέτουν τέτοια εμπόδια, τα ξεπερνάμε. Και ναι, θα τα καταφέρουμε να στηρίξουμε τις δημόσιες υπηρεσίες Υγείας με ίδια μέσα για να είναι και οικονομικότερες, αλλά και να καλύπτουν πλήρως το πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων. Γιατί κανένα σύστημα δεν στηρίζεται μονάχα σε αριθμούς, αλλά πίσω από τους αριθμούς κρύβονται άνθρωποι, χάρη στους οποίους μπορεί και στηρίζεται σήμερα το Εθνικό Σύστημα Υγείας, είτε αυτοί είναι γιατροί, είτε νοσηλευτικό προσωπικό, είτε απλοί εργαζόμενοι, οι καθαρίστριες, οι καθαριστές, οι φροντιστές, που στηρίζουν το Σύστημα.
Προωθήσαμε θεσμικές παρεμβάσεις για τον εξορθολογισμό του συστήματος των προμηθειών και την αντιμετώπιση της προκλητής ζήτησης στα φάρμακα, με στόχο τη διασφάλιση της καθολικής και ισότιμης πρόσβασης στα αναγκαία και αποτελεσματικά φάρμακα και τις σύγχρονες θεραπείες.
Καταβάλλεται συστηματική προσπάθεια για τη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών στα νοσοκομεία και τις δομές του ΕΣΥ, με κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών.
Και κάτι εξίσου σημαντικό: Είναι σε εξέλιξη στη Βουλή – το γνωρίζετε όλοι – μια διαδικασία διερεύνησης των μεγάλων σκανδάλων στο χώρο της Υγείας.
Σκανδάλων που αφορούν τη γνωστή υπόθεση του ΚΕΕΛΠΝΟ, τη χρεωκοπία και την εκχώρηση του Ντυνάν, τις εκτεταμένες δωροδοκίες από την πολυεθνική εταιρεία Novartis. Υποθέσεις που ζημίωσαν με τεράστια ποσά το ελληνικό Δημόσιο, τα ασφαλιστικά Ταμεία και το ίδιο το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Και είναι πράγματι, θα έλεγα, πράγματι πολύ μεγάλη η ντροπή που αισθάνεται κανείς, παρακολουθώντας τις αποκαλύψεις από τη πορεία της Εξεταστικής Επιτροπής στη Βουλή. Δύσοσμες αποκαλύψεις. Πολύ πιο δύσοσμες και από τους τόνους των σκουπιδιών στους δρόμους, που άρχισαν να μαζεύονται από χθες. Αυτά να δούμε πώς θα μαζευτούν.
Αποκαλύψεις που φανερώνουν, πέραν όλων των άλλων, και τον ευτελισμό ενός ολόκληρου πολιτικού συστήματος, που είχε μετατρέψει τη δημόσια Υγεία σε πεδίο εξυπηρέτησης συμφερόντων και διασπάθισης δημόσιου χρήματος. Ένα πολιτικό σύστημα που την ίδια στιγμή που βύθιζε το ΕΣΥ, φρόντιζε να βολεύει τους δικούς του ανθρώπους, φρόντιζε να τρέφει αργόμισθους, να χρηματοδοτεί, να δωροδοκεί δημοσιογράφους και ΜΜΕ για να έχει κάλυψη και να χαρίζει, ταυτόχρονα, δημόσια νοσοκομεία σε ιδιώτες, ακόμη-ακόμη και το πιο εξευτελιστικό, να μην πληρώνουν οι ίδιοι οι συγγενείς τους νοσήλια. Μέχρι εκεί είχαν φτάσει. Όλα αυτά είναι πολύ δυσάρεστα πράγματα, γιατί –επαναλαμβάνω- εδώ μιλάμε για τον απόλυτο ευτελισμό και την απόλυτη αναξιοπρέπεια ενός πολιτικού συστήματος. Αλλά, δυστυχώς, αυτή ήταν η πραγματικότητα στο χώρο της Υγείας για πάρα πολλά χρόνια. Ένα πάρτι για λίγους και εκλεχτούς στη πλάτη του Έλληνα φορολογούμενου.
Τώρα που αυτά βγαίνουν στη δημοσιότητα, κάποιοι θέλουν πάση θυσία να κρατηθούν στο συρτάρι. Και είμαστε βέβαιοι ότι και θα χρησιμοποιήσουν κάθε μέσον γι’ αυτό. Από τη συσκότιση και τη σιγή ασυρμάτου στα κατά τα άλλα λαλίστατα, για ψύλλου πήδημα, συστημικά ΜΜΕ. Το θέμα των αποκαλύψεων στην Εξεταστική δεν έχει γίνει ούτε πρωτοσέλιδο, ούτε κύριο θέμα, ούτε καν θέμα στα δελτία των ειδήσεων πολλών σταθμών. Είναι ασήμαντα θέματα αυτά. Θα δούμε επιθέσεις λάσπης, στοχοποίησης, απόπειρα δολοφονίας χαρακτήρων. Θα τα δούμε όλα αυτά.
Αλλά, εγώ θέλω, σήμερα, να στείλω ένα μήνυμα: Αδίκως κουράζονται. Πρώτα απ΄ όλα, τους έχει καταλάβει ο κόσμος. Δεύτερον, δεν μπορεί να γυρίσει πίσω και να θέλαμε, αυτή η διαδικασία. Όλα θα έρθουν στο φως. Και όλες οι ευθύνες, όσο ψηλά κι αν βρίσκονται, θα καταλογιστούν. Γιατί για εμάς, αυτό είναι πρωτίστως ένα ηθικό ζήτημα. Είναι ένα ζήτημα τεράστιας ηθικής σημασίας, απέναντι σε μια κοινωνία, που έχει σηκώσει στις πλάτες της τεράστιες θυσίες και όλο το βάρος της κρίσης. Και ζητά –και εμείς είμαστε υποχρεωμένοι- να δημιουργήσουμε συνθήκες δικαίωσης και κάθαρσης.
Αυτά θα τα ξαναδούμε το επόμενο διάστημα. Άλλωστε, η Εξεταστική θα προχωρήσει σε ένα βάθος χρόνος, διότι είναι τεράστιοι οι φάκελοι που εξετάζονται και νομίζω ότι η Ολομέλεια της Βουλής θα έχει τη δυνατότητα μέχρι τέλος του χρόνου να πάρει αποφάσεις σε σχέση με το πόρισμα που θα καταλήξει η Εξεταστική. Έρχομαι τώρα στον προγραμματισμό, που ήταν και το κύριο αντικείμενο της σημερινής συνεργασίας που είχαμε με τον υπουργό και τον αναπληρωτή υπουργό, τους γενικούς γραμματείς του Υπουργείου.
Το πιο σημαντικό θέμα είναι η μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Μια μεταρρύθμιση –θα έλεγα- στρατηγικού χαρακτήρα, που αλλάζει το χάρτη της Δημόσιας Υγείας.
Πριν από λίγες εβδομάδες βρέθηκα στη Θεσσαλονίκη και μίλησα για μια μικρή επανάσταση στο χώρο της Υγείας. Δεδομένου των αναλογιών, θα μπορούσε να πει κανείς ότι για τις μέρες μας είναι μια τόσο σημαντική τομή, αντίστοιχη αυτής που ήταν τη δεκαετία του 1980 η ίδρυση του ΕΣΥ. Και πράγματι, προχωράμε στη δημιουργία ενός οργανωμένου δικτύου Τοπικών Μονάδων Υγείας, που έχει στόχο να βελτιώσει αποφασιστικά την πρόσβαση των πολιτών σε μια ολιστική και υψηλού επιπέδου υγειονομική φροντίδα κοντά στον τόπο κατοικίας των πολιτών, με έμφαση στην πρόληψη, την αγωγή υγείας και την κατ’ οίκον φροντίδα.
Παράλληλα με την δημιουργία των Τοπικών Μονάδων Υγείας, ενισχύονται και αναβαθμίζονται οι υπάρχουσες δομές Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης. Δηλαδή, οι Μονάδες του ΠΕΔΥ και τα Κέντρα Υγείας, έτσι ώστε να λειτουργήσουν ως δεύτερο και πιο εξειδικευμένο επίπεδο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού «φίλτρου» προς τα νοσοκομεία και αποσυμφορίζοντάς τα από περιστατικά, τα οποία κανονικά θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται στο Πρωτοβάθμιο Πεδίο.
Άμεσος στόχος είναι, μέχρι το τέλος του 2017, να έχουν τεθεί σε λειτουργία 239 Τοπικές Μονάδες Υγείας σε 80 διαφορετικές αστικές περιοχές της χώρας.
Οι περιοχές αυτές έχουν επιλεγεί με κριτήριο τις υγειονομικές ανάγκες του πληθυσμού, τη δυσκολία προσβασιμότητας σε υπηρεσίες Υγείας και βέβαια με βασικό κριτήριο την οικονομική και κοινωνική κατάσταση του τοπικού πληθυσμού.
Για τη στελέχωση των δομών αυτών, προκηρύσσονται άμεσα πάνω από 3000 θέσεις γιατρών και λοιπού υγειονομικού προσωπικού (από τις 3000 θέσεις, οι περίπου 1300 θα είναι θέσεις γιατρών) που είναι αναγκαίες, σύμφωνα με το σχεδιασμό.
Επιπλέον, με το δίκτυο των δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, θα συνεργάζονται, όπου είναι απαραίτητο, και ιδιώτες οικογενειακοί γιατροί, οι οποίοι θα είναι συμβεβλημένοι με τον ΕΟΠΥΥ. Σήμερα υπάρχουν περίπου 5500 τέτοιοι. Στόχος μας είναι το επόμενο διάστημα να αυξηθούν και να φτάσουν περίπου τις 7500. Δηλαδή, να έχουμε επιπλέον 2000 ιδιώτες οικογενειακούς γιατρούς, συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ, που θα συνδράμουν στο δίκτυο δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Με την ανάπτυξη του νέου μοντέλου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, εκτός από βελτίωση της ποιότητας της δημόσιας περίθαλψης, προσφέρουμε και την ευκαιρία, μετά από πάρα πολλά χρόνια, μιας αξιοπρεπούς επαγγελματικής προοπτικής για νέους επιστήμονες, για νέους γιατρούς. Και θέλω να αναφερθώ ιδιαίτερα σε αυτό το πολύ σημαντικό επιστημονικό προσωπικό της χώρας, τους νέους επιστήμονες, νέους γιατρούς που τα τελευταία χρόνια εγκατέλειψαν τη χώρα και βρέθηκαν να υπηρετούν σε μονάδες Υγείας στο εξωτερικό. Και θέλω από αυτό το βήμα να απευθύνω πρόσκληση σε νέες και νέους επιστήμονες γιατρούς να δουν θετικά την προοπτική να επιστρέψουν στη χώρα και να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε αυτή τη νέα προσπάθεια για τη δημιουργία ενός αξιόπιστου και αποτελεσματικού δικτύου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στη χώρα μας.
Ένα δεύτερο πεδίο προτεραιότητας και στον προγραμματισμό μας είναι αυτό που αφορά στην αντιμετώπιση των οξυμμένων αναγκών του Συστήματος Υγείας σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό. Και επειδή, ξέρετε εδώ κάποιοι παίζουν με τους αριθμούς και μας μπλέκουν με αριθμούς, εγώ θα ήθελα να κάνω έναν απολογισμό. Γιατί είχα έρθει πριν από δύο χρόνια και είχα μιλήσει για τη δρομολόγηση προσλήψεων, παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε ακόμα σε στενά πλαίσια παρακολούθησης και στο λεγόμενο «κανόνα». Είμαστε στο 1 προς 4 τώρα, ένας έρχεται, τέσσερις φεύγουν από το Δημόσιο. Θα γίνει 1 προς 3, 1 προς 2 και θα καταλήξουμε στο 1 προς 1 σε λίγα χρόνια από σήμερα, σε τρία-τέσσερα χρόνια. Όμως, προσέξτε, η συνολική εικόνα τούτη την ώρα είναι ότι από τον Οκτώβριο ουσιαστικά του 2015 μέχρι σήμερα, έχουμε ενισχύσει το ΕΣΥ με περίπου 9000 άτομα, που έχουν αναλάβει υπηρεσία τα τελευταία δύο χρόνια. Από αυτούς, οι 3000 είναι μόνιμο προσωπικό και έχουμε δρομολογήσει, έχουν προκηρυχθεί ή αναμένονται να προκηρυχθούν θέσεις για άλλα περίπου 9500 άτομα. Και από αυτούς, περίπου οι 5000 θα είναι μόνιμο προσωπικό. Αντιλαμβάνεστε ότι το νούμερο των 9000 δεν σημαίνει ότι αυξήθηκαν 9000 όσοι υπηρετούν στο ΕΣΥ, γιατί είχαμε και κάποιες αποχωρήσεις, αλλά αντιστρέψαμε πλήρως την εικόνα, τη ροπή, όπου για τέσσερα χρόνια ήταν δραματική η μείωση προσωπικού και για πρώτη φορά, από το 2015 και μετά, από το 2016 ουσιαστικά και μετά, έχουμε αύξηση προσωπικού πάνω από 4000-5000 περισσότεροι στο ΕΣΥ από την προηγούμενη φορά, που είχα έρθει σε αυτό εδώ το κτήριο. Από τις περίπου 9500 είπα ότι οι 5000 περίπου θα είναι μόνιμοι. Από τους 5000 μόνιμους, οι 2000 αναμένεται να είναι γιατροί.
Το αμέσως επόμενο διάστημα έχουμε την προκήρυξη 790 θέσεων μόνιμων γιατρών του ΕΣΥ σε όλη τη χώρα, με προτεραιότητα στη στελέχωση των Τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών και των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας.
Μίλησα πιο πριν για τη δημόσια εικόνα που έχουν ακόμα τα δημόσια νοσοκομεία. Γιατί πρέπει να είμαστε ρεαλιστές και να δίνουμε την εικόνα, όπως πραγματικά είναι. Εντούτοις, είναι γεγονός ότι έχουν ανοίξει Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας και Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, που έμεναν κλειστές, όχι γιατί δεν υπήρχε η υλικοτεχνική υποδομή, αλλά γιατί δεν υπήρχε προσωπικό. Και σήμερα, έχουμε σχεδόν την πλήρη λειτουργία. Προχωρούμε, λοιπόν, σε αυτούς τους 790 μόνιμους γιατρούς.
Την περασμένη Τετάρτη, υπογράφηκε από τον Υπουργό η έγκριση για την προκήρυξη των θέσεων αυτών από τα νοσοκομεία. Και μέχρι το τέλος του Αυγούστου θα έχουν προκηρυχθεί όλες οι θέσεις.
Και δρομολογούμε και την παράταση της θητείας περίπου 1500 επικουρικών γιατρών και λοιπού επικουρικού προσωπικού για τουλάχιστον έναν ακόμα χρόνο. Πρόκειται για προσωπικό που καλύπτει ζωτικές ανάγκες στη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων της χώρας. Ήδη προετοιμάζεται η σχετική νομοθετική ρύθμιση.
Αυτός είναι και ο λόγος, φίλες και φίλοι, που βλέπουμε, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, την αναγνώριση αυτών των προσπαθειών από την πλευρά της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου. Και αυτό είναι το πιο σημαντικό από τους ίδιους τους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στο ΕΣΥ. Γι΄ αυτό και κάποιοι βολεμένοι συνδικαλιστές, που είχαν μάθει να συνδιοικούν και στη ρεμούλα και στη διαπλοκή παλαιότερα, δεν μπορούν να κάνουν πια συγκεντρώσεις διαμαρτυρίες, παρά μόνο σε μπαλκόνια παρακείμενων πολυκατοικιών. Όταν προκηρύσσουν απεργίες ή στάσεις εργασίας, ανταποκρίνεται ένα ποσοστό γύρω στο 4% με 5%. Αυτή είναι η εικόνα. Αλλά εγώ θα πω ότι είναι χρήσιμες αυτές οι διαμαρτυρίες και ότι μας κάνουν καλό. Γιατί, πράγματι, μας υπενθυμίζουν ότι πρέπει να κρατάμε χαμηλά τον πήχη και υψηλά τις προσδοκίες, αλλά χαμηλά τον πήχη. Δεν είμαστε εδώ για να πανηγυρίζουμε. Είμαστε εδώ για να δουλέψουμε σκληρά. Γιατί, επαναλαμβάνω, η εικόνα στα δημόσια νοσοκομεία έχει καλυτερεύσει, αλλά δεν είναι αυτή που αντιστοιχεί στις ανάγκες και τις θυσίες του ελληνικού λαού. Και πρέπει να δουλέψουμε για να γίνει ακόμη καλύτερη το επόμενο διάστημα.
Τρίτη βασική προτεραιότητά μας, είναι η πολιτική στον τομέα του φαρμάκου. Το Υπουργείο θα προσχωρήσει το επόμενο διάστημα στη συγκρότηση μιας ειδικής Επιτροπής, αποστολή της οποίας θα είναι να αξιολογεί τα καινοτόμα και ακριβά φάρμακα που είναι αναγκαίο να αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ, έτσι ώστε οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά φάρμακα. Είναι περιττό να πω ότι τα κριτήρια αξιολόγησης θα είναι επιστημονικά και όχι δημοσιονομικά. Συνεργαζόμαστε με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο οποίος μας παρέχει τεχνική βοήθεια στο θέμα αυτό και εγγυάται την κουλτούρα της καθολικής κάλυψης των φαρμακευτικών αναγκών του πληθυσμού.
Παράλληλα, αναβαθμίζεται ο μηχανισμός διαπραγμάτευσης για προσιτές τιμές αποζημίωσης στα νέα ακριβά φάρμακα. Εκεί όπου η διαδικασία της διαπραγμάτευσης εφαρμόστηκε ήδη, όπως στα φάρμακα για τη χρόνια ηπατίτιδα C, έχουμε σημαντικές εκπτώσεις, με αποτέλεσμα να διασφαλίσουμε την πρόσβαση στις νέες θεραπείες σε πενταπλάσιο αριθμό ασθενών. Και αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό.
Επίσης, το Υπουργείο προωθεί την αναβάθμιση των διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Και, συνεπώς, την ορθολογική χρήση των εξετάσεων και των φαρμάκων .
Και θέλω εδώ για να κάνω ένα σχόλιο πολιτικό: Γίνεται ολοένα και πιο καθαρό, ποιος επιδιώκει να κάνει πολιτική στο χώρο της Υγείας προς όφελος της κοινωνίας και ποιοι, τα προηγούμενα χρόνια, ύψωναν ένα τοίχος, ύψωναν φραγμούς, προκειμένου να μπορεί να λειτουργεί η διαπλοκή και να εξυπηρετούνται συμφέροντα.
Ένας τέταρτος τομέας προτεραιότητας –και κλείνω- αφορά τη ριζική αναβάθμιση του ΕΚΑΒ. Το προηγούμενο διάστημα ολοκληρώθηκε η πρόσληψη 186 διασωστών, για την κάλυψη των άμεσων αναγκών που προκάλεσε το κύμα αποχωρήσεων των τελευταίων χρόνων. Προσελήφθησαν, επίσης, μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ 31 διασώστες για τις δομές φιλοξενίας των προσφύγων, καθώς και 50 διασώστες για τα νησιά του Βόρειου Αιγαίου, ενώ άλλες 29 προσλήψεις για έναν χρόνο έγιναν μέσω του ΟΑΕΔ. Τις αμέσως επόμενες ημέρες, αναμένεται να ολοκληρωθεί η πρόσληψη 93 νέων διασωστών, με βάση τα αποτελέσματα που έχουν δημοσιευτεί από τον ΑΣΕΠ. Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός για την προμήθεια 90 νέων ασθενοφόρων και κινητών μονάδων, που ήταν σε εκκρεμότητα από το 2007 και συγκροτήθηκε η νέα βάση αεροδιακομιδών στη Σύρο για την κάλυψη των Κυκλάδων, καθώς και ένας μηχανισμός αεροδιακομιδών στην Χαλκιδική για τους καλοκαιρινούς μήνες και ετοιμάζονται και άλλες δύο βάσεις, η μία στο Βόρειο Αιγαίο, στη Μυτιλήνη και η άλλη στο Ιόνιο, στο Άκτιο της Πρέβεζας.
Μέσα στο φθινόπωρο θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την προμήθεια 100 νέων ασθενοφόρων. Στον στόλο αυτό θα προστεθούν και τα 143 ασθενοφόρα που δώρισε στο ΕΚΑΒ το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, καθώς και τα 30 ασθενοφόρα που δωρίζει η κοινοπραξία του αγωγού ΤΑP για την περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.
Αυτοί, λοιπόν, ήταν οι τέσσερις άξονες προτεραιοτήτων του προγραμματισμού μας το επόμενο διάστημα. Πέρα από αυτούς, επιγραμματικά θέλω να αναφερθώ και σε μια σειρά από άλλες παρεμβάσεις, μόνο με τίτλους, που βρίσκονται στον προσεχή προγραμματισμό του Υπουργείου.
Σήμερα, νομίζω ότι δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τη νόμιμη εισαγωγή και διακίνηση φαρμακευτικών σκευασμάτων που περιέχουν τη λεγόμενη «ιατρική κάνναβη». Νομίζω ότι είναι μια σημαντική πρωτοβουλία, που θα έχει θετικά αποτελέσματα, τόσο σε ό,τι αφορά την ιατρική αντιμετώπιση ασθενειών, όσο όμως και σε ό,τι αφορά τον τομέα των επενδύσεων.
Προχωράμε στη θεσμική αναδιάρθρωση του συστήματος των μεταμοσχεύσεων.
Προχωρήσαμε στην αναβάθμιση του συστήματος αιμοδοσίας.
Προχωρήσαμε στην εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή οδηγία για το ωράριο των γιατρών για την ασφαλέστερη φροντίδα των ασθενών κατά την εφημερία των νοσοκομείων.
Σε μέτρα εξυγίανσης για τον αμαρτωλό τομέα των ιατρικών συνεδρίων και στη δημοσιοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στις φαρμακευτικές εταιρείες από τη μια και τις επιστημονικές εταιρείες και τους γιατρούς από την άλλη.
Έχουμε προχωρήσει στην διακρατική συνεργασία με άλλες χώρες της Ε.Ε., ώστε να είναι πιο αποτελεσματική η από κοινού διαπραγμάτευση για δίκαιες τιμές αποζημίωσης στα φάρμακα.
Προχωρήσαμε σε ένα πλαίσιο θεσμικό για την αξιολόγηση των Διοικήσεων των νοσοκομείων, με βάση συγκεκριμένους στόχους, όπως η προσβασιμότητα και η ποιότητα των υπηρεσιών, οι χρόνοι αναμονής, βεβαίως, η αποδοτική αξιοποίηση των πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού.
Προχωρήσαμε στην αναμόρφωση των Οργανισμών των νοσοκομείων στην κατεύθυνση της αναβάθμισης και ανάπτυξης των κλινικών και των τμημάτων. Ήδη, με πρόσφατη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγειονομικών Περιφερειών, προστέθηκαν 1000 επιπλέον οργανικές κλίνες στο ΕΣΥ .
Προχωρήσαμε στη θεσμική και λειτουργική εξυγίανση του ΚΕΕΛΠΝΟ, που επιτελεί ένα κρίσιμο ρόλο στην προστασία της Δημόσιας Υγείας και όχι ένα βρώμικο ρόλο στη χρηματοδότηση ΜΜΕ και δημοσιογράφων για την κάλυψη σκανδάλων. Άλλος είναι ο ρόλος του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Προχωρήσαμε στην αναβάθμιση της υγειονομικής φροντίδας που παρέχεται σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Στην ενίσχυση των πολιτικών δημόσιας υγείας, με έμφαση στον καθολικό εμβολιασμό του παιδικού πληθυσμού.
Στην ενίσχυση, τέλος, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του Συστήματος Υγείας με γενικευμένη εφαρμογή του ηλεκτρονικού φακέλου του ασθενή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Ένα πολύ σημαντικό έργο, μια πολύ σημαντική παρέμβαση που πρέπει να χτιστεί βήμα-βήμα, ώστε ο κάθε ασθενής να έχει τον δικό του φάκελο, που θα βρίσκεται σε μια βάση πληροφοριών άμεσα προσβάσιμη στο Σύστημα Υγείας, κυρίως στην Πρωτοβάθμια Υγεία, αλλά συνολικά στο Σύστημα Υγείας, ώστε με το που πληκτρολογεί κανείς τον ΑΜΚΑ του ασθενούς, να γνωρίζει ο γιατρός όλο το ιστορικό του. Και βεβαίως, αυτό πρέπει να χτιστεί σε μια βάση προοπτικής και κυρίως πρέπει να χτιστεί και από τις μικρές ηλικίες, από τους παιδιάτρους που θα βλέπουν τα παιδιά μας από εδώ και στο εξής, ώστε να έχει μια πολύ άμεση και λειτουργική αποτελεσματικότητα.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
έχουμε δεσμευτεί ότι αυτοί που θα ωφεληθούν πρώτοι, τώρα στη φάση της μετάβασης στη σταθερότητα και την ανάπτυξη, θα είναι αυτοί που επλήγησαν περισσότερο τα χρόνια της μεγάλης κρίσης. Στο πλαίσιο αυτής της δέσμευσης, η ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους, ειδικά στον ευαίσθητο χώρο της Υγείας, είναι στόχος –πιστεύω- ζωτικής σημασίας.
Θέλω, λοιπόν, να ευχαριστήσω και να συγχαρώ όλους όσοι δίνουν έναν τιτάνιο και δύσκολο αγώνα. Πρώτα απ΄ όλα, τους εργαζόμενους, το προσωπικό, όλους όσοι εργάζονται στα δημόσια νοσοκομεία και στο Υπουργείο Υγείας και φυσικά την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου.
Είμαι βέβαιος ότι το επόμενο διάστημα τα βήματα που θα γίνουν, προκειμένου να πετύχουμε τους μεγαλεπήβολους στόχους που έχουμε θέσει, θα είναι ακόμα πιο γρήγορα, ώστε να φτάσουμε σε ένα Δημόσιο Σύστημα Υγείας, που θα αντιστοιχεί σε μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα. Διότι, καλό είναι να θέλουμε να είμαστε Ευρώπη, αλλά θέλουμε να έχουμε και παροχές κοινωνικού κράτους που θα αντιστοιχούν σε μια χώρα που βρίσκεται στον πυρήνα της Ευρώπης. Ένα σύστημα που θέλουμε να είναι λειτουργικό, βιώσιμο, διαφανές δίκαιο και που θα μπορεί να καλύψει με επάρκεια και αξιοπρέπεια τις ανάγκες των πολιτών.
Έχουμε κάνει σημαντικά βήματα. Πρέπει, όμως, να κάνουμε ακόμα περισσότερα. Πρέπει να τρέξουμε για να καλύψουμε το χαμένο έδαφος. Οι προσπάθειές μας μέχρι σήμερα στηρίχθηκαν κυρίως μέσα από τον εξορθολογισμό της κατανομής των πόρων, τον τερματισμό της κατασπατάλησης. Πρέπει, το επόμενο διάστημα, οι προσπάθειές μας να στηριχθούν σε ορθό σχεδιασμό, αλλά και σε ενίσχυση των δημόσιων πόρων και των δαπανών, τόσο ως προς το ποσοστό, αλλά ο στόχος της ανάπτυξης, γι’ αυτό θα έχει μια άμεση προοπτική και στην επούλωση των κοινωνικών πληγών. Διότι η ανάπτυξη και η δίκαιη ανάπτυξη κυρίως είναι το να μπορείς να αυξήσεις δραστικά τις δαπάνες που δίνεις για την κοινωνική προστασία, τη δημόσια Υγεία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Αυτός είναι ο στόχος της επόμενης περιόδου για τη χώρα. Θα έλεγα ότι είναι ένας εθνικός στόχος, μετά τη μεγάλη καταστροφή: Η επιστροφή στην κανονικότητα και η επούλωση των μεγάλων πληγών της κρίσης.
Με αυτές, λοιπόν, τις σκέψεις, κλείνω, λέγοντας ότι κάναμε πολύ μεγάλη προσπάθεια. Έχουμε επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε χρόνο να σταθούμε για να τα δούμε και να χαιρόμαστε μεταξύ μας. Δουλειά, δουλειά, δουλειά. Και ακόμη περισσότερη δουλειά από εδώ και στο εξής, για να μπορούμε να φτάσουμε σε ένα σημείο που οι υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας θα είναι αντίστοιχες των αναγκών, αλλά και των θυσιών του ελληνικού λαού και να κρατήσουμε την κοινωνία, τη χώρα, την οικονομία όρθια.
Σας ευχαριστώ πολύ.
