Κοινές δηλώσεις Υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά και Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ‘Υπατης Εκπροσώπου της Ένωσης, F. Mogherini, μετά τη συνάντησή τους στην Αθήνα:
N. KOTZIAΣ: Θέλω να καλωσορίσω τη Federica Mogherini, την Κυρία της Ευρώπης θα έλεγα. Ένας άνθρωπος που με πολύ κόπο, μεγάλη προσπάθεια και δημιουργικότητα έχει αναπτύξει την παρουσία της Ευρώπης στον κόσμο, την εξωτερική της πολιτική και την πολιτική της ασφάλειας.
Εμείς εκτιμούμε πάρα πολύ το έργο της και υποστηρίζουμε και τις βασικές επιλογές της. Στηρίζουμε την πολιτική διαμόρφωσης κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής σε θέματα που απασχολούν το Υπουργείο μας.
Υποστηρίζουμε, επίσης, τη μεγάλη πρωτοβουλία που έχει αναλάβει από πέρυσι για τη διαμόρφωση μιας Παγκόσμιας Στρατηγικής για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι η πρώτη μεγάλη προσπάθεια που γίνεται για να σκεφτούμε μακρόχρονα το ρόλο της Ευρώπης και τις προοπτικές της σ’ έναν κόσμο που αλλάζει.
Είμαστε σε μια εποχή που ο αναστοχασμός είναι απαραίτητος για να μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε έγκαιρα τις αλλαγές που γίνονται και να μπορούμε να επεξεργαστούμε την καλύτερη δυνατή πολιτική και για τη χώρα μας, και με την κα Mogherini μαζί, για την Ευρώπη.
Επίσης στηρίζουμε την Παγκόσμια Στρατηγική διότι έσπασε τις μονόπλευρες θεωρήσεις στην Ευρώπη όπου κάθε φορά αντιμετωπίζαμε το ένα ή το άλλο πρόβλημα ως μοναδικό. Η ζωή όμως έχει αποδείξει ότι μπορούν να υπάρχουν ταυτόχρονα προβλήματα και στη Βορειοανατολική Ευρώπη -είχαμε το ζήτημα της Ουκρανίας- αλλά και στο Νότο με τα προσφυγικά ρεύματα και στα Δυτικά Βαλκάνια όπου παίρνουμε μέτρα για να στηρίξουμε την ευρωπαϊκή τους προοπτική και στη Μέση Ανατολή.
Στηρίζουμε την πολιτική που ακολουθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων, όπως και εκείνοι επιθυμούν, στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Τα Δυτικά Βαλκάνια είναι ένας χώρος δύσκολος ως προς την ιστορία, ένας χώρος στον οποίο αρμόζει η φράση που λέει ότι δεν πρέπει να είμαστε φυλακισμένοι της Ιστορίας, αλλά η Ιστορία να είναι σχολείο, να μαθαίνουμε, να γινόμαστε καλύτεροι και να προχωρούμε.
Στηρίζουμε την πολιτική διεύρυνσης για τα Δυτικά Βαλκάνια, πάντα βέβαια με προαπαιτούμενο την ικανοποίηση των κριτηρίων. Στηρίζουμε την πορεία του Μαυροβουνίου. Στηρίζουμε την ενότητα της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης.
Τείνουμε χέρι βοήθειας, πάντα, όπως και όπου μας ζητηθεί, από την Αλβανία για την ικανοποίηση των πέντε κριτηρίων που έχει θέσει το Συμβούλιο των Υπουργών μας και στηρίζουμε επίσης την ευρωπαϊκή πορεία της βόρειας φιλικής μας χώρας, της FYROM, με την προϋπόθεση -και ελπίζουμε αυτή η προϋπόθεση να είναι πιο εύκολη σήμερα από χθες- της λύσης του ονοματολογικού.
Είμαστε σύμφωνοι και υποστηρίζουμε τη γραμμή της Αντιπροέδρου στα ζητήματα των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας. Με τόλμη και με σταθερότητα η κα Mogherini στηρίζει την ανάγκη να δούμε μια ευρωπαϊκή Τουρκία, χωρίς εκπτώσεις, αλλά ουσιαστικά εξευρωπαϊσμένη. Και θέλω κι από δω να τονίσω ξανά ότι για εμάς, για την Ελλάδα, είναι το μεγαλύτερο κέρδος να έχουμε μια γείτονα που να είναι και ευρωπαϊκή και βαθιά δημοκρατική.
Κατά συνέπεια, είμαστε αυτοί που κερδίζουμε περισσότερο απ’ όλους από μια εξευρωπαϊσμένη Τουρκία. Και γι’ αυτό στηρίζουμε, παρά τις δυσκολίες, παρά τις καμπές της Ιστορίας, σταθερά αυτή την πορεία.
Θέλω να ευχαριστήσω και τον ΟΗΕ, το Γενικό του Γραμματέα και την κα Mogherini, την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τον Πρόεδρό της, για τη σταθερή αγκαλιά που έχουν δώσει στην Κύπρο, τη σταθερή υποστήριξή τους για μια λύση του Κυπριακού με τρόπο που να γίνεται κανονικό κράτος η Κύπρος, δηλαδή ένα κράτος χωρίς ξένα στρατεύματα, χωρίς να μπορούν να παρεμβαίνουν τρίτοι, ένας όρος που με χαρά είδαμε να υιοθετείται κι από το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ.
Για άλλη μια φορά Federica ευχαριστώ πάρα πολύ που ήρθες και ήρθες με τόσες δυσκολίες και με τόσο πολύωρο ταξίδι από κάπου που θα ήταν κοντά υπό άλλες συνθήκες.
Ευχαριστούμε πολύ που σ’ έχουμε μαζί μας.
F. MOGHERINI: Ευχαριστώ. Νίκο είναι πραγματικά χαρά μου που βρίσκομαι εδώ, ιδιαίτερη χαρά. Πραγματικά ήμουν πολύ ενθουσιασμένη που θα ερχόμουν εδώ και απογοητεύτηκα από την καθυστέρηση.
Υπάρχουν υποδομές που πρέπει να ενισχυθούν, αυτό είναι το παράδοξο της περιοχής, ότι για να έρθει κανείς στο Νότο, πρέπει να πάει στο Βορρά και αντιστρόφως. Εν πάση περιπτώσει, ήθελα να έρθω για να συζητήσουμε λεπτομερώς και σε βάθος με το Νίκο, με τον Πρωθυπουργό, για μια σειρά από θέματα που μας απασχολούν από κοινού, που αποτελούν αντικείμενο κοινής δουλειάς.
Η Ελλάδα είναι κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των θεσμικών οργάνων της. Θέλω να ξεκινήσω εκφράζοντας επισήμως και δημόσια τα συλλυπητήριά μου, και την αλληλεγγύη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το σεισμό που συνέβη τη νύχτα στο Αιγαίο. Έχουμε άμεσα κινητοποιήσει τη δυνατότητα των μέσων που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση που η Ελλάδα χρειαστεί βοήθεια.
Ο Επίτροπος, ο κ. Στυλιανίδης, που όπως γνωρίζετε είναι υπεύθυνος για την υποστήριξη αυτή και για το μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, επίσης θα έρθει στην Αθήνα την ερχόμενη εβδομάδα, και άμεσα δήλωσε διατεθειμένος από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, όχι μόνο να δείξει αλληλεγγύη, αλλά να προσφέρει και στήριξη αν το ζητήσει η κυβέρνηση. Προσωπικά όμως θα ήθελα να εκφράσω την αλληλεγγύη μου. Ως Ιταλίδα, γνωρίζω πολύ καλά τί σημαίνει αυτό και θα ήθελα εδώ να έχουμε όχι μόνο την επίσημη θεσμική έκφραση αισθημάτων, αλλά και προσωπικών αισθημάτων μου για τους Έλληνες που δεν είναι η πρώτη φορά που αντιμετωπίζουν σεισμό.
Συζητήσαμε την κοινή μας δουλειά, την οποία προχωρούμε τώρα. Δε θα επαναλάβω όσα είπε ο Υπουργός Εξωτερικών, ο φίλος μου ο Νίκος, τα εξήγησε πάρα πολύ ωραία. Για μια φορά είναι πολύ καλό που έχουμε καλή εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ένα κράτος μέλος.
Θα υπογραμμίσω δυο τρία σημεία που μας απασχόλησαν ιδιαίτερα στο επίκεντρο της κοινής καθημερινής μας δουλειάς.
Πρώτον, τα Βαλκάνια: για τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και για μένα προσωπικά, αποτελεί πρώτη προτεραιότητα η εγγύηση της ασφάλειας, της ειρήνης, της περιφερειακής συνεργασίας και της ενοποίησης της περιοχής και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο τρόπος για περισσότερη σταθερότητα, ειρήνη, συμφιλίωση και περιφερειακή ενοποίηση συμπεριλαμβανόμενης και της οικονομικής ανάπτυξης, περνά μέσα εντατικοποίηση του δρόμου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, για όλη την περιοχή.
Ο ρόλος της Ελλάδας, ως εκ τούτου, είναι σημαντικός και την ευχαριστούμε που πλαισιώνει την ΕΕ με σοβαρή, συστηματική και διορατική δουλειά και ελπίζουμε ότι τα πράγματα θα προχωρήσουν όπως τα επιθυμούμε. Προσωπικά θα ήθελα σε δυο χρόνια που θα ολοκληρωθεί η θητεία μου, ολόκληρη η περιοχή να έχει φθάσει σε ένα σημείο, ώστε η πορεία της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να είναι μη αναστρέψιμη. Πιστεύω ότι υπάρχουν ευκαιρίες που πρόκειται να εμφανιστούν τους επόμενους μήνες. Συζητήσαμε αρκετά λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουν να ευοδωθούν οι προσπάθειες, κυρίως στο θέμα του ονόματος, αλλά και γύρω από τις εξελίξεις στο διάλογο Βελιγραδίου – Πρίστινας και γενικότερα της κατάστασης στην ευρύτερη περιοχή.
Ασχοληθήκαμε επίσης με το Κυπριακό. Ήμασταν μαζί στο Κραν Μοντανά, διαπίστωσα ιδίοις όμμασι την εξαιρετική δουλειά που έκανε ο ίδιος ο Υπουργός, επιδιώκοντας μια λύση για το θέμα αυτό. Είμαι πεπεισμένη ότι κάποια στιγμή η διαδικασία αυτή θα μπορέσει να συνεχίσει να οικοδομείται. Ήμουν παρούσα και στο ξεκίνημα και στο τέλος των συνομιλιών και έχω πειστεί ότι υπάρχει επαρκής ουσία για να συνεχιστεί η διαδικασία, όταν θα είναι κατάλληλες οι πολιτικές συνθήκες.
Επίσης συζητήσαμε τη σχέση μας με την Τουρκία. Εξήγησε ο Υπουργός το θέμα, αλλά συζητήσαμε και τα θετικά θέματα, τα οποία οικοδομούμε στην Ευρώπη. Εδώ θέλω να αναφερθώ συγκεκριμένα στο σημαντικότατο ρόλο που παίζει η Ελλάδα, κατ’ αρχάς για τη διαμόρφωση της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πολύ συχνά την Ευρωπαϊκή Ένωση την βλέπουμε από την εθνική σκοπιά: ότι δηλαδή παρεμβαίνει στα εσωτερικά μας, ή ότι δεν το κάνει πάντοτε θετικά. Αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κάτι που χρησιμεύει σε όλους τους Ευρωπαίους στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο: μεγάλες και μικρές χώρες, όπως λέω, δεν υπάρχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι ψευδαίσθηση ότι χώρες της είναι μεγάλες. Όλες είναι μεσαίου μεγέθους. Γινόμαστε μεγάλοι όμως όταν κινούμαστε μαζί και αυτό συνεισφέρει πάρα πολύ στη διαμόρφωση της κοινής εξωτερικής πολιτικής. Τη στιγμή αυτή στην ιστορία μας, αυτό είναι περισσότερο απαραίτητο παρά ποτέ.
Ένας ισχυρός πυλώνας πολυμερούς δράσης ανάπτυξης, συνεργασίας, προσπάθειας ειρήνευσης, ανθρωπιστικής προσπάθειας και μια συγκεκριμένη μορφή προσέγγισης της εξωτερικής πολιτικής που πάντα προκρίνει τη διπλωματία και τις διαπραγματεύσεις για την επίλυση των προβλημάτων: αυτός είναι ο ευρωπαϊκός δρόμος που μπορεί να οικοδομηθεί και χάρις την εξαιρετική καθημερινή συνεισφορά της Ελλάδας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υφίσταται χωρίς τα κράτη – μέλη της και είμαι ευγνώμων για τη δουλειά που έχουμε όλοι κάνει μαζί από κοινού στο χώρο αυτό, σε όλα τα διεθνή βήματα στη δουλειά μας στην περιοχή αυτή και στον κόσμο. Και πάλι, επαναλαμβάνω, ότι είναι σημαντικότερο από ποτέ τη στιγμή αυτή να δράσουμε από κοινού ως Ευρωπαίοι. Οι εταίροι μας στον κόσμο θέλουν να είμαστε ισχυροί, παρόντες και να καταβάλλουμε προσπάθειες.
Υπάρχει ένας συγκεκριμένος τομέας που θέλω να αναφέρω, ο οποίος δεν εμφανίζεται συνήθως στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων, ίσως στην Ελλάδα όμως να έχουμε μια πιθανότητα. Μια ιδιαίτερη συνεισφορά που έχει δώσει η Ελλάδα, όπως και άλλα κράτη-μέλη, τα τελευταία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η ανάπτυξη της πολιτιστικής μας διπλωματίας. Χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία κι άλλες αντιλαμβάνονται πολύ καλά ότι η ήπια δύναμη της Ευρώπης βρίσκεται στα πολιτιστικά μας θεμέλια. Και δεν χρειάζεται να σας τα εξηγήσω αυτά εδώ σε εσάς! Πιστεύω ότι επιτέλους ως Ευρωπαίοι συνειδητοποιήσαμε ότι έχουμε εξαιρετικά εργαλεία, που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ακόμη περισσότερο. Να χρησιμοποιήσουμε και τον πολιτισμό ως ένα τρόπο για τη δημιουργία διαλόγου, κατανόησης και να δούμε ότι με αυτό τον τρόπο, αυτή η αλληλοκατανόηση, η πρόληψη και η διαχείριση των συγκρούσεων και η δημιουργία της συνεργασίας με βάση την πολιτιστική μας συνεργασία, είναι ένα παράδειγμα από όλα όσα κάνουμε εμείς από κοινού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέλω να ευχαριστήσω γι’ αυτό τον λόγο την Ελλάδα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα να ρωτήσω την Ύπατη Εκπρόσωπο το εξής: ο Υπουργός Εξωτερικών έχει διατυπώσει τη θέση, και είναι και θέση της Ελληνικής Κυβέρνησης, την οποία έχει υιοθετήσει και ο Γενικός Γραμματέας του Ο.Η.Ε., ότι μια επανενωμένη Κύπρος πρέπει να είναι ένα φυσιολογικό κράτος χωρίς εγγυήσεις και παρουσία ξένων στρατευμάτων. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία είναι μια Ένωση αρχών, αξιών και έχει διάσταση εξωτερικής πολιτικής σκηνής, είναι αποδεκτή μια λύση της Κύπρου που θα περιλαμβάνει επεμβατικά δικαιώματα τρίτου κράτους σε ένα κράτος – μέλος; Το αποδέχεται η Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό; Ευχαριστώ.
F. MOGHERINI: Το ξεκαθαρίσαμε ευθύς εξ αρχής, απόλυτα, στο ξεκίνημα των διαπραγματεύσεων και προσωπικά το είπα και στο Κραν Μοντανά πριν από λίγες εβδομάδες ξεκάθαρα. Πρώτον, προσβλέπουμε να υποδεχτούμε την ενωμένη νήσο ως κράτος–μέλος της Ένωσης. Δεύτερον, αυτό σημαίνει ότι η όποια επίλυση του θέματος του Κυπριακού θα πρέπει να είναι συνεπής, να συμβαδίζει με την αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ένωσης. Υπάρχει ένα κεκτημένο που αφορά την εσωτερική διευθέτηση του θέματος, αλλά υπάρχει και ένα θέμα ασφάλειας που πρέπει να ανταποκρίνεται στην τρέχουσα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ένωσης.
Τυπικά, δεν υφίσταται κεκτημένο ασφάλειας, αλλά υπάρχει συνεννόηση για το τι είναι αποδεκτό και τι δεν είναι, τι είναι βιώσιμο και τι δεν είναι για να ένα κράτος–μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τούτο κατέστη απόλυτα σαφές στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και διμερώς και στη διάρκεια της συνάντησης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Είμαστε πολύ προσεκτικοί, σεβόμαστε το ρόλο μας που θεσμικά πρέπει να είναι απόλυτα σαφής, είμαστε παρατηρητές στις διαπραγματεύσεις. Δεν συμμετέχουμε, δεν είμαστε εγγυητές. Παρακολουθούμε και υποστηρίζουμε. Προσπαθήσαμε, αλλά και θα συνεχίσουμε, είμαι βέβαιη, να προσπαθούμε, να εξασφαλίσουμε τη μελλοντική συμμετοχή ενός ενωμένου νησιού στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευχαριστώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κυρία Mogherini, ποια η θέση σας όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στην Αλβανία; Έχουμε την αίσθηση ότι μερικές φορές οι Βρυξέλλες εστιάζουν μόνο στη δικαστική μεταρρύθμιση και στις υπόλοιπες τέσσερεις προϋποθέσεις για μεταρρυθμίσεις στην Αλβανία δεν δίνουν τόσο μεγάλη σημασία. Μήπως αυτό δίνει το λάθος μήνυμα προς τις χώρες και γι’ αυτό έχουμε πολύ συχνά εθνικιστικές και αλυτρωτικές πολιτικές; Και δεν συμβαίνει μόνο στην Αλβανία, νομίζω συμβαίνει και στο Κόσοβο και στη FYROM και σε χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευχαριστώ.
F. MOGHERINI: Η δουλειά που κάνουμε με την Αλβανία αλλά και με όλες τις άλλες χώρες των δυτικών Βαλκανίων επικεντρώνεται στις προτεραιότητες που αναφέρουν πρώτα και κύρια οι πολίτες των χωρών αυτών. Είναι μεταρρυθμίσεις που είναι κοινές, και που βεβαίως πραγματοποιούνται από τις πολιτικές ηγεσίες, οι οποίες τις πραγματοποιούν και στην Αλβανία.
Είδα ότι η υφιστάμενη πολιτική ηγεσία, η παρούσα Κυβέρνηση, έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με τις συνήθεις μεταρρυθμίσεις, αλλά και με τη μεταρρύθμιση κατά της διαφθοράς και όλες τις οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται.Το ίδιο ισχύει και με τους άλλους εταίρους μας στα δυτικά Βαλκάνια. Διαπιστώνω κατανόηση από πλευράς ηγεσιών, ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν είναι κάτι που το ζητούν οι Βρυξέλλες, αλλά κάτι που ανταποκρίνεται στην ανάγκη των πολιτών της χώρας, να πραγματοποιηθούν. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, όχι μόνο όταν έχουμε να κάνουμε με χώρες που δεν είναι κράτη μέλη, αλλά και όταν αναφερόμαστε σε χώρες που είναι κράτη μέλη.
Κι εγώ προέρχομαι από μια χώρα που καμιά φορά υπήρχε η εντύπωση ότι κάποια πράγματα τα ζήτησαν οι Βρυξέλλες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση όπως είπα, ανήκει σε όλους μας. Χωρίς τα κράτη μέλη δεν υπάρχει Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ίδιο ισχύει και για τα Δυτικά Βαλκάνια.
Με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που δεν είναι ακόμη κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό που κάνουμε είναι να πλαισιώνουμε, να υποστηρίζουμε τις μεταρρυθμίσεις που έχουν θέσει ως προτεραιότητα οι πολίτες, οι κοινωνίες, είτε στον τομέα της διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου, της καταπολέμησης της διαφθοράς, τις παραδοσιακές μεταρρυθμίσεις, αλλά και τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Όλα αυτά, από κοινού, αποτελούν σταθερό αντικείμενο της δουλειάς που κάνουμε με όλες αυτές τις χώρες, συμπεριλαμβανόμενης και της Αλβανίας. Και όπως είπε και ο Υπουργός, η διαδικασία διαρκώς επικεντρώνεται στα οφέλη των μεταρρυθμίσεων που έχουν εγκριθεί και υλοποιούνται.
Μας ενδιαφέρει να βοηθήσουμε, να πλαισιώσουμε τις ανάγκες των πολιτών, να προσφέρουμε βοήθεια πολιτική, οικονομική, σε πολλές περιπτώσεις στο βαθμό που μπορούμε, διότι θεωρούμε ότι η περιοχή χρειάζεται μεταρρυθμίσεις και οι μεταρρυθμιστικές δυνάμεις που μπορούν να ξεκινήσουν στο δρόμο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ωφελήσουν τις κοινωνίες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κυρία Mogherini, επανέρχομαι στο Κυπριακό με βάση και τη δήλωσή σας, προηγουμένως, όταν συναντηθήκατε με τον Πρωθυπουργό, που εκφράσατε το προσωπικό σας ενδιαφέρον για την υπόθεση αυτή. Θα ήθελα να σας ρωτήσω εάν στο πλαίσιο του Κυπριακού, είναι δυνατόν η Ευρωπαϊκή Ένωση να ικανοποιήσει τις τουρκικές αιτιάσεις περί ισότιμης μεταχείρισης των Τούρκων πολιτών με τους Έλληνες πολίτες που ασφαλώς είναι πολίτες κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Ποια επομένως είναι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς το ζήτημα αυτό, της ισότιμης μεταχείρισης και ως προς τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών, Γάλλων δημοσιογράφων που πλήττονται στην Τουρκία; Ευχαριστώ.
F. MOGHERINI: Συγνώμη, δε θ’ απαντήσω στο πρώτο σκέλος της ερώτησής σας. Έχω τη φυσιολογική στάση να μην αποκαλύπτω στα Μέσα Ενημέρωσης τις λεπτομέρειες των διαπραγματευτικών θέσεων που έχουμε στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και, ακόμα περισσότερο, όταν διεξάγονται ουσιαστικά οι διαπραγματεύσεις. Θα με συγχωρήσετε, σε μια επόμενη φορά θα μπορέσω ν’ απαντήσω.
Θέλω όμως να πω δυο λόγια για το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας. Δεν είναι απλώς θέμα δικαιωμάτων πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Τουρκία. Είναι θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία. Η Τουρκία δεν είναι μόνο υποψήφια χώρα, πράγμα που συνεπάγεται κάποιες δεσμεύσεις στο θέμα του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Τουρκία είναι και μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και αυτό έχει σαφείς προϋποθέσεις. Και γι’ αυτό συνεργαζόμαστε συχνά με τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, με τον οποίο συναντήθηκα πριν λίγες εβδομάδες στο Στρασβούργο, για να εγγυηθούμε ότι οι δεσμεύσεις που έχει λάβει η Τουρκία ως κυρίαρχο κράτος να τηρήσει υψηλά επίπεδα σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κράτους δικαίου και ελευθερίας των Μέσων Ενημέρωσης, όπως επίσης και των δικαιωμάτων της αντιπολίτευσης στη χώρα, θα τηρούνται.
Και σαφώς το συζητώ αυτό διαρκώς με τους Τούρκους συνομιλητές μας, θα συναντηθώ με τον Υπουργό Εξωτερικών και τον Υπουργό Ευρωπαϊκών υποθέσεων της Τουρκίας στις Βρυξέλλες, στα πλαίσια μιας τακτικής συνάντησης για το διάλογο υψηλού επιπέδου. Θα κριθεί κι αυτό σαφώς και αναμένουμε να κάνει κάποια βήματα η Τουρκία που να δείχνουν ότι δεσμεύεται από τις ίδιες αρχές που έχει προσυπογράψει όταν έγινε μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και υποψήφια χώρα της Ένωσης.
N. KOTZIAΣ: θέλω να πω κάτι δημόσια. Εμείς θέλουμε μια Τουρκία καλή γείτονα. Έχουμε μόνο να κερδίσουμε από μια Τουρκία που είναι σ’ ευρωπαϊκό δρόμο. Πρέπει να σας πω ότι λυπάμαι, ως ένας φίλος της Τουρκίας, όταν αντιλαμβάνομαι ότι σκέφτεται με όρους που είναι πίσω από την εποχή μας. Και για το Κυπριακό, όταν σκέφτεται ότι πρέπει να έχει δικαιώματα παρέμβασης, να έχει στρατεύματα κατοχής, αυτά είναι φαινόμενα άλλης εποχής. Έχει τελειώσει αυτή η εποχή. Και όταν παραβιάζονται ανθρώπινα δικαιώματα, όπως, χθες, που συνελήφθη Γερμανός υπήκοος ο οποίος βρίσκεται στη φυλακή με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται οι σχέσεις Τουρκίας – Γερμανίας, όλη αυτή η επίδειξη ισχύος είναι επίδειξη ισχύος από το παρελθόν. Δεν είναι επίδειξη ισχύος δημιουργικής, συναινετικής που στηρίζεται σ’ αυτή την κουλτούρα που επιμένω εγώ να λέω, της συναίνεσης και του συμβιβασμού, μια κουλτούρα ευρωπαϊκή.
Η δική μας η πολιτική, και γι’ αυτό συχνά δεν απαντάω και στις προσωπικές επιθέσεις που μου γίνονται, είναι μια πολιτική που στηρίζεται στο ότι η καλύτερη δυνατή Τουρκία είναι ό,τι καλύτερο για μας. Η Τουρκία που κοιτάει στο παρελθόν ή που χρησιμοποιεί εργαλεία του παρελθόντος, είναι μια πιο δύσκολη γείτονας από μια ευρωπαϊκή Τουρκία. Δηλαδή είναι προς το συμφέρον της χώρας μας. Εμείς στην εξωτερική μας πολιτική δε θέλουμε να βγάζουμε γινάτι, δε θέλουμε ν’ αποδεικνύουμε ότι μπορούμε να πούμε πιο έξυπνες φράσεις από τον άλλον.
Η εξωτερική μας πολιτική είναι να κρατάμε για όλα τα Βαλκάνια, και για την Τουρκία, ανοιχτούς τους δρόμους σ’ ένα σύγχρονο προοδευτικό τρόπο άσκησης διακρατικών σχέσεων και εξωτερικής πολιτικής. Και αν μπορούμε έστω και ένα τοις χιλίοις να βοηθήσουμε, αν μπορούμε έστω και ένα τοις χιλίοις ν’ αποτρέψουμε την επιστροφή στο παρελθόν, είναι κέρδος και για τον πολιτισμό μας και για τις δυο χώρες μας και για όλους μας.
Ευχαριστούμε πολύ.
