“Η ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων αποτελεί προτεραιότητα, αρμοδιότητα, ανάγκη, διεκδίκηση και δικαίωμα των Δήμων και μόνο με την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία θα επιτύχουμε θετικά αποτελέσματα”, ανέφερε νωρίτερα ο Αν. ΥΠΕΝ, Σωκράτης Φάμελλος, από τη Θεσσαλονίκη, ολοκληρώνοντας την τριήμερη περιοδεία του σε Δυτική, Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, με αφορμή τις Ημερίδες που συνδιοργανώνουν τα Υπουργεία Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και Οικονομίας και Ανάπτυξης και έχουν ως θέμα τον συντονισμό για την επίσπευση υλοποίησης των Περιφερειακών Σχεδιασμών Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ).
Στη διάρκεια των παραπάνω Ημερίδων ο Αν. ΥΠΕΝ είχε τη δυνατότητα να παρουσιάσει την Εθνική στρατηγική διαχείρισης απορριμμάτων και να αξιολογήσει την πρόοδο του Σχεδιασμού – ΠΕΣΔΑ της κάθε περιοχής, σε συνεργασία με τους αυτοδιοικητικούς φορείς. “Θέλουμε όλες οι Περιφέρειες να υλοποιήσουν τους ΠΕΣΔΑ, ώστε να έχουμε ισομερή γεωγραφικά κατανομή των έργων και των επενδύσεων και να κατακτήσουμε τον εθνικό στόχο για την ορθολογική διαχείριση απορριμμάτων”, είπε χαρακτηριστικά ο Σωκράτης Φάμελλος.
Εν όψει της κατάθεσης του νέου νομοσχεδίου για την ανακύκλωση απορριμμάτων, το οποίο ανοίγει νέα σελίδα στη διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα, ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε ότι «με τα κατάλληλα εργαλεία η χώρα μας επιδιώκει τον στόχο του 50% στην ανακύκλωση των υλικών, της διαλογής τους δηλαδή στην πηγή και της αξιοποίησής τους. Και βέβαια διαθέτει νέα οικονομικά εργαλεία, που είναι διαθέσιμα για τους ΟΤΑ, αλλά και για την κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων στην Μακεδονία και τη Θράκη”. Τόνισε δε, ότι η στροφή στην κυκλική οικονομία, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δίκαιη ανάπτυξη και την παραγωγικότερη ανασυγκρότηση της χώρας.
Ειδικότερα, ο Αν. ΥΠΕΝ εξήγησε και στις τρεις Ημερίδες τον νέο ρόλο που καλούνται να υποστηρίξουν οι ΦΟΔΣΑ, ώστε να είναι πιο λειτουργικοί και αποτελεσματικοί. “Χρειαζόμαστε φορείς διαχείρισης που να μπορούν να υποστηρίζουν όλα τα επίπεδα διαχείρισης απορριμμάτων, που να διαθέτουν τεχνογνωσία και τεχνική και διοικητική επάρκεια. Οι φορείς διαχείρισης θα πρέπει να διαθέτουν μία πολύ καλή και έγκριτη βάση δεδομένων, προκειμένου να ξέρουμε επιτέλους τι απορρίμματα παράγονται στη χώρα μας. Σήμερα, δεν έχουμε καταγραφές και τα νούμερα που αντιστοιχούν στην καταγραφή στερεών αποβλήτων είναι επισφαλή. Πρέπει να γνωρίζουμε τι παράγουμε και σε ποια ποσότητα”.
Η τιμολογιακή πολιτική των στερεών αποβλήτων είναι επίσης ένα θέμα που χρειάζεται εξορθολογισμό, αφού σήμερα οι πολίτες δεν πληρώνουν με βάση τι και πόσο καταναλώνουν ή εάν ανακυκλώνουν, αλλά με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του σπιτιού τους. Οι Δήμοι από την άλλη, πληρώνουν ανεξαρτήτως του εάν τους παρέχεται μεταφόρτωση, ανακύκλωση κομποστοποίηση, επεξεργασία, ή ταφή. “Αυτή η πρακτική δεν αποτελεί ισοτιμία, ούτε παροχή κινήτρων και αντικινήτρων, τα οποία τώρα ενσωματώνονται στο νέο σχέδιο νόμου για την ανακύκλωση. Και, βέβαια, υπάρχουν και άλλες επιθυμητές πρακτικές, όπως η πιθανή σύνδεση της κάθε υπηρεσίας καθαριότητας με την ψηφιακή πλατφόρμα της έξυπνης πόλης κ.α.”, συμπλήρωσε ο Αν. ΥΠΕΝ.
“Η ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων τροφοδοτεί την εργασία και οικονομία και δίνει πόρους στην τοπική αυτοδιοίκηση και την τοπική κοινωνία. Πρέπει να ξεφύγουμε από τον μεσαίωνα των χωματερών, να πάψουμε ως χώρα να πληρώνουμε 100.000.000 ευρώ περιβαλλοντικά πρόστιμα για παραβιάσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, εκ των οποίων τα 10.000.000 ανά έτος καταλογίζονται, διότι η χώρα μας δεν διαθέτει ούτε μία εγκατάσταση επικινδύνων αποβλήτων, σαν η Ελλάδα να μην διαθέτει καθόλου βαριά βιομηχανία ή νοσοκομεία!”, είπε χαρακτηριστικά ο Σωκράτης Φάμελλος.
Δεν παρέλειψε ωστόσο να αναφέρει, ότι οι Δήμοι πέρα από όραμα και προσανατολισμό χρειάζονται και νέα εργαλεία, ρυθμιστικά και χρηματοδοτικά, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στον νέο εθνικό στόχο, που είναι η ανακύκλωση του 50% των απορριμμάτων. “Για παράδειγμα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών θα υπάρξει άρθρο νόμου όπου θα δίνεται η δυνατότητα στους Δήμους να εμπορεύονται πρωτογενή υλικά από το σύστημα ανακύκλωσης και τα Πράσινα Σημεία, ώστε να έχουν έσοδα από την ανακύκλωση. Επίσης, συζητάμε και για την επέκταση των αρμοδιοτήτων των Δήμων σε τομείς όπως η μεταφόρτωση, η οικιακή και τοπική κομποστοποίηση κ.α.”.
“Είμαστε σε μια καλή συγκυρία, όπου συμπίπτουν η ανάγκη της χώρας να ξεφύγει από το φαύλο παρελθόν, η βούληση της κοινωνίας να κάνει κάτι διαφορετικό και η διαθεσιμότητα του ΕΣΠΑ”, σημείωσε ο Σωκράτης Φάμελλος. “Πρέπει να καταλάβουμε το μέγεθος της αλλαγής που χρειάζεται και στην κοινωνία και στην παραγωγή και στους ΟΤΑ και στους ΦΟΔΣΑ. Δεν μπορούμε άλλο να συνεχίσουμε στους παλαιούς ρυθμούς. Τα απορρίμματα και η ανακύκλωση να γίνουν προτεραιότητα για κάθε Δήμο. Οι πόροι υπάρχουν. Αλλά ποιες Περιφέρειες είναι έτοιμες να τους αξιοποιήσουν; Υπάρχουν καθυστερήσεις σε κάποιες περιοχές στις περιοχές χωροθέτησης και στις αδειοδοτήσεις. Και τα έργα πρέπει να είναι πλήρη για να μπουν στη χρηματοδότηση”.
Και κατέληξε: “Η κυκλική οικονομία είναι πλέον κεντρική πολιτική της χώρας. Ως εκ τούτου, θα χρησιμοποιήσουμε διαφορετικά ρυθμιστικά και οικονομικά εργαλεία για την προώθησή της. Τα απόβλητα είναι πρώτη ύλη και οι Δήμοι μπορούν να την αξιοποιήσουν και να την επαναχρησιμοποιήσουν. Επίσης, έχουμε τη δυνατότητα να είμαστε σε κάποιους κλάδους ανταγωνιστικοί, όπως π.χ. στην αναγέννηση ορυκτελαίων και αυτή την υπεραξία πρέπει να την αξιοποιήσουμε και προς όφελος των νέων επιστημόνων της χώρας”.
