Ο Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, ο Υφυπουργός Αλέξης Χαρίτσης και ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης παρουσίασαν σήμερα σε συνέντευξη Τύπου τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο που κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή.

Ο κ. Σταθάκης, τόνισε ότι βασικός στόχος του νέου Αναπτυξιακού Νόμου είναι η δίκαιη ανάπτυξη και στη συνέχεια απάντησε στα τρία βασικά «ερωτήματα» που προκύπτουν σε σχέση με την αναπτυξιακή στρατηγική της κυβέρνησης.

«Ερώτημα πρώτο: Θα είναι μια στρατηγική ανάπτυξης η οποία θα στηρίζεται σε χαμηλούς μισθούς και χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές ή θα είναι μια ανάπτυξη η οποία θα στηρίζεται στην αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας και σε δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας. Απέναντι σε αυτό το δίλημμα, η δική μας κυβέρνηση τοποθετείται ευθέως, θα είναι μια στρατηγική που αξιοποιεί το μεγάλο πλεονέκτημα της χώρας, το ανθρώπινο δυναμικό της.

 

Το δεύτερο ερώτημα αφορά το ίδιο το περιεχόμενο της ανάπτυξης στους τομείς με συγκριτικά πλεονεκτήματα. Εδώ οι απαντήσεις που δίνουμε είναι ευθείς και συγκεκριμένες: Η ανάπτυξη πρέπει να είναι εξωστρεφής και αυτό μπορεί να γίνει με αξιοποίηση της καινοτομίας και σε τομείς που έχουν έντονα συγκριτικά πλεονεκτήματα (π.χ. αγροδιατροφικό δίκτυο) με παράλληλη αναβάθμιση παραδοσιακών τομέων με μεγάλα πλεονεκτήματα, τον τουρισμό και τη ναυτιλία.

 

Το τρίτο ερώτημα είναι το τι κράτος θέλουμε και η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι είτε η αποχή του κράτους -όπως προτείνουν οι πολιτικοί μας αντίπαλοι- από οποιαδήποτε αναπτυξιακή διαδικασία, ή ένα κράτος απλοποιημένο απέναντι στα θέματα της γραφειοκρατίας, βαθιά αναπτυξιακό όμως, ικανό να επιτελέσει το ρόλο του αρωγού και της στήριξης όλης της παραγωγικής ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας, που θέλουμε εμείς.»

Ο κ. Χαρίτσης αναφέρθηκε στην κοινή φιλοσοφία που διέπει το νέο Αναπτυξιακό Νόμο και το νέο ΕΣΠΑ, τόσο ως προς τους στρατηγικούς τομείς προτεραιότητας που ενισχύονται όσο και ως προς την επενδυτική λογική που ακολουθείται, μοχλεύοντας πόρους, με σκοπό το μέγιστο οικονομικό και κοινωνικό αποτέλεσμα στο πλαίσιο ενός συνολικού σχεδιασμού για τα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Αναφερόμενος στη χρηματοδότηση του νέου Νόμου σημείωσε: «Πόροι του ΕΣΠΑ 2007-2013 ύψους 262 εκατ. ευρώ έχουν δεσμευτεί για την αποπληρωμή παλαιότερων επενδυτικών σχεδίων των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων. Η αποπληρωμή αυτών των επενδυτικών σχεδίων θα ολοκληρωθεί έως 30 Σεπτεμβρίου. Επίσης, από το ΕΣΠΑ της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020 θα αντληθούν πόροι ύψους 354 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα ΕΠΑνΕΚ για τα νέα επενδυτικά σχέδια που θα ενταχθούν στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο. Επιπλέον 120 εκατ. ευρώ έχουν δεσμευτεί από το εθνικό Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του 2016, ενώ η αύξηση του εθνικού σκέλους στο ΠΔΕ για το 2017, στο 1 δισ. ευρώ, θα μας δώσει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε περισσότερους πόρους για το νέο Αναπτυξιακό Νόμο. Οι πόροι δεν εξαντλούνται σε αυτά τα νούμερα. Ακολουθώντας τη ζήτηση και τους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης που θεωρούμε ότι τα συγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία θα φέρουν στην ελληνική οικονομία, θα έχουμε τη δυνατότητα στο μέλλον να αξιοποιήσουμε κι άλλους πόρους, είτε εθνικούς, είτε από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία, στην κατεύθυνση της νέας αναπτυξιακής στρατηγικής που χαράζει η κυβέρνηση».

Ο κ. Λαμπριανίδης αναφέρθηκε εκτενώς στους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους επισημαίνοντας ότι  επηρέασαν ελάχιστα τη διάρθρωση της οικονομίας, καθώς δεν είχαν καθαρή στόχευση και όραμα για το μέλλον της οικονομίας. «Περιόρισαν το ρόλο τους σε έναν μηχανισμό παροχής ρευστότητας στην οικονομία ενισχύοντας τους καθιερωμένους κλάδους διστάζοντας να θέσουν σαφείς κλαδικούς ή οριζόντιους στόχους» είπε χαρακτηριστικά. Αντιθέτως, ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος αποτελεί κρίσιμο εργαλείο επίτευξης του αναπτυξιακού σχεδιασμού της χώρας και σκιαγραφεί ένα βιώσιμο ανταγωνιστικό και δίκαιο μοντέλο ανάπτυξης. Ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων περιέγραψε αναλυτικά τις καινοτομίες του νέου Νόμου, οι κυριότερες εκ των οποίων συνοψίζονται στα εξής: μεγαλύτερη έμφαση στις φοροαπαλλαγές, πλαφόν στο ύψος της ενίσχυσης που μπορεί να λάβει ένα επενδυτικό σχέδιο (<5 εκ.), συνδυασμός με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων, έμφαση στη δημιουργία συνεργειών και δικτυώσεων στην ελληνική οικονομία, εισαγωγή διαδικασιών αξιολόγησης των συνεπειών του νόμου τόσο κατά τη διάρκεια εφαρμογής του (on going) όσο και εκ των υστέρων (ex post) κλπ.

«Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος επιδιώκει τη δημιουργία καινοτομικών, εξωστρεφών, δυναμικών επιχειρήσεων, την αύξηση της απασχόλησης, με έμφαση στο εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, την αύξηση της προστιθέμενης αξίας, των συνεργασιών, του μέσου μεγέθους των επιχειρήσεων και τη συνολική επανεκβιομηχάνιση της χώρας. Δίνει έμφαση σε τομείς που συμβάλλουν στην τεχνολογική αναβάθμιση της χώρας και στη βελτίωση της   ανταγωνιστικότητάς της, σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης, αξιοποιώντας την αξιόλογη θέση της χώρας στην παραγωγή ερευνητικών αποτελεσμάτων και την ύπαρξη αξιόλογου επιστημονικού δυναμικού και ενισχύει ιδιαίτερα δυο κλάδους: της Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών και της  Αγροδιατροφικής  αλυσίδας (από το χωράφι έως τον τουρισμό)» κατέληξε ο κ. Λαμπριανίδης.

 

1. ΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΙ ΝΟΜΟΙ

Οι προηγούμενοι αναπτυξιακοί νόμοι, αν και συνέβαλαν σε αξιόλογο βαθμό στον σχηματισμό παγίου κεφαλαίου της χώρας και στην αντιμετώπιση των περιφερειακών ανισοτήτων, επηρέασαν ελάχιστα τη διάρθρωση της οικονομίας. Υπήρξε απουσία καθαρής στόχευσης και οράματος για το μέλλον της οικονομίας. Περιόρισαν το ρόλο τους σε έναν μηχανισμό παροχής ρευστότητας στην οικονομία ενισχύοντας τους καθιερωμένους κλάδους διστάζοντας να θέσουν σαφείς κλαδικούς ή οριζόντιους στόχους.

  • Συγκεκριμένα, τα τελευταία 15 χρόνια έγιναν επενδύσεις 32 δισ. ευρώ και πήραν ενίσχυση 12 δισ. ευρώ.
  • Τα 32 δισ. €, αποτελούν -αφαιρώντας τις επενδύσεις σε κατοικία- το 9,8% του συνολικού Ακαθάριστου Σχηματισμού Πάγιου Κεφαλαίου 1998 – 2014. Το ποσοστό αυξάνει εάν συνυπολογιστούν οι έμμεσες και oι προκαλούμενες επενδύσεις.
  • Η μέση επενδυτική δαπάνη/θέση εργασίας έφτασε τα 976.000, ενώ η μέση ενίσχυση/ θέση εργασίας έφτασε τις  323.000.
  • Το 95% των επενδυτικών σχεδίων ήταν χαμηλής και σχετικά χαμηλής τεχνολογίας.
  • 2 κλάδοι της Ενέργειας και των Ξενοδοχείων αφορούσαν το  46,5% των επενδυτικών σχεδίων και το 72,2% του προϋπολογισμού και ήταν καταφανής περιορισμός της βιομηχανίας.
  • Παρά το γεγονός ότι η περιφερειακή διάσταση αποτελούσε εγγενή στόχο των αναπτυξιακών νόμων, η συνεισφορά τους στην κάμψη των περιφερειακών ανισοτήτων δεν είναι προφανής. Οι επιχειρήσεις έλκονται κυρίως στους αναπτυγμένους νομούς (Αττική, Βοιωτία, Θες/νίκη) αντί των νομών που ενισχύονται περισσότερο (Ευρυτανία, Άρτα, Πρέβεζα). Παρόλα αυτά η κατάσταση θα ήταν χειρότερη αν δεν υπήρχε, η έστω και περιορισμένη, αυτή συμβολή.
  • Προβλήματα με τη διαδικασία αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων για την ένταξη  τους στον αναπτυξιακό νόμο.: π.χ. 10 αξιολογητές έκαναν από 30 – 71 αξιολογήσεις χωρίς να αλλάξουν καθόλου τον υποβαλλόμενο προϋπολογισμό! Το 59% δεν έκανε καμία τροποποίηση!
  • Κατά την προηγούμενη περίοδο υπήρξαν υπερδεσμεύσεις με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν συμβασιοποιημένες οφειλές για 6.300 επενδυτικά σχέδια ύψους  6,4 δις!  

2. Ο ΝΕΟΣ ΝΟΜΟΣ

Ο νέος αναπτυξιακός νόμος δίνει ένα σαφές στίγμα της κατεύθυνσης που θέλουμε να  κινηθούμε και αποτελεί κρίσιμο εργαλείο επίτευξης του αναπτυξιακού σχεδιασμού της χώρας: έξοδο από την κρίση αλλά τη σκιαγράφηση ενός βιώσιμου ανταγωνιστικού και δίκαιου μοντέλου ανάπτυξης. Είναι πλήρως εναρμονισμένος με το Σχέδιο Στρατηγικής ανασυγκρότησης της χώρας (Growth Strategy) που συντάσσεται αυτή την περίοδο.

Επιδιώκει τη δημιουργία καινοτομικών, εξωστρεφών, δυναμικών επιχειρήσεων· την αύξηση της απασχόλησης, με έμφαση στο εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό, την αύξηση της προστιθέμενης αξίας, των συνεργασιών, του μέσου μεγέθους των επιχειρήσεων και τέλος την συνολική επανεκβιομηχάνιση της χώρας (στόχος και της ΕΕ στη στρατηγική 2020).

Συνολικότερα, στοχεύει στην αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, για έξοδο από την κρίση, δίνοντας έμφαση σε τομείς που συμβάλλουν στην τεχνολογική αναβάθμιση της χώρας και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς της, σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης, αξιοποιώντας την αξιόλογη θέση της χώρας στην παραγωγή ερευνητικών αποτελεσμάτων και την ύπαρξη αξιόλογου επιστημονικού δυναμικού. Με αυτόν τον τρόπο στοχεύουμε η χώρα μας να κατακτήσει έναν καλύτερο ρόλο στον Διεθνή Καταμερισμό Εργασίας.

Για να σηματοδοτήσουμε αυτή τη στροφή ενισχύουμε ιδιαίτερα δυο κλάδους: της Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνιών και της  Αγροδιατροφικής  αλυσίδας (από το χωράφι έως τον τουρισμό).

Καινοτομίες Νέου Νόμου

  1. H ενίσχυση γίνεται πρωτίστως με φοροαπαλλαγές (45% συνόλου ενισχύσεων – πλησιάζουμε τον μ.ό. της ΕΕ 54%), καθώς μέσω αυτών ενισχύουμε πλέον και κυρίως την απόδοση και όχι, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, την ύπαρξη δαπανών ανεξαρτήτως τελικού αποτελέσματος (95% ήταν επιχορηγήσεις). 
  1. Προκειμένου οι ενισχύσεις που παρέχονται με το κίνητρο της φοροαπαλλαγής (100%) να είναι ισοδύναμες με τις ενισχύσεις της επιχορήγησης. τα ποσά των επιχορηγήσεων ορίζονται στο 70% του ανώτερου επιτρεπόμενου ποσοστού του ΧΠΕ (με βάση υπολογισμού τη σύγκριση της καθαρής παρούσας αξίας των δύο ειδών ενισχύσεων υπολογιζόμενης με προεξοφλητικό επιτόκιο, το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου).
  1. Θέτει πλαφόν στο ύψος της ενίσχυσης που μπορεί να λάβει ένα επενδυτικό σχέδιο (<5 εκ.) για να επιτευχθεί διασπορά των ωφελούμενων από τις κρατικές ενισχύσεις. Συμβάλλοντας στην καταπολέμηση της ανισότητας στην χώρα. Ικανοποιώντας απολύτως παράλληλα, όπως δείχνει η εμπειρία των προηγούμενων αναπτυξιακών, πάνω από το 95%  των υποβαλλόμενων σχεδίων που δεν υπερβαίνουν το πλαφόν της ενίσχυσης.
  1. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων (ζήτημα που έχει βγει από την πολιτική ατζέντα τα τελευταία χρόνια) και κυρίως την υποβοήθηση της ανταγωνιστικότητας των παραμεθόριων περιοχών.
  1. Χρησιμοποιεί νέα χρηματοδοτικά εργαλεία (Funds), με στόχο α) την επίτευξη μόχλευσης των δημοσίων πιστώσεων, β) την ενίσχυση επενδύσεων με χρήση μηχανισμών της αγοράς, γεγονός που επιτρέπει την επενδυτική κάλυψη τομέων της αγοράς που δύσκολα είναι προσβάσιμες μέσω των συνήθων διαδικασιών του νόμου, γ) την επιστροφή των δημοσίων πιστώσεων σε βάθος 10ετίας.
  1. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία συνεργειών και δικτυώσεων στην ελληνική οικονομία.
  1. Εισάγει διαδικασίες αξιολόγησης των συνεπειών του νόμου τόσο κατά τη διάρκεια εφαρμογής του (on going) όσο και εκ των υστέρων (ex post). Όλη η διαδικασία θα γίνεται μέσα από το πληροφοριακό σύστημα.
  1. Δεν είναι ένας γενικός νόμος που απευθύνεται αδιαφοροποίητα σε όλους αλλά «απαντά» σε συγκεκριμένα προβλήματα (π.χ. μικρό μέγεθος επιχειρήσεων + δεν συνεργάζονται:ενισχύονται συγχωνεύσεις, Επιχειρηματικές συστάδες (clusters), ολοκληρωμένα χωρικά σχέδια – τοπικές αλυσίδες αξίας). Εξειδικεύεται σε επιμέρους οκτώ καθεστώτα ενίσχυσης, διαφορετικής το καθένα στόχευσης.
  1. Απλοποίηση των διαδικασιών με παράλληλη αύξηση διαφάνειας με στόχο την μείωση της γραφειοκρατίας και την ταχύτερη εξυπηρέτηση των επενδυτών και ταυτόχρονη εξασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος. Η διεύρυνση του μητρώου αξιολογητών και ελεγκτών, η αύξηση των αμοιβών τους και η εκπαίδευσή τους από το ΟΕ, το ΤΕΕ και την υπηρεσία, θα επιτρέψει την αύξηση της ταχύτητας διεκπεραίωσης ελέγχων και  αξιολογήσεων.
  1. Διαδικασία σύνταξης: Υπήρξε ουσιωδώς διαφορετική διαδικασία σχεδιασμού και σύνταξης του αναπτυξιακού νόμου: ήτοι, ουσιαστική διαβούλευση για μήνες μέσω συναντήσεων με περισσότερους από 70 φορείς και επεξεργασία περισσότερων των 160 γραπτών υπομνημάτων.
  1. Στοχεύει στην ενθάρρυνση επενδύσεων και από το εξωτερικό γι’ αυτό μαζί καταθέσαμε και τροπολογίες δυο νόμων: α) αυτού για ενδοομιλικές υπηρεσίες, β) επενδύσεις από αλλοδαπούς για να πάρουν άδεια παραμονής. Σε επόμενη φάση, άμεσα, θα προχωρήσουμε σε αλλαγές της νομοθεσίας για τις «Στρατηγικές Επενδύεις» (fast track).

Καθεστώτα ενίσχυσης

1. «Ενισχύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού» 

Στόχος: Ταχεία ένταξη επιχειρήσεων κάθε τύπου, χωρίς διαγωνιστική διαδικασία και καταβολή της ενίσχυσης άμεσα με τη διενέργεια διοικητικών ελέγχων για μηχανολογικό εξοπλισμό.

2. «Γενική Επιχειρηματικότητα» 

Στόχος: η ενίσχυση επιχειρήσεων κάθε τύπου, για το πλήρες εύρος των επιλέξιμων δαπανών που προβλέπει ο Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός (ΓΑΚ).

3. «Νέες Ανεξάρτητες ΜΜΕ»

Στόχος: Η ιδιαίτερη ενίσχυση νέων ανεξάρτητων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μέσω αυξημένων παροχών.

4. «Επενδύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜΜΕ» 

Στόχος: Καθιέρωση ή ενίσχυση του καινοτομικού χαρακτήρα προϊόντων ή διαδικασιών με τη συνεχή δέσμευση στην καινοτομία των ενισχυόμενων επιχειρήσεων.

5. Επιχειρηματικές συστάδες (Clusters)

Στόχος: Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στα σχήματα, μέσω καθορισμένων συνεργατικών έργων που αφορούν την παραγωγή, την παραγωγικότητα και το μάρκετινγκ.

6. Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί – Ταμεία Συμμετοχών» 

Στόχος: Σύσταση και συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου σε Ταμεία Συμμετοχών.

7. «Ολοκληρωμένα Χωρικά και Κλαδικά Σχέδια

Στόχος: Αύξηση της απασχόλησης, και περιφερειακή σύγκλιση μέσω της αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μιας περιοχής και της ενίσχυσης των τοπικών διασυνδέσεων.

8. Επενδύσεις μείζονος σημασίας

Στόχος: Δημιουργία ενός επενδυτικού περιβάλλοντος που θα διευκολύνει την υλοποίηση πολύ μεγάλων επενδυτικών σχεδίων.

Website: www.ependyseis.gr – link: «ΝΕΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΣ ΝΟΜΟΣ»