Αλέξης Τσίπρας: Θα ήθελα να καλωσορίσω θερμά τον Πρωθυπουργό της Γαλλίας, κ. Καζνέβ, στην Ελλάδα. Και να τονίσω για μια ακόμη φορά ότι οι σχέσεις των δύο χωρών μας βασίζονται σε ισχυρούς ιστορικούς, πολιτιστικούς και πνευματικούς δεσμούς, σε κοινές αξίες και αρχές, καθώς και σε μία σταθερή, στενή, ουσιαστική συνεργασία για την αντιμετώπιση των σύγχρονων διεθνών, ευρωπαϊκών και περιφερειακών προκλήσεων.
Και οι σχέσεις αυτές είναι ακόμα πιο ισχυρές διότι δοκιμάστηκαν το τελευταίο διάστημα σε δύσκολες στιγμές. Σε δύσκολες στιγμές τόσο για την Ελλάδα όσο, όμως, και για το σύνολο της Ευρώπης. Και αναφέρομαι βέβαια στις δύσκολες στιγμές που περάσαμε τόσο κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της οικονομικής όσο, όμως, και κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της προσφυγικής κρίσης. Και θα ήθελα να επαναλάβω και στη συνέντευξη αυτό που είπα και κατ’ ιδίαν στον Γάλλο Πρωθυπουργό· ότι η στήριξη και το ενδιαφέρον της Γαλλίας για την Ελλάδα ήταν ουσιαστικό. Η Γαλλία στήριξε ουσιαστικά και ενεργά την Ελλάδα, τηρώντας μια παράδοση πολύ στενών σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες και τους λαούς μας, αλλά, ταυτόχρονα, θα έλεγα, τηρώντας και μία φιλοευρωπαϊκή στάση και πολιτική.
Ασφαλώς, η σημερινή επίσκεψή του Γάλλου Πρωθυπουργού πραγματοποιείται σε μία κρίσιμη στιγμή, σε μια κρίσιμη περίοδο που καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις για το μέλλον της Ευρώπης κρίσιμες. Αλλά και αποφάσεις που αφορούν, για μια ακόμη φορά, και την παρουσία της Ελλάδας. Η Ελλάδα παίζει και κρίσιμο ρόλο στο μέλλον της Ευρώπης. Η υπέρβαση της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, η επιστροφή στην ανάπτυξη, η ανάκαμψη της Ελλάδας νομίζω θα παίξει καθοριστικό ρόλο για το τέλος της κρίσης συνολικά στην Ευρώπη.
Βρισκόμαστε στην τελική φάση των εντατικών διαπραγματεύσεων με τα τεχνικά κλιμάκια για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και βρισκόμαστε και σε μία περίοδο που η προσέλκυση επενδύσεων, που θα τονώσουν την ελληνική οικονομία, είναι περισσότερο απαραίτητες από ποτέ.
Σε αυτή, λοιπόν, την κρίσιμη στιγμή και σε αυτό το πλαίσιο συνομιλήσαμε σήμερα για την ανάγκη να δώσουμε μια νέα δυναμική στις γαλλο-ελληνικές σχέσεις και να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο τις αποφάσεις που πήραμε από τον Οκτώβριο 2015 με την επίσκεψη του Προέδρου Ολάντ, οπότε και υπογράψαμε την Ελληνογαλλική Διακήρυξη, και με τον σχετικό Οδικό Χάρτη Στρατηγική Συνεργασίας [που υπέγραφη με τον πρώην Πρωθυπουργό Βαλς].
Ιδιαίτερα, αναδείξαμε τις σημαντικές επιχειρηματικές ευκαιρίες που ανοίγονται στην Ελλάδα, κατά την επόμενη περίοδο και συνομιλήσαμε για το πώς μπορούν να ενισχυθούν περαιτέρω οι γαλλικές πρωτοβουλίες σε αυτόν τον τομέα.
Η Ευρώπη, όπως είπα και πριν, βρίσκεται για μια ακόμη φορά μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις. Έχουμε μπροστά μας κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις σε σημαντικές χώρες. Σε λίγες ημέρες στην Ολλανδία, έπειτα στη Γαλλία, αργότερα στη Γερμανία. Πιστεύω ότι έχουμε ιστορικό χρέος, μεγαλύτερο βεβαίως οι προοδευτικές δυνάμεις, αλλά θέλω να μιλήσω από τη σκοπιά της ευρωπαϊκής ηγεσίας. Όσο κι αν η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα, εντούτοις πιστεύω ότι η ευρωπαϊκή ηγεσία έχει ευθύνη. Έχουμε όλοι ευθύνη να μην αφήσουμε την Ευρώπη να «διαβεί τον Ρουβίκωνα» της λαϊκιστικής ακροδεξιάς. Και πιστεύω ότι πρέπει να εντοπίσουμε, ανεξάρτητα από τις εκλογικές αναμετρήσεις που υπάρχουν μπροστά, τις αιτίες που δίνουν μία δυναμική και λαϊκή υποστήριξη σε μία αντιευρωπαϊκή ρητορική.
Και πιστεύω ότι σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να ξαναμιλήσουμε για τις ιδρυτικές αρχές, τις ιδρυτικές αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ευρωπαϊκού οράματος, από τις οποίες έχουμε απομακρυνθεί τα τελευταία χρόνια. Και η Διακήρυξη της Ρώμης είναι ίσως μια ευκαιρία για να επαναβεβαιώσουμε αυτές τις αρχές.
Εμείς θέλουμε την ενωμένη Ευρώπη και γι’ αυτό θέτουμε ως σημαντική προτεραιότητα την κοινωνική Ευρώπη. Διότι χωρίς την κοινωνική Ευρώπη το εγχείρημα το ευρωπαϊκό, συνολικά, θα βρίσκεται σε διαρκή αμφισβήτηση.
Θέλουμε, λοιπόν, έναν ισχυρό και δεσμευτικό Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων που θα διασφαλίζει την ισορροπία ανάμεσα στην οικονομία και τη δημοκρατία. Και με αυτή την έννοια, πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντική και η δυνατότητα να υπάρξει μία διέξοδος θετική: η ολοκλήρωση, δηλαδή, της δεύτερης αξιολόγησης στην Ελλάδα με ένα ισχυρό μήνυμα ότι στη χώρα που επιβλήθηκε η πιο σκληρή λιτότητα στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, ξεκινάει η αρχή του τέλους αυτής της πολιτικής. Τελειώνει η μονομέρεια της λιτότητας, η μονοκαλλιέργεια της λιτότητας, και γυρνάμε σε πολιτικές ανάπτυξης, που είναι αυτές οι οποίες μπορούν να μας οδηγήσουν στην έξοδο από την κρίση.
Συμφωνήσαμε με τον Γάλλο ομόλογό μου ότι το ευρωπαϊκό εργασιακό και κοινωνικό κεκτημένο θα πρέπει να αποκατασταθεί και στην Ελλάδα το συντομότερο δυνατό.
Όπως τόνισα, διαπραγματευόμαστε τις αναγκαίες συνθήκες της ανάπτυξης. Την εξειδίκευση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους, τη συμμετοχή και της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ και τη δυνατότητα να έχουμε, το συντομότερο δυνατό, την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές χρήματος.
Επιτρέψτε μου μία παρατήρηση στο κρίσιμο θέμα που θα τεθεί στην ημερήσια διάταξη το επόμενο διάστημα ενόψει της Ρώμης που αφορά το πώς προχωρά η Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας διαρκώς διαφωνίες στο εσωτερικό της. Έχει τεθεί, λοιπόν, στην ατζέντα της συζήτησης το θέμα της Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων. Και επιτρέψτε μου να ξεκαθαρίσω το εξής: εμείς είμαστε αντίθετοι στη συντηρητική αντίληψη περί Ευρώπης του σκληρού πυρήνα. Δηλαδή μιας Ευρώπης διαιρεμένης σε ηγέτες και ουραγούς. Έναν στενό πυρήνα που θα προχωράει και στην υπόλοιπη Ευρώπη η οποία δεν θα μπορεί να ακολουθήσει.
Πιστεύω, όμως, ότι έχει έρθει η ώρα να συζητήσουμε, όχι για μια Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, αλλά για μια Ευρώπη των πολλών επιλογών και των ενισχυμένων συνεργασιών. Οποιαδήποτε συζήτηση για μελλοντικά βήματα προς περαιτέρω ολοκλήρωση πρέπει να είναι και να παραμένει ανοιχτή σε όλα τα κράτη-μέλη. Οι διαφοροποιημένες ταχύτητες, παραδείγματος χάρη, στην ασφάλεια, στην άμυνα, θα ενισχύουν την Ευρωπαϊκή Ένωση εάν είναι ανοιχτές σε όλους. Αλλά θα την αποδυναμώνουν εάν γίνονται με όρους αποκλεισμών. Με αυτή την έννοια πιστεύουμε ότι πρέπει να φύγουμε από τους όρους της τιμωρίας, από τους όρους των αποκλεισμών. Τέτοιοι όροι συζήτησης ήταν στο τραπέζι το προηγούμενο διάστημα, όταν πολλοί συζητούσαν για την έξοδο κάποιων χωρών από τον σκληρό πυρήνα. Να φύγουμε, λοιπόν, από αυτή τη συζήτηση, αλλά να ανοίξουμε τη συζήτηση για την εθελοντική συμμετοχή, όσων το επιθυμούν, σε ένα ανώτερο στάδιο –ας το πούμε έτσι- συνεργασίας για να προχωρήσουν τα πράγματα μπροστά.
Να πω, επίσης, ότι μιλήσαμε, πολύ εξειδικευμένα, για την προσφυγική κρίση. Θέλω να ευχαριστήσω και δημόσια τον Γάλλο Πρωθυπουργό και τη Γαλλική Κυβέρνηση διότι δίνουν το σωστό παράδειγμα στην Ευρώπη. Και αναφέρομαι στη μετεγκατάσταση. Η Γαλλία είναι από τις χώρες που δίνει το παράδειγμα, έχοντας πάρει χιλιάδες πρόσφυγες να μετεγκατασταθούν στη Γαλλία. Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ιδιαίτερα ευχαριστημένος στον τομέα αυτό σε ό,τι αφορά την απόδοση άλλων χωρών και συνολικά την απόδοση του προγράμματος της μετεγκατάστασης.
Συζητήσαμε, λοιπόν, για την ανάγκη να διατηρηθεί αυτή η δύσκολη Συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας. Συζητήσαμε για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, για την ανάγκη να ενισχύσουμε τον διεθνή και περιφερειακό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο πλαίσιο αυτό είχα την ευκαιρία, για άλλη μία φορά, να τονίσω ότι η δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ αποτελεί κρίσιμο διακύβευμα, όχι μόνο για την περιοχή μας αλλά για την Ευρώπη συνολικά.
Ενημέρωσα τον Γάλλο Πρωθυπουργό για τις ευρωτουρκικές και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τόνισα την ανάγκη, ιδιαίτερα σε αυτήν την περίοδο, να υπάρξει σεβασμός του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συνθηκών στην περιοχή μας. Χωρίς αμφισβητήσεις και προκλήσεις στο Αιγαίο, που δυναμιτίζουν τις προσπάθειες για ειρήνη, σταθερότητα και συνεργασία στην περιοχή. Και ασφαλώς, υπογράμμισα ότι η Ελλάδα προασπίζει και θα προασπίζει σταθερά τα κυριαρχικά της δικαιώματα, διατηρώντας, όμως, παράλληλα συνεχώς ανοιχτούς τους διαύλους του διαλόγου και της επικοινωνίας.
Με αυτές τις σκέψεις, λοιπόν, να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά τον Γάλλο Πρωθυπουργό για την παρουσία του εδώ και για το ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ενεργό ενδιαφέρον, της Γαλλικής Κυβέρνησης προκειμένου να υπάρξει μια θετική υπέρβαση της κρίσης και της οικονομικής και της προσφυγικής. Και νομίζω ότι, σε μεγάλο βαθμό, το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει καταφέρει σήμερα να μην είναι πια μέρος του προβλήματος, αλλά μέρος της λύσης, οφείλεται και στις ενεργές προσπάθειες της γαλλικής κυβέρνησης.
Μπερνάρ Καζνέβ: Κύριε Πρωθυπουργέ, αγαπητέ Αλέξη, θα ήθελα να σε ευχαριστήσω, εκ μέρους της αντιπροσωπείας μου, για τη θερμότατη υποδοχή που μας επιφυλάξατε, για την ποιότητα και για την ένταση της ανταλλαγής απόψεων που είχαμε κατά τη διάρκεια των διμερών συζητήσεων και του γεύματος εργασίας που ακολούθησε.
Είναι μαζί μου ο κ. Μισέλ Σαπέν, ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, ο κ. Αλέν Ντεζίρ, που και εκείνοι είχαν σήμερα το πρωί διμερείς συναντήσεις, που θα συνεχιστούν σήμερα το απόγευμα και που έρχονται να συμπληρώσουν τις συζητήσεις που είχαμε μεταξύ μας και να διευκρινίσουν και να συγκεκριμενοποιήσουν τις αποφάσεις μας.
Αυτή η επίσκεψή μου είναι η συνέχεια, ουσιαστικά, κάποιων άλλων συζητήσεων που έχουν προηγηθεί και που αποδεικνύουν πόσο κοντά είμαστε. Υπήρξε η επίσκεψη του Φρανσουά Ολάντ το 2015, επίσης του προκατόχου μου, του Μανουέλ Βαλς, τον Ιούνιο του 2016, που οδήγησε και στην υπογραφή ενός Οδικού Χάρτη, που αποδεικνύει το πόσο πλούσιες είναι οι διμερείς σχέσεις μας σε οικονομικό επίπεδο, αλλά επίσης σε πολιτιστικό, τεχνικό, επιστημονικό.
Και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που σήμερα έχω τη δυνατότητα να συζητήσω μαζί σας για άλλα θέματα, θέματα τα οποία βρίσκονται στο επίκεντρο της κοινής μας ατζέντας.
Ήθελα να έρθω στην Αθήνα για να υπογραμμίσω ένα ξεκάθαρο μήνυμα εμπιστοσύνης, το οποίο έχουν μεταφέρει, βέβαια, πολλές φορές ήδη οι γαλλικές αρχές στους Έλληνες φίλους μας. Η Γαλλία εμπιστεύεται το μέλλον της Ελλάδας, εμπιστεύεται την ικανότητα της Ελλάδας να συνεχίσει τις θαρραλέες μεταρρυθμίσεις που θα της επιτρέψουν να ανακτήσει την ανάπτυξη. Έχουν εμπιστοσύνη στην ικανότητα της Ελλάδας να συμμετέχει αποφασιστικά και χρήσιμα στην οικοδόμηση της Ευρώπης.
Ενώ η Ελλάδα αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει πάρα πολύ δύσκολες καταστάσεις, κατάφερε με πολύ μεγάλο θάρρος να αναλάβει πολύ δύσκολες αποφάσεις για να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής των κατοίκων της. Και σήμερα, τολμώ να πω ότι η Ελλάδα, ουσιαστικά, έχει κάθε προοπτική ανοιχτή μπροστά της, προοπτική ανάπτυξης, προοπτική επενδύσεων.
Σήμερα το πρωί, είχα την ευκαιρία να συζητήσω με Γάλλους επενδυτές, οι οποίοι πραγματικά μου επιβεβαίωσαν ότι επιθυμούν να επενδύσουν. Όλες οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν και προωθούνται.
Και επαναλαμβάνω, για άλλη μια φορά, την απόλυτη εμπιστοσύνη μας στην Ελλάδα χάρη στο θάρρος της, χάρη στα νιάτα που ζουν στην Ελλάδα, χάρη στην πίστη της στις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από το 2015, που υπήρξε πολύ μεγάλο πρόβλημα και τέθηκε σε κίνδυνο η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, η Γαλλία κατηγορηματικά αρνήθηκε την απόρριψη της αλληλεγγύης προς τον εταίρο μας, την Ελλάδα.
Και το επαναλαμβάνω για άλλη μια φορά σε εσένα, Αλέξη Τσίπρα: Η Γαλλία θα είναι πάντα στο πλευρό της Ελλάδας μέσω της διμερούς συνεργασίας μας, αλλά και μέσω των προγραμμάτων βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πράγμα το οποίο κάνουμε και τώρα, συμβάλλοντας στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και έτσι στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Και, πραγματικά, ευελπιστώ ότι θα κλείσει αυτή η αξιολόγηση. Υπάρχει βούληση πολιτική εκ μέρους της Ελλάδας και εκ μέρους των πολιτικών εταίρων της και πιστεύω ότι θα έχουμε καλά αποτελέσματα και καλούς πολιτικούς συμβιβασμούς στο προσεχές μέλλον.
Πρέπει να δούμε, όμως, το Eurogroup του Μαΐου του 2016, τις δεσμεύσεις που είχαμε αναλάβει, όσον αφορά το πώς θα αντιμετωπίσουμε το θέμα του ελληνικού χρέους, δεσμεύσεις που θα πρέπει να τηρήσουμε εφεξής.
Επίσης, όσον αφορά την υπηρεσία υποστήριξης των μεταρρυθμίσεων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θέλω να τονίσω ότι θα συνεχίσουμε να συμμετέχουμε, πράγμα το οποίο θα γίνει, επίσης, και μέσω της ενεργού συμμετοχής των οικονομικών παραγόντων της Γαλλίας, κάτι που ήδη ανέφερα και στον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ότι, δηλαδή, ξεκινήσαμε τη χρηματοδότηση των νεοφυών επιχειρήσεων (start-ups). Επίσης, κάποια μεγάλα έργα τεχνολογικών καινοτομιών, δημιουργία κέντρων έρευνας, δημιουργία δικτύων μεταφορών, μεγάλα έργα, λοιπόν, τα οποία θα επιτρέψουν στην Ευρώπη να ανακτήσει την ανάπτυξη και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Και θα ήθελα να πω επ’ αυτού ότι ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, μέσω του προγράμματος χρηματοδότησης 300 δισ. ευρώ, είχε πραγματικά σκοπό να φέρει την καινοτομία σε όλη την Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Ελλάδα για μεγαλύτερη ανάπτυξη και περισσότερες θέσεις εργασίας.
Συζητήσαμε δε ιδιαιτέρως για το θέμα της μετανάστευσης και θα ήθελα να είμαι ξεκάθαρος επ’ αυτού. Η Γαλλία θέλησε να είναι στο πλευρό της Ελλάδας σε όλες τις δυσκολίες που πέρασε μέχρι τώρα, στις δυσκολίες που πέρασαν οι ίδιοι οι μετανάστες μέχρι τώρα, πράγμα το οποίο μας έκανε πραγματικά να νιώσουμε την ανάγκη για μια μεγαλύτερη αλληλεγγύη σε όλη την Ευρώπη.
Τον Αύγουστο του 2014, κύριε Πρωθυπουργέ, είχα κάνει μια μεγάλη περιοδεία σε όλη την Ευρώπη και στη συνέχεια, σε δεύτερη φάση, με τον Γερμανό συνάδελφό μου τότε [Υπουργό Εσωτερικών], Ντε Μεζιέρ. Δημιουργήσαμε ένα μηχανισμό αλληλεγγύης ενόψει της ανάγκης επανεγκατάστασης και μετεγκατάστασης, έτσι ώστε να κινητοποιήσουμε την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, έτσι ώστε, κατά συνέπεια, οι χώρες εισόδου να μην είναι μόνες τους ενόψει αυτών των μεγάλων προκλήσεων.
Αυτές οι ενέργειες μετεγκατάστασης ξεκίνησαν από τα hotspots στην Ελλάδα και την Ιταλία. Είχατε την ευγενή καλοσύνη να σημειώσετε ότι πράγματι η Γαλλία ήταν η πρώτη χώρα που συμμετείχε με τόσο μεγάλο δυναμισμό σε αυτά τα προγράμματα μετεγκατάστασης. Περίπου 3.000 μετανάστες από την Ελλάδα, πράγμα το οποίο αντιπροσωπεύει περίπου 30% όλων των μεταναστών που έχουν μετεγκατασταθεί από τα ελληνικά hotspots.
Για το 2017, 360 Γάλλοι δημόσιοι υπάλληλοι θα έρθουν μόνιμα εδώ στην Ελλάδα από τις Υπηρεσίες Πληροφοριών, από τη Γαλλική Διοίκηση, ιδιαίτερα από την Υπηρεσία Ασύλου. Θα είναι εδώ στη διάθεσή σας για να σας υποστηρίξουν, όσον αφορά τις διαδικασίες ασύλου και χορήγησης του καθεστώτος του Πρόσφυγα. Επίσης, επιθυμούμε, όσον αφορά αυτό το θέμα, η βούλησή μας για αλληλεγγύη και η υλοποίηση αυτής της βούλησης, πραγματικά, να μεταφραστεί πλέον από μία ουσιαστική συνεργασία κατά τους επόμενους μήνες ανάμεσα στις δύο χώρες μας. Διότι μοιραζόμαστε τις ίδιες ανθρωπιστικές αξίες, τις μοιραζόμαστε εδώ και πάρα πολλά χρόνια, εδώ και πολλούς αιώνες – θα έλεγα – ανάμεσα στις δύο χώρες μας. Και θέλουμε να το κάνουμε, αγαπητέ Αλέξη, διότι πραγματικά θέλουμε να αποδείξουμε ότι η Ευρώπη αποτελεί μια προστασία, μία προστασία ακόμη και για το ζήτημα της μετανάστευσης και ότι απαιτείται και η Frontex, η οποία εξασφαλίζει τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων.
Αν δεν είχαμε την αλληλεγγύη για να προστατεύσουμε τους πρόσφυγες, αν δεν είχαμε τους ιδιαίτερους μηχανισμούς, που επιτρέπουν την οργάνωση των επιστροφών, τότε η καταστροφή σε ανθρωπιστικό επίπεδο θα ήταν ακόμη μεγαλύτερη, τότε το εμπόριο ανθρώπων θα ήταν ακόμη μεγαλύτερο. Και τότε, είμαι βέβαιος, θα εκμεταλλεύονταν την κατάσταση οι λαϊκιστές.
Επιθυμώ να τονίσω, για άλλη μια φορά, ότι εδώ στην Ελλάδα αυτό το οποίο θέλουμε να κάνουμε σε όλη την Ευρώπη είναι ένας τρόπος να προστατεύσουμε την Ευρώπη μας από κάτι άλλο, το οποίο είναι η άκρα δεξιά και ο λαϊκισμός, που κινδυνεύουν να εμποδίσουν την Ευρώπη από τη θεμελιώδη ανάγκη προστασίας όλων των Ευρωπαίων πολιτών.
Τέλος, θα ήθελα να κλείσω τις δηλώσεις μου σημειώνοντας, κύριε Πρωθυπουργέ, ότι συμμεριζόμαστε την ίδια φιλοδοξία για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι μια φιλοδοξία, η οποία έγκειται σε μεγάλα έργα, σε ελπίδα, αλλά και σε αισθήματα ρεαλισμού. Διότι ο ρεαλισμός και η ελπίδα θα πρέπει να συναντώνται σε κάθε περίπτωση, διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε πραγματικότητα τις ελπίδες μας. Και γι’ αυτό το λόγο επιθυμούμε από κοινού, όπως είπαμε εξάλλου, να εργαστούμε περισσότερο, όσον αφορά την εμβάθυνση των προτάσεων του Προέδρου Γιούνκερ, όσον αφορά το κοινωνικό υπόβαθρο των Ευρωπαίων για τη διασφάλιση ενός ελάχιστου ευρωπαϊκού εισοδήματος, για να διασφαλίσουμε την εγκαθίδρυση μιας καθολικής κοινωνικής ασφάλισης όλων των Ευρωπαίων, για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης, για να δημιουργήσουμε μια Κάρτα Ευρωπαίου Φοιτητή. Δηλαδή, ουσιαστικά, υποδομές κοινωνικές που θα δώσουν ελπίδα, που θα μεταφράσουν τη βούλησή μας, έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε και να εκριζώσουμε το λαϊκισμό.
Η ανάγκη προστασίας κατά της τρομοκρατίας, πραγματικά, κινητοποίησε τις δυνάμεις μας στο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιοσύνης και ενίσχυσε, ουσιαστικά, την ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στις αντιτρομοκρατικές Υπηρεσίες μας. Επίσης, και η προστασία των βιομηχανιών μας είναι πάρα πολύ σημαντική. Είναι αυτό το οποίο επιθυμεί ο Πρόεδρος Γιούνκερ μέσω του μεγάλου του προγράμματος για να διασφαλίσουμε την ανάπτυξη.
Θα ήθελα να σας πω, κύριε Πρωθυπουργέ, πως σας διαβεβαιώνω, για άλλη μια φορά, για την αλληλεγγύη της χώρας μας προς τη χώρα σας, τη μεγάλη ικανοποίηση και χαρά που μας δίνει η επίσκεψή μας. Είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι έχουμε κοινό συμφέρον, κοινούς σκοπούς και ότι φέρουμε και μεταφέρουμε κοινές αξίες και θα τα καταφέρουμε. Σας ευχαριστώ.
Κώστας Λασκαράτος (ΕΡΤ): Θα ήθελα να ρωτήσω και τους δύο Πρωθυπουργούς, αν εκτιμάτε ότι το στοίχημα της 20ης Μαρτίου για τη συμφωνία θα το πετύχουμε. Θα ήθελα να ρωτήσω και τον κ. Καζνέβ, επειδή το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα μιλάμε για μέτρα και αντισταθμιστικά, πόση ακόμη λιτότητα μπορεί να αντέξουν αυτή η χώρα και αυτοί οι πολίτες. Και σας, κ. Τσίπρα, θα ήθελα να ρωτήσω, αν ο συνδυασμός μέτρων και αντιμέτρων δεν θα φέρει μόνον ουδέτερο ισοζύγιο, όπως λέμε, αλλά θα φέρει επιτέλους και ανάπτυξη, θα φέρει αυτό το νέο μίγμα πολιτικής και περισσότερη ισορροπία για αυτούς που έχουν αδικηθεί τα προηγούμενα χρόνια.
Αλέξης Τσίπρας: Αυτό είναι το ζητούμενο. Εγώ να επαναλάβω, σε σχέση με το πρώτο σκέλος του ερωτήματος, ότι είναι απολύτως εφικτή η δυνατότητα να υπάρξει συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο μέχρι την επόμενη τακτική συνεδρίαση του Eurogroup, στις 20 του Μάρτη.
Από εκεί και πέρα, αυτή τη στιγμή, οι συζητήσεις που διεξάγονται σε τεχνικό επίπεδο είναι πολύπλοκες, διότι έχουμε πάει και σε μια πολύπλοκη συμφωνία επί της αρχής.
Υπήρχε, όπως γνωρίζετε όλοι σας, η αξίωση για επιβολή επιπλέον 3,5-4 δισ. ευρώ μέτρων (ύψους 2% του ΑΕΠ). Αυτό αποκρούστηκε σε μεγάλο βαθμό, χάρη στις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας. Δεν μπορεί μια οικονομία, η οποία έχει αποδείξει πλεόνασμα πάνω από 2% το 2016, όταν ο στόχος ήταν 0,5%, να επιμένει κάποιος και να λέει ότι χρειάζονται περαιτέρω μέτρα 2% του ΑΕΠ, διότι δεν θα πιάσει τους στόχους το 2018, όταν τους έχει υπερδιπλασιάσει ήδη από το 2016.
Άρα, λοιπόν, πήγαμε σε έναν έντιμο συμβιβασμό, που λέει το πολύ απλό: στο βαθμό που είμαστε εντός των στόχων, μηδέν επιπλέον λιτότητα. Υπάρχει, λοιπόν, η επιμονή από την πλευρά των πιστωτών μας για αλλαγή του μίγματος πολιτικής. Η επιμονή για κάποιες συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις που θα αντισταθμιστούν από μεταρρυθμίσεις με θετικό δημοσιονομικό αντίκτυπο, από μεταρρυθμίσεις που θα έχουν στόχο διπλό: και να απαλύνουν κοινωνικές κατηγορίες που έχουν επιβαρυνθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά και να δώσουν μια ώθηση αναπτυξιακή στην ελληνική οικονομία. Και αυτή τη στιγμή, οι διαπραγματεύσεις που γίνονται εστιάζονται ακριβώς εκεί: στο να βρεθεί το κατάλληλο μίγμα και να συμφωνηθεί.
Θα πω, τέλος, ότι πέραν των διαπραγματεύσεων για τα μέτρα μετά το 2019, από το 2019 και μετά, κρίσιμο για μας είναι και το ζήτημα της ανάπτυξης, που πρέπει να το δούμε, όχι από το 2019 και μετά, να το δούμε τώρα. Το 2017 οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι για ανάπτυξη 2,7% του ΑΕΠ και το 2018 3,1%. Αυτοί είναι, σε σχέση με την τελευταία επταετία-οκταετία της κρίσης, πρωτοφανείς ρυθμοί για την Ελλάδα. Θέλουμε, λοιπόν, αυτοί οι ρυθμοί να είναι διατηρήσιμοι, να μην είναι στιγμιαίοι. Θέλουμε αυτοί οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης να έχουν αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία και στην κοινωνία που έχει υποστεί μεγάλα βάρη το τελευταίο διάστημα. Και γι’ αυτό θέτουμε ως πρώτη προτεραιότητα την αντιμετώπιση της ανεργίας. Δηλαδή, τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Και γι’ αυτό, θεωρούμε πολύ κρίσιμο την προσέλκυση επενδύσεων μετά και την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την ένταξη της Ελλάδας στο Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που είναι το μήνυμα, το σήμα που θέλει η διεθνής επενδυτική κοινότητα, για να αισθανθεί ασφάλεια να επενδύσει στην Ελλάδα. Κρίσιμο στοιχείο, λοιπόν, και οι επενδύσεις από γαλλικές επιχειρήσεις, που είναι ευπρόσδεκτες στην Ελλάδα.
Και βεβαίως, το δεύτερο στοιχείο που θα δώσει σταθερή αναπτυξιακή προοπτική και σταθερή αναπτυξιακή τροχιά στην ελληνική οικονομία είναι η δημιουργία θέσεων απασχόλησης μέσα από προγράμματα ενεργητικής στήριξης της απασχόλησης. Διότι εμείς θεωρούμε ότι η απασχόληση θα δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στους θετικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς της οικονομίας.
Πάνω σε αυτό τον καμβά εργαζόμαστε, πάνω σε αυτό το πλαίσιο δίνουμε μια μάχη, όχι μόνο διαπραγματευτική, αλλά και μια μάχη με το χρόνο. Έχουμε συμμάχους, έχουμε σοβαρές συνέργειες και συνεργασίες, έχουμε κερδίσει την εκτίμηση των εταίρων μας και πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε.
Μπερνάρ Καζνέβ: Ο Πρωθυπουργός κ. Τσίπρας απάντησε εκτενέστατα σε αυτή την ερώτηση. Εγώ θα συμβάλω με δύο-τρεις παρατηρήσεις. Κατ’ αρχάς, θέλω να πω ότι εμπιστευόμαστε απόλυτα τη διαδικασία μεταρρυθμίσεων και όλες τις προσπάθειες που γίνονται μέχρι τώρα. Δεν πρόκειται για wishful thinking, αλλά πράγματι για διαπίστωση που προκύπτει από τα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, οι στόχοι, όσον αφορά την ανάπτυξη, είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικοί. Και όσον αφορά τα πλεονάσματα, έχουν ξεπεραστεί οι στόχοι. Υπάρχουν, πραγματικά, ενδείξεις ότι θα υπάρξει ισχυρότατη ανάπτυξη στην Ελλάδα.
Ο λόγος για τον οποίο έμειναν εδώ οι Γάλλοι επενδυτές δεν ήταν απλώς συναισθηματικός, αλλά ήταν ένας λόγος πραγματιστικός, διότι θεώρησαν ότι θα υπάρξει ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας. Είτε μιλάμε για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είτε μιλάμε για τις μεταφορές του μέλλοντος, είτε μιλάμε για την ψηφιακή οικονομία, είτε μιλάμε για τον τουρισμό, ο οποίος αυξήθηκε την περασμένη χρονιά. Υπάρχουν, πραγματικά, πάρα πολλές δραστηριότητες, οι οποίες θα επιτρέψουν την ανάπτυξη και την πλήρη απασχόληση.
Επομένως, η πολιτική που ακολούθησε η κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, στο πλαίσιο μιας εξισορροπημένης συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, πραγματικά θεωρούμε ότι δίνει όλα τα απαραίτητα μηνύματα για τη μεταμόρφωση της Ελλάδας.
Οι μεταρρυθμίσεις, βεβαίως, συνεχίζονται και πρέπει να συνεχιστούν. Την ίδια κατάσταση αντιμετωπίζουμε σήμερα και στη Γαλλία. Και εμείς κάνουμε μεταρρυθμίσεις.
Και κατά τρίτον, υπάρχει η αναγκαιότητα – και αυτό το είχε πει ο Πρόεδρος Ολάντ από το 2012 – ό,τι πράττουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση από κοινού, να έχει ως στόχο την απασχόληση, την αλληλεγγύη και την ανάπτυξη. Και ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτού; Είναι το Σχέδιο Γιούνκερ, το οποίο αυξάνει τους πόρους του, έτσι ώστε να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μεγαλύτερα έργα, για ανάπτυξη, όσον αφορά την ενεργειακή μετάβαση, όσον αφορά τις μεταφορές του μέλλοντος και άλλους τομείς, όπως επίσης και η δημιουργία ενός κοινωνικού πλαισίου και υπόβαθρου για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων σε όλη την Ευρώπη, για να είναι η Ευρώπη ένας πραγματικός χώρος αλληλεγγύης και ανάπτυξης.
Και αυτό μπορούν να το κάνουν οι εταιρείες μας. Μιλήσαμε πολύ για τη δυνατότητα συνεργασίας ανάμεσα σε γαλλικές και ελληνικές εταιρείες. Υπάρχει ισορροπία σε αυτή τη σχέση, που βασίζεται στη σοβαρότητα, γιατί είναι απαραίτητη προϋπόθεση, αλλά βασίζεται επίσης και στη φιλοδοξία, γιατί και τα δύο είναι εξίσου σημαντικά. Χωρίς φιλοδοξία, δεν μπορείς να καταφέρεις τίποτα, είναι προφανές.
Κατρίν Μπουατάρ (AFP): Όσον αφορά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, και οι δύο είπατε πως πιστεύετε ότι υπάρχει πολιτική βούληση και ότι θα τα καταφέρετε. Αλλά υπάρχει μπλοκάρισμα εκ μέρους κάποιων χωρών για το θέμα του χρέους. Μήπως, λοιπόν, υπάρχει κίνδυνος όλα αυτά να σταματήσουν, να τα φρενάρουν όλες αυτές οι επιφυλάξεις; Και μήπως αυτό θα εμποδίσει την Ελλάδα να βγει πραγματικά από την κρίση;
Μπερνάρ Καζνέβ: Για το θέμα αυτό και οι δύο μιλήσαμε στις εισαγωγικές ομιλίες μας, καθώς και στις απαντήσεις μας στην τελευταία ερώτηση.
Αυτές τις διαπραγματεύσεις δεν μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε έχοντας ως απόλυτο στόχο να φτάσουμε στο σημείο μπλοκαρίσματος που σταματά τα πάντα. Σκοπός είναι, πραγματικά, τα εμπόδια να τα ξεπεράσουμε, να κάνουμε τους κατάλληλους συνδυασμούς για να καταλήξουμε στην επιθυμητή ανάπτυξη και απασχόληση.
Θέλω να επισημάνω ότι κατά την κορύφωση της κρίσης και χάρη ιδιαίτερα στις ενέργειες της Γαλλίας, χάρη στον κ. Σαπέν, μεταξύ άλλων, ιδίως χάρη στον Γάλλο Πρόεδρο, χάρη ιδίως στην εξαιρετική σχέση ανάμεσα στη Γαλλία και την Ελλάδα, καταφέραμε να επιτύχουμε συμβιβασμούς σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αν και, βεβαίως, αυτοί οι συμβιβασμοί έγιναν εν μέσω δύσκολων συνομιλιών, μακροσκελέστατων συνομιλιών. Καταφέραμε, όμως, να φτάσουμε σε συμβιβασμούς.
Τώρα, όσον αφορά το θέμα του χρέους, υπάρχουν αποτελέσματα απτά, υπάρχει εμπιστοσύνη όσον αφορά το μέλλον. Δεν υπάρχει, πλέον, απαισιοδοξία, θα έλεγα, ούτε ιδιαίτεροι περιορισμοί.
Όπως είπα και στην εισαγωγή μου, επιθυμούμε σαφέστατα, όσον αφορά το θέμα του χρέους, το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους, να αντιμετωπιστεί με τρόπο σοβαρό, πραγματιστικό και άμεσο. Επομένως, βρισκόμαστε εν μέσω διαπραγματεύσεων ως κατάληξη άλλων διαπραγματεύσεων, που έχουν επιτύχει όμως. Δεν υπάρχει λόγος, λοιπόν, να μην πετύχουμε αυτή τη διαπραγμάτευση, δεδομένου ότι υπάρχει η πολιτική βούληση και η ανάγκη εξισορρόπησης, διότι υπάρχουν πολιτικές δεσμεύσεις που πρέπει να τηρούνται και τηρούνται. Και μάλιστα, τηρούνται σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι θα περίμενε κανείς.
Όπως, επίσης, να λάβουμε υπόψη μας το ότι δεν θα πρέπει να «σκοτώσουμε» τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη. Με όλες τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και με την υποστήριξη της Ελλάδας στο δρόμο της ανάπτυξης και ιδίως μέσω της αναδιάρθρωσης του χρέους, με ξεκάθαρη θέση της Γαλλίας, που έχει εκφραστεί πολλάκις από τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας και από τον Υπουργό Οικονομικών.
Αλέξης Τσίπρας: Εγώ θα ήθελα να επαναλάβω ότι βρισκόμαστε κοντά, όχι απλά στο κλείσιμο της αξιολόγησης – διότι πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είναι μια απλή αξιολόγηση, η δεύτερη αξιολόγηση, σαν όλες τις άλλες – αλλά βρισκόμαστε πολύ κοντά σε μια συμφωνία, όπως την αποκαλούν global agreement, global solution. Δηλαδή μια ολιστική συμφωνία, ολιστική λύση, που δεν περιλαμβάνει μονάχα την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, δηλαδή των υποχρεώσεων της ελληνικής πλευράς, έτσι όπως αυτές είχαν καθοριστεί για τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος, αλλά αφορά και την μετά το πρόγραμμα περίοδο. Δηλαδή το μεσοπρόθεσμο διάστημα, τη δεκαετία μετά το πρόγραμμα, που σημαίνει ότι αφορά την απαραίτητη απομείωση χρέους για να γίνει το χρέος της Ελλάδας ξανά βιώσιμο και η πρόσβαση της Ελλάδας στις αγορές χρήματος να είναι απρόσκοπτη· να μην χρειάζεται, δηλαδή, στήριξη από τον επίσημο τομέα. Και ταυτόχρονα αφορά και την είσοδο της Ελλάδας στο Πρόγραμμα Ποσοτικής Χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που σημαίνει δηλαδή το σήμα εκείνο προς τις αγορές να εμπιστευτούν ξανά την ελληνική οικονομία.
Εγώ, λοιπόν, είμαι εξαιρετικά αισιόδοξος ότι είμαστε περισσότερο από ποτέ κοντά στην ολοκλήρωση, όχι απλά – επαναλαμβάνω – μιας αξιολόγησης, αλλά μιας ολιστικής συμφωνίας, ολικής συμφωνίας, που θα δώσει μια νέα δυναμική, θα σηματοδοτήσει το τέλος μιας πολυετούς κρίσης για την Ελλάδα και για την Ευρώπη ταυτόχρονα.
Με ρωτήσατε, αν κάποιες χώρες θα επιμείνουν στο να θέτουν προβλήματα και να θέτουν αντιρρήσεις μάλλον, για να το πω κομψά: Πιστεύω ότι έχει γίνει πια σε όλους κατανοητό ότι μια ολιστική συμφωνία για την Ελλάδα και η έξοδος της Ελλάδας από την κρίση, είναι, όπως λένε οι αγγλοσάξονες win-win, είναι δηλαδή επωφελής, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλους.
Η Ελλάδα τηρεί τις δεσμεύσεις της. Ταυτόχρονα, έχει καταφέρει να δείξει σημάδια ανάκαμψης, αλλά και σοβαρότητας. Έχει, επίσης, πολύ ισχυρούς και σημαντικούς συμμάχους σε αυτή την προσπάθεια.
Θέλω να επαναλάβω τις ευχαριστίες για τη στήριξη προς τη Γαλλική Κυβέρνηση. Και νομίζω ότι πλέον σε αυτές τις κρίσιμες συζητήσεις, δεν θα είναι απελπιστικά μόνος ο κ. Σαπέν, θα είναι και άλλοι συνάδελφοί του που θα στηρίζουν αυτές τις απόψεις.
Σας ευχαριστούμε.
